93-1-1a



93-1-1b

༄༅༅། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འབུམ་པ་དང་། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་དང་། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། བམ་པོ་དང་པོ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་
གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཤེས་རབ་བདག་ཉིད་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་གཙོ། །རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །བླ་མའི་ལུང་གིས་བདག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །འདི་ཡི་གཞུང་འགྲེལ་
གནོད་འཇོམས་བྱ་བར་འདོད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་སྲུང་བར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལག་ན་
རྡོ་རྗེ་ལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་དྲིས་པ་དང་། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་བཞེས་བྱ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཤད་པ་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན་པར་འཕགས་པ་བྱམས་པ་ལ་ཁས་འཆེས་སོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་བཤད་དོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བརྗོད་ཅེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་རྔོམ་བརྗིད་འདི་རང་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་

93-1-2a

ཁམས་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པའི་འདུལ་བའི་རིགས་དང་། བསམ་པ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། མོས་པ་དང་། དབང་པོ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་
པ་དང་། ཞི་བ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་དང་། མི་འགག་པ་དང་། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་
བ་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་
འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྐད་སྣ་ཚོགས་དང་། སྒོ་སྣ་ཚོགས་དང་། སྒྲ་སྣ་ཚོགས་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་དང་། འཇུག་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་སྣ་
ཚོགས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་བཤད་པ་མཁྱེན་པ་གཅིག་གིས་སྟོན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཞི་བའི་བློ་གྲོས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ན། སེམས་ཅན་དུ་བསྡུ་བར་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་

93-1-2b

ཡོད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁྱེན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་ཆེས་མང་གི། སའི་ཁམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ན་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་མིའི་ལུས་ཐོབ་པར་གྱུར་ལ། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་སེམས་ཅན་
དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ། གནས་བརྟན་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུའི་ཤེས་རབ་དང་། ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པའི་ཤེས་རབ་དང་། ཡེ་ཤེས་དེ་སེམས་ཅན་གཅིག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིང་རྣམ་གྲངས་འདིས་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲི་བ་བསམས་ཤིང་གཞལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་བཙལ་ལ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་
པའི་མ་ཡིན་ཞིང་། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་རྣམ་གྲངས་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲི་བ་ཐ་དད་པ་བསམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གན་དུ་དོང་ནས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་སྲིད་ལ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲི་བ་དེ་དག་གསོལ་ཀྱང་། དེས་སེམས་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་དྲན་པས་ཐམས་
ཅད་བཟུང་ནས་གསུང་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་དེ་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲི་བ་ཐམས་ཅད་གཅོད་དོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་རང་གི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དྲི་བ་ཆད་པར་ཤེས་ཤིང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལུང་བསྟན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་རངས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་
ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་རིམ་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གང་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་རིམ་པས་སྟོན་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཡང་
དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡང་རུང་བའི་ཆོས་བཤད་པའི་སྒོ་བཟུང་ནས། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་གི་རྣ་བས་ཐོས་པའི་ལམ་ནས་འོངས་པའི་རིམ་པ་བསྟན་ཏེ། བཤད་པའི་ཐ་མར་ཡང་འདི་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་མཇུག་བརྟུལ་གྱི་དེ་

93-1-3a

སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་ནི་མ་བརྗོད་དོ། །དོན་དམ་པ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱིས་གཞན་དག་ལ་ཆོས་མི་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལྷུན་
གྱིས་གྲུབ་པ་དང་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཡང་འོན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་བདག་བདག་གི་སྐད་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འབྱུང་སྙམ་དུ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཤེས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཞི་བའི་བློ་གྲོས་གང་གི་ནུབ་མོ་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། གང་གི་ནུབ་མོ་ལེན་པ་མི་མངའ་བར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐ་ན་ཡི་གེའི་འབྲུ་གཅིག་ཀྱང་མ་གསུངས་སོ། །གསུང་བར་
མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དབུགས་དབྱུང་བའམ་རྔུབ་པ་མི་མངའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །རྣམ་པར་མི་དཔྱོད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མེད་
ན་ངག་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག རྣམ་པར་མི་དཔྱོད། རྣམ་པར་རིག་པར་མི་མཛད། རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་མཛད། མི་གསུང་། མི་བརྗོད། གསུང་བར་མི་མཛད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
འདི་གསུང་ངོ་སྙམ་མོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། ཡི་གེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་མཛད་ཀྱང་། སེམས་ཅན་ཡི་གེ་ལྷུར་ལེན་པ་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདག་ཅག་ལ་ཆོས་
སྟོན་ནོ་སྙམ་མོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་སྒྲ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལས་འབྱུང་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྒྲ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱུང་ངོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དབང་གིས་འབྱུང་བས་ན་

93-1-3b

དམ་པའི་ཆོས་ལ་རིམ་གྲོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་བརྟན་པ་ཐ་མར་མཇུག་བསྡུ་བར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་རུང་བའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དུས་ངེས་པ་མ་མཛད་ཅེ་ན། དགོས་
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཉི་མ་འདི་ལ། ཚེས་གྲངས་འདི་ལ། ཟླ་བ་འདི་ལ། དུས་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་གང་དུ་ཡང་དགོས་པ་མེད་དེ། མི་དགོས་པ་ནི་བཤད་པར་མི་རིགས་སོ། །མཆོད་རྟེན་གྱི་གནས་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སྤེལ་བར་བྱ་
བ་དང་། རྩོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་བསྟན་པ་ནི་རིགས་སོ། །ཡང་ན་རྩོད་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་དང་། གནས་སྣ་ཚོགས་སུ་གདུལ་བྱ་ཐ་དད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
སམ། གཞན་དག་ལ་ཡང་བཤད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟན་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་གྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འམ་གཞན་དག་ཀྱང་རུང་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་དེའི་ཚེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཡུལ་འདི་ཞེས་
བྱ་བ་ན་བདག་ཅག་གི་དེ་ན་བཞུགས་སོ། །བདག་ཅག་གི་དེ་ན་བཞུགས་སོ། །ཞེས་བརྩོད་པ་འམ་ཡིད་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་གྱིས་དོགས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ངེས་པ་མ་མཛད་དོ། །ཡང་ན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་ལན་
མང་དུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བཞུགས་པའི་དུས་གཅིག་ཅིག་ན་ཞེས་བཤད་པར་བཞེད་ནས། གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་སྨོས་པར་སྦྱར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་བཞི་བཅོམ་པ་དང་ལྡན་པའམ། ཡང་ན་འདི་ལ་ལེགས་པ་མངའ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཞེས་བྱ་སྟེ། ལེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་། ཡེ་ཤེས་དང་། གྲགས་པ་དང་། དཔལ་དང་། བསོད་ནམས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྣམས་ལ་བྱའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་མངའ་བས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱའོ། །

93-1-4a

རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞུགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་པ་དང་། འཆད་པས་བཞུགས་པ་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པས་བཞུགས་པ་དང་། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་གིས་བཞུགས་པའོ། །སྐུའི་ཕྲིན་ལས་སུ་བགྲང་བ་
གང་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་པའོ། །གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འཆད་པས་བཞུགས་པའོ། །ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་བཞུགས་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་
དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་བཞུགས་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་པ་དང་། ལྷ་ལ་སོགས་པ་འོང་བ་ནི་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་གིས་བཞུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་
བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་གཉིས་སྨོས་སོ། །ཞམ་འབྲིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཞམ་འབྲིང་བ་
དགེ་སློང་དང་། ཞམ་འབྲིང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉི་ག་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྦྱིན་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ན་ཀུན་གྱིས་བཀུར་བའི་ཕྱིར་དང་། མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་ཞམ་འབྲིང་བ་དགེ་སློང་སྨོས་
སོ། །དེ་ལ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཞེས་ནི་སྔར་ནི་སྤྱིར་སྨོས་ལ། ཕྱིས་དགེ་སློང་ལྔ་སྟོང་ཙམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་སྨོས་ཏེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གིས་བསྟན་པ་བྱས་ན་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞམ་འབྲིང་བའི་མང་བ་ཉིད་བསྟན་ནས། ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་
ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འོག་མ་རྣམས་སྨོས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཁོ་ན་ཤ་སྟག་སྟེ། དེ་ན་སློབ་པ་དང་། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །

93-1-4b

དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་རྣམས་བཅོམ་པ་འམ། འཁོར་བར་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དམ། རང་གི་དོན་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའམ་གཞན་དག་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་པར་འོས་ཏེ་ནུས་པའམ། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཅེས་བྱ་བར་འོས་པའམ། ཁམས་གསུམ་གྱི་གཙོ་
བོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་དུ་མས་མཆོད་པར་འོས་པའམ། རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པས་མཆོད་ཅིང་རྗེད་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་བཞིས་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཟག་པར་བྱེད་པའམ། ཉོན་མོངས་པ་མི་གཙང་བ་
ཟག་པར་བྱེད་པས་ན་ཟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་དང་། སྲིད་པ་གསུམ་དང་། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་མ་རིག་པ་དང་། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པ་དང་། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང་། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་
དང་། ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་སློབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོས་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །མི་སློབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །མི་སློབ་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོས་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །མི་སློབ་པའི་རྣམ་
པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོས་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ས་མཐོང་བའི་ལམ་ན་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ནི་ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ས་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ལམ་ན་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
གྱིས་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ས་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་ན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སར་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་
དོ། །ཡང་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་ན་འདོད་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་འབྱུང་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ལྟ་བའི་ཟག་པ་

93-1-5a

ཟད་དོ། །ཕུང་པོའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་དམིགས་པ་ལས་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྤངས་
པས་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྒོམས་པས་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །འདོད་པའི་ཟག་པ་སྤངས་པས་ལྷའི་བུའི་བདུད་ཆོམས་སོ། །སྲིད་པའི་ཟག་པ་སྤངས་པས་འཆི་བའི་བདུད་ཆོམས་སོ། །མ་
རིག་པའི་ཟག་པ་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཆོམས་སོ། །ལྟ་བའི་ཟག་པ་སྤངས་པས་ཕུང་པོའི་བདུད་ཆོམས་སོ། །བདུད་བཞི་ལས་རྒྱལ་བ་ལས་ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཉོན་མོངས་
པར་བྱེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདིས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕུང་པོའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །རྒྱུ་འདི་ལས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་
བས་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་འགགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་འགག་
གོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ། །སྲིད་པ་འགགས་པས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱེད་པ་དང་། སྡུག་
བསྔལ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་སྤངས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་འཐོབ་བོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་འཐོབ་བོ། །

93-1-5b

རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བ་འཐོབ་བོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་ཕུང་པོ་མེད་པའི་བདེ་བ་འཐོབ་སྟེ། བདེ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། གང་གིས་བདེ་བར་བྱེད་པ་དང་། བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། བདེ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་
ཐོབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྦྱིན་གནས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །ཟག་པ་ཟད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་དག་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ། །དབང་
དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་དག་གི་དབང་དུ་འཇིག་རྟེན་རྣམས་གྱུར་པའམ། འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བདག་གྱུར་ཏེ་སྡུག་པར་གྱུར་པའམ། དེ་དག་གི་སེམས་དབང་དུ་བྱས་པའམ། དབང་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་ནི་བཞི་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་
ལ་དབང་བ་དང་། དབང་པོ་ལ་དབང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བ་དང་། ཤེས་རབ་ལ་དབང་བའོ། །དེ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་དག་གི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་ལ་དབང་བས་ནི་སྤྱོད་ལམ་ཉེ་བར་ཞི་བས་དེ་དག་ལ་འཇིག་རྟེན་
དགའ་བ་སྐྱེས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བས་ནི་དེ་དག་གི་སེམས་དབང་དུ་བྱས་སོ། །ཤེས་རབ་ལ་དབང་བས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐམས་ཅད་བཅད་དེ། འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བ་བཞིན་དུ་རང་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དབང་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་
ལ་དབང་བས་ནི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་པ་ཐོབ་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བས་ནི་ལྷའི་བཞུགས་པ་དང་། ཚངས་པའི་བཞུགས་པ་ཐོབ་པོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རོལ་པའི་བཞུགས་པ་ཐོབ་པོ། །ཤེས་རབ་ལ་དབང་བས་ནི་འཕགས་པའི་
བཞུགས་པ་ཐོབ་པོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་ལ་དབང་བས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །ཤེས་རབ་ལ་དབང་བས་ནི་རྣམ་

93-1-6a

པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ལྟ་བ་ངན་པའི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། 
རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ནི་སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་བས་ན་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རང་དབང་གྲུབ་པོ། །རང་དབང་ཡོད་པས་ན་རང་ཉམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་
སྲིད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མ་རིག་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་སེམས་ཤིན་
ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྲེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་
པ་ཐོབ་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་འཐོབ་པར་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པས་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །
ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ནི་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཅང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་སྟེ། འཇིགས་པ་མེད་
པའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་ཅང་ཤེས་ལྔ་གསུངས་པ་སྟེ། ལྕེ་འབབ་པ་ལ་སོགས་པའི་བག་ཚ་བ་འབྱུང་བར་དོགས་པ་མེད་པས་ཁྱུ་མཆོག་ཅང་ཤེས་དང་། འཐབ་མོའི་འཇིགས་པ་མེད་པས་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་ཅང་ཤེས་དང་། གཞན་གྱི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པས་སེང་གེ་

93-1-6b

ཅང་ཤེས་དང་། འཆི་བའི་འཇིགས་པ་མེད་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཅང་ཤེས་སོ། །མདོར་ན་བག་ཚ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བག་ཚ་བ་དང་། འཇིགས་པས་བག་ཚ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་བག་ཚ་བ་དང་། མི་ཤེས་པས་བག་ཚ་བའོ། །བག་ཚ་བ་དེ་རྣམས་
མེད་པས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། མི་སྐྲག་པ་ཐོབ་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། དབྱུགས་དབྱུང་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམས་མེད་པས་མྱ་ངན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་
བསྔལ་གྱི་བག་ཚ་བ་མེད་དོ། །བདག་གིས་སྨད་པ་དང་། གཞན་གྱིས་སྨད་པ་དང་། ངན་འགྲོ་དང་འཚེ་བ་མེད་པ་དང་། ཆད་པས་གཅོད་པ་དང་། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མེད་པ་དང་། འཆི་བས་འཇིགས་པ་རྣམས་མེད་པས་འཇིགས་པའི་བག་ཚ་བ་མེད་དོ། །རྙེད་པ་དང་། མ་རྙེད་
པ་དང་། གྲགས་པ་དང་། མ་གྲགས་པ་དང་། བསྟོད་པ་དང་། སྨད་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གོས་པ་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་བག་ཚ་བ་མེད་དོ། །མི་ཤེས་པས་དང་། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཤེས་པ་དང་། ལོག་པར་ཤེས་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་རྣམས་མེད་པས་མི་
ཤེས་པའི་བག་ཚ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བག་ཚ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གླང་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ་ཁ་ཅིག་ནི་རིགས་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ། ཁ་ཅིག་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པ། ཁ་ཅིག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་
ཐོབ་པོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཁ་ཅིག་ནི་གནས་གཅིག་ཐོབ་པ་དག་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པའི་ཆོས་རྙེད་པའི་ཕྱིར་གླང་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱ་བ་བྱས་པ་བྱེད་པ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། བྱ་བར་ངེས་པ་
ལ་ནི་བྱ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཤར་ལ་བྱ་བ་ལ་ནི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་ལས་ཀྱི་གཙོ་བོ་སྟེ། དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བྱ་བ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །

93-1-7a

འདོད་པ་ཆུང་བས་འཚོ་བ་དང་། ཆོག་ཤེས་པས་འཚོ་བ་དང་། སྦྱངས་པའི་ཡན་ལག་གིས་འཚོ་བ་དང་། ཡང་དག་པར་མགུ་བར་བྱེད་པས་འཚོ་བ་ལ་སོགས་པས་འཚོ་བའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ནི་རང་དགའ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། 
དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བྱེད་པ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཁུར་བོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁུར་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཕུང་པོའི་ཁུར་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་ཁུར་
དང་། དམ་བཅས་པའི་ཁུར་དང་། བརྩོན་པའི་ཁུར་རྣམས་ཏེ། ཁུར་བོར་བར་བྱ་བ་དང་། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁུར་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ནི་ཕུང་པོའི་ཁུར་བོར་རོ། །
ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཁུར་བོར་རོ། །ལམ་བསྒོམས་པས་ནི་དམ་བཅས་པའི་ཁུར་བོར་རོ། །འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁུར་བོར་རོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོའི་ཁུར་སྤངས་པས་ཕུང་པོ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཁུར་
སྤངས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ཐོབ་པོ། །དམ་བཅས་པའི་ཁུར་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱས་པས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་འཐོབ་པོ། །བརྩོན་པའི་ཁུར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བ་ཐོབ་སྟེ། ཁུར་བོར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁུར་བོར་བའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་
བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གནོད་པ་སྤངས་པ་དང་། དོན་ཐོབ་པའོ། །མ་རིག་པ་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནོད་པ་སྤངས་པ་ཞེས་
བྱའོ། །རིགས་པ་བསྐྱེད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པར་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི་སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྲིད་པ་དང་། མིར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་

93-1-7b

པའམ། འཆིང་བར་བྱེད་པས་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །དགུ་པོ་འདི་དག་ལས་ལྟ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་གསུམ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་ལྟ་བས་སྤོང་ངོ་། །ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་། སེར་
སྣའི་ཀུན་དུ་སྤྱོར་བ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་དང་། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། འདི་རྣམས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པས་སྤོང་ངོ་། །ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་
དུ་སྦྱོར་བ་དང་། མ་རིག་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང་། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་། འདི་རྣམས་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཤེས་པས་སྤོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་
གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། རྟོགས་པ་སྟེ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་མོས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྟོགས་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་
ཏན་དང་ཐེག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམས་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མོས་པ་ནི་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཡང་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་གིས་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་དམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པའོ། །ཡང་ན་འགོག་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། གནས་པ་དང་། ལྡང་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་
སུ་བཞག་པ་རྣམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་སྟེ། གང་དུ་འདོད་པ་དང་། གང་འདོད་པ་དང་། ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་དང་། ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་། ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་དང་། ལུགས་དང་ལུགས་མ་ཡིན་པ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། སླར་ལྡོག་པ་དང་། ཡན་ལག་སྡུད་པ་དང་། དམིགས་པ་

93-1-8a

སྡུད་པ་དང་། ཡན་ལག་དང་དམིགས་པ་སྡུད་པ་དང་། ཡན་ལག་ཟུང་དུ་བྱེད་པ་དང་། དམིགས་པ་ཟུང་དུ་བྱེད་པ་དང་། ཡན་ལག་དང་དམིགས་པ་ཟུང་དུ་བྱེད་པ་དང་། གཅིག་སྤེལ་བ་དང་། གཉིས་ཀ་སྤེལ་བ་དང་། གཉིས་ཀ་མི་སྤེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་
མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་པོ་དག་ལ་དབང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཟག་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་ཉོན་
མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ནི་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་
པར་གྲོལ་བ་ནི་ཅང་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅང་ཤེས་པ་ནི་གླང་པོ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་རོ། །གླང་པོ་ཆེན་པོ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་བྱས་པ་ནི་བྱེད་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་བྱས་པ་ནི་ཁུར་བོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁུར་བོར་བ་ནི་བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་དོན་
རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ནི་སྲིད་པ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དམ་པའི་ཕ་
རོལ་ཏུ་སོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞབ་འབྲིང་བ་དགེ་སློང་རྣམས་བསྟན་ནས། དགེ་སློང་མ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཁོར་དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་མཐོང་བ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེས་ནི་དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་སློབ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ནོ། །ད་ནི་ཞབ་འབྲིང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-8b

འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ཐམས་ཅད་ནས་འདུས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འདི་སྙེད་དོ་ཞེས་གྲངས་ཆད་པར་མ་སྨོས་སོ། །གཟུངས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་
དང་། རྩོལ་བ་དང་བཅས་པར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པ་དང་། སྤྱོད་པ་ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་འདིར་གཏོགས་སོ། །ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ནི་ལྷག་པའི་
བསམ་པ་དག་པའོ། །ས་བདུན་པའི་བར་དུ་ནི་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དག་གོ། །ས་བརྒྱད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་བདག་གོ། །དེ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་ནི་སྤྱོད་པ་ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པ་དག་གོ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་སྐྱེ་བ་
གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དག་གོ། །དེ་ལ་གཟུངས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་འཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་གཟུངས་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་
དང་། དོན་གྱི་གཟུངས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་དབེན་པར་སྤྱོད་པ། ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཤེས་པ། དབང་པོ་བསྡམས་པ་སུ་དང་
ཡང་ལྷན་ཅིག་གཏམ་མི་ཟེར་བ། མི་ཉལ་བར་བརྩོན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི། ཏདྱཐཱ། ཨི་ཊི་མི་ཊི། ཀི་ཊི་བི་ཀྵཱནྟི། པཱ་ད་ནི་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་གསུངས་པ་དེ་དག་ལས་ཡི་གེ་རྣམས་བཟུང་སྟེ། 
གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་དག་གི་དོན་གང་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོར་དོན་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་དུ་བསམས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེའི་དོན་མི་མཐོང་ངོ་། །དོན་མ་མཐོང་བ་དང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་དག་གི་བརྗོད་པར་

93-1-9a

བྱ་བའི་དོན་ནི་གང་ཡང་མེད་ཀྱི། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་པ་ཉིད་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་དག་གི་དོན་ཡིན་དུ་ངེས་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་འདི་དག་གི་དོན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཡང་དག་པར་གཏན་ལ་འབེབས་ཤིང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་
དག་ནི་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པར་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་ལེགས་པར་བསྒོམས་ནས་ཡང་དེའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རང་
བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡང་མེད་པར་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་པས་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ནི་
བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པར་བྱས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ་། །དེས་དེ་
ལྟར་མཐོང་བ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་དགའ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་དེས་གཟུངས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་གཟུངས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ས་རབ་
ཏུ་དགའ་བའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པས་ན་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཟོད་པ་སྐྱེས་པ་ལ་གཟུངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་ཀྱི་བཟོད་པ་དེ་སྐྱེས་ནས་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་
པའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུངས་ཀྱི་བཟོད་པ་འདི་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སར་གཏོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་ནུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་

93-1-9b

གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་སྟེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དེ་འདས་ནས་ས་དང་པོ་ཐོབ་སྟེ། ས་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་
སྦྱངས་པས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་དེ་ལ་དབང་ཐོབ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་འདི་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱི་ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་། གནོད་པ་དང་། ནད་འགོ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་། གནོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་རྣམས་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། དེས་དེ་ལྟར་བྱིན་
གྱིས་བརླབས་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་དེ་དག་གྲུབ་པར་འགྱུར་མཆོག་ཏུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང་གཏན་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་གོང་མ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དེ་དང་། དེ་དག་གི་ཕྱེད་དུ་གསང་
སྔགས་ཀྱི་ཚིག་དེ་དག་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་གསང་སྔགས་རྣམས་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་ཀྱི་དབང་དེའི་
ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི། དེ་དག་ཀྱང་གཟུངས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་སར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཉན་པ་ན་སྔོན་
མི་ཤེས་ཤིང་སྔོན་མ་ཐོབ་པའི་མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད། དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་རིམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོར་ཡང་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་པར་དྲན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །

93-1-10a

དེ་ལ་དོན་གྱི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བཟུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཚད་མེད། གྲངས་མེད། དཔག་ཏུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དུས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བར་རབ་ཏུ་ཡང་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་པའི་དྲན་པ་དང་། ཤེས་རབ་
གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ལ་དོན་གྱི་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ལས་བཟོད་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་གཟུངས་སྔར་བཤད་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཉིད་ལ་འཐོབ་པོ། །གཞན་གཟུངས་གསུམ་པོ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་
འདས་ནས་ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཐོབ་པོ། །དེ་ལ་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཟུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་བཞི་ནི་གཟུངས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཆོས་བཞི་ནི་
བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་དང་ཆོས་ཀུན་དགའ་ལ་མི་དགའ་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྨོད་པ་དང་། ཕྲག་དོག་མེད་པ་དང་། ཐམས་
ཅད་གཏོང་བ་དང་། འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལ་བརྩམས་ནས་ཆོས་ལ་དགའ་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མདོ་གཞན་ལས་གསུངས་པའི་རིམ་གྱིས་ས་དང་པོ་ལ་ནི་གནས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་དམ་པ་ཁྱད་པར་
ཅན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་དེར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་སེམས་འཁྲུག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་
བཟོད་པའི་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱིས་སེམས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་ཡེ་

93-1-10b

ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བྱ་བའོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ས་དང་སར་སོ་སོའི་གཟུངས་ལ་སོགས་པ་
གཟུངས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཐོབ་པས་ན་གཟུངས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང་ཡང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པས་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟར་སྨོས་སོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་འདི་ལ་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་གོམས་པར་བྱས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་
པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡི་གེའི་དང་པོ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཏགས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་སྦྱོར་བས་ཡང་དག་པར་
བསྒོམས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྣང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་། 
དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྒོམས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡི་གེ་མཉམ་པ་དང་། སྐད་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཡི་གེ་སྒོ་
ཡིན་པ་དང་། ཡི་གེ་འཇུག་པའོ། །ཡི་གེ་སྒོ་དང་། ཡི་གེ་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་སྟེ། གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་སྟེ། རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འོག་ནས་གསུངས་
སོ། །དེ་ལྟར་ཡི་གེ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ན་དྲན་པ་དང་། ཤེས་རབ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་གི་དོན་འཛིན་པས་ན་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་དེའི་རྒྱུ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ལ་དམིགས་པར་བཟོད་པ་སྟེ། དྲན་པ་

93-1-11a

དང་ཤེས་རབ་དེ་གཉིས་ལ་བཟོད་པའི་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཡི་གེ་དེ་དག་ཉིད་སྒྲིམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལེགས་པར་གོམས་པར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་ཆགས་པར་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་དང་། 
དེའི་དོན་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་འགྱུར་བས་ན་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་དང་། དོན་གྱི་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཡི་གེ་དེ་དག་ཉིད་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡང་དག་པར་བསྒོམས་ནས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱ་བ་དང་། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་བྱང་བར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ན་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་དེའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ཡི་གེ་དེ་དག་ལ་ཡང་གཟུངས་
ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །མ་ན་ནི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ཏྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོང་བ་ཡིན་པར་བཤད་པས་ཤེས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ལ་སྔགས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་དེ་དག་ལ་ཡང་སྔགས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་མ་རིག་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང་། 
རིག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་རིག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གོ་འཕང་གི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞི་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུངས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་རྣམས་རིག་པའི་གསང་སྔགས་གཞི་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་པོ། །
དེ་ལ་སྔར་བཤད་པའི་བཟོད་པའི་གཟུངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་ངོ་། །གཟུངས་ལྷག་མ་གསུམ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་དེ་དག་ཆུང་ཡང་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ། །

93-1-11b

དེ་ཡན་ཆད་ནི་གཟུངས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོང་ནས་གོང་དུ་མཆོག་ཏུ་ཆེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཐོབ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཐོབ་པ་དེ་ནི་འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་བཤད་པའི་རིམ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་
པོ་དང་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྒོམས་པའི་རྒྱུས་གང་ཟག་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་
སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས་བསྒོམས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འདྲིས་ན་ས་དང་ཆུ་དང་། རླུང་དང་། མེ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཉི་མ་དང་། རི་དང་། རྒྱ་མཚོ་དང་། མཚེའུ་དང་། དགོན་པ་དང་། ཕྱོགས་
དང་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྔོན་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མར་སོ་སོར་སྣང་བར་གྱུར་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་གྱི། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་སྣང་སྟེ་དེའི་ཚེ་ན་མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མཚན་མ་
ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས་མཚན་མ་མེད་པའི་སྒོར་གནས་པ་དེ་ལ་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ཁམས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་མི་སྣང་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ལ་འདོད་པ་ཅི་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་གང་དུ་ཡང་སྨོན་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཚེ་དེ་ལ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་
བའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་བཟུང་སྟེ་བསྒོམས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་བཟུང་སྟེ་བསྒོམས་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བྲལ་བས་མཚན་
མ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་སྨོན་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མཐོང་ན་ཁམས་གསུམ་ལ་སྨོན་དུ་རུང་བར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ། མཚན་མ་མེད་པ་སྤྱོད་ཡུལ་པ། མ་བརྟགས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་

93-1-12a

པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་དེ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་པ་བཞི་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། བདག་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་
པ་དང་། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་
ཀྱི་བཟོད་པའོ། །དེ་ལྟར་དེས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་པ་བཞི་བསྐྱེད་ནས་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ས་བཅུ་པ་ལས་བཤད་པའི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་
དང་། མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། དབེན་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སྤྲོས་པ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། 
མིག་ཡོར་དང་། བྲག་ཅ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྤྲུལ་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། 
རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་
མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེས་མཚན་ཉིད་མེད་དེ་དེ་བས་ན་མཚན་ཉིད་

93-1-12b

མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་
ཉིད་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དབེན་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་སྔོན་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། 
ཐ་མར་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པ་མེད་པ་དང་། འགགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལ་འཛིན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཀྱང་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྤྲོས་པ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ན་འགྲོ་བ་གཞན་དང་ཕུང་པོ་གཞན་པ་གཏོང་བ་དང་། ཕུང་པོ་གཞན་ལེན་པ་མེད་དེ། དོན་དམ་པར་དེ་ལྟར་ལེན་པ་དང་། ཡོངས་
སུ་འདོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བླང་བ་མེད་པ་དང་། དོར་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་དག་ནི་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་
པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡང་མེད་ལ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་
རྟོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཤིང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་མགོན་མེད་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་

93-1-13a

ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ལྟར་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པ་དེ་གང་གི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། སྙིང་རྗེས་ཟིན་པས་འཁོར་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་མཛད་དོ། །འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བ་མི་ལེན་ཅིང་། མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་སེམས་སུ་གྱུར་ལ། སྙིང་རྗེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ལེན་ཅིང་འཁོར་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་སྦྱོར་བ་དེ་ལ། ས་བཅུ་པ་ལས་བཤད་པའི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཉམ་ཆུང་བ་
བདག་གི་དང་བྲལ་བའི་འདུས་བྱས་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས་འབྱུང་གི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ལྡན་ཞིང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་མེད་པར་ནི་འབྱུང་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། རྐྱེན་ཚོགས་པ་མེད་པར་ནི་བྱའི། 
མགོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆུད་ཟོས་སུ་འོང་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་ཞི་བར་ནི་མི་བྱའོ་སྙམ་མོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཞིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྣང་བའི་ཚུལ་དུ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་འདི་ནི་སྤྱོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པས་སྣང་བར་བྱ་བ་ཆགས་པ་མེད་པར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་གཟུངས་
ཤེས་པ་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་བྱེད་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་དོ། །འདོད་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མང་པོ་ཡང་སྟོན་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་
པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྩོགས་ལ་དེ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་བསྒོམས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པར་བསྒོམ་མོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་བསྒོམས་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པར་

93-1-13b

བསྒོམ་མོ། །དེ་ལྟར་ཐབས་མཁས་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དེ་གཟུངས་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས། ཆགས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆགས་པ་མེད་པར་གནས་པ་ལ་གནས་ནས་འཁོར་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་མཉམ་པར་སེམས་པ་དེ་སེམས་
ཅན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྩོལ་བ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་ཀྱང་དེའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་གྱི། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་
པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཉིད་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་
ཤེས་པ་དང་། ལྷའི་མིག་དང་། ལྷའི་རྣ་བ་དང་། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་
གཉིས་ཏེ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དང་། སྤྲུལ་པའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཡོ་བར་བྱ་བ་དང་། འབར་བར་བྱ་བ་དང་། ཆར་འབབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་། དངོས་པོ་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བར་བྱ་བ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། འོང་བ་དང་། བསྡུ་བ་དང་། རྒྱས་
པར་བྱ་བ་དང་། གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་དང་། བསྐལ་པ་མཐུན་པའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་དང་། སྣང་བར་བྱ་བ་དང་། མི་སྣང་བར་བྱ་བ་དང་། དབང་དུ་བྱ་བ་དང་། ཕ་རོལ་པོའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང་། སྤོབས་པ་སྦྱིན་པ་དང་། དྲན་པ་སྦྱིན་པ་དང་། 
བདེ་བ་སྦྱིན་པ་དང་། འོད་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་དག་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གང་དང་གང་དགོས་པ་དེ་དང་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་སྒྲུབ་པོ། །སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལུས་སྤྲུལ་པ་དང་། ངག་སྤྲུལ་པ་དང་། ཡུལ་

93-1-14a

སྤྲུལ་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་སྤྲུལ་པ་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཆེད་དུ། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། དྲི་ཟ་དང་། མིའམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་དང་། མིའི་ཁ་
དོག་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་ཁ་དོག་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁ་དོག་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་དོག་ཏུ་སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་སྟོན་ཅིང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་དུ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པའི་སྤྲུལ་པ་དེ་དག་གིས་བསྒྲུབས་པའོ། །ངག་སྤྲུལ་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་
སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མིའམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་འདུས་ཤིང་འཁོད་པ་དཔག་ཚད་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། སྟོང་སྤྱི་ཕུད་དང་། སྟོང་གཉིས་དང་། སྟོང་
གསུམ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་སྤྲུལ་པའི་སྒྲས་གོ་བར་མཛད་པ་དང་། སྒྲ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་མཛད་པའམ། སྤྲུལ་པ་གཞན་དག་གིས་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དང་། ནམ་མཁའ་
ལས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་པའི་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ན་མོས་པ་རྣམས་ལ་བསྐུལ་བར་མཛད་པའོ། །ཡུལ་སྤྲུལ་པ་གང་ཞེ་ན། ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་དང་། བཞོན་པ་དང་། གོས་དང་། ནོར་
བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། བཻཌཱུརྱ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་པར་མཛད་དེ། ཇི་སྟེ་དེའི་ཚེ་ཙམ་ཞིག་་ཏུ་དགོས་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་ཙམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གང་གི་ཚེ་དེ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ན་ཡང་དུས་ཇི་སྲིད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་

93-1-14b

ཤེས་པས་ཕན་འདོགས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུན་པར་མཛད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་དོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པར་མཛད་པའོ།།     །།བམ་པོ་གཉིས་
པ། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་བཞེས་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་ནས་དེ་དང་མཐུན་པ་མཁྱེན་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་མཛད་དོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་མཆོག་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་དྲན་ནས། སེམས་
ཅན་རྣམས་དད་པ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྟག་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཆད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་སྔོན་གྱི་ཚུལ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། ལྟ་བ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཤེས་པ་དེས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་གནས་ཀྱང་དྲན་ནོ། །གཞན་དག་གི་
སྔོན་གྱི་སྲིད་པ་ཡང་དྲན་ནོ། །ཡང་གཞན་དག་གི་སྔོན་གྱི་སྲིད་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དྲན་པར་མཛད་པའོ། །ལྷའི་རྣ་བས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉམ་ཐག་པའི་སྒྲ་གསན་
ནས། དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་མཛད་དོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་སམ། འདི་ཉིད་ན་ཆོས་བསྟན་པ་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གསན་ཏོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བའི་སྒྲ་རྣམ་པ་དུ་མ་གསན་ཏོ། །ལྷའི་མིག་གིས་ནི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་པ་གཟིགས་ནས་ཅི་རིགས་པར་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དང་དེ་དག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་མང་པོའི་ནང་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་གཟིགས་སོ། །ཕ་རོལ་
གྱི་སེམས་ཤེས་པས་ནི་གཞན་དག་གི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་རྣམས་མཁྱེན་ནས། དེ་དག་ལ་ཅི་རིགས་པར་སྒྲུབ་པར་་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། ཁམས་དང་། བག་ལ་ཉལ་བ་ལ་

93-1-15a

སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་མཁྱེན་ནས་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་གམ་གཞན་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། བདག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ཐོབ་པའམ། 
མ་ཐོབ་པའམ། གཞན་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་ཐོབ་པའམ། མ་ཐོབ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །བདག་དང་གཞན་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཐབས་དང་། ཐབས་མ་ཡིན་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གཞན་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་
ཟད་པ་ཐོབ་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། བདེན་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ནས། དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་
ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཚེ་རབས་ཚེ་
རབས་སུ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་ན་ཡང་ཉམས་པར་མི་གྱུར་བས་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་མ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབད་དོ། །
ཕན་གདགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངག་ཉན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་གདམས་པ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལས་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །གང་གཞན་ཡང་དེ་ལ་གནོད་པར་སེམས་པ་དང་ལྡན་པ་བདུད་
ཀྱི་ཕྱོགས་སམ། མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་། ཐབས་ཀྱིས་བདག་གི་གདམས་པ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་འཛིན་དུ་འཛུག་གོ། །གང་དག་དེའི་ངག་ཉན་དུ་མི་བཏུབ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཀླད་པ་འགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བས་བསྙད་དེ་ བསྡིགས་ནས་བདག་

93-1-15b

གི་ཚིག་ཉན་དུ་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟིགས་པ་མ་གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངག་ལས་འགལ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་གང་ཡང་མེད་དེ། འདི་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་བསོད་ནམས་
ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་གཟུང་བའི་ཚིག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་འཆོས་པ་
མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྔར་སར་ཆུད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལོག་པར་འཚོ་བའི་ལས་རྣམས་མི་སྲིད་ན་ཁྱད་པར་དུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་ཡོད། འདིར་ས་བདུན་པ་ལ་ལོག་པར་འཚོ་བའི་ལས་རྣམས་མེད་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་
ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། འོག་མ་རྣམས་སུ་སྤངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པ་འདིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐ་མར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱ་སྟེ། 
ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་འདི་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་
སྨད་པའི་ལུས་དང་། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ས་བདུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལ་ལོག་པར་འཚོ་བའི་ལུས་ཀྱི་ལས་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་འཆོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྙེད་པ་འདོད་པས་
ཡ་མཚན་དུ་འཛིན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་སྤྱོད་ལམ་དུ་གཏོགས་པའི་ལུས་ཀྱི་སྤྱོར་བ་བསྟན་པ་ནི་ཚུལ་འཆོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངག་གི་ལས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁ་གསག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རྙེད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཚིག་གི་སྦྱོར་

93-1-16a

བ་རྙེད་པ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་ནི་ཁ་གསག་ཅེས་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་ཀྱི་ཁེ་དང་རྙེད་པའི་སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྙན་པ་དང་བརྗོད་པ་དང་གྲགས་པ་དང་། ཤེས་ཀྱི་ཁེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་
གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །རྙེད་པ་དང་། བཀུར་སྟིའི་སེམས་དང་བྲལ་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་སྦྱོར་བ་མེད་པར་བསྟན་ནས། ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་
གསུངས་ཏེ། སྙིང་རྗེས་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ཅིང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྦྱངས་པའི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་དག་གིས་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་
པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་ནས། མཚན་
མ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། རང་དགར་བྱེད་པས་རྩོལ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་ཞི་ཞིང་རྩོལ་བ་མེད་མོད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྤྱད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ས་
བརྒྱད་པ་དེ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཞིང་ཐོགས་པ་
མེད་ལ། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་ཞིང་བླ་གབ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་དེ་ལ་བཟོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ས་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་ཟབ་

93-1-16b

མོ་ཤེས་པར་དགའ་བ་ཐ་མི་དད་པ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་ཟབ་མོ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ལས་ལྷག་པར་ཟབ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་ཞེས་
བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་རྒྱལ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། རྗེའུ་རིགས་དང་། དམངས་རིགས་དང་། ལྷ་དང་ཚངས་པའི་འཁོར་དང་། དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། མུ་སྟེགས་ཅན་དང་བདུད་ཀྱི་འཁོར་གང་དང་། གང་དུ་
འགྲོ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་འགྲོ་ལ་འཛེམ་པ་མེད་པར་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་འཁོར་གྱི་ནང་
དུ་མི་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་འཇིགས་པ་མེད་དོ། །བག་ཆགས་མ་གཏོགས་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་འཇིགས་པ་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པ་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་
གསུངས་སོ། །མི་རྫི་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། བདུད་ཀྱི་ལས་གང་འོག་ནས་འཆད་པ་རྣམས་དང་། མདོ་གཞན་དག་ལས་བདུད་ཀྱི་ལས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་རིང་བ་
བས་ཀྱང་ཆེས་རིང་བར་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྒྱུན་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་བསྟན་པ་མ་གཏོགས་པར་བཟོད་པ་དེ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་དེའི་བདེ་
འགྲོ་དང་། ངན་འགྲོར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་འདི་ལ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མཐོང་གི་ཆོས་རྣམས་དང་། 

93-1-17a

དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་
པ་ཐོབ་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི། མཚན་ཉིད་དང་། བྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། གྲངས་དང་། རོ་མྱང་བ་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་། འབྱུང་བ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་
ཤེས་པ་དང་། སྤང་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། གང་དག་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ལྟར་འབྱུང་ངོ་། །འདི་ལྟར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་གོ། །འདི་ལྟར་ཆགས་སོ། །དུས་འདི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འཇིག་གོ། །
འཆགས་སོ། །དུས་འདི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་གནས་སོ། །འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའོ། །འདི་དག་ནི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཡི་དྭགས་སོ། །འདི་དག་ནི་མིའོ། །འདི་དག་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །འདི་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །འདི་དག་ནི་གཟུགས་
མེད་པའི་ཁམས་སོ། །སའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་གོ། །ཆུའི་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་གོ། །མེའི་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་གོ། །རླུང་གི་ནི་འདི་སྙེད་ཅིག་གོ། །ཁོར་ཡུག་ལ་སོགས་པའི་རྔམས་དང་། རྒྱ་དང་། འཕང་དང་། ཟབས་ཀྱི་ཚད་ནི་འདི་ཙམ་མོ། །གླིང་བཞི་པ་
ནི་འདི་ཙམ་མོ། །སྟོང་གཅིག་ནི་འདི་ཙམ་མོ། །སྟོང་གཉིས་ནི་འདི་ཙམ་མོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་བ་ད་ང་། སྤྱོད་པ་དང་། མོས་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྐྱོན་
ཆུང་བ་དང་། སྐྱོན་མང་བ་དང་། རིགས་ཡོད་པ་དང་། རིགས་མེད་པ་དང་། ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། ཞུགས་པ་དང་། མ་ཞུགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དང་། རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་དང་། འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་

93-1-17b

ཅན་དག་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཁམས་རྣམས་སོ། །འདི་དག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨོས་པའི་ཆོས་དེ་
དག་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་ཡོངས་སུ་དབྱེ་བ་དང་། མང་པོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོན་པ་ནི་དེ་རྣམས་གཞན་དག་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཅིང་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །མཁས་པ་ནི་དེ་ལ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཆོས་སོ་སོར་ཡང་
དག་པར་རིག་པའོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་དོན་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །སྟོན་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟོན་པ་
ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ས་བརྒྱད་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ནས། །ས་གོང་མ་དག་ལ་སྤྱོད་པ་ངེས་པའི་སའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ནས་སྨོན་ལམ་ཤིན་ཏུ་བརྩམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་སུ་
སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་སྨོན་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་བརྩམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གོ། །འདིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་ཅེ་ན། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་ཕན་ཅད་གང་ནང་གི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མིང་གི་ཚོགས་
ཀྱང་སེམས་པ་དང་། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་མི་འཇུག་སྟེ། སྟོང་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་གནས་སོ། །ཕྱིའི་ཆོས་ཁམས་གསུམ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་རྣམ་
པར་ཐར་པ་ཉིད་དུའོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པར་གནས་པ་དེ་ལ། རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། གཡོ་བ་དང་། རློམ་སེམས་དང་། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་དངོས་

93-1-18a

པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་ན་ཕྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐབས་མཁས་པ་དང་བཅས་པ་སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ལ་འཇུག་སྟེ། ཀུན་
རྫོབ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནང་དང་ཕྱིའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་དུས་བཞིན་དུ་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །དེ་ལྟ་ནས་འདི་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་
འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བསགས་པ་མེད་ལ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་བསགས་པའི་ལས་རྣམས་ནི། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞིན་དུ་མཐུ་ཟད་པར་གྱུར་ན། དེ་ལ་ལས་མེད་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་དམིགས་ན། ཡང་སྐྱེ་བ་གཞན་ལེན་པ་ལྟ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གོང་དུ་ཤིན་ཏུ་
མྱུར་བར་མ་བརྩལ་དུ་ཟིན་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཅིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན། དུས་དེ་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་དེ་ཇི་ལྟར་གང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདིར་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་དག་གིས་བཤད་པ། སྔོན་
བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་དེ། སྔོན་ཐབས་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་མི་ཟད་པའི་རྣམ་པར་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་ཤིང་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་དོན་དང་། ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཕན་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་

93-1-18b

པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་བོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་གཞན་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་རབས་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉེ་བར་
བསྟན་ཏེ། སྤྲུལ་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་འཐོབ་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་ངེས་པས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་
མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་གཉིས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་འཇུག་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་འདིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་
ལ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ངེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉི་མ་གཅིག་རངས་པར། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱས་པ་ལ་སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད། སྟོང་གི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་སྨོན་
ལམ་གྱི་མཐུས་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ནས་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྩམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བརྩམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཚད་མེད་པས་གནས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གཤེགས་པ་དག་གིས་མངོན་
པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་གཞན་དག་ལས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་རྣམས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་བྱམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི། བཞིན་འཛུམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ངེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཚེ་རབས་ཚེ་
རབས་སུ་བཞིན་འཛུམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སེམས་ཅན་མི་བསྲུན་པ་རྣམས་དགའ་ཞིང་ཡིད་རྟོན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་ཡང་བཞིན་འགྱུར་བ་མི་འབྱུང་ངོ་། །སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསོང་པོར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་

93-1-19a

སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གློ་བུར་དུ་འོངས་པ་མ་འདྲིས་པ་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བའི་གཏམ་གྱིས་བསྡུ་བ་སྔར་སྟོན་གྱི་ཕྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཞིན་ཁྲོ་གཉེར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་
ཆོས་ཉིད་དེ་གང་གི་བཞིན་ཁྲོ་གཉེར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་མི་བདེ་བ་མེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ལ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །གཞན་དག་ལ་མི་བཟོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་འཁྲུག་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །ད་ནི་ཕ་རོལ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་
པའི་དབྱངས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གཤེགས་པ་དག་གིས་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གཤེགས་པ་ན་ལམ་གྱི་བར་དུ་བདག་ཉིད་དམ། སྤྲུལ་པས་
ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་གཞན་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲུང་དུ་བྱོན་ནས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་བསྟོད་པ་དང་། དྲིས་པའི་ལན་ལྡོན་ཏེ། འདིས་ནི་ངག་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་སྟོན་ཏོ། །སེམས་
རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སུངས་ཏེ། ས་འོག་མ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་ནི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་ལག་པས་གོང་མ་ལ་གནས་པའི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞུམ་པའི་སེམས་སྐྱེའི་འདི་དག་ནི་ཚེ་ལ་དབང་བ་དང་། སེམས་ལ་དབང་བ་དང་། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་དང་། ལས་ལ་དབང་བ་དང་། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང་། སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་དང་། མོས་པ་
ལ་དབང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། ཆོས་ལ་དབང་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དབང་བཅུ་པོ་དེ་རྣམས་ཐོབ་པས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ལ་ཞུམ་པའི་སེམས་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་

93-1-19b

གསུངས་སོ། །ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤོབས་པ་མི་ཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བློ་གྲོས་ལེགས་
པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཀྱང་སྲུང་ངོ་། །ཆོས་སྨྲ་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དེ་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་ཚིག་གིས་ཆོས་སྟོན་
ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མ་འདྲེས་པ་བཞི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ལ་མཁས་པ་དང་། སྤོབས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་
བའི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་བར་གྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྤོབས་པ་མི་ཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་མཁས་པ་ཐོབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་མཐའ་ཡས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་མི་འཇིགས་པ་དང་ལྡན་
པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་ས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་རིམ་པས་རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། སྤོབས་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། འོད་ཟེར་བཀོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། དྲིས་
པའི་ལན་ལྡོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་བརྗོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། གསང་བ་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། 
ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། དབང་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བརྗོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་

93-1-20a

པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། གདུལ་བའི་ཁམས་བརྗོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བརྗོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། 
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་། མཁས་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཁོར་གང་དང་གང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་
དུ་བག་ཚ་བ་ཐམས་ཅད་མེད་དེ། སེང་གེ་དང་། ཚངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པ་དང་། བསྙེམས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། གང་དུ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་བདུན་དུ་བྱས་ཏེ་འགྲོ་བར་འགྱུར་
རོ། །དེ་ལ་སུས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་ལ། བདག་གིས་ནི་གང་ཡང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་མཐའ་ཡས་པ་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་མི་འཇིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་
འདིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པས་བྱ་དཀའ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་དཀའ་བའི་འདུ་ཤེས་མི་བསྐྱེད་དོ། །སེམས་
ཅན་ལ་ཕན་པ་བྱ་བ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་ཆེར་བརྩམས་པས་འབད་པ་ན། བསྐལ་པ་མང་པོ་ཡང་འདའ་བར་འགྱུར་བ་ནས། སྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གི་བར་དག་ཀྱང་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བདག་ཅག་གི་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ན། ཡངས་རྒྱས་སྐར་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ན་བསྐལ་པ་དགུ་འདས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པ་ཆེན་པོས་འདའ་བར་བྱས་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་

93-1-20b

རྣམས་ནི་འདའ་བར་འགྱུར་གྱི། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ལས་ནི་སུས་ཀྱང་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་གིས་སྤྱོད་པ་ངེས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ནས། 
གོང་དུ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་སའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། བྲག་ཅ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་རྣམ་
པར་སྨིན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པར་གྱུར་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་ཀྱང་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྟོགས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང་། བསམ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ལ་ལ་གང་གྲགས་པའམ། དོགས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བརྩལ་བའི་ཕྱིར། དཔེ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་མེད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། དབྱིབས་ལ་སོགས་པའི་
དབང་གིས་ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། དམིགས་སུ་མེད་པར་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་། ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་སྣང་། ཆོས་རྣམས་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་དང་། སྦྱིན་
པ་དང་། ལེན་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ན་མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ན་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱུ་དང་འདྲ་བར་
འགྱུར། ཇི་ལྟར་ན་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་འབྱུང་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། ཆོས་རྣམས་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། སྒྱུ་མའི་དཔེ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་མིས་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་དང་། རྟའི་ཚོགས་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། 

93-1-21a

དཔུང་བུ་ཆུང་དང་། རི་དང་། བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་དབྱིབས་ཀྱི་དབང་གིས་སྟོན་ཀྱང་། དེ་དག་དངོས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དེ་དག་ལ་དམིགས་ནས་
འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྨིག་རྒྱུ་ལ་དམིགས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཇུག་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་བ་དང་། འཇིག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་
སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ཟླ་བ་སྣང་བ་ན། ཆུ་ཟླ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་ལ། མི་སྣང་ན་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཡང་། དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་དེ་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བག་
ཆགས་འབྱུང་ན་ནི་སྣང་ལ། མ་བྱུང་ན་མི་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ན་བཟའ་དང་། བཏུང་བ་དང་། བགོ་བ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། 
སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་ཡང་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པ་ལྟར་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་མིང་གི་ཚོགས་རྣམས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་རྣམས་སུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་བྲག་ཅ་ལ་སྒྲའི་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་། རི་དང་གཅོང་རོང་སྨྲ་བ་མེད་པ་ལས་སྒྲར་དམིགས་པ་
ལྟར་ཚིག་མས་འཇུག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་དབང་པོ་ཉམས་པས་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་མེད་པ་ལས་སྣང་བ་དང་། ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་དང་། བསྒོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཟད་
པར་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མར་སྣང་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། མྱ་ངན་དང་། འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པས་ནོན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་

93-1-21b

ཅད་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་དུ་ཟིན་ན་ཇི་ལྟར་ཕ་ལས་བུ་འབྱུང་བ་དང་། ཤིང་ཨ་མྲ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ལས། མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་ལ་
གཟུགས་བརྙན་དག་འདྲ་བར་དམིགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ལ་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་ལས་རྣམས་དང་། ངག་གི་ལས་རྣམས་རྣམ་པར་སྣང་ཡང་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་
མཚན་ཉིད་དང་། མིག་ཡོར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པར་ནོར་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཆུ་ཟླ་ནི་གང་
དུ་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །རྨི་ལམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །བྲག་ཅ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་། རི་དང་། ཕུག་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །མིག་ཡོར་ནི་མེད་པ་ཉིད་ལས་སྣང་བ་དག་གོ། །གཟུགས་བརྙན་དག་ནི་བཞིན་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་དག་
ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་ལོང་ལ་གནས་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ་། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་སྤྲུལ་པ་དག་ནི་འཕྲུལ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་
སྦྱར་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་དང་མོས་པ་དང་། ཕྲ་བ་མཁྱེན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་། སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། 

93-1-22a

ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྔ་མས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་སེམས་ཅན་དུ་བསྡུ་བར་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པར་གྱུར་ལ། དེ་དག་གི་སེམས་
དང་སྤྱོད་པ་དང་མོས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡེ་ཤེས་གཅིག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་ཀྱང་དེ་དག་གདུལ་བའི་ཐབས་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡང་བྱེད་དོ་། །གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ལ་འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཕྲ་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྱོད་པ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། 
སྐྱེ་བ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། མངོན་པར་འབྱུང་བ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཕྲ་བ་ལ་
འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། ཚེའི་ཚད་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། བསྟན་པ་གནས་པ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་
པའི་མཁྱེན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྐུའི་གསང་བ་དང་། གསུང་གི་གསང་བ་དང་། ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་དང་། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་གསང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་བསྟན་པ་གསང་བ་དང་། 
སེམས་ཅན་བསྡུ་བ་དང་ཚར་བཅད་པ་གསང་བ་དང་། ཐེག་པ་ཐ་དད་པ་གསང་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་དབང་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གསང་བ་དང་། ལས་སུ་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་གསང་བ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་གསང་བ་དང་། རང་བཞིན་

93-1-22b

ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་གསང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་དང་། མོས་པ་དང་ཕྲ་བ་མཁྱེན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཐོབ་པས་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་ལ་སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྟོབས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསམ་པའི་སྟོབས་དང་། སའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་
སུ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར། ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྟོབས་དང་། བརྗེད་ངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་དང་། མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་
མཁས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་དང་། འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་གི་སྟོབས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་སྤོབས་པའི་སྟོབས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོབས་
དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་
ཀྱི་སྟོབས་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱི་སྟོབས་ཏེ། མདོ་ལས་བཤད་པའི་སྟོབས་དེ་དག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པས་

93-1-23a

ན། སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཟོད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བའི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོའི་པདྨ་ཆེན་པོའི་སྟེང་དུ། ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འོད་ཟེར་གྱི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་སྔར་ཐོབ་པའི་བཟོད་པ་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་གྱུར་ཏེ། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དང་
མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་དར་ལས་ཆོད་པ་ཙམ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་
བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་བཅུ་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་གང་
དག་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱིས་པའི་ལམ་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གྱི་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཞིང་གི་ཚོགས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་གཟུད་
པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། སྣྲེལ་ཞིར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་
ཀུན་ཏུ་བསྟན་པས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་

93-1-23b

ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པར་མཁྱེན་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་ཏུ་བསྟན་ནས་གཟུད་པ་མཁྱེན་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དེ་ལྟར་ན་སངས་
རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡངས་ཤིང་ཚད་མེད་པས་འདི་ལ་གནས་པའི་གཟུད་པ་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པར་
བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་སྨོན་ལམ་དང་འཇུག་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བདེ་བ་ཅན་དང་། པདྨ་ཅན་དང་འདོ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་ན་བཀོད་པ་མཐའ་
ཡས་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་འམ། དེ་ལས་ལྷག་པར་བདག་གི་ཡང་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྔོན་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོས་འཇུག་པར་བྱས་པ་གང་དག་ཡིན་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་འཇུག་པ་དེ་དག་གིས་ད་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་
ཟིན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པ་སྟེ། སྔོན་སངས་རྒྱས་
རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པའི་དབང་གིས། ད་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱན་སྔ་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་འབྲལ་བར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲུང་དུ་བཞུད་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བཞེད་པ་

93-1-24a

རྣམས་ཡུན་རིང་དུ་བཞུགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལྟ་བ་དང་བག་ལ་ཉལ་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་
རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་མོས་པ་དང་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་གཟིགས་ནས་དེ་དག་གི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་རིགས་པར་ནན་ཏན་གྱིས་ཞི་བར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་
ཀྱི་ཡུལ་ཡང་མཁྱེན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་
བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་མཁས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དོག་པ་ནི་ཡངས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ཡངས་པ་ནི་དོག་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐ་གྲུ་ཆེ་བ་དང་ཆེར་གྱུར་པ་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། ཕྲ་བ་
དང་། རགས་མ་དང་། སྣྲེལ་ཞི་དང་། སྤྱིའུ་ཚུགས་དང་ངོས་ཕྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དེ་དང་དེར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །དེ་འདོད་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་
མཐའ་སྐོར་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཅིག་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་ཡང་མི་འཕེལ་ལ། བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་དང་། གསུམ་དང་། བཞི་དང་། ལྔ་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་

93-1-24b

བར་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་འོབས་དང་བཅས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་ཡང་མི་འཕེལ་ལ། བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་དུ་
ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཁོར་ཡུག་གི་འོབས་དང་བཅས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དེ་ཡང་མི་འཕེལ་ལ་བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་གྱི་བཀོད་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་གི་བཀོད་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་སུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་དག་ཏུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཇི་སྙེད་
ཡོད་པ་དེ་དག །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཏུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་གནོད་པ་ཡང་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ཏུ་འགོད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
གནོད་པ་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་ན་འཁོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྲ་ཙམ་ཁྱོན་གཅིག་ལ་འགོད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་སྐྲ་ཙམ་གྱི་ཁྱོན་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་བཀོད་པ་གཅིག་
ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་བཀོད་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བར་དག་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལུས་དང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གཅིག་ལ་སྤྲུལ་པ་བྱེད་དོ། །ལུས་
རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལག་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །ལག་པ་དེ་དག་གིས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་དེ། ལག་པ་རེ་རེས་ཀྱང་མེ་ཏོག་གི་སྐོན་བུ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་འཐོར་རོ། །མེ་ཏོག་ལ་ཇི་ལྟ་བར་སྤོས་དང་། 

93-1-25a

མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། ན་བཟའ་དང་། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལུས་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་སྙེད་ཀྱི་མགོ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཀྱི། མགོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་
སྙེད་ཀྱི་ལྕེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། ལྕེ་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་སྔགས་པ་བརྗོད་དེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཕྱོགས་བཅུ་ཁྱབ་པར་འགྲོ་སྟེ། དེས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཚད་མེད་པ་ནས། 
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་བཀོད་པའི་བར་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །དུས་གསུམ་གྱི་ལུས་ཚད་མེད་པ་ཡང་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །རང་གི་ལུས་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་བཀོད་པ་ཚད་མེད་པ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་འཇིག་པ་དང་། འཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་ལུས་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ནས་འབྱིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཆོའི་མཐར་ཐུག་པ་
ཆུའི་ཕུང་པོ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །དེར་ཡང་པདྨ་ཆེན་པོ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །པདྨ་ཆེན་པོ་དེའི་འོད་ཀྱི་བཀོད་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་གང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ཆེན་པོ་ཡལ་ག་འགྲེལ་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ནས་རྣམ་པའི་མཆོག་
ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བར་དུ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །རང་གི་ལུས་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་ནོར་བུ་དང་། གློག་དང་། ཟླ་བ་དང་ཉི་མའི་འོད་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ནས། འོད་དང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །ཁའི་དབུགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱོགས་རེ་རེའི་འཇིག་
རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་གཡོ་བར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཕྱོགས་བཅུ་རླུང་གིས་འཇིག་པ་དང་། མེས་འཇིག་པ་དང་། ཆུས་འཇིག་པར་ཡང་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །འདོད་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསམས་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་

93-1-25b

གནས་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །རང་གི་ལུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རང་གི་ལུས་སུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ། །རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་
དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རོལ་པ་མཐའ་ཡས་པ། ཚད་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་རྣམས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་
པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་དང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བཞུགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་ཞབས་རིང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་
བཞུགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་འཁོར་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་གླེང་གཞི་རྫོགས་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བཤད་པ་ལ། གླེང་གཞིའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནས་དེའི་
ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་བཤམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གདན་བཤམས་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེང་གེའི་ཁྲི་བཤམས་པ་དང་། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ་བཤམས་པའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་གདན་སེང་
གེའི་ཁྲི་བཤམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེང་གེའི་ཁྲི་བསྟན་ཏོ། །སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་དུ་བཞུགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཉིད་ཀྱིས་སེང་གེའི་ཁྲི་བཤམས་ཤེ་ན། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བཤད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཆོད་འོས་ཆེན་པོར་
བསྟན་པ་དང་། འཁོར་རྣམས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཇི་སྐད་དུ། མདོ་སྡེ་མང་པོ་གཞན་དག་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ལྡན་པ་སྟོན་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་གདན་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟོན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་

93-1-26a

སེམས་དཔས་གདན་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་འདི་བཤད་པ་ནི་ཉིད་ཀྱིས་གདན་བཤམས་པ་ནི་བཤད་པ་འདི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས། འདིའི་སྟན་ཡང་ང་ཉིད་ཀྱིས་གདིང་བར་ནུས་སུ་ཟད་ན། བཤད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བསྟན་
པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདིར་འདུལ་བ་མང་དུ་འདུལ། དེ་དག་གི་མོས་པ་དང་། བསམ་པ་ཡང་ཐ་དད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པར་གདན་བཤམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཉིད་ཀྱིས་གདན་བཤམས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་གདན་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་
བཤད་དེ། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལུས་བསྒོམ་པ་དང་མཐུན་པར་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་པ་དང་། སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་བསྒོམ་པ་དང་མཐུན་པར་སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་བ་དང་། རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་དང་
མཐུན་པར་དྲན་པ་མངོན་དུ་གཞག་པ་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གུས་པ་མཛད་པ་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་གུས་པ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་གང་འདི་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་བཞུགས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་
རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་འདི་བསྟན་པས་དོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་ན། བདག་ཅག་གིས་དེ་ལྟར་བྱ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་གཞན་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་
དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ།།      །།བམ་པོ་གསུམ་པ། གླེང་གཞི་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། ཆོས་སྣང་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་སོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་
རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་སེང་གེ་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །ཆོས་

93-1-26b

སྣང་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། འཁོར་སྡུད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་
འདས་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ཉིད་ལ་བཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ཏོ། །སེང་གེ་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་འདི་ཅི་འདྲ་བ་དེ་དང་མཐུན་པར་སྐུ་ཐ་མལ་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སེང་གེ་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ཏོ། །སྐུ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་
བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་གཏོར་རོ། །མངོན་པར་གཏོར་རོ། །རབ་ཏུ་གཏོར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྤྲུལ་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ཏོ། །ཁང་པ་བརྩེགས་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་དེར་དེ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་
སྟེ་དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ཉིད་ལ་བཞུགས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་ཞལ་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དགེ་སློང་
གི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་
སྙེད་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷ་དང་བཅས་པ། བདུད་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་འཁོར་སྡུད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་

93-1-27a

བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏེ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ནས་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་བཀྱེ་བ་དང་། སྤུའི་ཁུང་བུ་ནས་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་བཀྱེ་བ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་བཀྱེ་བ་དང་། ལྗགས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་
བཀྱེ་བས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་འཇོག །ཅི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པར་སྒྲུབ། མི་སྤྱོད་དམ་ཞེ་ན་མི་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་
གཡེང་བར་སྤྱོད་པ་ལ་དགྱེས་པ་མ་ཡིན་ལ་མཛེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ལ། གཞན་
མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཆུད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སོ་སོའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་གཅིག་
པུ་ཁོ་ནས་སྒྲུབ་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདུས་པ་དང་། འུབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འདུས་པར་གྱུར་རོ། བྱ་བས་ནི་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་
ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག །གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན། མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་། དགའ་
བ་དང་བདེ་བ་རྣམས་དང་བྲལ་བའོ། །བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །གཡོ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་གོ་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བརྗོད་ཅེ་ན། དང་པོ་དང་། གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་རྣམས་ལས་ལྟོས་ནས། བཞི་པ་ཞེས་བརྗོད་

93-1-27b

པར་ཟད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དགོས་པ་བླ་སྐྱེས་མེད་པར་རིམ་གྱིས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་སྙོམས་པར་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ནས་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའི་
ཉི་ཚེ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་གཡོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་
པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་ཀྱིས་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་། སེང་གེ་རྣམ་པར་རོལ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་འཕགས་པ་དང་། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་བརྗོད་དུ་ཟད། 
ཀྱི། རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་དབྱེ་བ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་ནས་ད་ནི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ནས་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཛུམ་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འཛུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
འདིར་ཁ་འབྱེ་བ་ལ་བྱ་སྟེ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་ཟེར་འབྱུང་དུ་རུང་བར་མཛད་ནས་རྒྱས་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ངས་འདི་ལྟར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྩོལ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་མི་མངའ་མོད་ཀྱི། དགོས་པ་ཞིག་ཡོན་ཏན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི། 
མཐུ་ལས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལྟར་མཛད་དོ། 
འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་དྲུག་ཅུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དྲུག་ཅུ་དྲུག་ཅུ་ཞེས་ལན་གཉིས་སུ་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་དྲུག་ཅུ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ནི་ཅི་

93-1-28a

དགོས། འོད་ཟེར་མང་བ་དང་། གདུལ་བ་མང་བ་དང་། དགོས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་གྲངས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་གྲངས་དྲུག་ཅུ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་བྱས་ཤེ་ན་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་
ཟེར་གྱི་རང་བཞིན་ནི། ཁ་དོག་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། ལེ་བརྒན་དང་། འོད་གསལ་བའོ། །འོད་ཟེར་ཁ་དོག་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པར་འཕྲོས་པས་ན། ཕྱོགས་བཅུ་ཐ་དད་པས་དྲུག་ཅུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་
སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འོ་ན་འོད་ཟེར་གཅིག་བྱུང་བས་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་མི་ནུས་སམ་ཅིའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་ཟེར་འབྱུང་ཞེ་ན། དེ་ཡང་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བཤད་པ་ལ་བསྟི་སྟང་ཆེར་མཛད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྩོལ་བ་ཆེན་པོ་མཛད་པ་བསྟན་ཏོ། །དཔལ་
བེའུ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་ཀའི་ཕྱོགས་ནས་དཔལ་བེའུ་དང་། བཀྲ་ཤིས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་པ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་མངའོ། །འོད་ཟེར་དེ་དག་གི་ལས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། དེ་ཡང་རིམ་བཞིན་དུ་མདོ་ཉིད་ལས་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་
པར་འགྱུར་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་གྱུར་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་གུས་པ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཕྱིས་འབྱུང་བ་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་
སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེ་ནས་འོད་ཟེར་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཕྱུང་སྟེ། གུས་པ་ཆེར་མཛད་ནས་འདི་བཤད་དོ་སྙམ་ནས་དེས་ཀྱང་དུས་ཕྱི་མ་པ་རྣམས་དད་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཕན་བཏགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་ཟེར་དེ་དག་གི་ལས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་

93-1-28b

བཞིན་གྱི་འོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འོད་དང་། འོད་ཟེར་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ནང་ནས་བྱུང་བ་ལ་ནི་འོད་ཟེར་ཅེས་བྱའོ། །ཕྱིའི་པགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ནི་འོད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ནི་འོད་ཟེར་ཅེས་བྱའོ། །ཁ་དོག་རྣམ་པར་
འཕྲོ་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འོད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གཙུག་ལག་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཟེར་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཚེ་བྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་སྟོན་པ་ན། ཕལ་ཆེར་སྔ་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིག་
བཤད་དོ་སྙམ་དུ་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འོད་ཟེར་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནང་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བས་ན་འོད་ཟེར་ཡང་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱི་འོད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྗགས་ཀྱིས་སྣང་
བར་མཛད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྔ་ལྟས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། ལྗགས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་འོད་ཟེར་བྱུང་བ་ཡང་ཆོས་བསྟན་པའི་ལྟས་ཡིན་ནོ། །འོད་ཟེར་དེ་དག་ལས་པདྨ་བྱུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་ངེས་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །པདྨ་
དེ་དག་ལས་སངས་རྒྱས་རྣམས་བྱུང་བ་དང་། དེ་དག་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་པདྨ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཁ་བྱེ་བས་རྒྱས་ནས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་བའི་ལྟས་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་
སེང་གེ་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ཆོ་འཕྲུལ་འདི་ཡང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བྱི་དོར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་གདགས་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྟན་ཏོ། །
སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བྱི་དོར་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱི་དོར་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་བསྟན་ཏེ། གཡོ་བ་དང་། འགུལ་བ་དང་། ལྡེག་པ་དང་། མཐོ་བ་དང་། དམའ་བའོ། །དེ་ལ་གཡོ་བ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ལུས་མི་གཡོ་བ་ཡང་རྐང་པ་དང་། ལག་

93-1-29a

པ་ལ་སོགས་པ་འགུལ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་གཅིག་གཡོ་བས་ན་གཡོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མི་དེ་ཉིད་འཁོར་ལོ་འཁོར་བ་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་འཁོར་བ་ལ་འགུལ་གཡོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རླུང་གི་ཤུགས་ཀྱིས་ཤིང་ལྡེག་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལྡེག་པ་ལ་ལྡེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་། ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་དལ་བུས་གཡོས་སོ། །དེ་ནས་དེ་བས་དྲག་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །དེ་ནས་དེ་བས་ཀྱང་ལྷག་པར་ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས་
སོ། །དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཧ་ཅང་མི་མྱུར་བར་འགུལ་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མྱུར་བར་མྱུར་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ་ལོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་རྒྱུན་རིང་བར་ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འགུལ་ལོ། །དེ་ལྟར་སྦྱར་ཞིང་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་གང་ཚེ་ཁོར་ཡུག་དང་། ཁོར་ཡུག་ཆེན་
པོ་ལ་སོགས་པ་མཐའི་རི་རྣམས་གྱེན་དུ་འཕགས་ཏེ། མཐོན་པོར་གྱུར་ཅིང་དབུས་ཀྱི་སོ་ན་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མཐའ་ན་ཐོན་ནི་དབུས་དམའ་བར་གྱུར་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་དབུས་གྱེན་དུ་མཐོན་པོར་གྱུར་ཅིང་། རི་རྣམས་སོ་ན་གནས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི། དབུས་མཐོ་ན་ནི་མཐའ་
དམའ་བར་གྱུར་ཏོ། །འཇམ་པ་དང་། སྣུམ་པ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཤིང་གི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྣུམ་པར་གྱུར་ཏོ། །རླུང་ནི་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་དགས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མི་ཁོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་པར་གྱུར་
ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་་པ་དང་། སྐབས་ཡོད་པ་དང་དལ་བ་རྣམས་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐབས་མེད་པས་ན་མི་ཁོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་། 

93-1-29b

ཡི་དགས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་། མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ཀླ་ཀློར་སྐྱེས་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྲིད་པར་སྐྱེས་པ་དང་། དམུས་ལོང་དང་། འོན་པ་དང་། ལྐུགས་པ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བར་གྱུར་པ་དང་། སངས་རྒྱས་མེད་པའི་བསྐལ་
པ་ལ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་གཟུགས་མེད་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྲིད་པ་ཇི་ལྟར་མེད་པར་གྱུར་ཅེ་ན། དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་ཁོམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའི། རྒྱུན་ཆད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་
ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གྱུར་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགྱེས་
པས་བསྐྱོད་པའི་ཚིག་ནི་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆེད་དུ་འབྱུང་བའི་རླུང་དབང་མེད་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་དགྱེས་པས་བསྐྱོད་པའི་ཚིག་ནི་ཆེད་དུ་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་
འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་བརྩོན་པ་དང་། དམན་པ་དང་། ངན་འགྲོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བར་གཟིགས་ནས། ཨེ་མའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཛད་པའི་ཚེ་ན་དུལ་བ་དང་། ཞི་བ་དང་། ཡང་
དག་པར་སྡོམ་པ་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདི་ལྟ་བུར་དམན་པ་འདི་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་
བསྡམས་པའོ། །ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཞི་བར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པའི་སྡོམ་པའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྡོམ་པའོ། །

93-1-30a

སྲོག་ཆགས་འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ནི་ལེགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པའོ། །དབང་པོ་བསྡམས་པའི་འབྲས་བུ་ནི། དམུས་ལོང་དང་། འོན་དང་། ལྐུགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་གྱུར་པའོ། །ཏིང་ངེ་
འཛིན་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྨྱོན་པ་རྣམས་ཀྱང་དྲན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་འཁྲུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་འཁྲུག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གས་པའོ། །གསོ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པའི་སྡོམ་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གོས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་གོས་ཐོབ་
པར་གྱུར་ཏོ། །དབུལ་པོ་རྣམས་ཀྱང་ནོར་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བཀྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཟས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་སྤངས་ནས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
ཏེ། དྲིང་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཕ་མ་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚོགས་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཐོབ་པའོ། །འོད་དང་། སྐུ་མདོག་དང་། གཟི་བརྗིད་དང་། དཔལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
འོད་ནི་སྣང་བ་དང་། འབར་བའོ། །སྐུ་མདོག་ནི་པགས་པ་མཛེས་པའོ། །གཟི་བརྗིད་ནི་མཐུའོ། །དཔལ་ནི་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་སྡུག་པའོ། །ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མཛེས་ཤིང་ལྷམ་མེ་ལྷན་ནེ་ལྷང་ངེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེའི་ཚེ་
ཆོས་བཤད་པ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྟན་དུ་སྙམ་དུ། དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བློ་དེ་ལྟ་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བརྗོད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འོད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་མཛེས་སོ། །སྐུ་མདོག་གིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་ལྷམ་
མེའོ། །གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་ལྷན་ནེའོ། །དཔལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་ལྷང་ངེའོ། །འོད་ཀྱིས་ནི་ཚངས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། དེ་དག་འོད་སྙེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་མདོག་གིས་ནི་ལྷ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏོ། །གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ནི་བདུད་ཀྱི་

93-1-30b

རིས་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏོ། །དཔལ་གྱིས་ནི་མི་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་སྤྲུལ་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་སྟོན་ཏོ། །དེ་དང་མཐུན་པར་སྐུ་ཐ་མལ་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཁོར་ཡུག་བྱེ་བ་ཕྲག་
བརྒྱའི་ནང་འདི་ན་ཚངས་པའམ། ལྷའམ། བདུད་དམ། མི་རྣམས་གང་ཡང་རུང་བའི་མདུན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་སྣང་བའི་སེམས་ཅན་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པར་གྱུར་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཕེབས་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་དེ་དང་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་དེ་དག་གི་ལུས་ཀྱི་ཚད་བཞིན་དུ་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །སྐུ་ཐ་མལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པའོ། །བལྟ་བས་
ཆོག་མི་ཤེས་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མི་དང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་མདོག་དང་ཡང་མི་འདྲ་ལ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་མདོག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ལ་མངའ་བའོ། །མདོག་ཏུ་སྣང་ཡང་བདག་
ཅག་གི་ལུས་ཀྱི་མདོག་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་ཤ་དང་རུས་པ་དང་། སྐྲ་དང་སེན་མོ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་ལ། སེམས་ཅན་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྣང་ཡང་། འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དོགས་
པ་ཡང་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐུ་དེ་སྐུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་ཞིང་འཇིག་རྟེན་པ་དག་དོགས་པར་གྱུར་ཀྱང་དངོས་པོ་ཅི་ཡིན་པ་སུས་ཀྱང་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་དབྱིབས་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་དང་འདྲ་ཡང་རང་བཞིན་མི་ཤེས་ཤིང་། ཤིན་ཏུ་
འབར་བའི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྐུ་ནི་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡང་ན་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ནམ། གསེར་དང་། ནོར་བུ་དང་། མུ་ཏིག་དང་། བཻཌཱུརྱ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནམ། མིའི་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་འམ། ལྷ་དང་ཚངས་པའི་ལུས་སུ་གཏོགས་

93-1-31a

པ་འམ། ལུས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཡང་ཤེས་པར་མི་ནུས། གང་དུ་ཡང་སྡུ་བའམ། བགྲང་བར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་
ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་འཛུམ་པ་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གནས་པ་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་སྣང་བར་བྱ་བ་དང་། འཁོར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྣང་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་
བསྟན་ཏེ། དགའ་བ་དང་། མགུ་བ་དང་། དད་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་ཆེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ལྷགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བར་གཟུང་ངོ་། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་བསྟན་
པས་དེའི་བར་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་བཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཤེགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གཤེགས་ཤེ་ན། གང་དག་བྱོན་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་འགའ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་
སྣང་བར་མཛད་ཀྱིས། གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཅག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཛད་པའི་ཚེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྨོན་ལམ་གྱི་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱ་བ་བྱས་པ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་
དུ་སྐྱེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། བདག་ཅག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུལ་བ་ཡིན་པས། འོད་ཟེར་གྱི་ཕོ་ཉ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་བྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཞུགས་ཤིང་འཚོ་གཞེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་སྲོག་གི་དབང་
པོ་རྒྱུན་ལ་བཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐུ་ལས་བྱུང་བའི་བསྙུན་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་འཚོ་ཞེས་བྱའོ། །གློ་བུར་གྱི་བསྙུན་མི་མངའ་ཞིང་དུས་ཀྱི་བར་དུ་བཞུགས་པས་ན་གཞེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལོངས་

93-1-31b

སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་འཚོའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་གཞེས་སོ། །ཕལ་ཆེར་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཡང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དབང་དང་། སའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་དག་ནི། 
དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱིས། ས་བཅུ་པའི་བར་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ས་བརྒྱད་པ་ཡང་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་དེ་ཐོབ་པས་རྩོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་
ཕྱིར་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །པདྨ་བསྐུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་པདྨའི་མཆོད་པ་བསྐུར་ཞིང་བསྙུན་ཀྱང་གསོལ་ཞེ་ན། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་དེ། ཡང་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་དེ་མཐོང་ངམ་ཐོས་ན། 
ཨེ་མའོ་འདི་ལྟར་ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག་མི་མངའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་དད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དག་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་བཞུགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་འདི་དག་ནི་གདུལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་
མ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དེའི་འཁོར་རྣམས་གདུལ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་པདྨ་བསྐུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་དག་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་བག་ཡོད་པར་སྤྱོད་ཅིག་
ཅེས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མ་དང་། དུས་ཀྱི་སྙིགས་མ་དང་། ཚེའི་སྙིགས་མ་དང་། ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མ་དང་། སྙིགས་མ་ལྔ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ལ་ཉོན་
མོངས་པའི་སྙིགས་མ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་མང་ཞིང་ཆེར་འབྱུང་སྟེ། ཆུང་ངུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྡིག་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྤྱོད་དེ། དེའི་

93-1-32a

རྒྱུས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རིས་དང་། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སྡུག་བསྔལ་མང་བར་སྣང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྐལ་པ་ཡང་ངན་པ་ཉིད་དེ། 
མུ་གེའི་བསྐལ་པ་བར་མའི་དབང་གིས་བར་བར་དུ་མུ་གེའི་སྡུག་བསྔལ་བརྣགས་མི་ནུས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ་། །ནད་ཀྱི་བསྐལ་པ་བར་མའི་དབང་གིས་ནད་མང་པོ་འབྱུང་ངོ་། །མཚོན་གྱི་བསྐལ་པ་བར་མའི་དབང་གིས་གཅིག་ལ་གཅིག་འཚེ་བ་མང་པོ་འབྱུང་ངོ་། །ཆུས་
འཇིག་པའི་དབང་གིས་སྲིད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེར་གྱུར་པ་དང་། མེས་འཇིག་པའི་དབང་གིས་ཞེ་སྡང་གི་ཕྱོགས་ཤས་ཆེ་བ་དང་། རླུང་གིས་འཇིག་པའི་དབང་གིས་གཏི་མུག་གི་ཕྱོགས་ཤས་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་དུས་ཀྱི་ཉེས་པ་མང་དུ་འབྱུང་ངོ་། །ཚེའི་སྙིགས་
མ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ། བར་བར་ན་ཚེའི་ཚད་དཔག་ཏུ་མེད། བར་བར་ནི་ཚེ་ལོ་བཅུ་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་ངེས་པ་མེད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་མངལ་ཉིད་དུ་འཆི་བར་འགྱུར། ཁ་ཅིག་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུའམ་བྱིས་པའི་ཚེའམ། གཞོན་ནུའི་ཚེའམ། 
ལང་ཚོའི་ཚེ་འམ། དར་ལ་བབ་པའི་ཚེ་འམ། ན་ཕྱེད་ཟད་ཀྱི་ཚེ་འམ། རྒས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་འཆི་བའི་ངེས་པ་མེད་དེ། དེའི་དབང་གིས་མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་ཡང་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་ངན་པ་སོ་སོར་དབྱེ་བས་ཕྱེ་ན་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་ངེས་པར་ཞུགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གིས་ཀྱང་གསོ་བར་མི་སྤྱོད་དོ། །ཡོངས་ཀྱང་མུ་སྟེགས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང་མ་དད་པ། ཚོགས་པར་མི་འབྱུང་བ། ཤིན་ཏུ་སྨད་པ། རང་བཞིན་གྱི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་དག་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཕལ་ཆེར་ཚ་སྒོ་ཅན་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། ཕལ་ཆེར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སྒོག་སྐྱ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་སེམས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་

93-1-32b

བསྒོར་མི་བཏུབ་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནི་ཉེས་པ་དེ་ལྔས་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་
སོ། །བདག་ཅག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ། གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་དང་། བཟོད་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐབས་མཁས་པ་ཆེན་པོས་སེམས་
ཅན་རྣམས་བཏུལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་སྟེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ཡང་བདག་ཅག་གི་དོན་དུ་ཤིན་ཏུའོ་བརྒྱལ་
བ་སྐུ་ཉམས་སུ་བཞེས་པས་ན་བདག་ཅག་གི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིགས་མ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་བསྐ་བའི་རོ་དང་ལྡན་པའི་ཁ་ཟས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞིང་བཟའ་བའི་འོས་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཡང་ན་
ཇི་ལྟར་སྨན་གྱི་ཚིགས་མ་བསྐ་བ་མར་གྱི་ནང་ནས་ཕྱུང་ནས་དོར་བར་བྱ་བ་སྤྱད་དུ་མི་རུང་བ་དེ་དང་འདྲའོ། །ཡང་ན་ངུར་སྨྲིག་ཏུ་བཙོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྲིད་དུ་ངུར་སྨྲིག་གི་མཐུ་མེད་པར་མ་བྱས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཚོན་གཞན་འཛིན་དུ་མི་རུང་བ་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བས་ན་དེ་
དག་གིས་སྙིགས་མ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་ནི་སྐྱོན་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེར་འདོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བསྟན་ཅིང་གདམས་པ་མཛད་དོ། །
དཔེར་ན་ས་ཆེན་པོ་གཞི་མཉམ་ལ་འགྲོ་བའི་མི་རྣམས་གང་གི་ཚེ། ཚེར་མ་དང་། གྱོ་མོ་དང་། རྡོ་ལ་སོགས་པས་ཉམ་ང་བའི་ས་ཕྱོགས་དེར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་འདིའི་ཚེ་རྗེས་སུ་མ་བསྟན་ན་སྔོན་གྱི་ས་ལ་འགྲོ་བ་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སོང་ན་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་

93-1-33a

འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་ལྟར་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མཛད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་བསྙེན་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྨད་པ་གཙོ་ཆེར་མཛད་པ་མ་ཡིན་
གྱི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སྨད་པ་གཙོ་ཆེར་མཛད་པ་ཉིད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ལྟ་བུར་ངན་པ་དེར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་དོགས་པ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཐོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་དད་པ་ཆེར་སྐྱེ་
བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་གྲོར་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། བསྟི་སྟང་དུ་བྱེད། མཆོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚིག་གིས་བསྟོད་པ་བྱེད་པ་ནི་བསྟི་སྟང་དུ་བྱེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱིས་གུས་ཤིང་ཕངས་པར་བྱེད་པ་ནི་བླ་མར་བྱེད་པའོ། །ལུས་ཀྱིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞིང་འདུད་པ་དང་། 
སྐོར་བ་བྱེད་པ་ནི་རི་མོར་བྱེད་པའོ། །མེ་ཏོག་དང་བདུག་སྤོས་ལ་སོགས་པ་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་མཆོད་པ་བྱེད་པའོ། །གནོད་པ་ཆུང་ངམ། ཉམ་ང་བ་ཉུང་ངམ། བསྐྱོད་པ་ཡང་ངམ། འཚོའམ། སྟོབས་དང་ལྡན་ནམ་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་
གནས་སམ་ཞེས་བསྙུན་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གློ་བུར་གྱི་བསྙུན་མི་མངའ་བས་ན་གནོད་པ་ཆུང་ཞེས་བྱའོ། །རྐྱེན་བཞི་ཤིན་ཏུ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཉམ་ང་བ་ཉུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འགྲེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཁམས་ཉམ་ཆུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དགར་བས་ན་བསྐྱོད་པ་ཡང་བ་ཞེས་
བྱའོ། །གནོད་པ་ཆུང་བའི་འབྲས་བུ་ནི་འཚོ་བའོ། །ཉམ་ང་བ་ཆུང་བའི་འབྲས་བུ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །བསྐྱོད་པ་ཡང་བའི་འབྲས་བུ་ནི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པའོ། །འདིར་ཕྱོགས་ལྷག་མ་དགུ་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཚུལ་འདི་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བརྡ་ཕྲད་
སླ་བའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་མ་སྨྲོས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེར་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ལྷགས་ན་གཅིག་པུ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་བཀའ་སྩལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདག་གི་མདུན་ན་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་འཆད་དོ་

93-1-33b

སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་གོང་དུ་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ཡང་འགལ་ལོ། །དེར་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་བདག་གཅིག་པུའི་ངོར་གཟིགས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བཤད་དོ་སྙམ་དུ་ཡང་སེམས་ན་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་དམིགས་
ཀྱིས་གཅིག་ལ་བཀའ་སྩལ་དུ་ཟིན་ན། དེའི་ཚེ་འཁོར་གྱི་སེམས་དང་འགལ་བར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་བརྩམས་ནས་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་མཛད་དེ་བཤད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པའི་སྐད་ཅིག་
ལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བཀའ་སྩལ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཤད་པའི་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བཤད་པ་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མཛད་ན། ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པ་དེ་ཡང་དག་པར་སྡུད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བཤད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཛེས་བརྗིད་
བཞག་སྟེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་འོས་པའི་རིམ་པ་གཅིག་བཟུང་ནས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་སོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་བསྟན་པས་ཚུལ་འདི་ཉིད་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་
ཀྱང་རྗེས་སུ་གནང་ངོ་། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དག་པར་བསྡུས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་བཤད་པ་མཆོག་བསྟན་པ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཞག་སྟེ་
ཤཱ་རིའི་བུ་ཉིད་ལ་བཀའ་སྩལ་ཅིང་སྐབས་ཕྱེ་ཞེ་ན། དི་ནི་འདི་ལྟར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཤད་པ་ནི་སྤྱིར་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། སྒོ་གསུམ་དུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏེ་སྐབས་ཕྱིར་

93-1-34a

ཟིན་ན་འཁོར་གཞན་དག་ཟབ་མོ་འདི་ནི་བདག་ཅག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་འབད་པར་མི་བྱེད་ཀྱང་སྲིད། ཤཱ་རིའི་བུ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐབས་ཕྱེ་ན་ནི་བཤད་པ་འདི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་གཞན་
དག་སེམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཤཱ་རིའི་བུ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐབས་ཕྱིའོ། །འདི་ལྟར་འོག་ནས་ཀྱང་དགེ་སློང་རྣམས་དང་། འཁོར་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་ནས་སོ་སོར་ཐོབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་
ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་ཡིན་པས་བཤད་པ་དོན་ཆེན་པོ་འདི་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐབས་དབྱེ་བ་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས། ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་
ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། ཚད་མེད་པ་རྣམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་བཟུང་ནས་མཆོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་བྱས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་འདི་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་
བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པདྨའི་འོད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་ལུང་
བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་ཟག་པ་ཟད་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡང་སྲིད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་བསྐལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། དཔག་ཏུ་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་པར་མི་རུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་
དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་སྲིད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་དུ་ཟིན་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་སྲིད་པ་སོ་སོར་ལེན་པར་འགྱུར་བས་ཐར་པ་མི་འགྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཡང་འདི་ནི་ངེས་པ་མེད་དེ། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ལས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་

93-1-34b

ན་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་སྲིད་པར་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། ཐར་པ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲ་བ་དེ་ནི་རིགས་ན། ངོ་བོ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་ཅིང་། དེས་བྱས་པའི་སྲིད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའོ། །མདོ་གཞན་ལས་
འབྱུང་བའི་རིམ་པས་དོན་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་ངེས་པའི་རིགས་ཅན། ཁ་ཅིག་ནི་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་གཟིགས་སོ། །དེ་ལ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་
ཉིད་ཀྱིས་དེ་འགྲུབ་པར་བརྗོད་ཀྱང་མི་དགོས་ཀྱི། སེམས་ཅན་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་རྐྱེན་རྙེད་ན་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་སྐལ་བ་ཡོད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཟིགས་ནས་དེ་དག་རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་བསྒྲལ་བར་བཞེད་ན། དེ་དག་
ཉོན་མོངས་པ་ཆེ་བ་དང་། དབང་པོ་བརྟུལ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་བཟང་པོ་སྤྱོད་པའི་མཐུ་དང་མི་ལྡན་པར་གཟིགས་ནས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་དང་པོར་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་འཛུད་པ་མཛད་དོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་བཙུད་ནས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ལ་བསླབས་ནས་རིམ་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་
བྱེད་དེ། དེ་ནི་མཐོང་བའི་ས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་བ་ལ། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཤེས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་། གནོད་སེམས་གཉིས་སྤོང་བ་ལ་འཛུད་པ་མཛད་དེ། འཕགས་པ་དེ་དག་གིས་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་། 
གནོད་སེམས་བསྲབས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བསྲབས་པའི་ས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ལ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཤེས་སོ། །དེ་ནས་དེ་ཉིད་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ལ་བཙུད་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་ནས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་

93-1-35a

གསུམ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། དེ་ཉིད་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ལམ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། རྒོད་པ་དང་། མ་རིག་པ་ལྷག་མ་རྣམས་སྤངས་པ་ལ་བཙུད་
ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་བསྲུང་བའི་ས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་དག་བཙུད་ནས་ཅི་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འདོད་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། 
དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་འདོད་པ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་འདོད་པས་བྱས་པ་སྲུང་བ་ཅན་གྱི་ས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་གྱུར་པ་ན་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ནི་མ་སྤངས་ཏེ། དེ་མ་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་སྤངས་སོ། །དེ་ནས་
དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་བཤད་པ་མཛད་དོ། །བཤད་པ་དེས་ཀྱང་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ནུས་པའི་བསམ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། རིམ་གྱིས་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་བཟོད་
པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་བསམ་པ་ངེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པ་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པ་
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དང་ཡང་སྲིད་པ་གཞན་ལེན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་
སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་སྲིད་པ་ཇི་ལྟར་ལེན་ཅེ་ན། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་དང་། རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་མ་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་སྲིད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་

93-1-35b

བའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ནི་ཡང་སྲིད་པ་བྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་དག་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་འཁོར་བའི་རྒྱུན་བྱེད་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། 
འདི་ལྟ་སྟེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བཙལ་བས་ཡོངས་སུ་མི་ངོམས་པ་དང་། བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དང་ཕྲད་པར་སྨོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་
པ་ལ་བརྩོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་སྙམ་པ་ལ་སྤྲོ་བ་དང་། ཆོས་འདོད་པའི་བག་ལ་ཉལ་མི་འདོར་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་
རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་མི་གོས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་
གྲོས་རྒྱ་མཚོ་འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁམས་གསུམ་ན་ཉོན་མོངས་ལ་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐབས་མཁས་པ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་བསམས་བཞིན་དུ་
ཁམས་གསུམ་ན་ཉོན་མོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ན་ཉོན་མོངས་པས་དེ་སྐད་བྱའི་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཚོང་དཔོན་ཁྱིམ་བདག་
ཅིག་ལ་བུ་སྡུག་པ་ཕངས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ལྟ་བ་དང་མཐུན་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཁྱེའུ་དེ་ཡང་བྱིས་པར་གྱུར་པས་གར་བྱེད་པ་ལས་ཕྱི་ས་ཁུང་བཙོག་པ་ཞིག་ཏུ་ལྷུང་བ་དང་། དེ་ནས་ཁྱེའུ་དེའི་མ་དང་མཛའ་བཤེས་དང་ཉེ་དུ་དག་གིས་ཁྱེའུ་དེ་ཕྱི་

93-1-36a

ས་ཁུང་བཙོག་པར་ལྷུང་བར་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ཤུགས་ཕབ་སྟེ་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་གྱིས་ཕྱིས་ཁུང་བཙོག་པ་དེར་ཞུགས་ཏེ་བུ་གཅིག་པ་དེ་མི་འབྱིན་ཏོ། །དེ་ནས་ཁྱེའུ་དེའི་ཕ་འོངས་ཏེ། དེས་བུ་གཅིག་པ་ཕྱི་ས་ཁུང་བཙོག་པར་
ལྷུང་བ་དེ་མཐོང་ལ། མཐོང་ནས་ཀྱང་བུ་གཅིག་པ་ལ་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བྱམས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་མི་སྨོད་པར་མྱུར་དུ་སྐྱེན་པར་ལ་གོར་དུ་ཕྱི་ས་ཁུང་བཙོག་པ་དེར་ཞུགས་ཏེ། བུ་གཅིག་པ་ཕྱུང་བ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ནི་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་ཇི་ཙམ་དུ་དོན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
དཔེར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དོན་དུ་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་ཕྱི་ས་ཁུང་བཙོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །བུ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། དེ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བུ་གཅིག་པ་
ལྟར་འདུ་ཤེས་སོ། །མ་དང་མཛའ་བཤེས་དང་ཉེ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་འཁོར་བར་ལྷུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མཐོང་ན་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་གྱི་འབྱིན་པར་ནུས་སོ། །ཚོང་
དཔོན་ཁྱིམ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་དེ་དག་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་རྒྱས་པར་གྱུར་ན་ལུས་འགྲུབ་
པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ཡང་མདོ་ལས་འདི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྐྱེན་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྲིད་པ་གསུམ་བྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་སའི་རྐྱེན་
དང་། ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། དབང་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་འབྱུང་བའི་ལུས་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་ལུས་དེ་

93-1-36b

འཇིག་རྟེན་འདི་པར་བགྲང་ངམ། འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་པར་བགྲང་། ཅི་འདོད་པའི་ཁམས་སམ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་བགྲང་ཞེ་ན། འགྲོ་བའམ། སྐྱེ་གནས་སམ། སྐྱེ་བའམ། སྲིད་པའམ། འཇིག་རྟེན་གང་དུ་
འང་མི་བགྲང་ངོ་། །འོ་ན་ལུས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དེ་ཇི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། ཡིད་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་ལྟའི་སྤྲུལ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་དབང་གིས་བཏགས་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། དབང་
ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་ན། སྐྱེ་གནས་དང་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་ན་ནི་བདག་ཉིད་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། ལུས་དེ་ཉིད་ཟག་པ་མེད་པའི་
དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་དང་། ཉོན་མོངས་པས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། འདུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་
ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པའི་འཁོར་བ་ཡང་མཆིས་ལ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མཆིས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐབས་ལ་མཁས་
པས་ཉན་ཐོས་འདི་དག་སྔར་དགྲ་བཅོམ་པར་མཛད་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད་དེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཐབས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་

93-1-37a

གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རིགས་ལས་བལྟས་ཏེ་ལུང་བསྟན་པའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཟག་པ་མ་མཆིས་པ། སྲིད་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་ཅད་པ་རྣམས་རིགས་མཆིས་སུ་ལགས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྟན་གྱི་ཉོན་ཅིག །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ལ་བུ་ཞིག་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་
བཟོའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་པ་ལས་དབང་པོ་རྟུལ་ཞིང་། དབང་པོ་རྣོ་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཕྱིས་བསླབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་སློབ། སྔར་བསླབ་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་ཕྱིས་སློབ་པར་བྱེད་པས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་རྒྱུ་དེས་རྒྱལ་པོའི་བུ་མ་ཡིན་ཞེས་
བྱའམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཉིད་ལགས་སོ་ཞེས་བགྱིའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་པོ་རྟུལ་པོའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་བསྒོམ་
པའི་ལམ་གྱིས་སྔར་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པར་བྱས་ནས་ཕྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རྒྱུ་དེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་ཞེས་བྱའམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་
དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བྱམས་པ་གང་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་དམན་པའི་བྱེ་བྲག་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ་དམན་པ་ཉིད་ཐོབ་ལ་དམན་པར་ཤེས་ནས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་
གྱི། དེའི་གོང་དུ་བཟང་པོའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་ཚོལ་བས་བཟང་པོ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་

93-1-37b

སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་གང་ལགས་པ་དེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པར་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངེས་པར་བཀའ་མ་
སྩལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་དེའི་སྐྱེ་བ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་འགྱུར་བར་ནི་མི་དོགས་ཀྱི། དེའི་སྐྱེ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་ང་འདོགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་
བུའོ། །གླེང་གཞིའི་ལེའུའོ།།      །།བམ་པོ་བཞི་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཤད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྒོ་གསུམ་དང་། རྣམ་གྲངས་བཅུ་གཅིག་གིས་བཤད་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་དང་། རྣམ་པར་སྤྲོས་ན་གོ་བ་དང་། དྲང་དགོས་
པའི་འདུལ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པའི་སྒོ་དང་། འབྲིང་དུ་བསྟན་པའི་སྒོ་དང་། རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་དང་སྒོ་གསུམ་གྱིས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གླེང་གཞིའི་ལེའུ་བསྟན་པའི་རིམ་པས་བརྩམས་པ་ཆེན་
པོས་བཤད་པའི་སྐབས་ཕྱི་སྟེ་ཆོས་བཤད་པའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེར་དེ་ཙམ་ཞིག་བཤད་ནས་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་ནི་མདོར་བསྟན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་པ་དང་། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་རྣམ་

93-1-38a

པར་སྤྲོས་ན་གོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཞུ་བ་བརྩམས་ནས་འབྲིང་དུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཕྱེ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འཚལ་བས་ཇི་ལྟར་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱི་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོར་བསྟན་པའི་བཤད་པ་དེ་ཉིད་བཟུང་སྟེ། མདོར་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་ནས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་བསྟན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་གང་གི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ་བ་
དང་། ཇི་ལྟར་བརྩོན་པར་བྱ་བ་དང་། བརྩོན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྩོན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། བརྩོན་པ་ལ་གདམས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྩོན་པའི་ཕན་ཡོན་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྩོན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་
གང་ཡིན་པ་དང་། བཤད་པ་འདིའི་གཏན་ལ་དབབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པ་འདི་བརྒྱད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་
བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ། མངོན་པར་
རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཉེ་བར་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བཤད་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་
བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་གསོ་སྦྱོང་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའོ་

93-1-38b

ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྩོན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བཤད་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱིས་ན་བརྩོན་ཞེས་བགྱི་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་སེམས་དང་། ལེ་ལོའི་སེམས་དང་། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་སེམས་དང་། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སེམས་མི་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཤད་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་འདིས་གནས་པ་དེ་གང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་པའི་བར་ནི་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་
བཤད་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྩོམ་སྟེ། ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་
ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བྱ་བར་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་འདི་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གདམས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་བརྩོན་པ་ལ་གདམས་པ་བསྟན་པའོ། །དེའི་
འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་འཚལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་། 
རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་གང་དག་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་བརྩོན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་

93-1-39a

བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་འཚལ་མ་དམིགས་ཏེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྡིག་པའི་གྲོགས་
པོར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་རིག་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི། བརྩོན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཞེས་བགྱི་བའི་ཚིག་གི་དོན་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ལྷའི་དབང་པོས་ཞུས་པའི་བར་དུ་ནི་དྲི་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་བརྩམས་ནས་གནས་བརྟན་གཉིས་ཀྱིས་དྲིས་པ་དང་། ལན་བཏབ་པའི་རིམ་པས་མདོར་བཤད་པ་འདིའི་ཚིག་གི་དོན་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་
རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་རིམ་པ་འདིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འབྲིང་དུ་བཤད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་སོ། །འབྲིང་དུ་བསྟན་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་བཟུང་ནས་
དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཚུལ་དུ་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཟུང་ནས་དྲང་དགོས་པ་རྣམས་
ཀྱི་དོན་དུ་ཀུན་རྫོབ་དང་། དོན་དམ་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྒྱས་པར་བཤད་དོ། །དེའི་གོ་རིམས་ནི་འོག་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ནས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་རྣམ་གྲངས་བཅུ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་ཏེ་བཤད་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་གཅིག་གོ། །
དེའི་འོག་ཏུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེ་ནས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་དང་། དེ་ནས་འཕགས་པ་བྱམས་པ་དང་། དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་དང་། དེ་ནས་བརྒྱ་བྱིན་དང་། 

93-1-39b

དེ་ནས་གནས་རྟན་རབ་འབྱོར་དང་། དེ་ནས་བྱམས་པ་དང་། དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་བཀའ་སྩལ་ཏེ། རྟག་ཏུ་ངུ་དང་། ཆོས་འཕགས་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་ཡང་གནས་བརྟན་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་ནས་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་རྣམ་གྲངས་
བཅུ་གཅིག་གོ། །ད་ནི་མདོར་བསྟན་པ་འདིའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་
ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་བརྟན་གྱི་མའི་མིང་ལས་དྲས་ཏེ་བོས་པའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལ་འམ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་
བའམ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །ཨེ་མའོ་
བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ནས་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་
པ་གཉིས་ལ་གནས་ཏེ་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་ལ་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་གཞན་དག་འཆད་པ་ནི་

93-1-40a

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་གསུམ་ཡོད་དེ། མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་དང་། དག་པ་དང་མ་
དག་པའི་གནས་སྐབས་དང་། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །དེ་ལ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནི་མེད་ཀྱི། སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་སེམས་དཔའ་
ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་བརྗོད་དོ། །དག་པ་དང་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་པའི་གནས་སྐབས་དང་། སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་གཉིས་ཀ་ཡོད་དེ་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་བརྗོད་
དོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པས། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་བརྗོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་
བུའོ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་མཐུན་པའི་རིགས་དང་། རིགས་དང་མཐུན་པའི་མོས་པ་དང་། མོས་པ་དང་མཐུན་པའི་བསམ་པ་དང་། བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་སྨོན་ལམ་དང་། སྨོན་ལམ་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་མཐུན་པའི་བརྩོན་
འགྲུས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་མཐུན་པའི་དུས་དང་། དུས་དང་མཐུན་པའི་ཚོགས་དང་། ཚོགས་དང་མཐུན་པའི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་མཐུན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང་། ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་
གཅིག་ཡོད་པ་འདི་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་

93-1-40b

འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སེམས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། 
ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་རྣམ་པའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་
ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་དང་། དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་དོན་དམ་པར་སྨོན་ལམ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། 
ལས་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། འཁོར་བ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ཡོན་ཏན་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པ་འདི་དགུའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང་། མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུས་

93-1-41a

བཏགས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་སས་བསྡུས་པ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ས་བཅུ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་བར་དུ་མཉན་པ་དང་བསམས་པ་དང་། བསྒོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དྲི་མ་མེད་
པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང་། མཆོག་གི་དོན་ལ་སོགས་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་ས་དང་ས་དག་ལ་གནས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཇེ་ཆེ་ཇེ་ཆེར་གྱུར་པས་ལྷག་པར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་
གང་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དང་། རྟོགས་པ་དང་། མཐར་ཕྱིན་པའི་སའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་ཚིག་གི་དོན་མ་ལུས་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིང་གི་
ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཇི་ཙམ་དུ་རྣམ་པ་དེ་དག་ཉིད་མངོན་པར་སྟོན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་དེ་དག་ལས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སས་བསྡུས་པའི་ཤེས་རབ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །
དེ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་

93-1-41b

བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བྱ་བས་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྤངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་ལ་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་བམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་
ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ལ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསླབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང་། སྤྱོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་
དང་། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པའོ། །དེ་ལ་ཉན་པ་དང་། བསམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ནི་བསླབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འོག་ནས་འཆད་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་དུས་ན་ནི་སྤྱད་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་བ་སྟེ་
དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་པའོ། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ནི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འོག་ནས་འཆད་པའོ། །བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བར་འོས་པ་སྟེ་བྱ་བར་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་གིས་ནི་གང་གིས་བྱ་བ་དང་། གང་ལ་བྱ་བ་དང་། གང་བྱ་བ་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ལ་ནི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཆུད་པ་དང་། གུས་པ་དང་འགྲུས་པ་ལ་སོགས་པས་བརྩོན་པར་བྱའོ། །འདིར་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་

93-1-42a

རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །སུམ་བརྒྱ་པ་ལས་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། 
སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པས་གནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་
བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་རབ་ཏུ་བཟུང་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།    །དེ་ལྟར་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མདོར་བཤད་པ་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་པ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་རྣམ་པར་སྤྲོས་ན་གོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འབྲིང་དུ་བཤད་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འཚལ་བས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུ་བ་བརྩམས་སོ། །དེས་ནི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞིས་ཞུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་
ཆུབ་པར་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་བརྩོན་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་བཞི་ཡང་འོག་ནས་སྐབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྐད་
ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པ་འདི་ལ་འོག་ནས་མདོ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མཛད་དོ། །དེ་ལ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་

93-1-42b

ཞེས་བྱ་བ་ནས་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་མདོར་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་མཛད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་བཟུང་ནས་རྒྱས་པར་
བཤད་པ་མཛད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་
བྱ་བ་འདིས་ནི་སྤྱོད་པ་བཞི་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། གནོད་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་དང་། གོས་པ་མེད་པར་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལ་ཐབས་མཁས་པས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་འགྲུབ་པོ། །ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་འགྲུབ་པོ། །སྙིང་རྗེས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་
སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་འགྲུབ་པོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་འགྲུབ་པོ། །དེ་ལ་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །
ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་
ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་དགུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱིས་ནི་གནོད་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་

93-1-43a

པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ནི་གོས་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་
ནི་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་གནས་པ་དང་། བསྒྲུབ་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། སུམ་བརྒྱ་པ་ལས་གནས་
པར་བྱ་བ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ། སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་བསམ་པ་
དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་ཁམས་གསུམ་པའམ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རུང་སྟེ་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་ནི་འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་
གསུངས་ཏེ། མི་གནས་པའི་རིགས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདིར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དམ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་བམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དང་མཐུན་པར་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ།   །དོན་དམ་
པར་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་། གཏོང་བ་པོ་དང་། ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྙིང་རྗེས་

93-1-43b

བསྐྱོད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཅི་འདོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱང་དེའི་ཚེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཟད་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའམ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པའི་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་བཞིས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ཅིང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་
བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་བཞིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ན། དེ་ལེགས་པར་སྦྱངས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དང་པོར་སྙིང་རྗེས་ལས་
ཐམས་ཅད་བྱས་ནས། ཕྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ངོ་། །དེ་བས་ན་སྙིང་རྗེས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་དག་པར་བྱེད་དོ། །སྙིང་རྗེས་ནི་བསམ་པ་དག་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བ་དག་པར་བྱེད་དོ། །སྙིང་རྗེས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ལ་གནས་ནས་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་གནས་ཏེ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །སྙིང་རྗེས་ནི་ལས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་བགྲང་ངོ་། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་བགྲང་ངོ་། །དེ་བས་
ན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ས་དང་པོ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པར་བཙལ་ན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་
བས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་བྱེད་པའི་ཚེ་ནི་སུས་ཀྱང་སྦྱིན་པའམ་བླང་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་དང་མལ་ཆ་ལ་
སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟག་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་

93-1-44a

སུ་གཏོང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དེས་དངོས་པོ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་། བདག་ལ་གཏོང་བ་པོ་དང་། སློང་བ་ལ་ལེན་པར་བྱེད་པ་དང་གསུམ་མི་དམིགས་ཏེ། དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟེན་ཅིང་བཟུང་ནས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའོ། །དང་པོར་ནི་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གནས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལ་གནས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་དམིགས་སུ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་སེམས་ཅན་དང་། བྱང་ཆུབ་གཉིས་ཡོངས་སུ་མ་
བཏང་བར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་། གཏོང་བ་པོ་དང་། ལེན་པ་པོ་རྣམས་མི་དམིགས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དག་ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ན་འགལ་བ་མེད་པ་ལྟ་བུར་འགྱུར་
ཞེ་ན། ཐབས་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྱུར་ཏེ། ཐབས་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་འཛིན་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་། དོན་དམ་པ་འཛིན་པའི་ཤིས་རབ་གཉིས་ཀྱིས་སྐམ་ལ་རྒྱུ་བ་དང་། ཆུ་ན་རྒྱུ་བའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་
པར་ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པས་འགལ་བ་མེད་པར་གྲོགས་བྱས་ནས་ཅིག་ཅར་སྒྲུབ་ཅིང་འཇུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་
མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོག་ནས་ཀྱང་སྐབས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་འཆད་དོ། །ལྟུང་བ་མི་འབྱུང་བ་དང་། ལྷག་པར་ལྟུང་བ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ་ནི་བྱང་

93-1-44b

ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་བསླབ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་སྡོམ་པའི་བསླབ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པ་ན་ལྟུང་བ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྟུང་བ་བྱུང་ན་ཡང་དུས་ལས་ཡོལ་བར་ལྷག་པར་ལྟུང་བ་མི་འབྱུང་གི་མྱུང་
ཞིང་མྱུར་དུ་མཐོལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་ལྟུང་བ་མི་འབྱུང་བ་དང་། ལྷག་པར་ལྟུང་བ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་ཏེ། བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་
སོ། །འདི་ནི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་མི་དམིགས་པས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འོག་ནས་ཀྱང་བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འདི་ནི་འཆལ་བའི་ཚུལ
ཁྲིམས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །འཁྲུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་ལ་འཁྲུག་པ་མེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་
བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་བཟོད་པ་དང་། བཟོད་པར་བྱ་བ་དང་། གནོད་སེམས་རྣམས་མི་དམིགས་པས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་འོག་ནས་སྐབས་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་འཆད་དོ། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་
བ་འདིས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཆུད་པ་དང་གུས་པ་དང་ནན་ཏན་དུ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མ་བཏང་བ་དེ་ཡང་ཤེས་
རབ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཉིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །འདིར་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལེ་ལོ་རྣམས་མི་དམིགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པོ། །རོ་མྱང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བདག་གི་དོན་དུ་བསམ་གཏན་ལ་འཇུག་ན་ནི་བསམ་

93-1-45a

གཏན་གྱི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་འདི་ལྟར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་གི་དོན་འབའ་ཞིག་ལ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྡིག་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྨོད་པར་བྱེད་ན། དེ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་རོ་མྱང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བས་
ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་། དག་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་ལས་དག་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདིར་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཡེང་
བ་རྣམས་མི་དམིགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་མཐོང་བས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་
རྣམས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བྱ་བ་དེའི་ཚེ་ན་ནི་ཀླན་ཀར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དོ་
སྙམ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་སྦྱོར་བའི་
ལམ་དུ་རྟོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་དགོངས་པས་ཀླན་ཀར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །འདིར་

93-1-45b

ཡང་ཤེས་རབ་ཅན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་རྣམས་མི་དམིགས་པས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཉིད་ལ་རིགས་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན་ཡང་
འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པར་བཞེད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་ལྷུར་ལེན་པས་ཅི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དོན་དམ་པར་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་དེ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་
རིགས་སོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམས་པའི་རྒྱུར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། 
ཡང་སྔོན་གྱི་རྩོལ་བའི་ཤུགས་ཀྱི་མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འགྲུབ་པར་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཡང་གང་དག་འཁོར་བ་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་མཐོང་ནས་ཡིད་བྱུང་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་ནས་དེ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་ཅིང་སྒྲུབ་པ་དེ་དག་ནི་སྔོན་གྱི་རྩོལ་བའི་ཤུགས་
ཀྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་བསྒོམས་་པའི་རྒྱུས་འབད་མི་དགོས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་
བསྐྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་པ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་དུ་གཟིགས་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་འཁོར་བ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པར་གཟིགས་པ་དང་། 

93-1-46a

ཆོས་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས་པས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པ་ཁོ་
ན་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མཛད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་འོག་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་ནས་
འདི་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་དུས་ཡིན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དུས་ནི་མ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པ་ལས་འཆད་དོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་
དང་། རྣམ་པ་བཞི་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ ། སྔར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མཛད་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན། ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་དང་། དེ་དག་ལ་དམིགས་
པའི་དྲན་པ་དང་། ཤེས་རབ་གཉིས་དང་། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ཡང་དག་པའི་དོན་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མཛད་དེ། དོན་དམ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་དྲན་པ་དང་། ཤེས་རབ་
གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འབུམ་པ་ལས་ཀྱང་དྲན་པ་ཉེ་བར་
གཞག་པ་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྒོམ་པ་འདི་ཡང་འོག་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལས་རྒྱས་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ལ་སོགས་

93-1-46b

པའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི།  དོན་དམ་པར་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་དང་མཐུན་པས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་བགྲང་ངོ་། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐབས་སུ་གཏོགས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་
པ་དེས་སྟོང་ངོ་ཞེས་སྟོང་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནམ་མཁའ་བཞིན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། མཚན་མའི་རྣམ་པ་མེད་
པའི་མཚན་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་པས་ཞི་བའི་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཟིགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་
མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་བཞག་ནས། ཕྱི་མ་ལ་སྨོན་པའི་གནས་སུ་མི་བྱེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་གཟིགས་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསམ་གཏན་བཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕྱོགས་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་

93-1-47a

ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་དགོས་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གསུམ་ཆར་ཡང་དེར་འདུས་ཏེ། དེ་ལ་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་པོར་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཟུང་སྟེ། ཕྱིས་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་བཙལ་ནས་བསམ་
གཏན་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་མཛད་པར་སྙིང་རྗེ་དང་ཐབས་མཁས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལ་སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་
དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་བྱུང་བར་
འགྱུར་བའི་གནས་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་ཉེས་དམིགས་སུ་མཐོང་བས་སྐྱོ་བ་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་ལས། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་
སྙིང་པོ་ཅན་དུ་བློ་བསྐྱེད་དེ་འཇུག་པར་མཐོང་ནས་དེ་དག་ཤེས་པར་བྱ་བ་མྱུར་དུ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྔར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཕྱིས་ལྷག་མཐོང་གི་སྒོ་ནས་
འཆི་བའི་ཆོས་ཉིད་ཅན་དུ་མཐོང་བ་ལ་འཆི་བའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་རིག་པ་དང་། བཟོའི་གནས་ཐམས་ཅད་དང་། སྒྱུ་རྩལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་མི་རྟོན་པའི་དགའ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་
བའི་འདུ་ཤེས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ལ་ཆགས་སུ་རུང་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་གཟིགས་པས་དེ་ལ་འདོད་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་མི་རྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་

93-1-47b

ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པར་མཛད་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པར་མཁྱེན་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་
དུ་ཤེས་པར་མཛད་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་མཁྱེན་པ་དང་། དེ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། ཀུན་མཐུན་པར་མཁྱེན་པ་ནི་ཀུན་
འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །བདག་དང་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་། སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་རྒྱུ་མཁྱེན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །
བདག་དང་གཞན་དག་གི་སྲིད་པའི་སྐྱེ་བར་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཁྱེན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པ་ནི་
ཆོས་ཤེས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་པ་དང་། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བར་མཁྱེན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མཁྱེན་པ་ནི་རྗེས་སུ་
རྟོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །ཡོངས་སུ་འདྲིས་
པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མི་མཛད་ཀྱི་དེ་དག་ཉིད་གོམས་པ་དང་། རབ་ཏུ་

93-1-48a

བྱང་བ་འབའ་ཞིག་མཛད་པའི་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་ན་ནི་དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་དོགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་རེག་པར་
མི་མཛད་ཁྱི། །མཁྱེན་པ་དེས་ཆོས་ཙམ་དུ་བསྒོམ་པར་མཛད་དོ། །འོ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམས་པས། ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྐྱོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྔར་ཡང་
བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པ་ཡིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཞི་གནས་དང་། ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་མི་མཛད་
ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་རྒྱས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་ན་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཤེས་པ་ཐ་མལ་པས་སོ་སོར་རྟོག་གོ། །དེ་བས་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡང་
དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འོག་ནས་ཀྱང་རབ་འབྱོར་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ་སྙམ་པས་སོ་སོར་རྟོག་པར་མི་
བྱེད་ཀྱི། །འདི་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་དུས་ཡིན་གྱི་མངོན་དུ་བྱ་བའི་དུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཉེ་བར་འདོགས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བར་སྐབས་དེར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་
ཆོས་རྣམས་ལས་ཉམས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་དོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་གང་དང་གང་ཡིན་པ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཤེས་པ་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་

93-1-48b

གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། ལྷ་དང་མི་དང་ཚངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་དང་སྐད་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་རྟོགས་ཤིང་མཁྱེན་པ་དེ་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འབུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏོ། །མ་ཉམས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཐམས་
ཅད་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྔར་བཤད་ཟིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་འདིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་གཏོགས་
པར་ཡང་བཤད་དོ། །ཡང་དག་པར་སྡུག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབུམ་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། བྱམས་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། བྱམས་པའི་ངག་གི་ལས་དང་། བྱམས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལྟ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་
དང་། འཚོ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་སྡུག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དྲུག་གོ། །ནོར་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཐོས་པ་དང་། གཏོང་བ་དང་། ཤེས་རབ་དང་། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པའི་ནོར་རྣམས་སོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་
རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་རྣམ་འགྲེལ་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ནམ་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ་ནུས་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ནམ་ཞིག་
དབུལ་བས་ཉེན་པ་སེམས་ཅན་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཇོག་ནུས་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ནམ་ཞིག་ཤ་ཁྲག་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ནུས་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ན་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པས་ཀྱང་ནམ་ཞིག་

93-1-49a

སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ནམ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འབྱོར་པས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་
དང་། ནམ་ཞིག་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱིན་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་སེམས་
དང་། དོན་དམ་པའི་རོ་གཅིག་པུ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་སིམ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་མ་ཡིན་པ་དང་། གཞན་ལ་མི་ཕན་པའི་འཚོ་བ་དང་། གཞན་ལ་ཕན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ལུས་དང་། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་མི་གསལ་བའི་བློ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་
མི་སྤྱོད་པའི་ནོར་དང་། འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་དབང་ཕྱུག་དང་། གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་དགའ་བར་ཚེ་རབས་ཚེ་རབས་སུ་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡིག་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་བདག་ལ་སྨིན་པ་བདག་
གིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྨིན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེས་འཇིག་
རྟེན་པ་རྣམས་ལ་བལྟས་ནས་གཞན་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་དགུ་བསྒོམ་
པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དགུ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དགུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ལ་ཤིན་ཏུ་མི་འབྱུང་བས་དེ་ལས་བཟློག་ནས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་མེད་པའི་དངོས་པོ་དགུར་

93-1-49b

འགྱུར་ཏེ། འདིས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་སོ་སྙམ་ནས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་མི་འབྱུང་བ་དང་། བྱེད་དོ་སྙམ་ནས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་མི་འབྱུང་བ་དང་། བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་མི་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྟོབས་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་ཞེས་སྔར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་སྐབས་
སུ་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མིང་གཞན་གྱིས་བསྟན་ཏོ།    །དེ་ལྟར་མདོར་བཤད་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ནས་ད་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་ལ། གང་སྔར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཤེས་
པར་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བསམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་བསམ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །སྔར་གང་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་པ་ལས་གང་གི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་གང་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་དེ་ད་བསྟན་པར་
བྱ་སྟེ། འདི་ལ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འཇུག་སྟེ། ཐེག་པ་གསུམ་བསྒོམ་པར་འདོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་འདོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་འདོད་པའོ། །དེ་ལ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་ཚིག་ལྔས་ཐེག་པ་གསུམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་

93-1-50a

དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་ལ་སློབ་པར་འདོད་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ནས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་བར་གྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཤིན་ཏུ་གྱུར་པས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པའི་སར་གཏོགས་པ་ས་བཅུའི་རིམ་པས་ངེས་པར་
བྱུང་བ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་
བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་བསྒོམ་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་དོད་པ་བསྟན་ཏོ། །བག་ཆགས་དང་། མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་

93-1-50b

འཇོམས་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྟན་ཟིན་ན་ཡང་འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ་
སྔར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་བསྟན་གྱི། འདིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །འོ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པ་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། འདི་ལ་ཐམས་ཅན་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་
དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་ན་ཡེ་ཤེས་གང་ལ་བྱ་སྙམ་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་སྨོས་ཏེ། དེས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་
པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། 
རྣམ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པའི་མཆོག་ནི་རྣམ་པའི་གཙོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དག་གི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་

93-1-51a

པའི་དངོས་པོ་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་འདིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཚོགས་
སུ་གཏོགས་པ་དང་། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པའི་ཚོགས་སུ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པ་དག་སྟེ། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང་། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་
པ་དང་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པའི་ཚོགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་དང་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཚོགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གི་རྣམ་
པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །བག་ཆགས་དང་། མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་། ཉོན་
མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏེ། ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་དང་། སྐྱེ་བའི་བག་ཆགས་ནི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ལས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་མཚམས་
སྦྱོར་བ་དང་། སྐྱེ་བའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་གསུམ་མོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་གསུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་། མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པར་འདོད་
པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་དང་

93-1-51b

བཅས་པ་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་རྣམས་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དག་སྒྲུབ་པོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་
པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་མི་མཛད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་
མཁྱེན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོ་སོར་འགོད་དེ། དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱང་དེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་རྐྱེན་མ་བསྟན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཙམ་
གྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།།      །།བམ་པོ་ལྔ་པ། དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་འདོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་ཏེ། མ་དག་པའི་སའི་ཡོན་ཏན་དང་། དག་པའི་སའི་ཡོན་ཏན་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སའི་ཡོན་ཏན་དང་། མཐར་ཐུག་པ་ལ་གནས་པའི་སའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སོ། །ས་དང་པོ་ནས་ས་བདུན་གྱི་བར་དུ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྩོལ་བ་དང་
བཅས་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པའི་ས་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སའི་ཡོན་ཏན་དག་པ་རྣམས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བར་དུ་ནི་ས་དགུ་པ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སོ། །

93-1-52a

འདས་པ་དང་། མ་བྱོན་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོ་སོར་འགོད་པའི་
བར་དུ་ནི་ས་བཅུ་པ་ལ་མཐར་ཐུག་པར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་ལྡོག་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་
དག་ན་རེ་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ལ་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་ནི་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་གསུམ་སྟེ། བྱིས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་དག་པའི་གནས་སྐབས་རྣམས་
སོ། །དེ་ལ་མ་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དག་པ་དང་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་
གནས་སྐབས་མ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་
བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མ་དག་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་མེད་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་དག་པ་དང་མ་དག་

93-1-52b

པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་
ལས་འདའ་བར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་ཁྱད་པར་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དང་། ཡེ་ཤེས་
ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཡིན། རང་སངས་རྒྱས་ནི་དབང་པོ་བར་མ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་གི་དོན་
ལྷུར་ལེན་པ་བདག་གི་དོན་ཉིད་སྒྲུབ་ཅིང་བདག་ལ་ཕན་པ་འབའ་ཞིག་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གཉི་ག་ལྷུར་ལེན་ལ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་བསྒྲུབས་ནས། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཉིད་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད་
དོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་མཛད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་
མཁས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དོན་རྣམ་པ་དུ་མ་བསྒྲུབས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མཛད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་
མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀ་སྤངས་ནས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ། འཁོར་བའི་མཐའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་དོན་ཉིད་མཛད་དོ། །

93-1-53a

ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དག་ཕྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་ལྡོག་པ་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞིས་འགྱུར་ཏེ། རིགས་དང་མི་ལྡན་པའམ། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའམ། སྙིང་རྗེ་ཆུང་བ་འམ། འཁོར་བའི་སྡུག་
བསྔལ་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་ཞིང་མི་བཟད་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དེ་བཞི་ཆར་ཡང་སར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་
བྱིན་པ་ན་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་གི་སྦྱིན་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ནི་སྲེད་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་འབྲས་བུའམ། བདག་གི་
དོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བས་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་ནི་སྲིད་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། མཚན་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང་། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་དེ་དག་གིས་འཕགས་
པའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་བྱིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོ་བྱད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དང་། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་ལ་སྤྱོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྒྲུབ་པ་ལ་མ་བསླབས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བདུན་པ་

93-1-53b

ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བཀོད་པ་ཤེས་ཀྱང་དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་ནི་མི་ནུས་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བཀོད་པ་ཤེས་ནས་ས་དེ་ལ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ནི་སྐྱེའོ། །འདི་ལྟར་ས་བཅུ་པ་ལས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ལ་ཡང་འཇུག །གཟུགས་
ཀྱི་སྐུའི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམ་པར་བརྒྱན་པའི་རྒྱན་ཀྱང་མངོན་པར་སྒྲུབ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་སྒྲ་སྐད་དང་བྲལ་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་ལ་ཡང་མོས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེས་ནི་སྐུ་གསུམ་སྟོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་སྐྱེ་
བར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ནི་འདིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། ས་བརྒྱད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་། རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་
ཉིད་དུ་གནས་པར་གྱུར་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞོན་ནུའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་དེ་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞོན་ནུའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཀྱིས་ཀླས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོས་ཀླས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་བྱའོ། །དགེ་བའི་
སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་ཀྱང་མི་ཟད་པར་བྱ་བར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུའི་ཐིགས་པ་གཅིག་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་བླུགས་པ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡང་འཁོར་བའི་མཐའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་
ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་ཟད་པ་དེ་ཡང་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་

93-1-54a

རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་བསྟན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐ་དད་
པས་རྣམ་པ་མང་པོར་ཕྱེའོ། །འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་སྟེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དགེ་སློང་དག་བདག་ཉིད་བདག་གི་མགོན་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལས་བྱས་པ་བདག་ལ་སྨིན་ནོ། །
བདག་གླིང་དུ་གྱུར་པར་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དང་པོར་བདག་གི་ནང་གི་ཆོས་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བཟུང་སྟེ། བསམས་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་
བྱ་བའི་དངོས་པོ་དོན་དམ་པར་གང་ཡང་མེད་ཀྱི་འདི་དག་ནི་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པའི་དོན་འབའ་ཞིག་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། །གློ་བུར་དུ་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བས་ན་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་ཕུང་པོ་སྟོང་པ་
ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་གཞན་ཡོད་དམ་མེད་སྙམ་དུ་བསམས་པ་དང་། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་གི། སྐྱེ་མཆེད་ཙམ་དུ་ཟད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་། །དེ་
བས་ན་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་དོན་དེ་ཉིད་ལེགས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་བསྒོམ་ཞིང་། འདི་དག་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་དུ་ཟད་པར་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་
ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་ཁམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱི་རོལ་པ་དག་ན་རེ་ཟ་བ་པོ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་བདག་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་དགོས་ལ། ཆོས་འདི་ལ་ཞུགས་པ་དག་ན་རེ་ཟ་བ་པོ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་

93-1-54b

མཆེད་རྣམས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་དགོས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀའི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལ་མིག་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་། རྣ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་ཟག་ལ་
བདག་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་ལ། མིག་མིག་གིས་སྟོང་། རྣ་བ་རྣ་བས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ལྟར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་འབྱུང་ངོ་། །མིག་བདག་
གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་མིག་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མིག་ལ་བདག་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་ལ་མིག་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་ས་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་བདག་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དང་། བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་དང་། བདག་
ལ་གཟུགས་གནས་པ་དང་། གཟུགས་ལ་བདག་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་མིག་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །བདག་ནི་མིག་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་ལ་མིག་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མིག་ལ་བདག་གནས་
སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིག་ལ་བདག་གིར་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་མིག་མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་འཛིན་པ་དེ་བཞི་སྤངས་ནས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་མིག་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ་། །རྣ་བ་
ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། འདི་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ནི་འདི་ལྟར་མིག་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་མིག་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་མིག་
དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མིག་གོ། །དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། རྗོད་པའི་རྣམ་པར་བཟུང་བའི་མིག་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མིག་གོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་སོ་སོར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་མིག་གོ། །

93-1-55a

བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། རྗོད་པའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་དང་བྲལ་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མིག་མིག་གིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མིག་ཅེས་
བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མིག་གོ། །མིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་མིག་གིས་སོ། །སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་རྣ་བས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འོ་ན་བརྗོད་
དུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པ་ནི་མིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནི་བརྗོད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མིག་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་། གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་
གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ལ་ནི་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་མེད་དེ། རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། སྨྲ་བར་འདོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཐབས་གཞན་མེད་པས་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་
སྒྲའི་དེ་བཞིན་ཉིད། དྲིའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་དང་། དེ་དག་ཏུ་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནང་གི་
མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལར་ནང་གི་དངོས་པོ་ལ་ཟ་བ་པོར་འཛིན་པ་བཟློག་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་བཟའ་བར་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། བཟའ་བར་འཛིན་པ་ཡང་ཕྱི་
རོལ་པ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་གིར་ལྟ་བར་འཛིན་ཏོ། །ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ནི་ཡུལ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བདག་དང་། བདག་གིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྒྲ་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་

93-1-55b

སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་། སྒྲ་སྒྲས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ་དང་། ཀུན་བརྟགས་
པའི་ཆོས་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཟ་བ་པོ་དང་། བཟའ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྩལ་ནས། ད་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ལ་ཡང་བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བ་དང་། ལུས་སུ་རྣམ་
པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། ལྟ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་འདུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་དང་བདག་གི་དངོས་པོས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་
ཡང་དེ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་ཏེ་བྱེད་པར་སྟོང་པས་འདུ་བ་ཚེགས་པ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་བཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་པས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་ནས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དེ། དོན་དམ་པར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་
དུ་གཟུགས་མིག་གིས་སྟོང་སྟེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱ་བ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་སྒྲས་སྟོང་། སྒྲ་རྣ་བས་སྟོང་པས་ན་ཚོགས་པས་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་པ་ལ་ལུས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་
བཤད་པའི་སྐབས་སུ་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དེ་ལ་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་གང་ཞེ་ན། མིག་དང་རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་
ཡིད་དེ། ནང་གི་ཆོས་དེ་རྣམས་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་འདུས་པ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་

93-1-56a

བ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། འདུས་པ་མེད་པས་དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གཞག་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་
ཏེ། ཅི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པས། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པར་གཉེན་པོ་ཡོད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གལ་ཏེ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་ན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། 
དེ་ལྟ་ན་མི་སྟོང་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གིས་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་མཐོང་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བློ་སྐྱེས་ལ། དེ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཉིད་ལ་ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ་བལྟས་ན་ཕྱིས་མ་མཐོང་ནས་
གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བློ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། སྟོང་པའི་བློ་སྐྱེས་པ་ན། དེ་ལ་སྟོང་པའི་བློ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བློས་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སྔར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུགས་
སུ་མཐོང་ནས་ཆོས་ཀྱི་བློ་སྐྱེས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བློ་ནི་མེད་ཀྱི། སྟོང་པའི་བློ་སྐྱེས་པར་ཟད་དེ། དེ་ལ་སྟོང་པའི་བློ་སྐྱེས་པས་དེ་ལ་སྟོང་པ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པས་མི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ། །མི་སྟོང་པ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ། །འདིར་འདི་སྐད་དུ་བྱང་ནི་རུང་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། །

93-1-56b

འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ན་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་འགྲོ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ། མེད་པ་ལ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་
འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྙམ་བསམས་ནས། ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་
པ་ཡིན་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་མེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གནས་སོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་
པར་སྨིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་སྟོང་པ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་འགའ་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱི་མིག་བསླུས་ནས་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། དཔུང་བུ་ཆུང་དང་། རི་དང་། འབབ་ཆུ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་སྔགས་ཀྱིས་མིག་བསླུས་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་རང་སྣང་
བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་

93-1-57a

འདི་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་མ་རིག་པས་བསླུས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལས་ཀྱི་བཟོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་རང་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་
ཀུན་བརྟགས་པ་གཟུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་། འཛིན་པའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་མི་སྲིད་པས་
དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་བཅོས་མ་མ་ཡིན་ཞིང་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་དེ་ལྟར་ན་ནི་ཆོས་རྣམས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་གཞན་ལ་རག་ལུས་ཤིང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་གྱི་བདག་ཉིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་
བ་ཞིག་ན་འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རྐྱེན་གཞན་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། །རང་གི་དངོས་པོ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་རང་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་གི་
ཕྱིར་དེ་ལྟར་རང་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་
འབྱུང་བའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་སྐྱེས་ནས་མ་རིག་པའི་སྔགས་ཀྱི་མཐུ་རབ་ཏུ་བཅོམ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། །སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཀུན་བརྟག་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། །དེ་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་

93-1-57b

ཆོས་རྣམས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྣང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་ནུབ་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ན་ནི་དོན་དམ་པའི་
ཆོས་ཀྱང་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་སྟོང་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་དམ་པའི་དོན་དུ་འགྱུར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་ཡོད་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་
ནས་ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའམ། མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་མི་ནུས་
སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པ་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་མེད་དོ་
ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ན་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲོ་བཏགས་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་རྫས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་
སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྐུར་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བས། དེ་ལྟར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མ་བརྟགས་པར་སྨྲས་པ་སྟེ། སངས་
རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཅི་ལ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་གཟུང་བ་དང་། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པར་གྱུར་པས་ཅི་ལ་ཡང་མི་དམིགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐོག་མ་

93-1-58a

མེད་པ་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་ན་སྔོན་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གོམས་པས་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱི་གཟུང་བ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རང་ཉིད་ཀྱི་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་གདགས་སོ། །དེ་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། 
དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་དོན་དམ་པ་དེ་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་
སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་སུ་བརྗོད་པའང་ལུང་ལས་གནས་
སྐབས་སུ་མ་དག་པའི་སྣང་བས་མེད་ཅེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས་ཡང་འདི་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་མི་རིགས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་
རྣམས་ཚོགས་ཤིང་འདུས་པས་བྱས་པ་ལ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཤིག་དོན་དམ་པར་ཡོད་ན་ནི། དེ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ནི་སུས་ཀྱང་བྱ་མི་ནུས་སོ། །འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་
མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་་ཀུན་བརྟགས་པ་ལས་གྱུར་པས་དེ་ལྟ་བུའི་མིང་གིས་བརྗོད་དོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བརྟགས་པའི་ཡོད་པའོ། །མཚན་ཉིད་བརྟགས་པའི་ཡོད་པར་བཤད་པས་
མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡང་བརྟགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་དགོས་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ནི་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ཡང་ཆོས་གཅིག་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་

93-1-58b

ན་འདི་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པར་འགྱུར་གྱི་འདུས་མ་བྱས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་འདུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་སྙམ་ནས་ཡང་འདི་ལྟར་
གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བྱའི། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་
ཐམས་ཅད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བྱའི་དེ་ལས་གཞན་པ་ཤིན་ཏུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་
ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་འདི་དག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་འདི་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ན་གང་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་མ་འོངས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དབུས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་མཁྱེན་པས་
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཡེ་ཤེས་འདས་པའི་དུས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ལྷའི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་དེ་དག་ལུང་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བར་ཡོད་པར་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་དབུས་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་ཡོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་

93-1-59a

ཆོས་གཅིག་ཁོ་ན་ནི་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཐའ་གསུམ་དུ་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡིན་ནི་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དུས་གསུམ་དུ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཐད་དེ། གལ་
ཏེ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཕྱི་མའི་མཐར་ནི་མ་འོངས་པར་གྱུར་ལ། དབུས་ཀྱི་མཐར་ད་ལྟར་བྱུང་བར་གྱུར་ཅིང་སྔོན་གྱི་མཐར་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་ཡང་དེ་ལྟ་ན་ནི་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ནག་པ་གྲོང་དུ་མ་ཕྱིན་པ་དང་། གྲོང་ནས་བྱུང་བ་ཡང་གཅིག་སྟེ། གཞན་མ་ཡིན་
པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཅི་དུས་འདི་ལྟོས་པ་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རང་གྲུབ་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་རང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ནི་མི་འཐད་དེ་དངོས་པོ་གནས་པ་རྣམས་ནི་རང་གྲུབ་པར་འཐད་ཀྱི་མི་གནས་པ་རྣམས་ནི་མི་འཐད་དོ། །དུས་ཀྱང་གནས་པ་མ་ཡིན་
ཏེ་འདི་སྐད་ཅིག་དང་ཐང་ཅིག་དང་། ཡུད་ཙམ་དང་། ཉིན་ཞག་གཅིག་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་ཟླ་བ་གཅིག་དང་། དུས་ཚིགས་་དང་། ཀླུངས་སུ་འཇུག་པ་དང་། ལོ་ཁྱུད་འཁོར་དང་། དུས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས། དུས་ནི་སྐད་ཅིག་
ཀྱང་མི་གནས་སོ། །དེ་ལ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཆ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་ཆ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་ཡུད་ཙམ་ཞེས་བྱ་བར་གདགས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་ཉིན་མཚན་ཞེས་བྱ་བར་གདགས་སོ། །དེ་བས་ན་འདས་པ་དང་། མ་
འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མི་གནས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དུས་མེད་དོ། །ཇི་སྟེ་དུས་ནི་ལྟོས་པ་ལས་འགྲུབ་སྟེ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ལྟོས་ཏེ། 
དེ་ལས་གཞན་པའི་དུས་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་འདས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། མ་འོངས་པའི་དུས་གཉིས་སུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། མ་འོངས་པ་གཉིས་འདས་པའི་དུས་ན་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །

93-1-59b

མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་གཉིས་འདས་པ་ལ་མེད་ན་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་གཉིས་འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་ན་ཡོད་པས་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། ། དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། འདས་པ་
གཉིས་ཀྱང་གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་འབྱུང་བ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། འདས་པ་གཉིས་མ་འོངས་པ་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ན་མེད་པ་དག་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་མ་འོངས་པ་དེ་ལ་དེ་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱང་མ་འོངས་
པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་གཉིས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ལྟོས་ཏེ་འབྱུང་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ན་མེད་པ་དག་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དེ་
གཉིས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་དེ་གཉིས་དེ་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་དེ་དག་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་པར་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། དབུས་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་དེ་དག་བསྟན་ཏོ་སྙམ་པ་འདི་ནི། མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་བ་ནི་རིང་ངོ་། །དགེ་སློང་དག་འཁོར་བ་འདི་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་དོ་ཞེས་འཁོར་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་འཁོར་བ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡོད་པས་འཁོར་བ་པོ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེའི་སྒོ་ནས་ཡོད་
པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཐོག་

93-1-60a

མ་ཡང་ཡོད་ལ་ཐ་མ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་ཡོད་པའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་ཡོད་པར་མ་མཐོང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་སྟེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་གཉིས་ནི་བཀག་གི་དབུས་མ་མ་
བཀག་སྟེ། དེ་བས་ན་དབུས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་ཡང་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་དེ་ལ་དབུས་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། དབུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དག་ལ་ལྟོས་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་འཁོར་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་
མེད་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་གང་དུ་འཁོར་བར་འགྱུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འཁོར་བར་ནི་གསུངས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འཁོར་བ་འདི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་དེ་ཐོག་མའི་མཐའ་མི་སྣང་ངོ་། །སེམས་ཅན་མ་རིག་པས་བསྒྲིབས་པ་སྲེད་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཅན་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུག་ཅིང་
འཁོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན་ཡང་འདི་ལྟར་ལན་བཏབ་པ་འཁོར་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་འཁོར་བར་འགྱུར་ན་ཡང་བརྟག་པ་འམ་མི་རྟག་པ་ཞིག་འཁོར་གྲང་ན་རྟག་པ་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར་བར་མི་འཐད་དེ། འགྱུར་
བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ཡང་འཁོར་བར་འགྱུར་བར་མི་འཐད་དེ། སྐད་ཅིག་པ་རྣམས་ནི་དེ་དང་དེ་ཉིད་དུ་ཞིག་སྟེ། ཡང་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་གཞན་ཁོ་ན་སྐྱེ་བས་དེ་ལ་འཁོར་བ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བས་ན་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་རྒྱུན་གྱིས་
དངོས་པོས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ལ་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་བཏགས་ཏེ། འདི་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འཁོར་བ་དམིགས་སུ་མེད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་
ཡོད་དོ། །འགོགས་པའི་བདེན་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་མ་སྐྱེས་པ་མ་བྱས་པ་མ་བྱུང་བ། འདུས་མ་བྱས་པ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། དེ་བས་ན་དོར་བ་མེད་པ་ཡོད་དོ། །དོར་བར་བྱ་

93-1-60b

ཞིང་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་སྲུངས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་དོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་བཏགས་སོ། །ད་ལྟར་ཡང་དོར་བར་བྱ་བའི་སྲིད་པ་གཅིག་དང་། དོར་བར་བྱ་བའི་སྲིད་པ་ལྔ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དོར་
བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་དོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོ་གང་དུ་འགགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་དོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འགོག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། དོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་ཡོད་པར་མི་
རིགས་ཀྱི། ཕུང་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་དོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོ་མེད་པ་དེ་ཡང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ནི་གང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པར་རྣམ་པར་གཞག་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་
ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། འགོག་པ་དང་། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། དོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར། དེ་བས་
ན་ཕྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ན་ཡང་རྟག་
པའམ། མི་རྟག་པ་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདའ་གྲང་ན། གལ་ཏེ་རྟག་པ་འགའ་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྟག་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང་། དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་འགའ་ཞིག་མྱ་ངན་
ལས་འདའོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་དེ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞིག་པ་ལས་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཅི་ཡང་བྱར་མེད་དོ། །ཇི་སྟེ་འདུ་བྱེད་གཞན་དག་དེའི་རྒྱུ་ལ་སྐྱེ་བའི་གཉེན་པོར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན་ཡང་། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་

93-1-61a

ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་མེས་ཉོན་མོངས་པའི་ཤིང་གི་ས་བོན་སྲེག་པའི་ཕྱིར་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བཏགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་གཞན་
དུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ་འདི་ནི་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ན། གང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་འདོད་ཆགས་
ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་དང་། མོས་པ་དང་། ཁམས་དང་། རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གི་དབང་གིས་བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པ་དང་། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པ་དང་། ཁམས་སྣ་ཚོགས་
མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་དོ་སྙམ་ནས། ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པར་
བརྗོད་པར་མི་རིགས། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་ཐ་དད་པའམ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་མེད་དོ་
སྙམ་པ་འདི་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཡིན་ན་དེ་དག་གི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། 
ཆོས་ཅན་མེད་པར་ནི་ཆོས་ཡོད་པར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དང་དེ་མཐོང་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་

93-1-61b

པ་ཐོབ་པ་དང་། སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པ་འགྲུབ་པོ་སྙམ་ནས། ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་སུ་མི་རུང་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་མི་རྟག་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། 
འགྱུར་བ་དང་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ནི་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་གི། བདེན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མི་ལོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་དོན་དམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་དོན་དམ་པ་ལ་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་དོན་
དམ་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་རྟག་པར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ནམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཆོས་ཤིག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། འོ་ན་ནི་ཆོས་ཐམས་བདག་མེད་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འདི་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ཡིན་
ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཞིག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་
དག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བའོ། །ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མྱོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ཡོད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ནས། ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འདི་
ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། ཅི་མཚན་ཉིད་འདི་དག་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་རྣམས་ལས་ཐ་དད་དམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ཞེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མ་གྲུབ་ན་

93-1-62a

མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་འདི་དཔྱད་དགོས་ཏེ། ཅི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞིའི་སྔོན་རོལ་དུ་མཚན་ཉིད་བྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་ཕྱིས་འབྱུང་ངམ་
འོན་ཏེ་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱུང་། གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞིའི་སྔོན་རོལ་དུ་མཚན་ཉིད་བྱུང་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མེད་པར་དེ་གང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན། གཞི་མེད་པར་མཚན་ཉིད་འབའ་ཞིག་སྔར་བྱུང་བར་གྱུར་ན་ཕྱིས་ཀྱང་གཞི་མེད་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་
གཞི་ནི་སྔར་བྱུང་ལ་མཚན་ཉིད་ཕྱིས་བྱུང་བར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་བྱུང་བའི་སྔོན་རོལ་དུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དེ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་བྱུང་བས་ཕྱིས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་། མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་སྔར་བྱུང་དུ་ཟིན་ན་ཕྱིས་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བའི་
ཚེ་རྒྱུ་མེད་པར་འབྱུང་བར་གྱུར་པས་མཚན་ཉིད་དེ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བར་གྱུར་ན ། དེ་ལྟ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ལས་མཚན་གྱི་གཞི་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་དང་། མཚན་གྱི་གཞི་ལས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་
སྔར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞིའོ་ཞེས་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དོན་དམ་པར་རྟག་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་
འདི་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཆོས་
རྣམས་དམིགས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་ནས་ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། འདི་ལ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་པར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་

93-1-62b

པ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ལས་གུད་ན་དམིགས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་བཀག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མི་རུང་སྟེ། དེ་ཉིད་དམིགས་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
བ་འདི་ནི་འགལ་ལོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ལ་ནི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ཡང་། དེ་ལྟ་ན་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་
དུ་གྱུར་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་དམིགས་ཀྱི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ལ་དེ་དང་དེར་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། དེ་བས་ན་འདི་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་
ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཙལ་བར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་ཡོད་དོ། །
ཇི་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་ན་ནི་ཆོས་རྣམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གསུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལ་རྙེད་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་སེམས་ན། དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་
ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་ཁས་བླངས་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡོད་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་བས་རྙེད་པ་ཆེར་ཡོད་དོ་སྙམ་ནས་ཡང་འདི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་
ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། ཡོངས་

93-1-63a

སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དངོས་པོ་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་བཟུང་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བྱུང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བས་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་
བཟློག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་གང་ན་གང་མེད་པ་
དེ་ན་དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ན་ལྷག་མ་མ་ལུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་ཡོད་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་
ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཅིག་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེའི་གཞི་ལ་འཇུག་པ་ཐ་དད་པས་རྣམ་པ་
གསུམ་དུ་གཞག་སྟེ། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་པའོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་
ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། སྒྲའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། དྲིའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གནས་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་ནི་གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་
བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདིས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཁོར་

93-1-63b

བ་ཡང་མི་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་དེ་དང་དེ་དག་ལས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་པ་སྔ་མ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་རྟོག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། 
འདིར་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་ལས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ལ་མཁྱེན་པ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་བསྟན་པའོ། །སོར་མོ་གཅིག་གི་རྩེ་མོས་
གཞིལ་བར་བྱ་བར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་རླུང་བཅིལ་བ་དེ་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་འཇིག་པའི་རླུང་ཡང་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་གཅིག་གིས་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇིལ་བར་བྱེད་པའོ། །སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་རྒྱས་པར་
དགང་བར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་སྟན་གྱིས་ཁེབས་པར་འདོད་ན་ནམ་མཁའ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའོ། །བསོད་སྙོམས་གཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཅིག་ཏུ་ཟས་ཀྱིས་ཏེ། དུས་མཐུན་པར་ཟས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བུས་བཙལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཅིག་པུས་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ན་རྣམ་པར་མི་གཡེང་ལ་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡང་མེད་ལ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་
ཀྱིས་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་དམིགས་པའོ། །ཤའི་མིག་དང་ལྷའི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་སྤྱན་ནི་ཤའི་མིག་གོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནི་ལྷའི་མིག་གོ། །ཐམས་ཅད་

93-1-64a

མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པ་དང་། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་དང་། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པ་ནི་ཆོས་མིག་གོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པ་དགྲ་
བཅོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མིག་གོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐོས་ནས་དྲན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་
པས་གཅད་དུ་མི་ཆོད་པས་ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་འདོད་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བར་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞུང་
ལས་འབྱུང་བར་ཟད་དོ། །མུན་པ་མུན་ནག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དག་ནི་མུན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་ལ་བསླབ་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུའི་གསང་བས་བཅུ་ཐོབ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་བཤད་དོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་སྟངས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་ཏེ་དེ་དག་ནི་སྟེ་ངན་འདུག་པ་ལ་བསྐྱེད་དེ་མི་ལྔ། འོག་ནས་འདུག་པ་ལ་བཏུད་དེ་མི་ལྟ། གཡས་གཡོན་ན་འདུག་པ་ལ་ནི་མིག་བཟུར་ཏེ་མི་ལྟ། རྒྱབ་ན་འདུག་པ་ལ་ནི་མཇིང་པ་བསྒྱུར་ཏེ་མི་ལྟ། ཐག་རིང་པོ་ནི་འདུག་པ་ལ་བསྒྲིམས་ཏེ་མི་ལྟ། ཐག་ཉེ་
བ་ན་འདུག་པ་ལ་བསྒྲིམས་པ་མེད་པར་ཡང་མི་ལྟའི། ཇི་ལྟར་འདུག་པའི་སྤྱོད་ལམ་དང་། ཇི་ལྟར་ལྟ་བའི་མིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་ནི་གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་སྟངས་ཞེས་འཆད་དོ། །འགྲོ་བ་དང་འགྲེང་བ་
དང་འདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་ནི་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བཞུགས་སོ། །ཉལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། དུས་དེ་གཉིས་ཀ་ཡངས་ཐ་མལ་པས་ལྡེག་མི་ནུས་སོ་ཞེས་འཆད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ཀྱིས་

93-1-64b

བཅགས་པའི་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ན་ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཉེ་བར་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་འདྲ་
བར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤིན་ཏུ་བྲལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་ཡང་མེད་པས་ན་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་མི་སྲིད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བདག་ཅག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་མཁས་པ་སྟེ །དོན་མཐུན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་
བསྡུ་བའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཉི་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རེ་རེ་ལ་ཡང་བདག་གི་ལུས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དུ་སྤྲུལ་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་མཛད་དོ། །དེ་བས་ན་ས་འཚོ་མ་ལ་སོགས་པ་བུད་མེད་ཉི་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་། །གར་མཁན་མོ་དགུ་སྟོང་དང་། དེ་དག་གི་གཡོག་འཁོར་མང་པོ་དང་། རྒ་བ་
དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་བསྟན་པ་རྣམས་དང་། ལྷ་དང་། ཚངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་མཛད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གིས་འདོད་པ་དག་གི་སྐྱོན་རྣམས་མཐའ་ཡས་པ། །འཆི་དང་ཁོན་བཅས་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཏེ་མྱ་ངན་རྩ། །འཇིག་པར་བྱེད་ཅིང་དུག་དང་འཁྲུལ་འཁོར་འདྲ་བ་དང་། །མེ་འབར་འདྲ་ཞིང་རལ་གྲིའི་སོ་འདྲར་ཤེས་པས་ན། །འདོད་
པའི་ཡོན་ཏན་དག་ལ་བདག་འདུན་འདོད་ཆགས་མེད། །བུད་མེད་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་བདག་ལ་མི་མཛེས་ཀྱིས། །བདག་ནི་ནགས་ཀྱི་འདབ་ཏུ་སོང་སྟེ་མི་སྨྲ་བར། །བསམ་གཏན་ཏིང་འཛིན་སྒོ་ནས་སེམས་ཞི་གནས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ཡང་དེ་ལྟར་བརྟགས་ནས་
ཐབས་མཁས་པས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་དེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས། དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །ཀུ་མུ་ད་ནི་འདམ་རྫབ་ནང་ན་སྐྱེ། མི་ཡིས་གང་བའི་ནང་ནས་རྒྱལ་པོས་མཆོད་པ་ཐོབ། །གང་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་

93-1-65a

དཔའ་གཡོག་འཁོར་མང་བརྙེས་པ། །དེ་ཚེ་སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བདུད་རྩིས་འདུལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་གང་དག་སྔོན་བྱུང་བ། །ཀུན་གྱིས་སྲས་དང་བཙུན་མོ་བུད་མེད་བསྟེན་གྱུར་ཀྱང་། །འདོད་པས་ཆགས་མེད་བསམ་གཏན་བདེ་ལས་
ཉམས་མ་གྱུར། །དེ་བས་དེ་དག་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་བདག་གིས་བསླབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ན་སྒྲ་ཅན་ཟིན་སྲས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བརྫུན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་ཡང་བརྫུན་མ་ཡིན་ཏེ། བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་
སྤྱོད་པའི་རྒྱུས་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་འབའ་ཞིག་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །སྒྲ་གཅན་ཟིན་བཟང་པོ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པའི་དབང་གིས་མངལ་ན་གནས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་བསྐྱེད་
པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ། །སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་སྐྱེས་པ་བསྟན་པ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་་པའི་ལེའུ་ཞེས་བྱའོ།།      །།བམ་པོ་དྲུག་པ། 
དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་བསླབ་པའི་བརྩོན་པར་བྱ་བ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཇི་ལྟར་བརྩོན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་བཞིན་
དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་
དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྤྱོད་ཀྱང་སྤྱོད་ལ་མི་སྤྱོད་ཀྱང་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །གཟུགས་ཡང་

93-1-65b

དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་འདིར་སྤྱད་པའི་བརྩོན་པར་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པ་ནི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞུས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། དེ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དམིགས་པ་དེ་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་དམིགས་པ་དང་། སྤྱོད་པ་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པས་མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་མི་དམིགས་པ་གསུམ་ནི་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པ་དང་མིང་མི་དམིགས་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མི་དམིགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་སོ། །བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་གནས་གྱུར་པ་མ་
གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་མིང་གི་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་མ་གཏོགས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་
ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྦྱང་བར་བྱ་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་ཀྱང་སྤྱོད་ལ་མི་སྤྱོད་ཀྱང་མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་

93-1-66a

པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་སྟེ། སྐྱོན་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པར་བརྗོད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་སྔར་གང་ཟག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པས་གཟུགས་ཡང་དག་
པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཕུང་པོ་ལྔའི་རྣམ་པ་ཡང་མེད་དོ། །སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟར་དམིགས་སུ་མེད་པར་བསྟན་ནས་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བས་གཏན་
ཚིགས་སྟོན་ཏོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ལ་སོགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་དེ་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་གི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། 
འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མེད་ཀྱི། དེས་ན་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་
འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་ནི་མེད་ཀྱི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པར་ནི་ཡོད་དོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་
ཀྱང་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་མེད་ཀྱི། ཕུང་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་ལ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏོ། །ཐེ་ཚོམ་ཡང་གང་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་ལ། སྟོང་

93-1-66b

པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་ཡོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། གང་ཆོས་རྣམས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དམ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་གཞན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་གཞན་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་ཡང་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་བསྟན་པ་དང་། གཞན་
དག་ཐེ་ཚོམ་ཟ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ལ་ཆོས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆོས་ལས་ཆོས་ཉིད་གཞན་ཡིན་པར་གྱུར་ན། ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ལས་གཞན་ཡིན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ་སྙམ་པ་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
མིང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་གི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཉིད་ལས་ཆོས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་གཞན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་སྟེ་གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཆོས་
གཞན་མ་ཡིན་ལ། །སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཡོད་ན། དེ་ལྟར་ནི་ཆོས་དེ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་གང་
ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཇུག་སྡུད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཞེས་བྱའི། ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་ནི་མི་བྱའོ། །

93-1-67a

དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེར་ཡང་དེ་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པ་འདི་ལ་སྔར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་གི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པས། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། གཞན་ན་རེ་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ཐ་དད་ན་ནི་ཆོས་ལས་ཆོས་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་
པ་དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཇུག་སྡུད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་
བྱའོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། གཞན་དག་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་ལ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་

93-1-67b

སེམས་དཔའ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ང་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་ལྟར་ཡོད་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་འམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ངམ། བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ནི་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གང་གི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟགས་ན་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །འདིར་ཡང་གཏན་ལ་དབབ་མི་ནུས་ནས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་
ཆོས་དེ་དག་མེད་ན་མེད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་སྣང་། ཇི་ལྟར་ངན་འགྲོ་འགྲིབ་ཅིང་བདེ་འགྲོ་འཕེལ་བར་འགྱུར། ཅིའི་ཕྱིར་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལ། ཕྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་འགག་པ་མེད། འཕེལ་
བ་མེད། འགྲིབ་པ་མེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ལ་སོགས་པ་ནས། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། 
རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཐུག་པ་དེ་དག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འདི་ལྟར་
ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་དུས་ན་སྐྱེ་བ་ཡང་

93-1-68a

མེད། མི་སྣང་བའི་དུས་ན་འགག་པ་ཡང་མེད་ཅིང་། གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཀྱང་འགྲིབ་པ་མེད་ལ། མང་པོར་གྱུར་ཀྱང་འཕེལ་བ་མེད་དེ་དེ་དག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་གྱུར་པ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའམ། འགག་པ་མེད་ལ། འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་
དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འགག་པ་ཡང་མེད་དོ། །འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་དེ། ཅིའི་
ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུཚོར་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྟོན་ཏོ། །སྒྱུ་མ་མེད་པ་དང་། སྒྱུ་མ་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྱུ་མ་ནི་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་དེ་ཡུལ་ན་གནས་པ་མ་ཡིན། ཕྱོགས་
ན་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒྱུ་མ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །སྒྱུ་མ་མཐོང་བ་ནི་ལོག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡུལ་ན་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒྱུ་མ་
གཟུགས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་མིན་པར་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ན་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་
པ་ནི་ཡུལ་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ན་གནས་པའི་ཉེ་བར་གདགས་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ན་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །

93-1-68b

ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པ་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཡང་དག་
པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་གཉིས་མེད་དེ། སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་ནི་འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པ་གཉིས་མེད་དེ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་མེད་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་། ཡང་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མིང་ནི་
བཅོས་མ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང་། མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བཅོས་མ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་
པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བཅོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་མ་ཉིད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་བརྟགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་
བརྟགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་ལ་བརྟེན་ནི་དེས་ཆོས་དེ་དག་གཞན་གྱི་མཐུས་འབྱུང་གི་རང་གི་མཐུས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་བས་ན་རང་གི་དངོས་པོ་
མེད་པས་དེ་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གྲུབ་པོ། །དེ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་མིང་གི་རྒྱུ་ལས་མིང་གི་ཐ་སྙད་འབྱུང་། མིང་གི་ཐ་

93-1-69a

སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཡང་མིང་གི་རྒྱུ་ལ་རྟོག་པ་འབྱུང་། དེའི་དབང་གིས་ཡང་མིང་གི་ཐ་སྙད་འབྱུང་། མིང་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབྱུང་སྟེ། 
རིམ་པ་འདི་ལྟ་བུར་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གློ་བུར་དུ་བཏགས་པའི་མིང་གི་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གློ་བུར་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་མིང་གི་བརྡས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤིང་མངོན་པར་བརྗོད་དེ་
འདིས་ནི་མིང་གི་ཐ་སྙད་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པ་ལ་འདྲིས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་འདི་ཉིད་
ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་བསྟན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མིང་དེ་
དག་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྟན་ཏེ། མིང་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མིང་དང་མཚན་མ་རྣམས་ཏེ། གློ་བུར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་
ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་
ཚེ་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་སྟོན་ཏོ། །གང་ཟག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཆོས་བྱང་ཆུབ་དང་། གང་ཟག་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་

93-1-69b

ཆོས་ཀྱི་མིང་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མིང་ཙམ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་རྟོག་གོ། །དེ་ལ་ཡང་དཔེར་བསྟན་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་བདག་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དམིགས་སུ་ཡོད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
དམིགས་སུ་མེད་དེ། དམིགས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་དང་བསྟུན་པའི་མཇུག་སྡུད་དེ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མིང་དང་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ། 
གང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ཡང་མི་དམིགས་པར་སྟོན་ཏོ། །མཚན་མའི་བརྡ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་
གང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་མ་དེའམ་སེམས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་དམིགས་སུ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་མ་གཏོགས་པར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ་ཞེས་
བྱ་བས་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པས་གདུལ་བའི་འཁོར་དེ་དག་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་དགེ་སློང་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མཽད་
གལ་གྱི་བུ་ལྟ་བུ་ཤ་སྟག་གིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདམ་བུའི་ཚལ་ལམ། འོད་མའི་ཚལ་ལམ། བུ་རམ་ཤིང་གི་ཚལ་ལམ། སྨྱིག་མའི་ཚལ་ལམ། འབྲས་ཀྱི་ཞིང་ངམ། ཏིལ་གྱི་ཞིང་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །

93-1-70a

ཤིང་ལྗོན་པ་དང་། འཁྲི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བས་སྨན་གྱི་རྣམ་པ་དག་སྡུག་པའི་ཕྱིར་སྨན་དག་ཁོ་ན་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྡུག་ཅིང་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་དང་། །འབྲིང་དུ་སྡུག་ཅིང་འབྲིང་དུ་མཐོ་བ་དང་། །ཐ་མར་སྡུག་ཅིང་
ཐ་མར་མཐོ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་འདམ་བུ་དང་སྨྱིག་མ་གཉིས་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་ཅིང་ཤིན་ཏུ་མཐོའོ། །བུ་རམ་ཤིང་དང་སྨྱིག་མ་དག་ནི་དེ་བས་དམའ་སྟེ་འབྲིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བར་དུ་སྨོས་སོ། །འབྲས་དང་ཏིལ་དག་ནི་དེ་བས་སྲབ་ཅིང་དམའ་བས་ཐ་མ་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་སྨྱིག་མ་
དང་འདམ་བུ་གཉིས་ལ་ཡང་། འདམ་བུ་ཁོང་སྟོང་དུ་འདུག་ལ་ཚེར་མ་མང་ཞིང་དེ་དག་ཉིད་རབ་ཏུ་སྡུག་པའི་ཕྱིར་སྔར་བསྟན་ཏེ། སྨྱིག་མ་ནི་ཕྱིས་བསྟན་ཏོ། །བུ་རམ་ཤིང་དང་སྨྱིག་མ་གཉིས་ལས་ཀྱང་བུ་རམ་ཤིང་ལོ་མ་བཟང་ཞིང་སྡུག་སྟེ། སྨྱིག་མས་དེ་ཙམ་མི་ཕོད་པས་བུ་རམ་
ཤིང་སྔར་བསྟན་ཏོ། །འབྲས་དང་ཏིལ་གཉིས་ལས་ཀྱང་ཏིལ་བས་འབྲས་ཆེ་ཞིང་སྡུག་པས་ནི་སྔར་སྨོས་སོ། །བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆ་དང་འབུམ་གྱི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་རྒྱུར་ཡང་
ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་ཡང་གཏན་ལ་ཕབ་ན་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ཆར་ཡོངས་སུ་བཅད་པའམ། བགྲང་བའམ། དཔེ་འམ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཆར་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཡུལ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་ནི་
བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འབུམ་གྱི་ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གྲངས་སུ་བགྲང་དུ་མི་རུང་བར་བསྟན་པ་ནི་གྲངས་དང་ཆ་དང་བགྲང་བ་དང་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་བྱར་ཡང་མི་རུང་བར་བསྟན་པ་ནི་དཔེར་ཡང་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་ཡང་མི་རུང་བར་
བསྟན་པ་ནི་རྒྱུར་ཡང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆ་དང་ཆ་ཤས་དང་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ། །དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཤེས་རབ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྒྱར་བྱས་པའི་ཆའམ། སྟོང་དུ་བྱས་པའམ། བརྒྱ་སྟོང་དུ་བྱས་པའི་

93-1-70b

ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གྲངས་སུ་བགྲང་བར་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། གང་ལ་ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་ཞེས་པ་ནས། བརྒྱ་དང་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཚིག་གིས་བགྲང་བ་ལས་གྲངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་གྲངས་
སུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །གང་ལ་ཚིག་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་བརྩི་བ་དང་། བྱུང་བ་གདབ་པ་དང་། བསྡོམ་པ་དང་། ཆ་ལ་དབྲི་བ་ལ་སོགས་པའམ། ཤོད་དགོད་པའམ། འགྲོན་བུ་ལ་སོགས་པ་དགོད་པའམ། ལག་རྩིས་ཀྱིས་བརྩི་བ་དག་ལ་ནི་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། 
དེ་ཡང་ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །གང་ལ་དེ་ལྟ་བུར་བརྩི་མི་ནུས་པ་དེ་ལ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་འབའ་ཞིག་གིས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱའི་ཆ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བགྲང་བ་ལ་ནི་བགྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བགྲང་བར་ཡང་ཞེས་
པས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁ་ཅིག་ཏུ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་འོལ་བྱིར་འདྲ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ལས་ངེས་པར་བྱར་རུང་བ་ནི་དཔེར་ན་སྨྱིག་གླང་ནི་བ་ལང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མེད་པས་དཔེར་ཡང་ཞེས
བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁ་ཅིག་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། དུ་བ་མཐོང་ནས་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ལས་མེའི་བློ་འབྱུང་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མེད་པས་རྒྱུར་ཡང་མི་ཕོད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གླིང་བཞི་པ་ནི་གླིང་བཞི་པ་སྟེ། དེ་དག་སྟོང་ལ་སྟོང་
གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །སྟོང་གཅིག་པ་སྟོང་ལ་སྟོང་གཉིས་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་གཉིས་པ་སྟོང་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཏེ། ཁོར་ཡུག་གི་རི་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཀྱི་
བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པ་དང་། འཁོར་དེ་དག་གི་ནང་ན་ཁ་ཅིག་གི་བསམ་པ་ཤེས་ནས་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ཞུ་བ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་འདི་ཉན་ཐོས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་

93-1-71a

ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་མི་དད་པ། དབེན་པ། མ་སྐྱེས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱང་གནས་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བས་སོ། །ཐ་མི་དད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་
ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་གློ་བུར་བ་དག་ནི་ཐ་དད་དོ། །ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་
ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་རང་བཞིན་གཅིག་པ་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་རྒྱུ་
ཐ་དད་པ་དང་། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསམ་པ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། བྱ་བའོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསམ་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྤྱོད་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱ་བའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་
ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་

93-1-71b

ཏུ་འགྲེས་གསུམ་བསྟན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་མེད་པའི་འགྲེས་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྨོན་ལམ་མེད་པའི་འགྲེས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེ་གཉི་ག་ཡོད་པའི་འགྲེས་སོ། །དེ་ལ་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་མེད་པའི་
འགྲེས་ནི། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཇི་ག་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་
རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བཟུང་། སྙིང་རྗེས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་
བཟུང་ནས་བདག་སངས་རྒྱས་ཏེ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ན་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་འགྲེས་འདི་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱུ་དང་
འབྲས་བུའི་སྨོན་ལམ་མེད་པའི་འགྲེས་བསྟན་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཇི་ག་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འདི་སྙམ་དུ། བདག་ཅག་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་
སྙམ་དུ་སེམས་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བསྟན་ཏེ། འགྲེས་འདི་ལ་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་སྟེ་རྒྱུ་བཞི་
དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་གཉིས་དང་། ཆོས་དྲུག་བསྟན་ཏོ། །སྤྱོད་པའི་དུས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་འདི་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་འགྲེས་

93-1-72a

ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་གི་དཔེ་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་
གྱིས་བསྟན་པ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དཔེ་ཉི་མ་འཆར་བས་བསྟན་པ་སྟེ། དཔེའི་འགྲེས་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་གསལ་བར་བསྟན་པས་ཡང་དོན་བསྟན་མི་དགོས་སོ། །ཡང་དེའི་འོག་ཏུ་གནས་བརྟན་གྱིས་འཁོར་གྱི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་
ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་པའི་གནས་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་པའི་གནས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་གནས་གསུམ་ཞུས་པ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་འདས་ནས་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་རྟོག་པའི་རྒྱུས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་
ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་དག་ལས་འདས་ནས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཅི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་དག་གིས་
མཆོད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་འགྱུར་སྙམ་དུ་གནས་བརྟན་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་གནས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐོག་མ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་ཕྱིན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་མཆོད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏོ། །

93-1-72b

དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་དེ་དག་བསྟན་པ་ལ་འགྲེས་གསུམ་སྟེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྟན་པའི་འགྲེས་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྟན་པའི་འགྲེས་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྟན་པའི་འགྲེས་
སོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྟན་པའི་འགྲེས་ལ་ནི། ཁྱིམ་པ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མའི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་སྟེ། འགྲེས་གསུམ་
བསྟན་ཏོ། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་དང་། ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་དེ་གསུམ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མའི་ཆོས་སོ། །བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་ལམ་
གྱི་མཐའ་ལ་ཐུག་གི་བར་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་མཐའ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བས་རྒྱལ་རིགས་
ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྟན་པས་ནི། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་
ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་བསྟན་པས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྟན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དེ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་
བ་དང་། རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་ལ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་དེ། སྦྱིན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ།    །དེ་ལྟར་ཇི་ལྟར་བརྩོན་པར་བྱ་བ་བསྟན་

93-1-73a

ནས། དེ་ནི་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱིས་ན་བརྩོན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ལགས་ཞེས་
ཞུས་པ་དང་། དེ་ནས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་ཕུང་པོ་བདུན་དུ་བསྡུས་ཏེ། རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་སྟོང་པ་
ཉིད་ལ་སྤྱོད་པ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་བརྩོན་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་བརྩོན་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །བརྩོན་པར་བྱ་བ་བརྩམས་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་ཞེའམ་མི་བརྩོན་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ་ཞེས་གསུངས་
སོ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་
དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པ་བཞིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ན་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་གཟུགས་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནམ་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། 
སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའ་ལ་ཐུག་གི་བར་གྱིས་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དེས་གཟུགས་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནམ་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་འགག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
གལ་ཏེ་གཟུགས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་འགག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འགག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་རང་བཞིན་གཉིས་ཡོད་པ་ཤིན་ཏུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་

93-1-73b

ཤིག་ཡོད་ན་ཡང་། བདག་ལས་སྐྱེ་བའམ། གཞན་ལས་སྐྱེའམ། གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེའམ། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཆོས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་
སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་ན་ཆོས་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར་དུ་ནི་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་ཡོད་པ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་རྟག་ན་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་བདག་ལ་
སྐྱེ་བ་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་ལས་གཞན་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་སྐྱོན་དེ་གཉིས་ལས་མི་ཐར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། 
ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་
བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འགག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་འང་མི་རིགས་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་པ་ནི་འགག་པར་འགྱུར་གྱི་མ་སྐྱེས་པ་ནི་འགག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཡོད་པ་འམ་མེད་པའི་ཆོས་ཤིག་
ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་ཡོད་ན་ནི་འགག་པར་མི་འཐད་དེ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་འགག་པར་མི་ཐད་དེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་འགག་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་སྐྱེ་བ་དག །
མི་འཐད་པ་ནི་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འགག་པ་འཐད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡོད་པ་དང་ནི་མེད་པ་གཉིས། །གཅིག་ལ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མིན་པའི་དངོས་པོ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་མགོ་ལ་ལན་གཉིས་སུ། །བཅད་

93-1-74a

དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནམ། འགག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཡང་དག་པར་
རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འཐད་དེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བཏང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འགྱུར་
རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་བྱང་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་བཏང་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའམ། རྣམ་པར་
དག་པ་ལས་འགྱུར་གྲང་ན། །གལ་ཏེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཟིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཅིག་ཏུ་ན་
ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དང་ཡང་སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འཐད་དེ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མི་འཐད་དེ། 
ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའམ། རྣམ་པར་དག་པ་ལས་འགྱུར་གྲང་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་དེ། ཆོས་དེ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་
རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་རིགས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པས་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་གློ་བུར་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་

93-1-74b

པ་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་གདགས་ཤིང་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་གློ་བུར་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་གདགས་པར་ཟད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་
ཅན་ནམ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཟུགས་ནི་ཚོར་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡང་དག་པར་འདུ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདུས་པ་ལ་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་ཏེ་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ལ། སྤུངས་པ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡོད་ན་སྲིད་པར་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་
མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ལྷན་ཅིག་ཡང་དག་པར་འདུ་ན་ཡང་། འཁྲུལ་པ་ཡོད་པའམ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། གཟུགས་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་
པ་ཡང་གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་མི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་སོ་སོ་ཐ་དད་དེ། མཚན་ཉིད་སོ་སོ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་
འདུ་བར་འགྱུར། གཞན་ཡང་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་
གཅིག་ཏུ་འདུ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་འདུ་བ་མེད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཇི་ལྟར་

93-1-75a

ནམ་མཁའ་ནམ་མཁའ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་མེད་པ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ནི་སྒོ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པར་ཟད་དེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་མེད། ཚོར་བ་ལ་སོགས་
པ་ཡང་གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་མེད། ཚོར་བ་ནི་འདུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་མེད་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚོར་བ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་མེད། འདུ་ཤེས་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་མེད། འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདུ་ཤེས་དང་ལྷན་
ཅིག་འདུ་བ་མེད། འདུ་བྱེད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འདུ་བྱེད་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ།།      །།བམ་པོ་བདུན་པ། ད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསལ་བའི་
ཕྱིར། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་སྣང་གི། དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་
དུ་སྣང་སྟེ། དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་
གཟུགས་ཞེས་བྱ་ན། འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་གཟུགས་སུ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཚོར་བར་བྱེད་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདུས་ནས་ཤེས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་
པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསལ་ཏེ། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། གལ་ཏེ་

93-1-75b

གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མེད་ན། འོ་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཡུལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟོས་ནས། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། 
དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གཟུགས་ཀྱང་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ལ་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་
པའི་སྒྲ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་བར་གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །སྔར་སྨོས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྟན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མི
སྐྱེ་མི་འགག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འགྲིབ་པ་མེད་ཅིང་འཕེལ་བ་མེད་པ་སྟེ། འདས་པའང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་
དེ་ལ་དམིགས་སུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་གཟུགས་མེད་དོ། །ཚོར་བ་མེད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་བརྩོན་པའི་
མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་བདག་ལ་བརྩོན་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མི་བརྩོན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་རྣམས་ལ་བརྩོན་པ་དང་། མི་བརྩོན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་
བརྩོན་པ་དང་། མི་བརྩོན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། ཆོས་རྣམས་མཐའ་དང་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། མཐའ་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། ཆོས་རྣམས་དུས་གསུམ་དང་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། ཆོས་རྣམས་རྣམ་

93-1-76a

པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྦང་བ་དང་། དེ་དག་ཉིད་རྣམ་པར་ཐར་
པའི་སྒོ་རྣམས་དང་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། ཆོས་རྣམས་འདྲེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པའི་བྱ་བ་དང་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། འདུ་བ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་
བ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་བརྩོན་
ཞེས་བྱ་བའམ། མི་བརྩོན་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། དར་འཛིན་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ན། 
གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་བསྒོམས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཡང་རྣམ་པ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་
ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་དང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དང་མི་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་
དུ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཆོས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཡང་མ་ཡིན། རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྟོང་

93-1-76b

པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །
གཟུགས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་མ་མཐོང་བས་མི་སྦྱོར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མི་འབྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་
མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་དང་སྔོན་གྱི་མཐར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་བཀའ་སྩལ་ནས། འདི་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་
དུས་གསུམ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན་ཇི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཕྱི་མའི་མཐའ་འདི་འདྲ་བ་མྱོང་ངོ་ཞེས་ལས་དང་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་
སྤྱོད་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་སྦྱོར་བ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བར་སྦྱོར་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་
སྔོན་གྱི་མཐར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ལས་བྱས་པས་ཕྱི་མའི་མཐར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྤྱོད་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་སྦྱོར་བ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བར་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལ་ནི་དུས་ཐ་དད་པ་
མེད་དེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་དང་འདས་པར་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་བཀའ་སྩལ་ནས་འདི་ལྟར་འདས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་

93-1-77a

ཚིགས་གསུངས་ཏེ། འདས་པ་ན་གཟུགས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །མ་འོངས་པ་ན་གཟུགས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་གཟུགས་ཡོད་དོ་ཞེས་སྦྱོར་བ་ནི་གཟུགས་དུས་གསུམ་དུ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་འདི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམིགས་པའི་དངོས་པོར་རམ་གཟུགས་འདི་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་
རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྟོགས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བར་མི་སྦྱོར་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དག་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་སོ། །སངས་རྒྱས་
ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྦྱོར་རོ། །གཟུགས་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྦྱོར་ཞེས་པ་ལ་འབྱུང་བར་ལྟ་བ་དང་། འཇིག་པར་ལྟ་བ་དག་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བ་སྟེ་དེ་མི་སྐྱེད་དོ། །རྟག་ཅེས་བྱ་བར་མི་
སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བའི་དབང་གིས་སོ། །མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཟུགས་ཞི་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མ་ཞི་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཞི་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པའི་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་

93-1-77b

སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐ་མི་དད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཤད་དོ། །བྱ་བའི་འགྲེས་དང་ཕན་ཡོན་ཐོབ་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་རོ། །བརྩོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕན་ཡོན་ཐོབ་པ་སྟེ། ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་ཚེ། 
བདུད་སྡིག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །གང་ཆོས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཁོར་བ་བསྟན་ཏོ། །འབྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཕྲད་པའམ་མི་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་ལས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་བྱེད་དོ། །གཟུགས་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མི་སྦྱོར་བ་དང་། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་མི་
སྦྱོར་བའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་གཟུགས་སུ་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་མི་སྦྱོར་བ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཟུགས་ཀྱི་མིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་སྦྱོར་བའོ། །ཡང་ན་གཟུགས་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྦྱོར་བ་སྟེ། གཟུགས་

93-1-78a

དང་སྟོང་པ་ཉིད་དག་ཐ་དད་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟར་བརྩོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པས་ལུང་བསྟན་པར་གྱུར་པའམ། ལུང་བསྟན་པར་འོས་
པའི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་པ་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་སྟེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ་། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འབྱུང་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་
བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བྱ་བ་ལ་རྩོལ་བ་དང་བྲལ་ཞིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པོ། དེ་ལྟར་རྣམ་
པར་སྨིན་པའི་སྤྱོད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡང་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཀྱང་། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །བདག་ནི་ལུང་བསྟན་པ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མཚན་མར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཕན་ཆད་ནི་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་གཏོགས་པར་དམིགས་པ་གཞན་ཉེ་བར་མི་གནས་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་
ལ་ཡང་མཚན་མར་བྱས་ཏེ་མི་དམིགས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་། འགག་
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཕན་ཆད་དེའི་སྤྱོད་པ་སེམས་ཅན་དམིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་སྟེ། སྙིང་

93-1-78b

རྗེའི་མཐུས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། སེམས་ཅན་དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་
དཔེན་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་དེ་ལྟར་གནས་ཤིང་ཐམས་ཅད་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་གནས་པ་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་
ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་དམིགས་སུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །
སེར་སྣའི་སེམས་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་དྲུག་གིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གནས་བརྟན་གྱིས་འཁོར་རྣམས་མགུ་བར་བྱ་བ་དང་། སྐབས་དེ་ཉིད་ལས་ཆོས་བཤད་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་
གང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །དེ་ལ་མཆོག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་ལྷགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འཕོའོ། །བར་མ་ནི་དགའ་ལྡན་ནས་ལྷགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་མ་ནི་མིའི་ནང་ཉིད་ནས་ལྷགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་
ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྐབས་དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྣམ་པ་མང་དུ་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞིར་གཏོགས་པ་རྣམས་
བསྟན་ཏོ། །ཐབས་མི་མཁས་པ་དང་པོ་གཉིས་ལས་ཐབས་མི་མཁས་པ་སྔ་མ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་བརྩོན་ཡང་ཐབས་མི་མཁས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ལྷ་ཚེ་རིང་པོར་སྐྱེས་ཏེ། དུས་དེ་སྲིད་ཅིག་གི་བར་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་བརྩོན་པར་གྱུར་

93-1-79a

ནས་ཕྱིས་མིའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བའི་ཚེ། སྔོན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་སྤྱོད་པའི་མཐུས་བརྩོན་པར་བྱེད་ཀྱང་དབང་པོ་རྟུལ་པོར་གྱུར་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་བརྩོན་པས་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་བཏང་ནས་ལྷའི་ནང་
དུ་མ་སྐྱེས་པར་མིའི་ནང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་ཐབས་མི་མཁས་པས་དབང་པོ་རྟུལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་མ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐབས་མཁས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་དང་པོ་བསྟན་པ་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ཉིད་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་འཚང་རྒྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་བསླབས་ནས་སྙིང་རྗེའི་མཐུས་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལྷུར་ལེན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ལྷུར་ལེན་
པས་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །གཉིས་པ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་ཞིང་། སྔོན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་པ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང་འདོད་པ་
ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་རིས་དྲུག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་ཏེ་མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱ་བ་རྣམས་བྱེད་དོ། །བཞི་པ་དག་ནི་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས་རྫུ་
འཕྲུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཆོས་ཉན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ལྷུར་ལེན་ཅིང་གསོལ་བ་གདབ་པའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་གསོལ་
བ་འདེབས་སོ། །ལྔ་པ་དག་ནི་དཔེར་ན་བདག་ཅག་གི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་ལྟ་བུའོ། །དྲུག་པ་དག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་དོ། །བདུན་པ་དག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་

93-1-79b

གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་ན་གནས་པར་འདོད་པ་སྐྱེད་དོ། །བརྒྱད་པ་དག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་སྐྱེས་ནས་ཚེ་ཇི་སྲིད་ཐུབ་པའི་བར་དུ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་
བརྩོན་པར་བྱེད་དོ། །དགུ་པ་དག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུས་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་སྒྲ་དང་བྲལ་བས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་མི་ཤེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དམན་པ་རྣམས་ལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྒྲགས་ཏེ། སྒྲ་གསུམ་
དང་ལྡན་པའི་ཆོས་བཤད་པས་དགའ་བ་བསྐྱེད་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །བཅུ་པ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྐྱེས་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་རྣམས་རྩོལ་བ་ཆུང་ངུས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་བྱས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་། ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཐོབ་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་སོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། 
བཅུ་གཅིག་པ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་སྔ་མ་དེ་དག་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེས་ཏེ། ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་བྱས་ནས་འཕྲལ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །བཅུ་གཉིས་པ་དག་ནི་
ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་བདག་ཉིད་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་ནས། རྩོལ་བ་ཆུང་དུས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་བྱས་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཆེན་པོ་འབད་མི་དགོས་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་
ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ་དུས་ཇི་སྲིད་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །བཅུ་གསུམ་པ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེས་ནས་རྩོལ་བ་ཆུང་དུས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་བྱས་ཏེ། ས་གོང་མ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་

93-1-80a

ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །བཅུ་བཞི་པ་དག་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་
ཐོད་རྒལ་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱེད་དོ། །བཅོ་ལྔ་པ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང་། ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་
ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ཀྱང་དེ་དག་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པར་གཞན་དག་ཀྱང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་དེ་དག་ལ་སོ་སོར་འགོད་དོ། །ཡོངས་སུ་དྲིས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཅུ་དྲུག་པ་དག་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་རྣམས་ཏེ། གང་བསྐལ་པ་འདི་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་དག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །བཅུ་བདུན་པ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་
སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ཞིང་། ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཚོལ་བ་ལ་གནས་སོ། །བཅོ་བརྒྱད་པ་དག་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་བྱས་ནས་
སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པར་གནས་ཏེ། དཔེར་ན་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཅུ་དགུ་པ་དག་ནི་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་བརྟུན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་འཆད་ཅིང་གནས་སོ། །ཉི་ཤུ་པ་དག་ནི་
དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གནས་སོ། །ཉི་ཤུ་གཅིག་པ་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚིམ་པར་བྱས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱིན་པ་ཉིད་ལ་འགོད་དོ། །ཉི་ཤུ་གཉིས་པ་

93-1-80b

དག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འགོད་དོ། །ཉི་ཤུ་གསུམ་པ་དག་ནི་བཟོད་པ་ལ་འགོད་དོ། །ཉི་ཤུ་བཞི་པ་དག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་འགོད་དོ། །ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་དག་ནི་བསམ་གཏན་ལ་འགོད་དོ། །ཉི་ཤུ་དྲུག་པ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ལ་འགོད་དོ། །ཉི་ཤུ་བདུན་པ་དག་
ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆ་བྱད་ཀྱིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ཏེ། དེར་སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ལྷུར་བླངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མཐོང་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བཟུང་སྟེ། བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་ནས་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་
ཐོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །ཉི་ཤུ་བརྒྱད་པ་དག་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དགོང་ཅིང་གནས་སོ། །ཉི་ཤུ་དགུ་པ་དག་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་སུའོ། །སུམ་ཅུ་པ་དག་ནི་བྱང་ཕྱོགས་སུའོ། །སུམ་ཅུ་གཅིག་པ་དག་ནི་བྱང་ཤར་གྱི་མཚམས་སུའོ། །སུམ་ཅུ་གཉིས་
པ་དག་ནི་ཤར་ལྷོའི་མཚམས་སུའོ། །སུམ་ཅུ་གསུམ་པ་དག་ནི་ལྷོ་ནུབ་ཀྱི་མཚམས་སུའོ། །སུམ་ཅུ་བཞི་པ་དག་ནི་ནུབ་བྱང་གི་མཚམས་སུའོ། །སུམ་ཅུ་ལྔ་པ་དག་ནི་འོག་གི་ཕྱོགས་སུའོ། །སུམ་ཅུ་དྲུག་པ་དག་ནི་སྟེང་གི་ཕྱོགས་སུའོ། །སུམ་ཅུ་བདུན་པ་དག་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་
སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་མཐོང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་བཟུང་ནས་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ་དེ་ན་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པར་གནས་སོ། །སུམ་
ཅུ་བརྒྱད་པ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ཞིང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆ་བྱད་དུ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྤྱོད་ལམ་ཞི་བ་དང་། དབང་པོ་གསལ་བ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་བར་བྱས་ནས། དགའ་བ་དང་མགུ་བའི་མཐུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་
སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ཏེ། མཐར་གྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་དོ། །སུམ་བཅུ་དགུ་པ་དག་ནི་དབང་པོ་གསལ་བ་དེ་དག་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ཀྱང་བདག་ལ་སྟོད་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། 

93-1-81a

གཞན་ལ་སྨོད་པར་མི་བྱེད་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པས་ལྷུར་བླངས་ཏེ་གནས་སོ། །བཞི་བཅུ་པ་དག་ནི་ས་རབ་ཏུ་དག་པ་ལ་གནས་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ནས། དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ངན་འགྲོའི་
སྡུག་བསྔལ་རྣམས་མི་མྱོང་བར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལྷུར་ལེན་ཅིང་གནས་སོ། །བཞི་བཅུ་གཅིག་པ་དག་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷུར་ལེན་ཅིང་། ཚེ་རབས་ཀུན་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་གྱུར་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་
སྟོབས་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྡུས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འགོད་དོ། །བཞི་བཅུ་གཉིས་པ་དག་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷུར་ལེན་ཅིང་། དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་རབས་ཀུན་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་གྱུར་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་
ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཉེས་པར་བྱེད་པ་དང་། མཆོད་པར་བྱེད་ཅིང་གནས་སོ། །བཞི་བཅུ་གསུམ་པ་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་གནས་ཤིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
ཀྱི་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བསྟན་ནས། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་
དག་པར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱུ་གུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་འཕེལ་བའི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཚད་མར་
མཛད་དེ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཀྱི་གོ་མི་དབྱེའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གནས་བརྟན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་བཟུང་སྟེ། 

93-1-81b

བཤད་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུས་ཀྱི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དུ་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་པ་བཀའ་མ་སྩལ་བར་ལུས་གང་གིས་ལུས་ཀྱི་ལས་བརྩམ་
པར་བྱའོ། །ངག་གང་དང་ཡིད་གང་གིས་ལས་བརྩམ་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩོམ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ཉིད་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་མི་དམིགས་པས་མི་དམིགས་པ་
འདི་ཉིད་གནས་ངན་ལེན་སྦྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་གནས་ནས་ཀྱང་། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་དུས་
ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུས་ཀྱང་གནས་ངན་ལེན་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞུས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ལ་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མི་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གང་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་བར་སྐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་
ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། མི་དམིགས་པར་སྦྱོར་བ་དང་། རློམ་སེམས་མེད་པར་སྦྱོར་བའོ། །འགྲེས་དེ་གཉིས་ནི་མི་དམིགས་པས་རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་གོང་མ་ནི་སྦྱོར་བ་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གནས་བརྟན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་ལྡན་པ་

93-1-82a

ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པར་བྱེད་ཀྱང་། དེ་དག་ལ་རྩོལ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ནི་
ཤའི་མིག་གོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་ལྷའི་མིག་གོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་མ་གཏོགས་པའི་ཤེས་པ་དགུ་པོ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་མིག་གོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་
གྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་ལ། མངོན་པར་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་། སྔར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་བསྟན་ནས། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་དོན་དམ་པའི་ཤེས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། ཕྱིས་དོན་དམ་པར་
མི་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མར་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་
ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེས་གང་གིས་རློམ་སེམས་སུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སོ། །གང་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-82b

རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བའི་ཆོ་གའོ། །གང་གིས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བ་ཤེས་པ་སྟེ། དེས་རྫུ་འཕྲུལ་དེ་དག་མི་དམིགས་སོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་དོ། རང་
བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་རྫུ་འཕྲུལ་དུ་སེམས་པ་ཡང་མི་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་སེམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་འདི་དག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའོ། །
ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གང་དག་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་སྦྱོང་བ་
དག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་ལ་གནས་ཀྱང་རུང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རེ་རེ་ལ་གནས་ཀྱང་རུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་དག་གི་མོས་པ་ཐ་དད་པ་བསྟན་ཏོ། །མཐའ་ལས་འདས་
པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་སོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་གསུམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ནས་བྱང་
ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བས། གལ་ཏེ་ལམ་ཡོད་ན་འོང་བ་དང་འགྲོ་བའི་འོས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལས་དགོངས་ནས། དེ་དག་མེད་
པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་ལ། འགག་པ་ན་ཡང་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འོང་བ་དང་། འགྲོ་བ་

93-1-83a

ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །སྦྱིན་
པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ལས་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་སེར་སྣ་ཡོད་དང་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འབྱུང་ལ། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་འགྱུར་རོ། །
གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བློ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ། །མི་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ལས་
བདག་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའམ། མ་བརྒལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་དང་སེར་སྣ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་གཉི་གར་ཡང་མི་སེམས་སོ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདག་ལ་སྤྱོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའམ། བདག་ལ་ཕྱག་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ
ཚིག་གོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབུ་མར་གནས་པའི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། འདི་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་བཏང་
སྙོམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཁོར་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པ་ལུང་བསྟན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྔགས་པ་དང་། དེ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྔགས་པ་དང་། འོད་ཟེར་འགྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་དང་། 

93-1-83b

མཆོད་པའི་བཀོད་པ་དང་། འཁོར་ས་བརྒྱད་ཐོབ་པ་དང་། སྨོན་ལམ་དང་། ལུང་བསྟན་པ་དང་། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཞུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ཏེ། དོན་གསལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཚིག་དང་པོས་མདོར་བསྟན་པ་བཤད་དོ།    །ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་བརྩོན་པར་བྱ་བ་དང་། བརྩོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྩོན་
པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་རྒྱས་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་བརྩོན་པ་ལ་གདམས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྩོན་པའི་ཕན་ཡོན་གང་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པར་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལས། གནས་བརྟན་རབ་
འབྱོར་གྱིས་བརྩོན་པ་ལ་གདམས་པ་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐབས་མཁས་པས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་འདུལ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ་གནས་ཆད་དོ། །རྩིས་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་འདི་རང་གི་ཤེས་རབ་དང་། །སྤོབས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་ན། །ཅིའི་ཕྱིར་
ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་འདི་འབྱུང་ཞེས་ན། །དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་མེད་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ལ། །ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྲགས་བ་སྟེ། 
དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་གྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པར་བསྟན་ན་གཟུང་བར་འབྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་བསལ་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་གྱི། བདག་གི་ཚིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསལ་ཏོ། །སྨྲ་

93-1-84a

ཡང་རུང་། ལུང་སྟོན་ཀྱང་རུང་། བརྗོད་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུལ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་རྣམས་ལས། མདོ་དང་འབྲིད་དང་། རྒྱས་པ་རྣམས་སུ་དབྱེ་བའམ། ཡང་ན་བདག་གི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། གཞན་གྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྐབས་དང་། སྐབས་སུ་
བབ་པ་དང་། རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དང་པོ་ལ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་བདེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བཟུང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར། 
ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྩོམ་སྟེ། ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྤོབས་པ་སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་སྐབས་ཕྱེ་བ་དང་། གནས་བརྟན་རབ་
འབྱོར་གྱིས་མིང་དང་བརྡར་གདགས་པས་བརྩོན་པ་ལ་གདམས་པ་དང་། སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པས་བརྩོན་པ་ལ་གདམས་པ་དང་། ཚིག་བླ་དྭགས་མི་དམིགས་པས་བརྩོན་པ་ལ་གདམས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པས་བརྩོན་པ་ལ་གདམས་པ་དང་། གདམས་པ་བཞི་
སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་ཆོས་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཞེས་གསུངས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད་ཅིང་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་གང་ཡང་མེད་ན། དེ་ལ་ཆོས་འདི་གཉིས་དམིགས་སུ་མེད་བཞིན་དུ་ཅི་ཞིག་སུ་ལ་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་དེ་སྐད་དུ་མ་སྨྲ་ཞིག། གལ་ཏེ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མེད། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཅང་མི་ཟེར་བར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་

93-1-84b

པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཆོས་དེ་གཉིས་སུ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་ཐབས་མཁས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གདམས་པར་བྱའོ། །
གཞན་དུ་ན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རབ་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ནས། དང་པོར་བཏགས་པའི་གདམས་པ་བསྟན་པ་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་མིང་དང་བརྡར་བཏགས་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་
བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བཏགས་པས་གདམས་ནས་དོན་དམ་པར་བཏགས་པ་བསྟན་དགོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་ན་ཞེས་བྱ་བ་གནས་བརྟན་གྱིས་ཞུས་པའི་ཚིག་བཟུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། གཟུགས་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲི་བ་རིམ་པ་ལྔ་ཉེ་བར་བཏགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་མ་མཆིས་ཤིང་མི་དམིགས་ན། དེ་ལ་གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་གདམས་པ་སྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་དག་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ཆོས་གང་གི་ཚིག་བླ་
དགས་ལགས་ཞེས་ཞུས་པའི་ཚིག་བཟུང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཟུགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་མ་མཆིས་ཤིང་མི་

93-1-85a

དམིགས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སུ་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་མི་དམིགས་པར་བསྟན་ནས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཟུགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་མི་དམིགས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་དག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
གདམས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཆོས་དེ་བདག་གིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཞུས་པའི་ཚིག་བཟུང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་
བ་ལ་སོགས་པ་ནས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་བསྟན་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་
གདམས་པ་མཛད་དོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གདམས་པའོ། །དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་གདམས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་མཇུག་བསྡུས་སོ། །དེ་ལ་མིང་དང་བརྡར་གདགས་པའི་གདམས་པ་སྔར་སྨོས་པ་
ལས། འདི་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ་མིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པར་བསྟན་ནས་མིང་དེ་ནི་ནང་ན་ཡང་མེད། ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་མེད། གཉིས་ཀ་མེད་པར་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་མིང་གི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་མིང་ཞེས་བྱ་བའི་
ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། ནང་ངམ་ཕྱི་རོལ་ལམ་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་གང་ཡང་རུང་བ་གསུམ་ལས་འགའ་ཞིག་གི་ནང་ནས་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་དེ་གསུམ་ཅར་ལ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་མི་རིགས་ཏེ་དེ་བས་ན་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་

93-1-85b

ཆོས་དང་མཐུན་པའི་དཔེ་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་མིང་དུ་བརྗོད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་མིང་ལས་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་བཏགས་པའི་ཆོས་དེ་ནི་མིང་དང་བརྡ་
ཙམ་དུ་ཐ་སྙད་དུ་གདགས་པ་མ་གཏོགས་པར་སྐྱེ་བའམ་འགག་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་མིང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་ན་དེ་ཡང་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་ཞིག་ན་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་
ཐ་སྙད་དུ་གདགས་སུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྡའི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་དག་ལ་འདིའི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་ཕྱིར་རྣམ་པར་འཇོག་གོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བའི་དུས་ཉིད་ན་མིང་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ནི། གཞན་དག་གིས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་བརྡར་མི་ཤེས་པས་ཀྱང་འདིའི་མིང་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་
འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཁོང་དུ་ཡང་མི་ཆུད་དེ། དེ་བས་ན་ཆོས་སྐྱེས་ཀྱང་མིང་མི་སྐྱེ་ལ་ཆོས་འགག་ཀྱང་མིང་མི་འགག་སྟེ། འདིར་མིང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འགག་ཀྱང་མིང་དེ་སྐད་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་ཤིང་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པར་ཆོས་གཞན་
དུ་གྱུར་པ་ནི་མེད་ཀྱི། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ཡང་དཔེའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་བཟུང་སྟེ། ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གྲགས་པ་བདག་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་
པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ལ་གྲགས་པ་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས། ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བཏགས་པའི་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་ལ་གྲགས་པ་ནང་དང་ཕྱིའི་བྱེ་བྲག་ལས་ལུས་དང་རྩྭ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་
ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་པ་རྨི་ལམ་དང་བྲག་ཅ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མིང་དུ་བཏགས་པའི་གདམས་པ་མཇུག་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མིང་

93-1-86a

དང་བརྡར་བཏགས་པ་དང་། གདམས་ངག་ཏུ་བཏགས་པ་དང་། ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤང་བའི་ཕྱིར་མིང་དང་བརྡར་བཏགས་པ་སྔར་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་གནས་ཏེ་
ཆོས་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་གདམས་པའི་བཏགས་པ་ཕྱིས་སྨོས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་གཉི་གས་ཆོས་རྣམས་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་སོ་ཞེས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་སུ་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་བཏགས་པ་དེ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་
འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པས་ནི་གཟུགས་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་སློབ་པའི་
འབྲས་བུར་བསྟན་ཏོ།།      །།བམ་པོ་བརྒྱད་པ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལྷག་མཐོང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་། ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་
པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་ལ་ལྷག་མཐོང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་བླང་བ་དང་དོར་བའི་དབང་གིས་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་མདོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཞི་བར་རྣམ་པར་
རྣམས་དང་། དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་ཡོད་པ་དང་། མ་ཞི་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་
རྣམས་དང་། དེས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། མཚན་མ་དང་སྨོན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ལྷག་མ་རྣམས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། མི་དབེན་པ་རྣམས་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་

93-1-86b

དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། འཁོར་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ་བཅུ་དང་། དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་འདུས་མ་བྱས་དང་། འགོག་པ་དང་། དབེན་པ་དང་། དགེ་
བ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་
ཡུལ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྤང་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་དེ་དག་སྤངས་པ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་སློབ་པའི་ཕན་ཡོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཡོད་པ་འམ། འདུས་མ་
བྱས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཡོད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་པའི་ནང་དུ་མི་འགྲང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ལ་དཀར་པོ་དང་ནག་པོའི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་མི་རྟོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་
ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་། བདག་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ལྷག་མཐོང་ལ་སོགས་པས་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། 
བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་རྟོག་པའོ། །དེ་ལྟར་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆོས་ལ་གནས་ཤིང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་

93-1-87a

ཚེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་དང་
བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་ལ། དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་གློ་བུར་གྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་དེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་སྔར་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་
བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། མིང་དང་བརྡར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གདགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་
པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་བརྟགས་པ་དེ་དག་ཉིད་བསྟན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས། དེས་མིང་དང་བརྡར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གདགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་གཉིས་པ་
སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་རིག་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཐབས་མཁས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་སྨོས་པའི་རིམ་པས་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སས་
བསྡུས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་

93-1-87b

བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་བསྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་ནས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བརྡར་བཏགས་པའི་གདམས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པའི་གདམས་པ་གཉིས་
པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དང་པོ་ཞུས་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་ན་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བས། ཚིག་དེའི་རྒྱུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ་སྙམ་པའི་བསམ་པས། 
གནས་བརྟན་གྱིས་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ་སྙམ་དུ་ཁ་ཅིག་ཐེ་ཚོམ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། གཟུགས་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། གཟུགས་
ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་སྙམ་མམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གཟུགས་ཡོད་སྙམ་མམ། གཟུགས་མེད་པ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་དྲི་བ་རྣམ་པ་ལྔ་དྲིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་ཅིང་། བདག་ལ་སོགས་པ་
བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་རྟོག་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དང་གཞི་དང་། གནས་པའི་དངོས་པོ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པར་རོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སེམས་ཅན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ན། ཇི་ལྟར་ཆད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་
བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། ཇི་ལྟར་རྟག་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་ལྟར། ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་དང་པོ་གཅིག་པའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་

93-1-88a

དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། ཚོར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། འདུ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། གཟུགས་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཞིག་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། ཚོར་བ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡང་ཕྱོགས་གཉིས་པ་གཞི་དང་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་གཟུགས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་སྙམ་མམ། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ལ་གཟུགས་ཡོད་སྙམ་མམ། ཚོར་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་སྙམ་མམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཚོར་བ་ཡོད་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་
འབྲེལ་པ་མེད་དེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། གཟུགས་མེད་པ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། ཚོར་བ་མེད་པ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། གཅིག་པའམ། ཐ་དད་པའམ། གཞི་དང་གནས་པའི་དངོས་པོ་འམ། དེ་མེད་པའི་དངོས་པོར་ཡང་དཔྱད་དུ་མི་བཟོད་དེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་
ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་རྟོག་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བ་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་སེམས་ཅན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་བདག་ཉིད་ལ་སེམས་ཅན་དུ་རྟོག་ཅིང་། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་
སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་བསམས་ཏེ། མཐོང་བ་པོ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བ་ལང་རྫི་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཟ་བ་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོག་ཅིང་། ཚོར་བའི་

93-1-88b

ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཟུང་ནས་ཚོར་བ་པོ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཅེར་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་སེམས་ཅན་ཡིན་པར་རྟོག་ཅིང་། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཟུང་སྟེ། བྱེད་པ་
པོ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། འདུ་བྱེད་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཤེས་པ་པོ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོག་ཅིང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་
ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཟུང་སྟེ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲངས་ཅན་པ་དག་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་ཁྱབ་ལ་མི་གསལ་བའི་སྐྱེས་བུར་རྟོག་ཅིང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་
དད་པར་གྱུར་པའི་བདག་ཅིག་ཡོད་པར་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། ཚོར་བ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར། སེམས་
ཅན་མཐེ་བོ་ཙམ་མམ། ནས་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པར་རྟོག་ཅིང་ཕུང་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ལ་སྐྱེས་བུ་འདི་གནས་སོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་དེའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་སྙམ་མམ། ཚོར་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་
སོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་འུག་པ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་རྟག་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བདག་ལ་གནས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་རྟོག་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གཟུགས་ཡོད་སྙམ་
མམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཚོར་བ་ཡོད་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་ཕྱུག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ལྟར། དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཞིག་ཡོད་པར་རྟོག་ཅིང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་

93-1-89a

གཞན་པ་ཞིག་ཡོད་པར་རྟོག་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ། ཚོར་བ་མེད་པ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རིགས་པ་དང་མི་མཐུན་ནོ་
སྙམ་དུ་དགོངས་ནས། ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། ཁམས་དྲུག་དང་། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང་། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། སོ་སོར་དྲིས་པ་དང་། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་
སོ་ཞེས་བཀག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་ན་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཡིན་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དམིགས་པར་
མ་གྱུར་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་། རྡོགས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་བཟུང་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་དྲིས་སོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་པ་དང་། འདུས་པ་དེ་དག་བསྡུས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡོད་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཚད་མེད་
གྲངས་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་པ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་དེ་ཡང་བཀག་གོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་ཡིན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་དེ་སྐད་ཟེར་ཞེས་གཏན་ཚིགས་དྲིས་པ་དང་། དེའི་གཏན་
ཚིགས་བཅོམ་་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་མ་མཆིས་ཤིང་མི་དམིགས་ན། དེ་ལ་གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་དང་། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ། རིང་བ་དང་། ཐུང་བ་དང་། དཀར་

93-1-89b

ཤམ་དང་། སྔོ་བསངས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ལས། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། དེ་བཞིན་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་པར་
ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་བཀག་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པའི་གདམས་པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ཆོས་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས་ཞེས་འཕགས་པ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་
གྱིས་སྔར་ཚིག་བླ་དགས་ཞུས་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་ལ། ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པར་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་སྙམ་
དུ་སེམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ཚིག་བླ་དགས་མི་དམིགས་པའི་གདམས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་ཚིག་དེ་ཉིད་བཟུང་སྟེ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཟུགས་ཀྱི་
ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་སྙམ་མམ། ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཚོར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚིག་བླ་དགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་། དེ་དག་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་
པ་བཅུ་བཞིའི་ཚིག་བླ་དགས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་སྙམ་མམ། ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ཚོར་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་སོ་སོའི་ཚིག་བླ་དགས་རྣམས་བཟུང་སྟེ་དྲིས་སོ། །

93-1-90a

དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་དག་གི་ཚིག་བླ་དགས་དམིགས་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། ཚིག་བླ་དགས་མི་དམིགས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་ཚིག་བླ་
དགས་མེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚིག་བླ་དགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིག་བླ་དགས་རྣམས་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་རབ་འབྱོར་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་
གཟུགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་ཡོད་པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཞི་བ་དང་། མ་ཞི་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། མི་སྟོང་པ་དང་། མཚན་མ་ཡོད་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་
ཡོད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་མི་དམིགས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་རྣམས་ཀྱིས་གདམས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་དམ་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མེད་པར་བསྟན་ནས། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་མེད་པར་མ་ཟད་ཀྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་གདམས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྔར་ཞུས་པའི་ཚིག་བཟུང་ནས། རབ་འབྱོར་གང་ཡང་ཁྱོད་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བས་སྐབས་
ཕྱིའོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྔར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཆོས་བདག་གིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་པས་དོན་དམ་པར་སུས་
ཀྱང་ཅི་འང་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་སུས་ཀྱང་ཅི་ཡང་མ་མཐོང་ལ་དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་

93-1-90b

མཐོང་ངོ་། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཆོས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀྱང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་
ཆོས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་ཐ་དད་པ་དེའི་གཏན་ཚིགས་སུ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདུས་བྱས་མ་གཏོགས་པར་འདུས་
མ་བྱས་གདགས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་མཐོང་བར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདུས་བྱས་རྣམས་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་དེ་
བཞིན་ཉིད་དེ་ཉིད་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ཉིད་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཆུ་སྔར་མ་དངས་པ་ལས་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དངས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་ཆུ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་དྲི་མ་
ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཕྱིས་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་། ནམ་མཁའ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྔར་མ་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཕྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་པ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་
པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་མཐོང་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། 
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གཞན་གྱིས་ནི་གཞན་མཐོང་བར་འགྱུར་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བདག་ཉིད་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་སྦྱོར་བ་འདིའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་

93-1-91a

རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས། མི་སྐྲག །མི་དངང་། དངང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། དེའི་སེམས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར། ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར། ཡིད་ལ་འགྱོད་པ་སྐྱེ་
བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་སྦྱོར་བ་འདིའི་འབྲས་བུ་ཡང་དད་པ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་སྟེ། དད་པ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ནི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ནི་སེམས་
འགོང་བ་དང་། འབྱིང་བ་མེད་དོ། །དད་པ་དེ་ཡང་གནས་གསུམ་ལ་ལྷག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཟབ་མོ་བཤད་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་བསྒྲུབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། གནས་དེ་གསུམ་ལ་དད་པ་མངོན་པར་འཕེལ་ན་དེ་
ལ་མ་དད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། ཟབ་མོའི་གནས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་མི་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཞུམ་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་དང་པོ་འབྱུང་བའི་ཚེ་ཆུང་ངུའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་སྐྲག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བར་གྱི་གནས་
སྐབས་ལ་ནི་དངང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་དངང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་འགོང་བ་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་གསུམ་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་གཟུགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་
མི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་རྣམས་དང་། བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་ལ་སོགས་པ་བཅུ་གསུམ་དང་། 
འདོད་པའི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་དང་།

93-1-91b

སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྟན་ཏོ། །ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །འདོད་ཆགས་
དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པས་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་ཅིང་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྡུས་སོ། །ཁམས་གསུམ་གྱིས་ནི་འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་
སོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །སེམས་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །ཡིད་དང་ཡིད་
ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་དང་། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ།    །དེ་ལྟར་བརྩོན་པའི་གདམས་པ་ལྔ་པ་སྟེ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་བརྩོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་དྲུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་
རྟོགས་པར་འཚལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་
དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་གི་ཚིག་མང་པོས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་ཡང་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་
རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་སྤངས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་རྣམས་བསྒོམས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་རྣམས་ཐོབ་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་

93-1-92a

འཚལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཏེ། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་
དང་། གཏི་མུག་སྤང་བར་འཚལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ལྟ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་
ཕན་ཡོན་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་
གིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་ཐ་མར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྔར་སྨོས་པ་དེ་དག་ཉིད་དེ། སྐྱོན་ཆེན་པོའི་སྐབས་
དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཐ་མར་བསྟན་ཏོ། །སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་བོར་གྱུར་པའམ། གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཉེས་པའམ། ལྷག་མཐོང་གི་མཚན་ཉིད་སྤྱི་བོར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་པས་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བའི་རྒྱུར་
གྱུར་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་གནས་ཏེ་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ལྟ་བས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་དོ། །འབྲིང་གི་
གནས་སྐབས་ན་སེམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱེད་དོ། །ཆུང་ངུའི་གནས་སྐབས་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་མཐུན་པ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །ཆོས་ལ་སྲེད་པ་

93-1-92b

ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མེད་པའི་དོན་ཏེ། སྐྱོན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་
མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་གི་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་དག་གིས་སྟོང་པར་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དེ་སྟོང་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་མི་ཚོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་
ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་ཚོལ་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་སློབ་པའི་ཚེ་གཟུགས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རློམ་སེམས་སུ་ཡང་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་
ཕྱིར་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པར་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པར་ཤེས་པ་དེས་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ལ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་བར་དུ་བསྟན་ནས། དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་
བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སེམས་དེ་ནི་སེམས་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་ལ་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་གྱུར་
པ་ནི། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བའོ། །
དེ་བས་ན་སེམས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། སྔོན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་

93-1-93a

སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཡང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་པའི་ཚེ་ཡང་སེམས་དེ་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ལ་གནས་
པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་མི་སྐྱེ་བས། སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་མི་ལྡན་པའི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ནི་ཕྱིས་བྲལ་བར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་སྔོན་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་
སྐབས་ན་ཡང་། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་གང་ལ་སེམས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་དེ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། 
འདི་ལྟར་སེམས་དེ་སེམས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་པས་སེམས་དེ་སེམས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་ནས་དྲིས་པའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་ལ་བདག་ནི་སེམས་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་དམ། སེམས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་པའི་དུས་ན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། སྔོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། 
སེམས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་སྨྲའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་སེམས་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡོད་པའང་མེད་པས་དམིགས་པ་འམ་ཡོད་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སེམས་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡོད་པའམ་མེད་པ་གཉིས་ཀར་ཡང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། 
མཐའ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་གལ་ཏེ་དེའི་གནས་སྐབས་ན་མཐའ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིགས་པས་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ན། 

93-1-93b

ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་འདི་སྐད་དུ་འདྲི་ཞེས་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པ་འདི་ཅིག་རིགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་གསུངས་པ་དང་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་གལ་ཏེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་མེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སེམས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་
མ་ཡིན་པ་ཞེས་སྨྲ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། དེ་ལ་བདག་ནི་སེམས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་གྱུར་པས་བསམས་ཏེ་སེམས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་སྨྲའི། 
སྔོན་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ན་གང་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་ཁས་བླངས་ནས་སེམས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་
ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སེམས་མ་ཡིན་པ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །སྔོན་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལྟར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་འདིར་སེམས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་
དང་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ཅི་དེའི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་ཁོ་ན་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་སྙམ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་སེམས་ལ་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་། 
རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ལ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་སོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དག་ལ་
ཡང་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྲས་ཐུགས་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པའི་བུ་དག་ནི་ཕའི་སྙིང་ལས་སྐྱེས་པས་ན་ཐུགས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྲས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གནས་

93-1-94a

བརྟན་འདི་ཡང་ཐུགས་ཀྱི་སེམས་ལས་སྐྱེས་པས་ན་ཐུགས་ལས་སྐྱེས་པས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞལ་ནས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའི་ཆོས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དང་འབྲས་བུ་དང་རྟོག་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་གི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་
ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་མིང་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལས་གཞན་དག་གིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་
སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་གནས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་
པ་མེད་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་གནས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་
གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྔགས་པ་ལ་སོགས་པས་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་བརྩོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་སློབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིའི་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་ནས་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་ཐེག་པ་གསུམ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱས་ཏེ། བརྩོན་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་མཇུག་བསྡུས་སོ།    །དེ་ལྟར་བརྩོན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ནས། བརྩོན་པ་ལ་རྣམ་པ་

93-1-94b

དུ་ཡོད་སྙམ་པ་ལ་བརྩོན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་དགོས་ཏེ། འདི་མན་ཆད་ངེས་པར་འབྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་དྲུག་བསྟན་ཏོ། །ངེས་པར་འབྱིན་པའི་སྒྲུབ་པ་དྲུག་ནི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་། མི་གནས་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་
སྒྲུབ་པ་དང་། ཐབས་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་། མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ངེས་པར་འབྱིན་པ་ཡིན་པར་ཡང་མཇུག་བསྡུས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ཏེ། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་ཞིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དྲུག་པོ་དེ་དག་ཀྱང་འོག་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་གནས་གནས་ནས་སྟོན་ཏོ། །ད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་
གྱིས་སྒྲུབ་པ་དེ་དྲུག་གི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་འཚལ། མ་དམིགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ལ་
གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུང་སོ། །འདིས་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པའི་དབང་གིས་ཚད་མ་
གསུམ་པོ་དག་གིས་མི་དམིགས་པར་གདམས་པར་འོས་པའི་གང་ཟག་དང་། གདམས་སུ་རུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ནས་གང་ཟག་་ལ་སྦྱོར་བར་བྱ་སྙམ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ལ་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བགྱི་
ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་གདམས་སུ་རུང་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡང་ཚད་མ་གསུམ་གྱིས་མི་དམིགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་གདམས་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་བདག་གིས་འགྱོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་དམིགས་

93-1-95a

སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གདམས་པ་མི་ནུས་སོ་སྙམ་ནས། བདག་གིས་དངོས་པོ་མ་འཚལ། མ་དམིགས། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དངོས་པོ་མ་འཚལ། མ་དམིགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བཞིན་དུ་ཆོས་གང་གིས། 
ཆོས་གང་ལ་རྗེས་སུ་གདམས་ཤིང་བསྟན་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདི་ཉིད་བདག་འགྱོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བསྟན་ཏོ། །འདིར་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ལ་མི་བྱའི། ཉེས་པར་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་
ཤེས་པར་བྱས་ཏེ་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་དེ་ལྟར་སྔར་བསྟན་པའི་གདམས་པ་གཞག་པས་གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་ན། མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པར་བཟུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པར་བྱ་སྙམ་ནས། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བདག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་འཚལ། མ་དམིགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བའམ། ཤེས་རབ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་པའི་མིང་ཙམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་གིས་
བསྟན་ཏོ། ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འཕེལ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་འགྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་མིང་དེ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་མིང་དེ་ཡང་གནས་པ་མ་མཆིས་
ཐུག་པ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། མིང་དེམ་མཆིས་པས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གནས་པ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་ལྟར་གནས་པ་མེད་པའོ། །ཐུག་པ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་ལྟ་བུར་གནས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་ནས། གནས་བརྟན་གྱིས་ཆོས་གཞན་རེ་རེ་ལ་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་སྐུར་པ་བཏབ་པའི་མཐའ་སྤངས་པར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་གདགས་པར་འོས་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་

93-1-95b

རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་གཟུགས་ཀྱི་འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པ་མ་དམིགས། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཕུང་པོ་རྣམས་དང་ཁམས་རྣམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་། རེག་པ་དྲུག་དང་། 
ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་དང་། ཁམས་དྲུག་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་རྣམས་དང་། སྒྲིབ་པ་རྣམས་དང་། བག་ལ་ཉལ་བ་རྣམས་དང་། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་དང་། ལྟ་
བར་གྱུར་པ་རྣམས་དང་། བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་ལ་སོགས་པ་བཅུ་གསུམ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། 
ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གཏོང་བ་དང་། ལྷ་དང་ལུས་སུ་གྱུར་པ་ལ་སྐྱོ་བ་དང་། དབུགས་རྔུབ་པ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། 
མིག་ལྔ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་དང་། རྨི་ལམ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། བྲག་ཅ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། 
གཟུགས་བརྙན་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། དབེན་པ་དང་། ཞི་བ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་དང་། 
དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དང་། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། 

93-1-96a

ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་དང་། ཀུན་ནས་
ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། འཁོར་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི། བདག་ཅག་གི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། ཕྱོགས་བཅུ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་
ཀྱི་ཉན་ཐོས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་སོ་སོར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་འཇུག་པ་
ཐ་དད་པས་ཐ་དད་དེ། འདི་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། འཇིགས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། རྟོག་གེའི་ལམ་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། འཇིགས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་ཤིང་མི་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ནོར་བ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་
པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོངས་སུ་

93-1-96b

གྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་
ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་གནས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་
ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། 
རྟོག་གེའི་ལམ་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་། སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ། དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ནོར་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་
མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། མ་ནོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཞན་དུ་གནས་ལ་གཞན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། 
ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་ཟླ་ནི་ཟླ་བའམ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་

93-1-97a

ལྟ་བུ་སྟེ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡུན་ཐུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་
སྟེ། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་སྟེ། མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། 
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། 
ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པ་དམིགས་སུ་མེད་པས། སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་སྤང་
བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་མིང་དམིགས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བརྡར་གདགས་པ་དེ་ཡང་། ཕུང་པོ་རྣམས་སམ། ཁམས་སམ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་གང་དུ་ཡང་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །གང་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་བགྱི་བ་མ་ལགས་ཞེས་བགྱི་བའི་འགྲེས་ཀྱིས་ནི་མིང་དང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་བསྡུར་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་ཞེས་
བྱ་བའི་འགྲེས་ཀྱིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་བསྡུར་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་གིས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བགྱི་བའི་འགྲེས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་མེད་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་

93-1-97b

རྨི་ལམ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། བྲག་ཅ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྤྲུལ་པ་རྣམས་དང་། ཀུན་བརྟགས་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་དང་། ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་རྣམས་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྲགས་པ། 
དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲགས་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དང་། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་
པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་སྨོས་ནས་བསྟན་ཏོ།།      །།
བམ་པོ་དགུ་པ། དེ་ནས་ཡང་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་སྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཐ་མར་མཇུག་བསྡུས་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་
པར་འབྱུང་བར་རིག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། མིང་སྨོས་ཏེ་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་མི་གནས་པར་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ལ་མི་གནས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ལ་མི་གནས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་

93-1-98a

རྣམས་ལ་མི་གནས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། ཡི་གེ་རྣམས་ལ་གནས་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་
ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བཤད་དོ། །ཆོས་ཉིད་ལ་མི་གནས་པ་ནི། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་གཟུགས་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བགྱི་བར་གནས་པར་མི་བགྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་མ་གྱུར་བར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བཤད་དོ། །མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་སྒྲུབ་པའི་འགྲེས་ཀྱིས་ཐ་མར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ཏེ། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས། མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་སུ་མི་གནས་པར་སྒྲུབ་པའི་འགྲེས་སྨོས་པ་ཡིན་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ད་ནི་མི་གནས་པར་སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགྲེས་དང་པོ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། 
གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་བགྱིའོ། །ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་བ་བསྟན་ནས། དེ་ནས་ཡང་སོ་སོར་གནས་པར་མི་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་
ལས་བརྩམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་མ་ལགས། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡང་གཟུགས་མ་མཆིས་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་
བ་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་སྔར་གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ནས། འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་འདི་ལ་གཟུགས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་

93-1-98b

གཟུགས་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །དེ་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་དངོས་པོའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་གང་གི་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་
གྱུར་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གང་
ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་པས་ན། སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་བཤད་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་
པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཅི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་དམ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དེ། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་རྣམ་པར་
བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་བཤད་པ་དང་གལ་ཏེ་གཟུགས་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་དུ་མེད་ན། འོ་ན་གང་གིས་སྟོང་ན་འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ། ཡུལ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་ལ། ཆོས་ལས་ཆོས་ཉིད་གཞན་པ་ཡང་མི་རིགས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ལས་ཆོས་གཞན་པ་ཡང་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ནས་ཡང་གཟུགས་མ་
མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆུ་མ་དངས་པ་ལ། མ་དངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་རྙོག་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཆུ་དངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མ་དངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་རྨུགས་པ་

93-1-99a

ཞེས་བྱ་ལ། དངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ནམ་མཁའ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ཡང་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཐ་དད་པར་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་ལ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་
སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གྱུར་པས། གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་
བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་བྱའོ། དེ་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་རྣམ་པར་
བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ལ་ཡང་གནས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ལ་གནས་པར་མི་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡི་གེའི་འགྲུ་རྣམས་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ། །ཡི་གེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པར་མི་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེའི་འབྲུ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུངས་ཀྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡི་
གེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཟུངས་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་བརྗོད་པ་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་དེ་
ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་པོ་རབ་ཏུ་རྣོ་བ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་གཅིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞུགས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་བར་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡི་གེ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་གཉིས་ལ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་

93-1-99b

འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་དུ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་གོམས་པར་བྱས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་གཅིག་བརྗོད་པ་དང་གཉིས་བརྗོད་པ་དང་མང་པོ་བརྗོད་པ་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཉིད་མི་
གནས་པའི་འགྲེས་ལ་ཡང་། གཟུགས་མི་རྟག་པ་ནི་གཟུགས་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་
རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པའི་དོན་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་བརྗོད་པ་རྟག་ཏུ་མེད་ཅིང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་
དོན་དམ་པར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་མི་རྟག་པ་ནི་གཟུགས་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མི་
རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་མི་རྟག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་་ཡིན་པ་དེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་
རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དོན་དམ་པའི་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆོས་ལས་ཆོས་ཉིད་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡང་གཟུགས་མི་རྟག་པ་མ་
མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་དངས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་

93-1-100a

བ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་མི་རྟག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ།    །དེ་ལྟར་མི་གནས་པར་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ནས། གནས་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་
གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གལ་ཏེ་ཐབས་མི་མཁས་པས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། བདག་གིར་འཛིན་པར་ལྷུང་བའི་ཡིད་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་གནས་ན་དེ་གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་བགྱི་བ་ལ་སྤྱོད་ཀྱི། ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐབས་མི་མཁས་པས། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་བཟུང་ནས་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་པས་བདག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། གཟུགས་འདི་ནི་བདག་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའམ། འདི་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གཟུགས་ལ་གནས་ན་དེ་གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་སྟེ་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི། སྟོང་པ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་པར་འདུ་བགྱི་བ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྒོམ་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་
དེ་ལྟར་ཐབས་མི་མཁས་པས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། བདག་གིར་འཛིན་པར་ལྷུང་བས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་
རྣམས་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་

93-1-100b

པ་དང་། མཚན་མ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དང་། ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའོ། །དེ་ལས་ཆོས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་འགྲེས་ནི། གཟུགས་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་མཆིས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས། དངོས་པོ་
མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །མཚན་མ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་འགྲེས་ནི་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མཚན་མར་བརྗོད་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་ཞུགས་ནས་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་། ཚོར་བ་
ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ནས། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་འགྲེས་ནི། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཆོས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་འགྲེས་ལས། གཟུགས་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་
མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། བདག་གིར་འཛིན་པར་ལྷུང་བའི་རྒྱུ་གང་གིས་ཀྱང་། གཟུགས་སུ་གཟུང་བ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་ན་དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱད་པ་ལ་
སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་མཆིས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་ཅེས་
བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་སྐད་བརྗོད་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་

93-1-101a

སྦྱར་རོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་ཡང་སྔར་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་ཕྱིས་གཉེན་པོ་གཞན་གང་གིས་ཀྱང་སྟོང་པར་བྱ་བ་ནི་མེད་ཀྱི། དེའི་རང་བཞིན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་
བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའི་བར་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ཞེས་བགྱི་བ་སྟེ། རྒྱ་ཆེ་བ་ཕུལ་དུ་བགྱི་བ། ཚད་མ་མཆིས་པ། ངེས་པ། 
མི་འཕྲོགས་པ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ཡང་། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་
ནས། དངོས་པོ་མེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ཡང་
ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མཚན་མར་བརྗོད་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། མཚན་མའི་རྣམ་པ་ཡོང་ཡེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟར་མཚན་
མ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལགས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་མ་ཉིད་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་འགྲེས་བསྟན་ཏེ། མཚན་མ་གང་ཞེ་ན། 
གཟུགས་ནི་མཚན་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་

93-1-101b

མཚན་མར་བཟུང་བ་ཞིག་ལགས་ན་ནི་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བཟོ་སྦྱངས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བཟོ་སྦྱངས་ཀྱང་མོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དེ་སྔོན་མཚན་མ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་མ་
གཏོགས་པ་དེ་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་དེ། དད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཤིང་ཐོབ་པར་གྱུར་གྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉི་ཚེ་བའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་ཞུགས་ནས། གཟུགས་
བཟུང་སྟེ་སོ་སོར་བརྟགས་ན་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་མ་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡང་མ་དམིགས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་དེ་ལྟར་ཞུགས་ནས་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་། དེ་བཞིན་དུ་
ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བཤད་དེ། དེའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་
སུ་འཛིན་པ་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དེ། མཚན་མ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེས་རེ་རེ་ལ་མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་གང་ཟག་གམ། ཤེས་པ་མ་དམིགས་སོ། །
ཡང་དེའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདི་ལྟར་དེས་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པ་དེ་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་། ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་། ཐོས་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པ་དེ་ཕྱི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་
སུ་མ་མཐོང་། ཐོས་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བའི་སླད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དེས་བདག་གི་ཤེས་པ་བཟུང་ནས་བདག་གི་ཤེས་པ་འདིས་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཐོབ་པོ་ཞེའམ། བདག་

93-1-102a

ཤེས་པ་འདིས་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་ཤེས་པ་དེ་བདག་ལ་གནས་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་ལ་གནས་པ་དང་། གཉིས་ཀ་ལ་གནས་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་
པ་འགའ་ཞིག་ལ་གནས་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་དེས་གང་གིས་རྟོགས་པར་བགྱི་བ་དང་། གང་རྟོགས་པར་བགྱི་བའི་ཤེས་པ་དེ་མི་དམིགས་ཏེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་གང་གིས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་དེས་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་ཐོབ་པོ། །མངོན་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་མ་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་
རྟོག་པ་བཞི་མེད་པར་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་བཞི་མི་འཇུག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ཤེས་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དེ། 
གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དང་། གཉི་ག་དང་། དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཉིད་ཡང་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བཟོ་སྦྱངས་ཀྱང་མོས་པར་
འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། མཚན་མ་མ་མཆིས་པར་ཡིད་ལ་བགྱིད་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི་གཞན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་མཆིས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་
མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་འདིའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏེ། མཚན་མ་མེད་པ་འི་ཕ་རོལ་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་

93-1-102b

ཚིག་གོ། །གཞན་གྱི་ཕ་རོལ་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གང་ལ་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱའོ། །བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་དེ་དག་སྨོན་ལམ་མ་ལགས། སྟོབས་དེ་དག་སྟོབས་མ་ལགས། མི་འཇིགས་པ་དེ་དག་མི་འཇིགས་པ་མ་ལགས། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པ་དེ་དག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་འདིས་གཞན་གྱི་ཕ་རོལ་སྟོན་ཏོ།    །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་བྱས་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སྒྲུབ་པ་བརྩམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པར་བགྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་
དོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་གང་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ནི་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ཅི་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་དེ་ལྟར་སེམས་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་འདི་གང་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའི་རང་བཞིན་
དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའི་བར་དུ་ནི་འདི་གང་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་གཟུགས་ལ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གང་བསླབ་པ་འདི་ལ་སློབ་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་འདི་ནི་

93-1-103a

ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་འདི་ཅི་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདི་གང་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་རང་བཞིན་འདྲི་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྟོགས་པའོ་ཞེས་དེ་སྐད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་བ་འདྲི་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཀྱིའོ་ཞེས་དེ་སྐད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་འདྲི་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ཅི་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་འདྲི་བ་སྟེ། 
དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་རེ་ཞིག་ལན་གདབ་པར་བྱ་བ་ལ་འདི་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་དྲིས་པའི་ལན་དུ། དེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་དེ་ལྟར་ངེས་པར་སེམས་པའི་ཚེ། གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་ཆོས་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་
དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། དེའི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་གང་
གིས་དེ་ལ་བལྟས་ན། རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བ་དེ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་མཆིས་ཤིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེའི་གནས་སྐབས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་
པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་ན། གང་ལ་ཞུམ་པ་དང་། སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ་ལ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་མ་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་

93-1-103b

པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེས་དྲིས་སོ། །དེའི་ཚེ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
དང་མ་བྲལ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གང་གི་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་
ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ཆོས་གང་རྟོགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་གཟུགས་ལ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གང་འདི་ལ་སློབ་པ་དེ་ནི་
རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །
གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་ཅིང་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན། མཚན་ཉིད་གང་དག་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་
ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་གང་བསླབ་པ་འདི་ལ་སློབ་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་

93-1-104a

ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དེའི་ངེས་པར་འབྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཟུགས་
ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་ནི་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་དོ། །དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་བྱང་བའི་བདག་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དངོས་པོ་མེད་པས་གློ་བུར་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ།    །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་བརྩོན་པར་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་
གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཐབས་མི་མཁས་པས་གཟུགས་ལ་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
དང་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལ་ཐུག་པའི་གཞུང་གིས་བཤད་དེ། བརྩོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་ཐབས་མ་ཡིན་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། ཐབས་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། མཚན་མ་
ལ་སྤྱོད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ཐབས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཐབས་མ་ཡིན་པས་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སྤྱོད་པ་ན་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་སྟེ། 

93-1-104b

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་མི་མཁས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བཤད་དོ། །ཐབས་མ་ཡིན་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི། གཟུགས་ལ་གནས་ཤིང་ཀུན་ཏུ་ཤེས་ཏེ་
མོས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་ཐབས་མི་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བཤད་དོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སོ། །
ཀུན་ཏུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སོ། །ཐབས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ལ་ཆོས་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད
ཅིང་གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བཤད་དོ། །འདི་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་
པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་པས་བཟླས་ཏེ་བཤད་མི་དགོས་སོ། །ཐབས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་ནི། དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་
དམིགས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མི་དམིགས་ཞེས་
བྱ་བ་དང་། དམིགས་ཀྱང་དམིགས་ལ་མི་དམིགས་ཀྱང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་ཡང་མཚན་མ་ཡིན་པ་དང་། སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྤྱོད་ཀྱང་

93-1-105a

སྤྱོད་ལ་མི་སྤྱོད་ཀྱང་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བཞི་ཡང་མཚན་མའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་
གནས་སྐབས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པས། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་དོ།    །དེ་ལྟར་བརྩོན་པའི་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་
མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྒྲུབ་པ་སྟོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སློབ་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་སློབ་པ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་སློབ་པ་དང་། 
ཐབས་ལ་མཁས་པར་སློབ་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་
དུ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བསླབ་པོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སློབ་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སློབ་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཤཱ་རིའི་
བུ་སྟོང་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་གཞུང་གིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པར་བསླབ་པ་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་འདྲི་སྟེ་ཅི་སྒྱུ་མའི་
སྐྱེས་བུ་འདི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་མཆིས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། 

93-1-105b

ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་དྲུག་གོ། །དེ་དག་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་སློབ་པ་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། ཐབས་ཀྱང་མི་མཁས་པ་ཞིག་སྟེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ལག་ཏུ་ཡང་མ་སོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། རབ་འབྱོར་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྡིག་པའི་གྲོགས་
པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རིག་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལ་ཐུག་པའི་གཞུང་གིས་ནི་ཐབས་མཁས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སློབ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། མིང་བཤད་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་
མིང་བཤད་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྔར་བསྟན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་
ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་། འདུས་བྱས་
དང་འདུས་མ་བྱས་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། གང་ཡང་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་དང་བདག་མེད་པ་དང་། ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པ་དང་། མཚན་མ་དང་མཚན་མ་
མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟོག་པས་བྱས་པའི་དངོས་པོ་

93-1-106a

རྣམ་པ་གཉིས་མེད་པས་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་མིང་བརྗོད་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་
ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །བདག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེས་རློམ་སེམས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་
གནས་སྐབས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བདག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། བདག་མཉམ་པར་གཞག་པར་རྣམ་
པར་རྟོག་པ་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཞན་ལ། ཏིང་ངེ་
འཛིན་ཀྱང་གཞན་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་བདག་ཉིད་གཅིག་
པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྟན་པར་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་དུ་བྱས་ཏེ། བརྗོད་པར་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་
འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ནས་དྲིས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་གལ་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་མིང་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མིང་བརྗོད་སྙམ་དུ་

93-1-106b

བསམས་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་རྣམས་ལ་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་དྲིས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་ཞེས་དྲིས་པའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་བཤད་པ་གཞན་གྱི་ཏིང་
ངེ་འཛིན་བཤད་པ་བསྟན་པ་དང་། བྱ་བ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་དང་། དེ་ནས་ཏིང་འཛིན་དག་དང་། དེ་དག་གི་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ས་ནི་ཡོད་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་
སྤངས་ན་མི་དམིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་བདག་གི་བསམ་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་
ཏུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་
བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བསླབ་པ་བསྟན་ནས་དམིགས་སུ་མེད་པར་བསླབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟར་སློབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སློབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དམིགས་
སུ་མེད་པར་བསླབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་བདག་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་ཟག་མི་དམིགས་པར་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་བསྟན་ཏེ། རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་མི་དམིགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཞུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ལགས་

93-1-107a

ཞེས་བྱ་བ་ཞུས་པ་དང་དེ་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་
བ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྔོན་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཀུན་བརྟགས་པས་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། 
རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པ་རྣམས་འབྱུང་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་པས་འགག་པ་
ཡང་མེད་དོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་དང་འབྱུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འབྱུང་བ་མེད་པས་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་དེ། འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །
ཆོས་གང་ལ་ཡང་སློབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དག་ནི་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུ་ཇི་ལྟར་མེད་
པ་དེ་ལྟར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྨི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་
ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གཞན་དག་ལ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པར་མ་རིག་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་ཅིང་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་

93-1-107b

དུ་མཆིས་པ་མ་ལགས་པ་ལ་མ་རིག་པ་ཞེས་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། ཤཱ་རིའི་བུ་གཟུགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་ཅིང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་། ཡང་དག་
ཡོད་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་དག་པར་མ་རིག་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་མ་ཤེས་པས་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དོན་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་མ་རིགས་དང་། 
སྲེད་པ་དག་གིས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་སྲེད་པའི་དབང་གིས་རོ་མྱང་བར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་མི་ཤེས་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའམ། མངོན་སུམ་མམ། ཡང་ན་ལུང་གི་མཐུའམ། རང་གི་མཐུས་མི་ཤེས་པའོ། །འདི་ལ་འགྲེས་གསུམ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་། རྟོག་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་དང་། མ་དད་པའི་
རྩ་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ནི་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་པར་བཟུང་ནས་སྲེད་པས་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་དབང་གིས་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་དང་པོའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བ་
མེད་པས་རྟོག་པ་མང་དུ་གྱུར་ཏེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པས་རྟོག་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས། མཐའ་གཉིས་སུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་མི་མཐོང་བས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་སྟེ་
ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་གཉིས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོས་ཀྱང་དོན་དེ་ལ་མ་དད་པས་དང་བ་ལ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་མི་གནས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་

93-1-108a

རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་འཐོབ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྐྱོན་གྱིས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་གསུམ་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་སློབ་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་
ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་ཅེས་ཞུས་པ་དང་། གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་མི་མཁས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྟོག་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སློབ་པ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དག་ལ་རྟོག་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས། དེ་ནས་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པར་སློབ་པ་ལ་ཞུགས་པའི་མིང་དུ་འགྱུར་
བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་རྣམས་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས། དམིགས་སུ་མེད་པར་སློབ་པ་བསྟན་ནས། ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་སློབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་འདྲི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཡང་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པར་སྦྱོར་བས། ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས། དངོས་
པོ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བསླབས་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། འོ་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་མ་མཆིས་པའི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུས་ཀྱང་། སྒྱུ་མར་བགྱིས་པ་རྣམས་ལ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པའི་ཡིད་ལ་བགྱིད་པས་བསླབས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་
འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་། རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྒྱུ་མའི་ཆོས་རྣམས་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བསླབ་པའམ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་

93-1-108b

སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བསླབ་པའམ། དེ་དག་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ངེས་པར་་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྒྱུ་མ་
ཡང་གཞན་ལ། གཟུགས་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ཡིན་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམིགས་སུ་མེད་པར་མཐོང་བ་དག་གིས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམ་
སྒྱུ་མ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་ཡོད་པར་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒྱུ་མ་ཡང་གཞན་མ་ལགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྒྱུ་མ། སྒྱུ་མ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་གཞུང་གིས་གསུངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྱུ་མ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་འགྲེས་དང་པོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་སྒྱུ་མ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབ་པ་དང་། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་འགྲེས་གཉིས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལ་
སོགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐུག་པའི་བར་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་མི་བརྗོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མེད་དོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་མཐའ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་། 
འགག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འདུ་ཤེས་དང་བརྡ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་སློབ། ཇི་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་

93-1-109a

ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་ནས་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སློབ་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་ཞིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མཇུག་བསྡུས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་དང་། བྲག་ཅ་དང་། 
མིག་ཡོར་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྤྲུལ་པ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་
ལ་སོགས་པར་བསླབ་པ་བསྟན་ནས། ཡང་ཐབས་མཁས་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་སྐྲག་སྟེ་དངང་ཤིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་ལགས་གྲང་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ནས། ཐབས་
མི་མཁས་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ལག་ཏུ་ཡང་མ་སོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྐྲག་སྟེ་དངང་བར་འགྱུར་གྱི། ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྲག་ཅིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་
མཁས་པ་གང་གིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ན་མི་སྐྲག་མི་དངང་དངང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཐབས་མཁས་པ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྐྲག་པ་དང་། དངང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་
བཞིར་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བའི་
ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པར་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་

93-1-109b

གྱིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རབ་འབྱོར་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཐབས་མཁས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་འཆད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པའོ། །མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་ཅིང་མོས་པ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །མི་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སོ་སོར་རྟོག་པ་མི་
གཏོང་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུས་གློ་བུར་དུ་སྟོང་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་
གསུངས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རབ་འབྱོར་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མི་སྐྲག་མི་དངང་དངང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྟན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དམིགས་

93-1-110a

པའི་རློམ་སེམས་ཀྱི་འགྲེས་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མེད་པ་ལས་གྱུར་པས་འདི་ཉིད་དུ་བསྡུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་རིག་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རབ་འབྱོར་འདི་ཡང་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རིག་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྟན་ཏོ།།      །།།བམ་པོ་བཅུ་པ། དེ་ལྟར་བརྩོན་པ་རྣམ་པ་
དུ་མཆིས་ཞེས་ཞུས་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་ནས། ད་ནི་བཤད་པ་འདིའི་གཏན་ལ་དབབ་པ་གང་ལགས་ཞེས་ཞུས་པའི་ཚིག་རྣམས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འདི་ལ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་མདོར་བཤད་པ་དང་པོར་སྐབས་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ད་འདིར་སྐབས་དབྱེའོ། །གཏན་ལ་དབབ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་གི་དོན་དང་། མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་གང་ཡིན་པ་དང་། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ན་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་དང་། ཇི་
ལྟར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། ཐེག་པ་དེ་གང་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། ཐེག་པ་དེ་གང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཐེག་པ་འདིས་སུ་ཞིག་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་
ནས་ཐེག་པ་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཐེག་པ་དེ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཐུན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། དབུས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་

93-1-110b

དཔའ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ཏུ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་མཐའ་ཡས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་
ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་ལྟར་བདག་གིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་ཤིང་ཡང་དག་པར་
རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ལ་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བདག་བདག་ཅེས་བགྱི་བ་བདག་ནི་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་
མ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན། གཟུགས་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་། གཟུགས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་གང་
ལགས་པ་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ལས་གུད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་དངང་བར་མི་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་
ལགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཅིའི་སླད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཅིའི་སླད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགྲིབ་པ་གང་ལགས་པ་དེ་

93-1-111a

གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཅིའི་སླད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་གྲངས་སུ་མི་འགྲང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཞུ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དེ་རྣམས་དང་། འོག་ནས་གནས་བརྟན་གཉིས་ཀྱིས་དུམ་བུར་དྲིས་པ་
དང་། ལན་བཏབ་པ་ཞིབ་མོ་འབྱུང་བའི་དོན་དེ་དག་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཀོ་ཤི་ཀ་ལ་དྲིས་པའི་ལེའུ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ནི་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་གཞི་མེད་པའི་དོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་
དོན་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་དང་། སེམས་དཔའ་དང་། ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་བཞི་ཆར་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཚིག་གི་དོན་ནི་གཞིའི་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞིའི་དོན་མེད་པ་ནི་གནས་མེད་པ་ལ་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚིག་གི་དོན་གཞི་དང་བཅས་ཤིང་གནས་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་
ལྟར་བྱང་ཆུབ་དང་། སེམས་དཔའ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉིས་ཀྱང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་གྱི་གཞི་མེད་དེ། གནས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མ་སྐྱེས་ལ། སེམས་དཔའ་ཡང་
མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་དང་། སེམས་དཔའ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། ཡོད་པ་ཉིད་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །སེམས་དཔའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་
ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སོ་སོར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཚིག་གི་དོན་གྱི་སྒྲ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་གཞི་མེད། སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་གཞི་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་

93-1-111b

སོ། །ཡང་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་གཞི་དང་དོན་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དེ། དེས་ན་དེ་བས་ན་གཞིའི་དོན་མེད་པ་ནི་གཞིའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་བསྡུས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་ལ་གཞིའི་དོན་མེད་
པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱའི་རྗེས་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཞི་མེད་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞི་གང་ཡང་མེད་པ་དང་། 
བྱང་ཆུབ་ལས་གཞན་གུད་ན་གཞི་མེད་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གུད་ན་གཞི་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞི་མེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ལ་སེམས་དཔའི་གཞི་མེད་པ་དང་། སེམས་དཔའ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གཞི་མེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་
ཅེས་བྱ་བའི་གཞིའི་དོན་མེད་པ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་མེད་པ་དང་། དོན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་མེད་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ལ་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཞི་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱའི་རྗེས་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་རྣམས་རྒྱུ་ཡང་དེ་དག་གི་རྗེས་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་རྒྱུ་ཡང་དེ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞིའི་དོན་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྨི་
ལམ་ལ་གཞི་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། བྲག་ཅ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྤྲུལ་པ་རྣམས་ལ་གཞི་མེད་དེ། དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་

93-1-112a

ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་གཞི་མེད་དེ། དེ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ལས་གུད་ན་གང་ན་ཡང་མི་གནས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལས་གུད་ན་གཞི་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ལས་གུད་ན་ཡང་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞི་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་
འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའི་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ། དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔའི་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པའི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞི་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་གཞི་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འཁོར་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་སེམས་དཔའི་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གཞི་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ལ་འདུས་མ་

93-1-112b

བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གཞི་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། 
རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་ལ་གཞིའི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། 
ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞིའི་དོན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་གཞིའི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་
འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་གཟུགས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་ལ་གཞིའི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་
ཏེ། ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
དེའི་འོག་ཏུ་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཚན་མའི་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་
ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་མེད་པ་དང་། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་བདག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཚན་མའི་གཞི་མེད་པ་དང་། ཉི་མ་ལ་མུན་པའི་གཞི་མེད་པ་དང་། 

93-1-113a

སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཞི་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ལ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞི་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་
པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་གང་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། 
རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཉི་མ་དང་། ཟླ་བའི་འོད་ལ་གཞི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞི་མེད་པ་སྟོན་ཏེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་དང་། ཟླ་བ་དང་། གཟའ་དང་། སྐར་མ་དང་། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་། གློག་གི་འོད་རྣམས་དང་། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་ཐམས་
ཅད་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚངས་པ་རྣམས་དང་། གནས་གཙང་མ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཐམས་ཅད་ནི་འོད་ཙམ་དུ་ཟད་པས་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་གནས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་རྒྱུའོ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་གཞི་མེད་པར་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་གཞི་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་གང་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་
གཞིའི་དོན་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་རྩོལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་གང་གིས་བརྩོན་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་དེའམ། ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའམ། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་གང་ཡིན་པའམ། ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། 

93-1-113b

རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོ་དང་། 
ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་
ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དཔྱོད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་དཔྱོད་པ་མེད་པ་སྟེ། འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཚིག་གིས་བསྟན་ཅིང་གོ་བར་བྱར་
མི་རུང་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོའི་ཡུལ་བཞིན་དུ་ཐོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་
ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རམ། བྱང་ཆུབ་ལ་ཡོད་པའི་དངོས་པོར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། 
རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་གཉིས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་ན་རྟོག་པའི་རྒྱུས་ཡོད་པའི་བློ་སྐྱེའོ། །
དཔྱད་ན་དད་པའི་རྒྱུས་ཆགས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-114a

གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་། རྗོད་པ་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་། འཇིག་རྟེན་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།    །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་ནས་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅིའི་
སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་ཞེས་གསོལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་མིང་དུ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། གནས་བརྟན་ཤཱ་
རིའི་བུ་དང་། རབ་འབྱོར་དང་། གང་པོ་དང་བཞིའི་དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་འདི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་
གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་རིས་མང་པོའི་ཕུལ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུའི་དགོངས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་མེད་པར་
མཐོང་བས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། མེད་པར་ལྟ་བའི་མཐའ་རྣམས་དང་། ཕུང་པོར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ལྟ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྟ་བ་རྣམས་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཆོས་སྟོན་པའོ། །
གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དགོངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སེམས་དེ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་

93-1-114b

གནས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གནས་བརྟན་གང་པོའི་དགོངས་པ་ནི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང་། འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་
ཞུགས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དང་པོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་སའི་གང་ཟག་ནས་བཟུང་སྟེ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་
གྱི་ཚོགས་ཞེས་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིས་སྨོས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཡང་བསམ་པ་ཆེ་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་ཆེ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡོན་ཏན་ལྔས་བརྒྱན་པ་སྟེ། 
ངེས་པར་འཇོམས་པ་དང་། རིན་ཆེ་བ་དང་། སྐྱོན་མེད་པ་དང་། མི་ཕྱེད་པ་དང་། དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ངེས་པར་འཇོམས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ཀྱིས་ངེས་པར་འཇོམས་པ་སྟེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འཇོམས་པའི་ཕྱིར། བདོག་
པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འཇོམས་པའི་ཕྱིར། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ལྟ་བའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བ་དང་། 
སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་བདག་གིས་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཐེག་པ་དམན་པ་ངེས་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མ་འདྲེས་པ་དང་། ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཆོས་སུ་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། ས་དང་པོར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་དང་། འཁོར་བའི་རྣམ་པར་

93-1-115a

རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར། བདག་གི་ཕུང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་རྟོགས་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་
འབྱུང་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ཐུག་པའི་
བར་དུ་སྒྲུབ་པ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་དག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་ནས། སེམས་དེའི་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་རིན་ཆེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་གིས་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
གསུངས་སོ། །སེམས་རིན་པོ་ཆེ་སྐྱོན་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རླབས་པོ་ཆེའི་སེམས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་དེ་
མི་ཕྱེད་པ་ཉིད་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདུད་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་། བདེ་
བའི་སེམས་སུ་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་བསམ་པ་ཆེ་བ་བསྟན་ནས་སྒྲུབ་པ་ཆེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ལ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་གནས་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་
ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ན་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བྱའོ།    །ད་ནི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུའི་དགོངས་པ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཕུང་པོར་ལྟ་བ་ལ་

93-1-115b

སོགས་པ་སྤངས་པས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་མི་དམིགས་ཤིང་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྟ་བ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྒྱུས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པའོ།    །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་སྤོབས་པ་སྟོན་ཏེ། 
འདི་ལྟར་སེམས་དེ་ནི་སེམས་མེད་པ་སྟེ། སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་མི་མཉམ་པ་དང་། མཉམ་པ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་དེ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདྲི་བའོ། །
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་ཕྱིན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་པའི་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡན་ཆད་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སེམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་གང་ལ་
ཡང་སྐྱེ་བ་འམ། འགག་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་གནས་གྱུར་པ། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་མཐོང་ངོ་། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་
དེ་བདག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་སྣང་ཡང་། ནམ་མཁའ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་མེད་ལ། སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་ཁེབས་སམ་མ་བྲལ་བའི་དུས་ན་ཡང་འཕེལ་བ་དང་། འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
བདག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་རྡོ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་འགྲོ་བ་དང་། འོང་བ་ཡོད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་མེད་དོ། །ན་བུན་དང་། ཁུག་རྣ་དང་། དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དང་། མེད་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། རྣམ་

93-1-116a

པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མེད། འགག་པ་མེད། འཕེལ་བ་མེད། འགྲིབ་པ་མེད། འོང་བ་མེད། འགྲོ་བ་མེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད། རྣམ་པར་བྱང་བ་
མེད་ལ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་འདྲ་བར་སྣང་ངོ་ཞེས་སེམས་གང་གིས་རྟོགས་པ་དེ་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་
སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ཉིད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཁྱབ་པར་སྟོན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །
སེམས་ནི་ཟག་པ་མེད་པ། ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་མེད་པ་ཡང་། གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་
གྲུབ་པའི་སེམས་ལ། སེམས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་གཟུགས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་མེད་པར་གྱུར་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་
གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ།    །གནས་བརྟན་གང་པོའི་བཤད་པ་ནི། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དང་པོའི་
སེམས་ནས་བཟུང་ནས། བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནས་བཟུང་སྟེ་ས་བདུན་པའི་བར་དུ་རྩོལ་བ་དང་བཅས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཐེག་

93-1-116b

པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་དོན་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གོ་ཆ་བགོས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་གཅིག་གིས་སྒྲུབ་པ་ཐམས་
ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་སྒྲུབ་པ་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཉུང་ཟད་ཉི་ཚེ་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དག་ལ་འགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཚེ་དང་
ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་
པའི་ཚེ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གཅིག་ལ་གཅིག་སྦྱོར་བས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཆེད་དུ་གླེང་ཞིང་མིང་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་མཛད་པའི་བར་གྱིས་བཤད་དོ། །ཉུང་ཟད་ཉི་ཚེ་ཞིག་གི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་
ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གོ་ཆའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་
ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱ་སྟེ། 

93-1-117a

འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། དེ་ནས་ཡི་དམ་བླངས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་སྤྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་སྦྱིན་
པར་བྱ་བ་དང་། སྦྱིན་པ་པོ་དང་། ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་བཟོད་པའི་དོན་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། བཟོད་པའི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་
སྦྱིན་པ་ལ་རྩོན་འགྲུས་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ན་སྦྱིན་པའི་གནས་སྐབས་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་བསམ་
གཏན་གྱི་གོ་ཆའོ། །དེ་གཅིག་པུ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་མི་སྤོང་བ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་སྦྱོར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གོ་ཆའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་མི་དམིགས་
པར་སྦྱོར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདོད་ཀྱང་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམས་མི་དམིགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་
ཐུན་མོང་དུ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་མཚན་མ་དེ་མི་དམིགས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཚན་མ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་

93-1-117b

ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་སོ་སོར་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྦྱིན་
པ་གཏོང་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བསམ་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་དང་རྗེས་སུ་
མཐུན་པའི་བསམ་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སེར་སྣ་དང་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གནོད་སེམས་ལ་
སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཚར་བཅད་པ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དྲི་བ་གཉིས་པ་བརྩམ་པའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ཙམ་གྱིས་
ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་གསུངས་པ་དང་། གནས་བརྟན་གང་པོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་
དང་། དེ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་ནས། དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སྔར་གཟུགས་ཀྱི་བསམ་གཏན་བཞི་དང་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། 
ཆོས་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བསྒོམས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་གི་རྣམ་པ་དང་། རྟགས་དང་མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡང་

93-1-118a

དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ་
ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་བསྡུས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། ཆོས་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བརྩོན་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་
པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་དེ་དག་བསྟན་པའོ། །སྦྱིན་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྒོམས་ན། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་ལ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྒོམ་
པར་བརྩོན་པ་དག་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་
པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཚད་མེད་པ་བཞི་ལ་བསྒོམས་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བརྩོན་པ་དག་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་
བཅུ་དྲུག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཡང་མི་དམིགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པའོ། །དེ་ནས་མི་གཡེང་ཞིང་མཉམ་པར་གཞག་པ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་

93-1-118b

ནི་དྲུག་པའོ། །གཡེང་བ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚན་མ་དང་བཅས་པར་དམིགས་པར་གནས་པ་ལ་ཡོད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་གནས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་
ཆོས་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་མི་ཤེས་པ་མེད་པ་དང་། མི་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་
ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཁམས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་མི་ཤེས་པ་མེད་པ་དང་། ཤེས་པ་མི་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་ཤེས་པ་མི་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་པའོ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལྟར་
ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་བསྡུས་སོ།།      །།བམ་པོ་བཅུ་གཅིག་པ། ད་ནི་དྲི་བ་གསུམ་པ་བརྩམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་གང་པོས་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དྲུག་བསྟན་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་མི་རྟོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་དཀར་པོའི་

93-1-119a

ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྒོམས་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ནི་བཞི་པའོ། །དབང་གི་གནས་སྐབས་ནི་ལྔ་པའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་དྲུག་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་སྤྱོད་པའི་ས་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གནས་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སྔོན་དུ་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྩོལ་བ་མེད་པར་ཡང་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་དང་ཐབས་མཁས་པའི་མཐུ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པོ། །གཉིས་པ་ལ་ནི། བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་སྟོང་པར་བྱེད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་འཇིག་པ་བསྒོམས་པས་མི་དམིགས་པར་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་འདིར་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །དེ་ལྟར་གནས་བརྟན་གང་པོས་རང་གི་སྤོབས་པ་བསྟན་པ་དང་། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཤེས་པར་འདོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་
ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཞེས་བགྱི་བ་ལགས་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་
བདག་གི་སྤོབས་པ་གཉིས་པ་བསྟན་པ་དང་འགྲེས་བཅུ་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། གོ་ཆ་ཐམས་ཅད་བགོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ངན་འགྲོ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་འགྲེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་བཅས་པའི་འགྲེས་ནི་དང་པོའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་

93-1-119b

གི་འགྲེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དྲུག་གོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བཀོད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་དགུ་པའོ། །དེ་ལ་གནས་བརྟན་གྱིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རྒྱུས་བདག་གི་སྤོབས་པ་བསྐྱེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་
བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གོ་ཆ་མ་མཆིས་པའི་གོ་ཆ་བགོས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་གོ་ཆ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་གོ་ཆ་དེ་དག་ཀྱང་མེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གོ་ཆ་བགོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །སྒྱུ་མའི་ཆོས་དེ་
དག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ཞིང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཚོར་བ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཚོར་བས་སྟོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་
གོ་ཆ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་གོ་ཆས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐ་མར། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་ཡང་གོ་ཆ་ཆེན་པོས་སྟོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་མ་མཆིས་པའི་གོ་ཆ་བགོས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་
གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་མ་བྱས་མ་བཤིག་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་གོ་ཆ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འཇུག་སྟེ། ཅི་ཞིག་བྱའོ་སྙམ་ནས་གོ་ཆ་གྱོན་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་བདག་གི་གྲོང་ཁྱེར་
བརྩིག་གོ་སྙམ་མམ། གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཅི་ཞིག་མེད་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས། གོ་ཆ་གྱོན་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་བདག་གིས་གྲོང་ཁྱེར་གཞིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འམ། གྲོང་ཁྱེར་གཞིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཅི་ཞིག་མངོན་པར་

93-1-120a

འདུ་བྱའོ་སྙམ་ནས་གོ་ཆ་གྱོན་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་བདག་གིས་གྲོང་ཉམས་དགའ་བར་བྱའོ་སྙམ་མམ། གྲོང་ཁྱེར་ལེགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱས་པ་འམ། 
གཞིག་པའམ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་བྱས། མ་བཤིག་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་དོན་དུ་གོ་ཆ་
ཆེན་པོ་བགོས་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་གོ་ཆ་མེད་པའི་གོ་ཆ་བགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་མི་དམིགས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་བྱས། མ་བཤིག་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་
མེད་ཅིང་། མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སྒྲའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་མི་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་
ཡང་གནས་བརྟན་གྱིས་བདག་གི་བསམ་པ་བརྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏོ། །གཟུགས་ནི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན་འགའ་ཞིག་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལྟར་
ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པས་བཅིངས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་བཅིངས་པར་གྱུར་ནས། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་ཡང་དང་ཡང་འཁོར་བར་བྱེད་ལ། ཟག་པ་མེད་པ་དག་ནི་ཕྱིས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་བཤིག་པར་གྱུར་ན་མ་
བྱས་མ་བཤིག་ཅེས་བྱ་བ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ནི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་གཉིས་ནི་ཡོད་པ་ལས་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་བཅིངས་པ་

93-1-120b

དང་གྲོལ་བ་ག་ལ་ཡོད་དེ་མི་འགྲུབ་བོ། ཀུན་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་ནི་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་གཉིས་བསྟན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཟུགས་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་དེ་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་བཤད་དོ། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ཀྱང་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དབེན་པ་དང་། ཞི་བ་དང་། སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་བཅིངས་པ་དང་། གྲོལ་བ་ཉིད་མི་རིགས་
སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གོ་སླའོ།    །དེ་ལྟར་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བརྟན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། གནས་རྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བཟུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ། བཤད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། དབང་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྟོབས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། 
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ལམ་གྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཤེས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། དབང་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། 
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྔའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྟོབས་བཅུའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། མི་འཇིགས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །

93-1-121a

དེ་ལ་གཉིས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འགྲེས་ལ་མིག་ནི་མིག་གིས་སྟོང་སྟེ། ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མིག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མིག་གིས་སྟོང་སྟེ། སྟོང་པ་ནི་མེད་
པའི་དོན་ཡིན་པས་མིག་ལ་མིག་གི་དངོས་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་ཞིག་གམ། མི་རྟག་པ་འཇིག་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། འདི་ལྟར་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་འཇིག་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཐེར་ཟུག་ཏུ་
གནས་པ་མ་ཡིན་ལ་འཇིག་པ་མེད་པས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་རང་བཞིན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་མིག་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་མེད་པ་ཉིད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་སོ། །
ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཛིན་པ་དང་། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཡུལ་ཅན་དང་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་གསུམ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་སྟོང་
པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྟོང་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གང་གིས་སྟོང་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དེས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་
ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་པ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤར་ཕྱོགས་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆེ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་
པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཐོར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་འང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་མི་

93-1-121b

བྱའམ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྟོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཁ་ཅིག་གི་ཚུལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དོ། །འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཁམས་གསུམ་
དུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་པ་མེད་པ་དང་། གནས་པ་མེད་པ་དང་། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་འགག་པའོ། །སྐད་ཅིག་
གཅིག་ལ་འཇིག་པ་ནི་ཞིག་པའོ། །རྒྱུན་གྱི་རྒྱུད་མ་ཆད་པ་ནི་གནས་པའོ། །རྒྱུན་རྣམས་ཀྱི་སྔ་ཕྱིའི་བྱེ་བྲག་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ལ་ཆོས་དེ་དག་མེད་པའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། འགོག་པ་
གཉིས་དང་། ཆོས་དེ་དག་འདུས་མ་བྱས་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆད་པའི་མཐའ་དང་། རྟག་པའི་མཐའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། 
ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་རྣམས་ཀྱང་འདི་ཉིད་དུ་འདུས་སོ། །གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལ་དབུས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐོག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བྱའོ། །ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བྱའོ། །
ཡང་ན་ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའི་མཐའ་ལ་བྱའོ། །ཐོག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བྱ་སྟེ། མཐའ་དེ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དབུས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐོག་མ་མེད་པ་དང་། ཐ་མ་མེད་པ་དང་། དབུས་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་
སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་། དབུས་མེད་པ་དེ་དག་ཉིད་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་དབུས་མེད་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་པའོ། །དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྔར་བླངས་པའི་ཆུ་བོ་ཞིང་མེད་པར་བྱས་ན་བུམ་

93-1-122a

པ་སྟོང་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དོན་དམ་པའི་རྫས་སྔོན་བྱུང་བ་རྣམས་ཕྱིས་བོར་ཞིང་བཏང་བ་འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཡིན་གྱི། ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་དོར་བ་མེད་པ་ནི་དོར་བ་མེད་པས་སྟོང་
ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་སམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། 
གང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་མ་མཛད་དེ། དེ་བས་ན་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་སྟེ། ཆོས་ཅན་ཡོད་ན་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཡང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཅན་ཉིད་མེད་ན་དེ་གང་གི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་འོས་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་
སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་མེད་ན་འདི་དག་གང་གིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་བས་ན་ཆོས་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་འདི་དག་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་
གསུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དུས་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་གི། མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གང་ལ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་
པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། དེ་ལ་བཤད་པ་སྔ་མ་ནི། རབ་འབྱོར་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་ན། རང་གི་སྟོབས་འབའ་ཞིག་གིས་

93-1-122b

སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་ན་རང་གི་མཐུ་འབའ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་འདུས་པའི་མཐུས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུ་དང་། རྐྱེན་ཚོགས་པའི་མཐུས་སྐྱེའོ། 
རང་གི་མཐུ་འབའ་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཁོ་ནའོ། །ཆོས་གཞན་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང་། མྱོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་
བས་ན་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདུས་པ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པར་ཇི་ལྟར་ནུས། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་དངོས་པོས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རང་གི་དངོས་པོ་མེད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རང་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་
མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །
བཤད་པ་ཅིག་ཤོས་ནི། དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོས་སྟོང་ངོ་། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལ་
དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པས་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རང་གི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་། རང་གི་དངོས་པོ་ཡང་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། 
སྟོང་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བས་ན། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོས་སྟོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲས་ནི་

93-1-123a

འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་སྟོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དངོས་པོའི་ཆོས་ནི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དང་བྲལ་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གནས་སྐབས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ལྷག་མ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་པའི་སྟོང་པ་
ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་པས་མ་བྱས་ལ། མཐོང་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མཐོང་བས་མ་བྱས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན། ངོ་བོ་ཉིད་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། མ་
བྱུང་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་གཞན་མེད་ལ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་
ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དཔའ་བོ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། 
ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཟག་པ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་གཡེང་བ་
མེད་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་ནི་གཟུགས་ཡོད་པ་ན་སྤྱོད་པར་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གཅིག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་བརྩལ་བའི་མཐུས་སོ་སོར་བྱེད་པ་ཕན་

93-1-123b

པས་ན། བྱ་བ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་གཞན་དག་གིས་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རིགས་པས་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་
ནོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པས་ན། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་ལུས་དང་། 
ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་བཞི་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་དྲན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་བཞིའི་ཡུལ་མ་བརྗེད་པ་དང་། བསྲུང་བའི་དོན་དུ་དྲན་པའི་བཞི་སྟེ། དམིགས་པ་བཞིར་གྱུར་པའི་
ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་འདི་བཞི་ཆར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་དུ་ནི་སྔར་བསྟན་ཏོ། །ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གཅིག་པུ་ནི་ཕྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བསྟན་ཏེ། ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་
གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ནང་གི་སེམས་ཅན་དུ་བགྲངས་པའི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་ན། ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་སེམས་ཅན་དུ་མི་བགྲང་བ། གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་ནི་ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་
སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱིའི་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ། གཞན་གྱི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་ན་ནང་དང་ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ནང་གི་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བའི་གཟུགས་ལ་དམིགས་ནས་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་། །ཆོས་རྣམས་
འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ། ནང་གི་ཚོར་བ་དང་། ནང་གི་སེམས་དང་། ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་སེམས་ཅན་དུ་མི་བགྲང་བའི་གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ན་ཕྱིའི་ཚོར་བ་དང་། ཕྱིའི་སེམས་དང་། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་

93-1-124a

སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་གཞན་གྱི་གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ན་ཕྱི་ནང་གི་ཚོར་བ་དང་། ཕྱི་ནང་གི་སེམས་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱིས་རྗེས་
སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དབང་པོར་མ་གཏོགས་ཤིང་མ་ཟིན་པ་ཕྱིའི་གཟུགས་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ནི་ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་གཏོགས་པར་ནང་གི་ཟིན་པའི་གཟུགས་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་
རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་དེ་གསུམ་ལ་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་ནང་གི་འབྱུང་བའི་གཟུགས་རང་གི་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ནང་ཞེས་བྱའོ།།      །།
ཕྱིའི་གཞན་གྱི་འབྱུང་བ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཕྱིའི་ཞེས་བྱའོ། །འབྱུང་བའི་གཟུགས་དེ་ཡང་རྒྱུར་བྱས་ནས་འབྱུང་བའི་དབང་པོ་དང་། ཡུལ་གྱི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཞེས་བྱའོ། །འདི་གསུམ་ལ་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་
དང་། སེམས་དང་། ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་ན་ནང་གི་ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་
པར་ཤེས་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་ན་ཕྱིའི་ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་འདས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་
བཅས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་འདི་ཡང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དེའི་ཚེ་ན་ཕྱི་ནང་གི་ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ནང་

93-1-124b

གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན་པར་རྗེས་སུ་བརྟགས་ནས་ལྟ་ཞིང་གནས་པ་སྟེ། གང་ཟག་ཡོད་པ་ཉིད་དམ། ཆོས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་མི་དམིགས་པར་གནས་པས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་
གོ། །མི་དམིགས་པར་གནས་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལུས་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ལུས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ལུས་སོ་ཞེས་བྱའམ། རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་
པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་པ་དང་། མི་སྡུག་པ་དང་། བདག་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། སྟོང་པ་དང་། མི་སྟོང་པ་དང་། མཚན་མ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་མི་དམིགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བརྟུན་པ་ཅན་ཤེས་བཞིན་དང་། དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་
དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང་། གུས་པར་སྦྱོར་བས་ཡང་དག་པར་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་བརྟུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་དང་། ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཡང་དག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །
མི་བརྗེད་པའི་བདག་ཉིད་དང་། སྲུང་བར་བྱེད་པ་དང་། གཡེང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་དྲན་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཤེས་རབ་དང་། དྲན་པ་དེ་དག་གི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་། ཡིད་
མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྙེད་པ་དང་གྲགས་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བཞི་ལ་ནི་ཆགས་སེམས་འབྱུང་ངོ་། །མ་རྙེད་པ་

93-1-125a

དང་། མ་གྲགས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྨད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པར་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་
དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་གང་ཟག་དང་། ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་
དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་། གནོད་སེམས་གཉིས་སྤངས་པར་བསྟན་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤངས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་
ཚོར་བ་རྣམས་ལ་ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་གིས་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གྱུར་པ་ལས་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཚོར་བའི་དབང་གིས་དྲུག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་དང་། 
ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང་། །ཞེན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བའི་ཚོར་བ་རྣམས་ལ་ཚོར་བར་བརྟགས་པ་བཟུང་ནས། ཚོར་བ་པོ་བདག་གམ། ཆོས་ཡིན་པར་བརྟེན་པ་ལ་བལྟས་ནས་མི་དམིགས་པར་གནས་པས་གནས་སོ། །
དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་མེད་པ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང་། གཏི་མུག་མེད་པ་དང་། བསྡུས་པ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བས་
ཕྱེ་བའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་གམ་ཆོས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། སྒྲིབ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་

93-1-125b

བརྟེན་ནས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་བསྒོམ་ཞིང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པའི་ཚུལ་དུ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བསྟན་ནས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་
ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། དེའི་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་པ་ན། སྤྱོད་ན་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྤྱོད་ལམ་གྱི་སྒོ་དང་། ཤེས་བཞིན་གྱི་སྒོ་དང་། དབུགས་རྔུབ་
པ་དང་འབྱུང་བའི་སྒོ་དང་། ཁམས་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་དང་། རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་དང་། མི་སྡུག་པའི་སྒོ་དང་། སྒོ་དྲུག་པོ་དག་གིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དང་པོར་སྤྱོད་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ནི་སྤྱོད་པ་དང་། འགྲེང་བ་དང་འདུག་པ་དང་ཉལ་བ་ཞེས་
བྱའོ། །སྤྱོད་ལམ་འདི་དག་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏེ། ཆེན་པོ་དང་འབྲིང་དང་ཆུང་ངུའོ། །གང་གི་ཚེ་ལམ་རིང་པོར་འགྲོ་བ་དེའི་ཚེ་སྤྱོད་ལམ་བཞི་ནི་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་འགྲེས་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གྲོང་དུ་འཇུག་པའམ། 
གཙུག་ལག་ཁང་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་གཞན་དག་ཏུ་དོན་གཉེར་དུ་འགྲོ་བ་དེའི་ཚེ་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་ནི་འབྲིང་པོ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་དེའི་དབང་དུ་འགྲོ་འམ། འོང་ཡང་ཤེས་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་བསྟན་ཏོ། །ལུས་ཀྱི་ཉམ་ང་བ་བསལ་བའི་
ཕྱིར་བཤང་གཅི་ལ་སོགས་པའི་གནས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པར་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་ནི་ཆུང་ངུ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་འགྲོ་བ་དང་། འགྲེང་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མ་ཀུན་ཏུ་ལྟའམ། རྣམ་པར་ལྟ་ཡང་ཤེས་བཞིན་དུ་སྤྱོད་
པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆུང་ངུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། འདི་དང་འདི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ནི་བྱའོ་འདི་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ནི་དུས་ཡིན་ནོ་འདི་ནི་དུས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ལྟར་ནི་བྱའོ་

93-1-126a

འདི་ལྟར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་སྤྱོད་ན་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྤྱོད་ལམ་ཆུང་ངུའི་འགྲེས་ལ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕར་ལ་འགྲོ་བའོ། །འོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སླར་ལོག་པའོ། །བློ་སྔོན་དུ་མ་བཏང་བས་མ་བརྟགས་པར་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བའོ། །བློ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་བསྒྲིམས་ཏེ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པར་ལྟ་བའོ། །ཡང་ན་མདུན་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བའོ། །ཕྱོགས་གཞན་དུ་ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པར་ལྟ་བའོ། །དཔུང་
པ་དང་། ལག་པ་དང་། རྐང་པ་དང་། ཡན་ལག་དང་། ཉིང་ལག་རྣམས་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་བསྡུས་པ་ནི་བསྐུམ་པའོ། །བསྲང་བ་ནི་བརྐྱང་བའོ། །ཆོས་གོས་ཆེན་པོ་ནི་སྣམ་སྦྱར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་གོས་ནི་ཆོས་གོས་སོ། །བསླང་བའི་སྣོད་ནི་
ལྷུང་བཟེད་དོ། །ཟོས་པ་ནི་འབྲས་ཆན་ལ་སོགས་པའོ། །འཐུངས་པ་ནི་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཆོས་པ་ནི་ཁུར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མྱངས་པ་ནི་འོ་མ་དང་། ཞོ་དང་བུ་རམ་ལ་སོགས་པའོ། །ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའམ། ཚ་བས་གདུངས་པ་ལ་
སོགས་པས་དུས་མ་ཡིན་པའི་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པ་ལ་ཕྱོགས་སུ་ལྟ་བ་དང་ཆུས་གདབ་པ་དང་། གདོང་ཕྱི་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཙང་བའོ། །བཅག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འགྲོ་བའོ། །བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འགྲེང་བའོ། །སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་ལ་སོགས་པ་ནི་འདུག་
པའོ། །དུས་སུ་སེང་གེའི་ཉལ་ཐབས་སུ་ཉལ་བ་ནི་ཉལ་བའོ། །མེལ་ཙེ་ཐུན་ལྔ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའོ། །ཆོས་འཆད་པའི་ཡང་དག་པའི་གཏམ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྨྲ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཐོས་ཤིང་བཟུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་སེམས་ཤིང་འཇལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་སྨྲ་
བའོ། །ལྷག་མཐོང་དང་ཞི་གནས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ནི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་འཇོག་ཅེས་བྱའོ། །དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱུང་བའི་སྒོ་གསུམ་ལ་དྲན་བཞིན་དུ་དབུགས་རྔུབས་ན་དྲན་བཞིན་དུ་དབུགས་རྔུབས་སོ་སྙམ་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་

93-1-126b

པ་དང་། ཤེས་བཞིན་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ། ལེགས་པར་ནན་ཏན་དུ་དབུགས་རྔུབས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དབུགས་རིང་དུ་རྔུབས་ན་དབུགས་རིང་དུ་རྔུབས་སོ་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ལས་དང་པོ་པ་འདི་དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་དུ་དྲན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ན་དེའི་
ལུས་དང་། སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ན་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་། འབྱུང་བདག་རིམ་གྱིས་ཕྲ་བར་གྱུར་ཅིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། རྣལ་འབྱོར་པ་དག་གིས་དབུགས་རིང་དུ་བྱས་ནས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ངལ་གསོ་བའི་ཕྱིར་བར་བར་ཐུང་ངུ་བྱས། 
བར་བར་རིང་དུ་བྱས་ཏེ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དབུགས་མ་ཐལ་བར་་རྔུབ་པ་དང་འབྱུང་བ་ལ་ནི་རིང་པོ་ཞེས་བྱ། སྐབས་སྐབས་སུ་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་། འབྱུང་བ་ལ་ནི་ཐུང་ངུ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྫ་མཁན་ནམ་རྫ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་རྫ་མཁན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་ལོབས་པའོ། །རྫ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་པ་སྟེ། གཉིས་ཀ་སྨོས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ལས་དང་པོ་པ་གཉིས་དང་མཐུན་པར་བསྟན་པའོ། །ཁམས་ཀྱི་སྒོ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་
སྒོ་ནི་གོ་སླའོ། །མི་སྡུག་པའི་སྒོ་ལ་ནི་འགྲེས་དགུ་སྟེ། ཤི་ནས་ཞག་གཅིག་ལོན་པ་ནི་རྣམ་པར་བམ་པའོ། །ཤི་ནས་ཞག་གཉིས་ལོན་པ་ནི་རྣམ་པར་བསྡོས་པའོ། །ཤི་ནས་ཞག་གསུམ་ལོན་པའམ། ཤི་ནས་ཞག་བཞི་ལོན་པ་ནི་རྣམ་པར་རྣགས་པའོ། །ཤི་ནས་ཞག་ལྔ་
ལོན་པ་ནི་རྣམ་པར་འབུས་གཞིག་པ་སྟེ་འབུ་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདས་པའི་དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །མ་འོངས་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་ཆོས་ཉིད་དེ་ལས་མ་འདས་པའོ། །ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་དང་། རྣམ་
པར་ཟོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་ཟོས་པའི་མི་སྡུག་པ་སྟེ། ད་ལྟར་དང་འདས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕྱེ་བའོ། །ཤ་དང་ཁྲག་ར་རི་ཆགས་པ་རྒྱུས་པས་བྲང་བྲེང་དུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་དང་། གསུམ་ཆར་ཡང་མེད་པའི་འགྲེས་དང་། འགྲེས་དེ་

93-1-127a

གཉིས་ནི་རྣམ་པར་དམར་བའི་མི་སྡུག་པའོ། །རུས་པ་ཀེང་རུས་ཟུངས་མེད་པ། གྱེས་པ་དུང་གི་མདོག་ལྟར་གྱུར་པ། ས་ལ་རྣམ་པར་འཐོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་དང་། རྐང་པའི་རུས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་དུ་འཐོར། བྱིན་པའི་རུས་པ་རྣམས་ཀྱང་
གཞན་དུ་འཐོར་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་དང་། འགྲེས་དེ་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་འཐོར་བའི་མི་སྡུག་པ་སྟེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཐོར་བ་དང་། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་འཐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་དབྱེའོ། །འགྲེས་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་རུས་གོང་གིས་མི་སྡུག་པ་སྟེ། ཁ་དོག་
མ་གྱུར་ཅིང་། རུས་པ་མ་གྲུགས་པ་དང་། ཁ་དོག་གྱུར་ལ་རུས་པ་གྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་དབྱེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བམ་པ་དང་། རྣམ་པར་བསྔོས་པ་དང་། རྣམ་པར་རྣགས་པ་དང་། རྣམ་པར་འབུས་གཞིག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཟོས་པ་དང་། རྣམ་པར་
དམར་བ་དང་། རྣམ་པར་འཐོར་བ་དང་། རུས་གོང་ཞེས་བྱ་བ་མི་སྡུག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་འབུས་གཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཚིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོ་ནི་མི་དམིགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་
དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ལྔ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་མི་སྡུག་པ་བརྒྱད་དང་། རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་གྱིས་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཤད་དེ། འགྲེས་བཅོ་ལྔ་པའོ།།      །།བམ་པོ་བཅུ་གཉིས་པ། གཉིས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་སེམས་ཡང་དག་པར་འཇོག་པས་ན་ཡང་དག་པར་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཞིར་གྱུར་པས་ན་བཞི་ཞེས་བྱའོ། །འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ་རྩོལ་ལོ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ་ཡང་དག་
པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཐབས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དང་པོར་འདི་ལྟར་བྱའོ་ཞེས་གོ་ཆ་བགོ་བར་བར་བྱད་དོ། །དེ་ནི་འདུན་

93-1-127b

པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གོ་ཆ་བགོས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྤྱོར་བ་རྩོམ་སྟེ། དེ་ནི་རྩོལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཚིགས་ཆེ་བར་གྱུར་ཀྱང་སྐྱོ་བ་མ་སྐྱེས་པར་བརྩོན་འགྲུས་ཉིད་འཕེལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ་ཞེས་གསུངས་
པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཐབས་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཡང་དག་པའི་ཐབས་ལ་གནས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སེམས་བྱིང་བར་གྱུར་ན་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིད་ལ་
བྱེད་པས་རབ་ཏུ་འཛིན་པས་ན་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་རྒོད་པར་གྱུར་ན་མངོན་པར་སྡུད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡང་དག་པར་འཇོག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་གཞི་དང་། གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། སེམས་དང་། དཔྱོད་པ་དང་བཞིའོ། །འདི་ལྟར་ལ་ལ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པ་ལ་འདོད་པ་ཆེར་སྐྱེད་པར་གྱུར་པ་ན་
དེ་འདུན་པའི་སྟོབས་འབའ་ཞིག་གིས་སྦྱོར་བར་གྱུར་པ། ལེགས་པར་ངེས་པར་སེམས་ཤིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་མེད་པས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་འདུན་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འདུན་པའི་ཏིང་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་
བཞིའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་དགེ་བ་ལ་འཇོག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང་། མི་དགེ་བ་སྤོང་བ་དང་། དགེ་བ་སྐྱེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། དེའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་སེམས་སྦྱོང་བ་ལ་ཞུགས་པ་ན་ཞི་གནས་དང་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཡང་དག་པར་འཇོག་པ་ལ་སེམས་སྦྱོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་

93-1-128a

བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྤང་བ་དང་། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་གཉེན་
པོའི་ཆོས་རྣམས་གོམས་པར་བྱས་པས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཅི་བདག་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་དམ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཅི་སྡིག་པ་མི་དགེ་
བའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་ལ། བདག་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཏམ། འོན་ཏེ་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པར་གྱུར་སྙམ་པ་དེ་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་དཔྱད་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས་དཔྱོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྐྱེད་དེ། ཡང་དག་པར་སེམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དཔྱོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེའི་
དབང་དུ་བྱས་ནས་རྩོལ་བ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེས་པ་དེ་དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་བཞི་བྱུང་ཞིང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཐག་རིང་དུ་གྱུར་ནས་བག་ལ་ཉལ་བ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་གོང་དུ་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་བཞི་པོ་དག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། དེ་
བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ན་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱད་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ནམ་ཞིག་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་འདུན་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འཇོམས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་
དང་། གོང་དུ་ཐོབ་པའི་ཆོས་ལ་དད་པ་དང་། དེ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། དེ་ལ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་ཕྱོགས་དང་། ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་བཞིན་དང་། དེ་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སེམས་དང་། སེམས་ཀུན་ནས་ཉམས་པ་
མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་རྣམས་ཏེ་སྔར་སྨོས་པའི་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། དད་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་དང་། སེམས་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བ་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་

93-1-128b

བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དབེན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལས་དབེན་པའོ། །སྲིད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་
པའོ། །ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤོང་བའོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དབེན་པ་ལ་གནས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། 
འགོག་པ་ལ་གནས་པའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་དབེན་པ་ལ་གནས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པའོ། །
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོས་འགོག་པ་ལ་གནས་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོས་ནི་རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་བདག་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འབྱུང་བའི་རྟགས་མཐོང་བས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་
འབྱུང་བ་ལ་ངེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་སྟོན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པ་ན་གོང་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བྱེད་པས་དད་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང་བརྩོན་
འགྲུས་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པར་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བྱེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་དད་པ་དེ་ཉིད་མངོན་པར་འཕེལ་བས་ལྷའམ་བདུད་
དམ། ཚངས་པ་ཡང་རུང་། གང་གིས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པས་ཐུབ་པར་མ་ནུས་ཤིང་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་དད་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །གོང་དུ་སྨོས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་

93-1-129a

ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐུབ་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །སྟོབས་དེ་དག་གིས་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་བདུད་ཀྱི་སྟོབས་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་ནས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དེ་
དག་ཉིད་བསྒོམས་ན་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་། རྩེ་མོ་དང་། བཟོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ། །དེ་ལ་དྲོ་བར་གྱུར་པ་དང་། རྩེ་མོའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བཟོད་
པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ན་ནི་སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་ལྔ་པོ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་འཕེལ་ན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བས། 
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་བདུན་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གསུམ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་སོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བཏང་སྙོམས་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །དྲན་པ་ནི་
གཉི་གའི་ཕྱོགས་སོ། །དེས་ཀྱང་དེ་དག་ཐོབ་པས་བདག་གི་ཉོན་མོངས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་སྤངས་པར་མཐོང་ཞིང་། བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་མ་སྤངས་པར་མཐོང་ནས་དེ་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཕུང་པོ་གསུམ་
བསྒོམ་མོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། འཚོ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་། ཡང་
དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཉིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོའོ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ལམ་དེ་ཡང་འཕགས་པ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་

93-1-129b

ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་། སྟོང་པའི་རྣམ་པར་ཡང་
དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མཚན་
མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཞི་བ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་བཟུང་ནས། དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དངོས་པོ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་
ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྨད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་དེ་ལ་མི་མཐུན་པར་འདུ་ཤེས་ཏེ། ཕྱིན་ཆད་ཁམས་གསུམ་པ་དེ་ལ་མི་སྨོན་ཅིང་གནས་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་
ཏུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཐོང་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་མི་
མཐུན་པར་མཐོང་བ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚེ། སེམས་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟེ། 

93-1-130a

འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚེ། སེམས་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་
མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟེ། འདི་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ། བསོད་ནམས་དང་། བསོད་
ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཚེ། སེམས་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་
ཐར་པའི་སྒོ་སྟེ་འདི་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཤེས་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་འགོག་
པའོ། །འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པ་བཞིར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཐ་མ་བཟུང་ནས། ཕྱི་མ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་ཞིང་རྒྱུན་ཆད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཞུགས་པའི་ཤེས་པ་ལ། འདིར་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་
གང་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལས་རྣམས་སྤངས་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་
ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ཟད་པར་ཤེས་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་འདི་དང་རྟོགས་པ་འདིས་སྡུག་བསྔལ་འགགས་པས་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་ཤེས་པའོ། །གང་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་

93-1-130b

སྡང་དང་གཏི་མུག་ཟད་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་སྲུང་བ་ཅན་གྱི་ས་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པའོ། །སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དག་པའི་
ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས། དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ཁོ་ནར་ཀུན་བརྟགས་
པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ནི་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ། །ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཡང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་
རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ་གྱིས་གནོན་ཞེས་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ། །དེ་ལ་དོན་སྔ་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཤེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་གཉིས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་ཟད་པར་བྱས་པར་ཤེས་
པ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལམ་ཤེས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་སྔ་མ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཤེས་པ་འོག་མའི་བཤད་པ་མདོར་བསྡུ་སྟེ་འདི་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་ཡང་བཤད་དོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་གང་
ཞེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྒྲ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། འདུ་ཤེས་དང་རྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་མི་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་གང་ཡིན་པ་དང་། བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་པོ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་གསུམ་པོ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་དབང་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཤེས་པར་

93-1-131a

བྱེད་པའི་དབང་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལའོ། །ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ནི་གཉིས་ཀ་ལའོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་ལའོ། །སྣང་བ་མེད་པ་དྲེགས་པ་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དྲེགས་པ་འདུལ་ཞེས་བྱའོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་རགས་པ་
ཉིད་དང་། འབྲིང་དང་། ཕྲ་མོ་རྣམས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཆེན་པོའོ། །རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་འབྲིང་ངོ་། །རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ནི་ཕྲ་མོའོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། བསམ་
གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། བསྡུ་བ་དང་། དབང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཚད་མེད་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་
ལ་དམིགས་པ་དང་། ཚོགས་ཚད་མེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། ཆོས་ཚད་མེད་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱམས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་
དམིགས་པའོ། །ས་དང་པོ་ནས་ས་བདུན་པའི་བར་དུ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའོ། །ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མང་བའི་སེམས་ཅན་ལ་
དམིགས་པ་དང་། རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའོ། །དགའ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བདེ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། བདག་གི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ལ་

93-1-131b

དམིགས་པའོ། །བཏང་སྙོམས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྤྱད་པ་དག་ལ་སྐལ་བ་ཡོད་པ་དང་། སྐལ་བ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མཉམ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་དང་། ཚོགས་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ་དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན་བསྟན་ཏོ། །ཡངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡོན་ཏན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཅན་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆེ་བ་ཉིད་དང་། གཅིག་
པའི་བདག་ཉིད་དང་། གནོད་པ་སྤོང་བའོ། །ཆེ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། བསམ་པ་དང་། འཕེལ་བ་དང་། དམིགས་པས་སོ། །དེ་ལ་བསམ་པས་ཆེ་བ་ནི་ཡངས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཕེལ་བས་ཆེ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་
པའོ། །དམིགས་པས་ཆེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། བྱམས་པའི་རྣམ་པར་གཅིག་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ནི་མི་གཉིས་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བའི་གཉེན་པོར་
གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནང་གི་ཆོས་ལས་གྱུར་པའི་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཁོ་ན་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སེམས་ཅན་གྱིས་བྱས་པའི་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་དང་འདུ་བྱེད་ལས་གྱུར་པའི་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་
སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་། དུག་དང་། མེ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་འདོད་པ་དང་། དངོས་པོ་ལ་འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པ་སྟེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལས་དབེན་
པ་དང་། དམིགས་པ་ལས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ཉོན་མོངས་པའི་འདོད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་གཏོགས་པ། ཆད་པས་གཅོད་པ་དང་། མཚོན་གྱིས་འདེབས་པ་

93-1-132a

དང་། འཐབ་པ་དང་། རྩོད་པ་དང་། འགྱེད་པ་དང་། གཡོའི་ཚིག་དང་། གནོད་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་དབེན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དག་སྐྱོན་དུ་མ་མཐོང་བས། འདོད་པའི་གཉེན་པོ་དེ་
གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་འདོད་པ་ལས་དབེན་པའམ། སྒྲིབ་པ་ལས་དབེན་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །འདོད་པའི་དོན་རྙེད་ནས་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ཏེ། ལས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་
དང་ལྡན་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་མ་དག་ལ་སྐྱོན་དུ་མཐོང་ནས་དེ་ལས་སེམས་བཟློག་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་མ་ལ་
སེམས་ཉེ་བར་འདོགས་ཤིང་གཡེང་བར་སྤྱོད་པའི་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱས་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྤྱོད་པའི་དམིགས་པ་ལ་ཚུལ་གཅིག་པས་ཞི་བ་དང་རབ་ཏུ་དང་བའི་སེམས་སུ་འཇོག་གོ། །དེ་བས་ན་དེ་རྟོག་པ་དང་། དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ་ཞེས་
བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པས་གླགས་དང་བཅས་ཤིང་། བར་ཆད་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་འདས་ནས་བསྒོམ་པ་གོམས་པས་གླགས་མེད་ཅིང་བར་ཆད་མེད་པའི་གནས་
སྐབས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པས་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་
ལ། དེ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་ཤིང་དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ་བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པ་དང་། བདེ་བ་མྱོང་བ་དག་འགལ་ལོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ། དེ་གཉིས་མི་འགལ་བར་སྒྲུབ་

93-1-132b

པ་སྟོན་ཏེ། བསམ་གཏན་པ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་དང་། དགའ་བ་ཡང་སྤངས་པས། བར་ཆད་མེད་པར་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པར་གནས་སོ། །དེ་ཡང་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་སྐབས་མི་
དབྱེ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ནམ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་བླང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མང་དུ་གནས་སོ། །དེ་བས་ན་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཏང་སྙོམས་ལ་མང་དུ་གནས་པ་དེ་སེམས་གཡེང་བར་བྱེད་པའི་
དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་སྤངས་ནས། དགའ་བ་མེད་པ་ཞི་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ཡང་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བའི་བདེ་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་
པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་འོག་མ་གཉིས་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་མེད་དོ། །གོང་མ་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཡོད་ལ་བདེ་བ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་
འདི་ཉིད་བདེ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པས་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བཏང་སྙོམས་པ། བདེ་བ་ལ་གནས་པ། དྲན་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་གཙོ་བོར་གསུངས་སོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་
བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་འདིས་སྤངས་པར་བསྟན་པའོ། །སྔ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པས་སྤངས་པ་ཡང་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །སྔ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་
ནུབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་དགའ་བ་སྤངས་པ་བསྟན་པའོ། །ཡིད་མི་བདེ་བ་ནུབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པས་སྤངས་པ་བསྟན་པའོ། །བཏང་སྙོམས་དང་། དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་རྣམས་འདིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་

93-1-133a

སྔར་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱང་འདིར་བསྡུ་བར་བྱའོ། །ཚོར་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་སྤངས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ཕྱིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཏང་
སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་མི་གཡོ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ལ། དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་མོས་པ་
སྤེལ་བས་སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཁ་དོག་གི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་སྐྱོ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དབང་གིས་མེད་པར་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་མོས་པ་བསྒོམ་པ་གོམས་པས། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་
ཤེས་དེ་དག་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ཁ་དོག་རྣམ་པ་དུ་མ་བརྩེགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། ཀ་བ་དང་། རྩིག་པ་དང་། ཤིང་ལེབ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་
གསུངས་སོ། །དེ་དག་མེད་པར་གྱུར་པས་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་ལ་ཞུགས་པ་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་དང་། བཞོན་པ་དང་། གོས་དང་། རྒྱན་དང་། ཁྱིམ་དང་། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་རི་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་རྩོལ་བ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། 
སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཤིག་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པའི་རྣམ་པར་མོས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་
མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པར་མོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནམ་མཁའ་

93-1-133b

མཐའ་ཡས་པའི་རྣམ་པར་མོས་པ་དེ་ཉིད་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དུ་བཟུང་སྟེ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འདོད་ནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཟློག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་མཐའ་ཡས་པའི་རྣམ་པར་མོས་པར་བྱེད་དོ། །
དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་བསྐྱོད་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གུད་ན་དམིགས་པ་གཞན་
བཙལ་ན་གཟུགས་ཅན་ནམ། གཟུགས་མེད་པ་ཅི་ཡང་མ་རྙེད་དོ། །དེས་དམིགས་པ་དེ་མ་རྙེད་པས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་མོས་ཤིང་བསྒོམས་ཏེ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ། །དེ་བས་ན་
ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དེ་ལ་རགས་པའི་ཉེས་དམིགས་སུ་མཐོང་
ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་གོ། །དེས་སྔར་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་ན་ཅི་ཞིག་ཡོད་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཟློག་གོ། །ད་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་པས་དེས་ན་འདུ་ཤེས་མེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། 
འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་འགགས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བས་ན། འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་
པར་ཐར་པ་བསྟན་པ་ལ། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྔ་མ་གཉིས་

93-1-134a

ནི་མི་སྡུག་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། གཉིས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་འཆད་དོ། །འདི་ལ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཁ་དོག་ལ་འདོད་ཆགས་
པའི་གཉེན་པོར་ནང་གི་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ན་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་
དང་པོའི་ས་པའི་ཁ་དོག་ལ་འདོད་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ན་ཡང་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནང་གི་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་དབང་གིས་ནི་གཟུགས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དབང་
གིས་ནི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ལ་ལ་ནང་གི་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་སྙོམས་པར་
འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་མི་འཇུག་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ན་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཁ་དོག་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོར་བསམ་གཏན་དང་པོའམ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པའི་ཁ་དོག་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོར་བསམ་གཏན་
གཉིས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྡུག་པར་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའོ། །མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམས་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཞུམ་པ་དགའ་བར་བྱ་བ་འམ། ཅི་བདག་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་རྣམས་སྡུག་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཁ་དོག་ལ་འདོད་
ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཞན་དུ་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་མི་འགྱུར་ཞེས་སད་པའི་ཕྱིར་དེ་བསྒོམ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་ནས། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ན་སྡུག་པར་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྐད་

93-1-134b

ཅིག་ལ་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྔོན་དུ་འཇུག་པའི་དབང་གིས་དེ་སྐད་བྱའོ་ཞེས་འཆད་དོ། །གཟུགས་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་པ་བརྒྱད་དང་། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ནི་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུའོ།།      །།བམ་པོ་བཅུ་གསུམ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་ལ་ཡང་གནས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་
བ་དེ་ལ་གནས་ནི་གང་། གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ནི་གནས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་གནས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་མི་
འོང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །སེར་སྣས་དབུལ་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །དབུལ་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ནི་
གནས་སོ། །བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ནི་གནས་་མ་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ནི་གནས་སོ། །ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གནོད་སེམས་ཀྱིས་གཟུགས་མི་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །གཟུགས་བཟང་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །བཟོད་པས་
གཟུགས་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །གཟུགས་མི་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །ལེ་ལོས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་གནས་སོ། །
མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བས་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་ནི་གནས་སོ། །སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ནི་གནས་སོ། །མི་འཇུག་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །འཆལ་

93-1-135a

བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་གནས་སོ། །མི་འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །སྲོག་གཅོད་པས་ཚེ་ཐུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། ། ཚེ་རིང་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་
མ་ཡིན་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་ཚེ་རིང་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །ཚེ་ཐུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །དབུལ་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །དེ་སྤངས་པས་ལོངས་སྤྱོད་འཐོབ་པ་ནི་གནས་སོགས། 
དབུལ་པོར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པས་འགྲན་ཟླ་དང་བཅས་པའི་ཆུང་མ་རྙེད་པ་ནི་གནས་སོ། །འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་ཆུང་མ་རྙེད་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་ཆུང་མ་རྙེད་པ་ནི་གནས་སོ། །འགྲན་ཟླ་དང་བཅས་པའི་
ཆུང་མ་རྙེད་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཐོབ་པ་ནི་གནས་སོ། །དེ་མི་འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་དེ་མི་འཐོབ་པ་ནི་གནས་སོ། །དེ་འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །ཕྲ་མས་འཁོར་མི་ཕྱེད་པ་མི་རྙེད་པ་ནི་གནས་སོ། །རྙེད་པ་ནི་གནས་མ་
ཡིན་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་འཁོར་མི་ཕྱེད་པ་རྙེད་པ་ནི་གནས་སོ། །མི་རྙེད་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །ཚིག་རྩུབ་པོས་རྟག་པར་མི་སྙན་པ་ཐོས་པ་ནི་གནས་སོ། །མི་ཐོས་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་རྟག་ཏུ་སྙན་པ་ཐོས་པ་ནི་གནས་སོ། །མི་ཐོས་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །
ཚིག་འཁྱལ་པས་ཚིག་བཙུན་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །ཚིག་བཙུན་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་ཚིག་བཙུན་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །ཚིག་བཙུན་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་གནས་
སོ། །རྣམ་པར་མི་འཇིག་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གནོད་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་ནི་གནས་སོ། །བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་ནི་གནས་སོ། །ལོག་པར་ལྟ་བས་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་

93-1-135b

གནས་སོ། །འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་འཕགས་པའི་ལམ་འཐོབ་པ་ནི་གནས་སོ། །མི་འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །མཚམས་མེད་པ་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་མི་འཐོབ་པ་ནི་གནས་སོ། །འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་
ལྡན་པས་འཐོབ་པ་ནི་གནས་སོ། །མི་འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །དམིགས་པའི་ལྟ་བས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་མི་འཐོབ་པ་ནི་གནས་སོ། །འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་འཐོབ་པ་ནི་གནས་སོ། །
མི་འཐོབ་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །འགྱོད་པ་དང་ལྡན་པས་སེམས་གཡེང་བ་ནི་གནས་སོ། །སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །འགྱོད་པ་མེད་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །གཡེང་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །
གང་བུད་མེད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འམ། བརྒྱ་བྱིན་ནམ། ཚངས་པ་འམ། དབང་སྒྱུར་རམ། སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་སྐྱེས་པས་དེ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་བརྒྱད་པའི་གང་ཟག་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པར་སྟན་ལས་ལྡང་བ་ནི་
གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ནས་ལྡང་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་ལེན་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་མི་ལེན་པ་ནི་གནས་སོ། །གང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་སྲིད་པ་གསུམ་པ་ལེན་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་མི་
ལེན་པ་ནི་གནས་སོ། །གང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་འཇིག་རྟེན་འདིར་འོང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་མི་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་
འཕགས་པའི་གང་ཟག་སྟོན་པ་གཞན་ཚོལ་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་མི་ཚོལ་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་གནས་སོ། །ཕྱིར་ལྡོག་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་

93-1-136a

སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པར་སྟན་ལས་ལྡང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལྡང་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བག་ཆགས་
ཀྱི་གནས་ཡོད་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ནི་གནས་སོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཁྱེན་པ་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་གནས་སོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱི་གཙུག་སུས་
ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱི་གཙུག་སུས་ཀྱང་མི་མཐོང་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་འགྱུར་བར་སྣང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་མི་སྣང་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་
རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་གནས་སོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལོག་པར་གསུང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ལོག་པར་མི་གསུང་བ་ནི་གནས་སོ། །གང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པ་ནི་གནས་མ་
ཡིན་པའོ། །གང་མེད་པ་ནི་གནས་སོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་དུ་ཡང་བག་ཚ་བ་དང་། བསྙེངས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །གང་ཐམས་ཅད་དུ་བག་ཚ་བ་དང་། བསྙེངས་པ་མི་མངའ་བ་ནི་གནས་སོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །
དེ་ཤེས་པ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་གང་གིས་ལས་རྣམས་དང་། ལས་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྒྱུ་དང་གནས་ལས་མཁྱེན་པ་སྟེ། གང་འདས་པའི་ལས་
ལེན་པ། དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། མི་དགེ་བ་དང་བྲལ་བ། མ་འོངས་པ་ན་དགེ་བའི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་ལ། ལས་ལེན་པ་གང་མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། དགེ་བ་དང་བྲལ་བ། མ་འོངས་པ་ན་མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་ཡང་ཡོད། འདས་

93-1-136b

པ་ན་དམན་པ་ལ་བརྟེན་ལ་མ་འོངས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་དམན་པ་ལ་བརྟེན་ལ། མ་འོངས་པ་ན་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་ལ། མ་འོངས་པ་ན་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ད་ལྟར་
བྱུང་བ་དང་། མ་འོངས་པ་ན་ཡང་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། མ་འོངས་པ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡོད། འདས་པ་ན་སྤྱོར་བ་ཆུང་ལ་མ་འོངས་པ་ན་སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང་། འདས་པ་ན་སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་ལ། མ་འོངས་པ་ན་སྦྱོར་བ་
ཆུང་བ་དང་། རྩོམ་པ་ཆུང་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང་། རྩོམ་པ་ཆེ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་ཆུང་བ་དང་། ཉན་ཐོས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང་། སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ། མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
བདེ་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་བདེ་ལ། མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ། མ་འོངས་པ་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཡང་བདེ་ལ། མ་འོངས་པ་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །
ད་ལྟར་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་རྣམས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་
ཁམས་དུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཁམས་གང་དང་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་སོགས་པ་དང་། མི་གཡོ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་སྩོགས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་སྩོགས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྩོགས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་
རྣམས་སྩོགས་པ་དང་། ལྟ་བ་རྣམས་སྩོགས་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྩོགས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སྩོགས་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སྩོགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སྩོགས་པ་དང་། བྱུང་བའི་རྒྱུ་སྩོགས་པ་དང་། 

93-1-137a

འཇིག་པའི་རྒྱུ་སྩོགས་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཁམས་དེ་ཡང་མཁྱེན་ཏོ། །མིག་གི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་
ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དག་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སའི་ཁམས་དང་། ཆུའི་ཁམས་དང་། མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནི་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་
ལམ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལས་བྱུང་བར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་མཚན་
ཉིད་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཁམས་ནི་གློ་བུར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཁམས་ནི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁམས་ནི་ཚུལ་བཞིན་
མ་ཡིན་པ་མ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཏེ། རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མཁྱེན་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་གང་ཟག་
གཞན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། མོས་པ་དུ་མ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ལ་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། གཏི་
མུག་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལ་གནས་

93-1-137b

ལ་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ། 
འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། 
ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ། གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་
པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་
ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་
ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ལ་གནས་ལ་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་
ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། 

93-1-138a

ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ལ་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལ་གནས་ལ་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ལ་གནས་ལ་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། 
ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་
ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་མོས་
པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་དང་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ལ་ཞེ་སྡང་དང་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་གཏི་མུག་དང་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་གཏི་མུག་དང་ང་རྒྱལ་ལ་མོས་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་གནས་ལ་ང་རྒྱལ་
དང་ལྟ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཅན་མཐུན་པ་དག་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མི་དགེ་བ་ལ་གནས་ལ་དགེ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། དགེ་བ་ལ་གནས་ལ་མི་དགེ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། མི་དགེ་བ་ལ་གནས་ལ་མི་དགེ་བ་ལ་མོས་པ་དང་། དགེ་བ་ལ་གནས་ལ་དགེ་བ་ལ་མོས་
པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཆུང་ལ་མོས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་ལ་མོས་པ་ཆུང་བ་དང་། སྦྱོར་བ་ཡང་རྒྱ་ཆེ་ལ་མོས་པ་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་ཡང་ཆུང་ལ་མོས་པ་ཡང་ཆུང་བ་དང་། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ལ་མོས་པ་དང་། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ལ་མོས་པ་དང་། འདོད་
པའི་ཁམས་སུ་འཕོ་བར་མོས་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འཕོ་བར་མོས་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འཕོ་བར་མོས་པ་དང་། འདོད་པའི་ཁམས་ལས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་མོས་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་

93-1-138b

པར་འདའ་བར་མོས་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་མོས་པ་དང་། ཁམས་གསུམ་ཆར་ལས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་མོས་པ་དང་། དམན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ལས་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པར་འཕོ་བར་མོས་པ་དང་། ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་
པ་ལས་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པར་འཕོ་བར་མོས་པ་དང་། དམན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ལས་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པར་འཕོ་བར་མོས་པ་དང་། ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པ་ལས་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པར་འཕོ་བར་མོས་པ་དང་། སྲིད་པར་མོས་པ་དང་། འབྱུང་བར་མོས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཉིད་
དུ་མོས་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་མོས་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རིམ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་
བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོའོ། །འདི་ནི་དབང་པོ་བར་མའོ། །འདི་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོའོ། །འདི་ནི་དབང་པོ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་དབང་པོ་དམན་པའོ། །འདི་ནི་དབང་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་དབང་པོ་འདིས་འདོད་ཆགས་
འབྱུང་ངོ་། །འདིས་ཞེ་སྡང་ངོ་། །འདིས་གཏི་མུག་གོ། །འདིས་ང་རྒྱལ་ལོ། །འདིས་ལྟ་བའོ། ། འདིས་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུ་འབྱུང་ངོ་། །འདིས་ཉོན་མོངས་པ་འབྲིང་ངོ་། །འདིས་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ངོ་། །འདིས་སྐལ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་
སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་རེ་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་རེ་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་སྐྱོན་ཆུང་ངུར་འགྱུར་རོ། །འདིས་རེ་ཞིག་སྐྱོན་ཆུང་ངུར་འགྱུར་རོ། །འདིས་དགེ་བ་རྣམས་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་འདོད་པ་རྣམས་
སོ། །འདིས་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །འདིས་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །འདིས་སྐྱོ་བའོ། །འདིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །འདིས་ཞི་གནས་སོ། །འདིས་ལྷག་མཐོང་ངོ་། །འདིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །འདིས་རེ་ལྟར་ཐོགས་ན་

93-1-139a

སྲིད་པ་བདུན་པའོ། །འདིས་བར་ཆད་གཅིག་པའོ། །འདིས་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་། །འདིས་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའོ། །འདིས་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །འདིས་དྲི་མ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་དང་། །འདིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །འདིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་མོ། །འདིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །འདིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་དོ། །འདིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་
ལ་བཟོད་དོ། །འདིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་མང་པོ་ཐོབ་པོ། །འདིས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་སོ། །འདིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །འདིས་དབང་པོ་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། གང་སྦྱིན་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་
བ་དང་། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་སྦྱིན་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བཟོད་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བཟོད་པའི་
དབང་པོ་ཅན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་སྦྱིན་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་
པོ་ཅན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བཟོད་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བསམ་གཏན་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་པོ་
ཅན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་སྦྱིན་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བསམ་གཏན་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་

93-1-139b

བསམ་གཏན་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བཟོད་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བསམ་གཏན་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་སྦྱིན་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་
ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བཟོད་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་
ཅན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་བསམ་གཏན་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ཀྱང་མཁྱེན་ཏོ། །གང་ཡང་
དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་
ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་རང་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། གང་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཉན་ཐོས་སུ་སྦྱོར་བ་ཅན་དང་། 
གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་རང་སངས་རྒྱས་སུ་སྦྱོར་བ་ཅན་དང་། གང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་ཉན་ཐོས་སུ་སྦྱོར་བ་ཅན་དང་། གང་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་སངས་རྒྱས་སུ་སྦྱོར་བ་ཅན་དང་། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ལ་རང་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱོར་བ་ཅན་
དང་། གང་འཁོར་བའི་དབང་པོ་ཅན་ལ་འབྱུང་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ཅན་དང་། གང་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཅན་ལ་འཁོར་བར་སྦྱོར་བ་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ནས་དེ་དག་དང་འཚམ་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ནི་དབང་པོ་མཆོག་དང་། མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །

93-1-140a

ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ཤེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རབ་ཏུ་
མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་རྣམས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་ཡང་མཁྱེན་ཏོ། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་རྣམས་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བ་དང་མཐུན་པར་མཁྱེན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་གོ་ཆ་གྱོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་
རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་མཁྱེན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་ལ་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད། ཞེ་སྡང་
གི་ལམ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་གཞི་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད། མཚན་མ་ལས་བྱུང་བའི་ཁོང་ཁྲོ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད། སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད། གཏི་མུག་གི་ལམ་ལ་རིག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད། 
ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་སླ་ལ་བུལ་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། མངོན་པར་ཤེས་པ་དཀའ་ལ་མྱུར་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། མངོན་པར་ཤེས་པ་སླ་ལ་མྱུར་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། མངོན་པར་ཤེས་པ་དཀའ་ལ་བུལ་བའི་
ལམ་ཡང་ཡོད། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་རྫོགས་པར་བྱེད་ལ། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། བསྒོམ་པའི་སྟོབས་རྫོགས་པར་བྱེད་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། གཉི་ག་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། གཉི་ག་
རྫོགས་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། གཉི་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཡོད། གཉི་ག་

93-1-140b

ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། ལུས་དག་པར་བྱེད་ལ་ངག་དང་སེམས་དག་པར་མི་བྱེད་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། ངག་དག་པར་བྱེད་ལ་ལུས་དང་སེམས་དག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། ཡིད་དག་པར་བྱེད་ལ་ལུས་དང་ངག་དག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། ལུས་དང་ངག་
དག་པར་བྱེད་ལ་སེམས་དག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། གང་དག་སེམས་དག་པར་བྱེད་ལ་ལུས་དག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། ལུས་དང་སེམས་དག་པར་བྱེད་ལ་ངག་དག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། ལུས་དང་ངག་དག་པར་བྱེད་ལ་ཡིད་དག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། 
ཐམས་ཅད་དག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཕ་རོལ་དུ་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། འདིར་བདེ་བ་ལ་ཕ་རོལ་དུ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། གཉི་གར་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། གཉི་གར་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། 
བདག་ལ་ཕན་ལ་གཞན་ལ་ཕན་པར་མི་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། གཞན་ལ་ཕན་ལ་བདག་ལ་ཕན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། གཉི་ག་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། གཉི་ག་ལ་ཕན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ལམ་ཡང་
ཡོད། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡང་ཡོད། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ལམ་ཡང་ཡོད། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡང་ཡོད། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ལམ་ཡང་ཡོད། གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་
ཡང་ཡོད། སྲིད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད། འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ངེས་པ་ཡང་ཡོད། མ་ངེས་པ་ཡང་ཡོད། 
ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད། ཀུན་ནས་ལྡང་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད། བག་ལ་ཉལ་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད། གཏི་མུག་གི་གཉེན་

93-1-141a

པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད། ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད། ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད། ཞི་གནས་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། ལྷག་མཐོང་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམ་པ་
སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། མངོན་
པར་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། དབང་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་
ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་པོ་
དག་དང་། རྟོག་པ་དང་བཅས། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་པོ་དག་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་པོ་དག་དང་། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་པོ་དག་དང་། དེ་དག་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་
ཡིན་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་ལས་ལྡང་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། སྲིད་པའི་
དོན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། ལྟ་བ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང་། རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་

93-1-141b

ནས་མཐོང་ངམ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རམ། མངོན་པར་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པའམ། མི་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ལྡང་བ་ནི་སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པའམ། ཐོད་རྒལ་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་
པས་ལུགས་དང་མཐུན་པའམ། ལུགས་ལས་བཟློག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་ཏུ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་
སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་བཞེངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་སྟོན་ཅིང་བཞེངས་ཏེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམས་མཛད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་པོས་ཏིང་ངེ་
འཛིན་གཅིག་གི་བྱ་བ་མཛད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་བཞེངས་པ་གཅིག་སྟོན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་ལས་བཞེངས་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཏོ། །བཞེངས་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་
བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། ལྷའི་མིག་གིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་། ཟག་པ་
ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱང་གཞུང་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱའོ།།      །།བམ་པོ་བཅུ་བཞི་པ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ནི་རང་གི་དོན་ལས་བརྩམས་པའོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་
པའོ། །དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་སྨོས་སོ། །ལྷའི་མིག་དང་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་། བདུད་སྨོས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་མཐུ་ཆེ་

93-1-142a

བའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་རྣམས་སྨོས་སོ། །རྒྱུ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་བརྒལ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་འགལ་བ་དེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདེ་བ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་དང་། བག་
འཁུམས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་དབང་གིས་ཅང་ཤེས་ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་སུ་ཞལ་གྱིས་འཆེས་ཏེ། སྐུའི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཚ་བ་མེད་པར་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་ལ་ཞུམ་པ་དང་། དམན་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་
བསྟན་ཏོ། །དེའི་དབང་གིས་སེང་གེ་བཞིན་དུ་སྒྲོག་སྟེ། གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་ལ་དོགས་པ་དང་། ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་དབང་གིས་ཚངས་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། 
ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། མིང་གི་ཚོགས་དང་། 
ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཞུང་མང་པོ་སྟེ། འདིས་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་འགྱུར་བའམ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཚོགས་ཏེ། དེ་ཤེས་པ་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་
རིག་པའོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་ནི། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དགེ་བ་
དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །སྒྲིབ་པ་དང་མི་སྒྲིབ་པ་དང་། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དོན་ཏེ། དོན་དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཡང་ན་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། ལམ་གྱི་

93-1-142b

བདེན་པར་རྟོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང་། འགོག་པའི་བདེན་པར་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་ཏེ། དེ་དག་
ཤེས་པ་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཡང་ན་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། མོས་པ་དང་། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །མགོ་སྨོས་པ་དང་། 
རྣམ་པར་སྤྲོས་པ་གོ་བ་དང་། དྲང་དགོས་པ་དང་། ཚིག་ལྷུར་ལེན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཆེ་བ་དང་། ཆུང་བ་དང་། དབང་པོ་རྣོ་བ་དང་། རྟུལ་བ་དང་། སྐལ་བ་ཡོད་པ་དང་། སྐལ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་གདུལ་བ་རྣམས་ནི་དོན་ཏེ། །དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་དོན་སོ་སོ་
ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ངེས་པ་ལ་ངེས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གླིང་ཆེན་པོ་བཅྭ་བརྒྱད་ན་གནས་པ་དང་། ཡུལ་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་དག་ན་གནས་པ་དང་། 
མཐའ་འཁོབ་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ན་གནས་པ་དང་། ཡུལ་གྱི་དབུས་སུ་གཏོགས་པའི་མི་ཐམས་ཅད་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ཀླུ་དང་། དྲི་ཟ་དང་། མིའམ་ཅི་
ཐམས་ཅད་དང་། གྲུབ་པ་དང་། རིག་སྔགས་འཆང་དང་། རོལ་མོ་བྱེད་ཅིང་རྒྱུ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་དང་། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་། བདུད་ཀྱི་རིས་ཐམས་ཅད་དང་། ཚངས་པ་དང་། གནས་གཙང་མའི་
རིས་ཀྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔགས་འཆང་དང་། བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྤོབས་པ་སོ་སོ་

93-1-143a

ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །གདུལ་བ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་དང་མཐུན་པར་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་འབྱུང་བ་དག་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ནི་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་དེ་དག་གི་དོན་
ཀྱང་འཛིན་ཏོ། །སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ན། གདུལ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ནི་འདུལ་བ་དེ་རྣམས། ཆོས་ཉིད་
མངོན་སུམ་དུ་འཛིན་དུ་འཛུད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་བ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པ་རྣམས་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདི་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་གྲོང་ལ་སོགས་
པར་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱུ་བ་ན། གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་། བ་གླང་དང་། ཁྱི་གཏུམ་པོ་དང་། ཚེར་མ་དང་། སྡིག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པའི་གདོན་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང་། དགོན་པ་ན་ཆོམ་རྐུན་དང་། སྟག་དང་། གཟིག་གི་འཇིགས་པ་འབྱུང་བ་མི་ཤེས་པ་ལས་གྱུར་པའི་
འཁྲུལ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསྙེལ་པ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། བརྟགས་ན་སྐྱོན་མི་མངའ་བ་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་ལ་མཛད་པ་རྩོམ་མོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་
མཛེས་སོ། །ཀུན་ཏུ་གཟིགས་པ་དང་། རྣམ་པར་གཟིགས་པ་དང་། བསྐུམ་པ་དང་། བརྐྱང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་དང་། ལྷ་དང་། ཚངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དུད་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུད་པ་དང་། བྱོན་པ་ལ་སོགས་པ་

93-1-143b

ཐམས་ཅད་ན་ཞབས་གཉིས་ཀྱི་མཐིལ་ས་ལ་མི་རེག་གོ། །འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པའི་རྗེས་ས་ལ་འབྱུང་ངོ་། །གང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་བོར་བ་དེར་པདྨོ་ཡིད་དུ་འོང་བ། བསུང་དང་ལྡན་པ་དག་འབྱུང་ངོ་། །ཞབས་ཀྱིས་དུད་འགྲོ་ལ་རེག་ན་ཡང་ཞག་བདུན་དུ་
བདེ་བ་མཆོག་གིས་ཚིམ་པར་གྱུར་ཏེ། ཤི་འཕོས་ན་ཡང་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ན་བཟའ་སོར་བཞིར་མི་རེག་ཅིང་། རྣམ་པར་འཐོར་རླུང་གིས་ཀྱང་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །སྐུའི་འོད་ཀྱིས་ཀྱང་མནར་མེད་པ་ལ་ཐུག་པའི་
བར་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱའོ། །གསུང་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་སྟེ། དུས་སུ་གསུང་བ་དང་། བདེན་པར་གསུང་བ་དང་། སྙན་པར་གསུང་བ་དང་། མ་ནོར་བར་གསུང་
བའི་ཕྱིར། གསུང་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཟློས་བུར་མི་གསུང་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་གསུང་བ་དང་། རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་གསུང་བ་དང་། གསུང་གཅིག་བརྗོད་པས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གོ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུགས་ལ་
ཡང་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་སྟེ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང་། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བར་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་དང་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དང་པོའོ། །ཅ་ཅོ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་དགོན་པ་ན་ལམ་སྟོར་ནས་ཅ་ཅོའི་སྒྲ་འབྱིན་པ་འམ། བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་གད་མོ་རྟ་གད་འབྱིན་པ་དང་། 
ཚིག་ལ་ཡི་གེ་ལོག་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཅ་ཅོ་མི་མངའ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་མི་མངའ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་དང་། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་

93-1-144a

གཞག་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བར་བཞུགས་པ་དང་། བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཅ་ཅོ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་གཉིས་པའོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དགྲ་
བཅོམ་པ་རྣམས་མ་བསམས་ནས་བརྗེད་པར་བྱ་བ་ཤོར་བ་དང་། དུས་ལས་ཡོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་མངའ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དུས་
ཐམས་ཅད་དུ་བསྙེལ་བ་མི་མངའོ། །དེ་བས་ན་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་གསུམ་པའོ། །སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་གང་གི་ཚེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ན་མཉམ་པར་
གཞག་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་གྱི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཀྱང་རུང་། སྙོམས་པར་མ་ཞུགས་ཀྱང་རུང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། 
འདི་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་བཞི་པའོ། །ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་བློ་འཇུག་གི། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་སྟེ། ཐུགས་རྗེའི་དབང་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས། འཁོར་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ། དཀར་པོ་དང་། 
ནག་པོའི་ཆོས་རྣམས་སམ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའམ། ཕན་འདོགས་པ་དང་། གནོད་པ་བྱེད་པའམ། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའམ། སེམས་ཅན་མཆོག་དང་ཐ་མ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་

93-1-144b

མི་འཇུག་སྟེ། འདི་ནི་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལྔ་པའོ། །སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་སོ་སོ་མ་བརྟགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡལ་བར་འདོར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཛད་དེ། དེ་ནི་དུས་དང་དུས་
མ་ཡིན་པ་དང་། སྐལ་བ་ཡོད་པ་དང་སྐལ་བ་མེད་པ་དང་། དོན་ཡོད་པ་དང་དོན་མེད་པ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡལ་བར་འཇོག་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དྲུག་པའོ། །འདུན་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །
དྲན་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་
དག་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དབང་གིས་རང་བཞིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འདུན་པ་མི་སྐྱེའི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱ་བ་ཉིད་ལ་འདུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་
རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་དུན་པོ་དེ་དག་མ་ཐོབ་པར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་
གྱི་ཆོས་མ་བརྙེས་པ་མི་མངའ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མངའ་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་འདུན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་ངོ་། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐུགས་
རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་དང་། ཆོས་འཆད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྒྱུན་མི་བཅད་པའི་འདུན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བརྩོན་

93-1-145a

འགྲུས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུ་བསྙེལ་བའམ། ཐུགས་བསྙེལ་བ་ནམ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་བསྐལ་པར་ཡང་བཤོས་མི་གསོལ་བར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་
ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱང་འདས་པར་མཛད་ནས་གང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་སེམས་ཅན་གཅིག་ཡོད་པ་དེར་གཤེགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། 
སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཐབས་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་དང་། གཟིགས་པ་ཐམས་ཅད་དྲན་པའི་ལམ་དུ་གཞག་པས། དེ་ལ་ཕྱིས་ཡེ་ཤེས་གཏོང་བ་མི་མཛད་དེ། དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲན་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པས་
དེ་བཞིན་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་འཇོག་གོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་ཏེ། དེ་ལ་འཕེལ་བའམ། ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མེད་ཅིང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་བས་ན་དེ་
བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཤེས་རབ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་མཁྱེན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་

93-1-145b

མཁྱེན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་མཁས་པའི་མཁྱེན་པ་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་
འགྲོ་བའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྐྱེན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། 
འབྲས་བུའི་ཕྱིར་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཟད་མི་ཤེས་ཤིང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་
འཇུག་པས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཆོས་བཅུ་གཉིས་པའོ། །སྐུའི་ཕྲིན་ལས་
ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་གཞན་དག་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམས་བསམས་བཞིན་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཉེས་པ་ཡང་མཐོལ་བ་དང་། བག་ཆགས་ཀྱི་མ་ཚོར་བ་ཡང་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་སངས་རྒྱས་
རྣམས་མི་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གཟིགས་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་ལོ། །གསུང་བ་དང་། ཅང་མི་གསུང་བ་དང་། བཤོས་གསོལ་བ་དང་། མནལ་བ་དང་། བཞུད་པ་དང་། བྱོན་པ་དང་། བཞུགས་པ་དང་། འབྲེས་པ་དང་། སྐུ་ལས་འོད་ཟེར་
འགྱེད་པ་དང་། མཚན་རྣམས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་དང་། ཞབས་གོམ་པ་འདོར་བ་དང་། སྤྱན་འབྱེད་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་མི་


93-1-146a

འགྱུར་ཞིང་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ་། །ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་། རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་། 
སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་མི་ལྡན་པ་སྟེ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ངང་དང་ལྡན་ཞིང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དང་། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །ཕྲིན་ལས་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ལྔར་
བྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བའི་དབང་གིས་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་འདས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་དག །གང་དང་གང་དུ་རྩོལ་བ་གཏོང་བ་དེ་དང་དེ་ཉིད་ཤེས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་ཤེས་པ་ཆགས་ཤིང་ཐོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་ལ་མི་མངའ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་ནི་འདས་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱུང་བ་ཇི་
སྙེད་ཡོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ན་ས་དང་ཆུ་དང་། མེ་དང་རླུང་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། རྩ་་དང་། ཤིང་གེལ་པ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་
གི་རིགས་དང་། ཁ་དོག་དང་། ན་ཚོད་དང་། གཟུགས་དང་། བྱད་ལག་དང་། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། མོས་པ་ཐ་དད་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། དེ་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་བྱུང་བ་རྣམས་དང་། དེ་དག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་
དང་། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། དེ་ན་ཉན་ཐོས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ཇི་ཙམ་ཐུབ་པ་དང་། དེ་དག་གི་

93-1-146b

ཟས་ཀྱི་དུས་དང་། གོས་དང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཏུ་སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་ཇི་སྙེད་འབྱུང་བ་དང་། ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཇི་སྙེད་འབྱུང་བ་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཇི་ཙམ་པ་དང་། སྐར་མའི་གཟུགས་རྣམས་ཇི་སྙེད་
ཡོད་པ་དང་། རི་དང་རི་སུལ་དང་། འབབ་ཆུ་དང་། མཚོ་དང་རྒྱ་མཚོ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང་། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ལྗོངས་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང་། ཚོང་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང་། ཞིང་དང་། 
ཀུན་དགའ་ར་བ་དང་། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། ནགས་ཚལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང་། དེ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་འཆི་འཕོ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་གི་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང་། མིག་འབྱེད་པ་དང་། འཛུམས་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་
དེ་དག་དང་། དེ་འདྲ་བ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བགྲང་བའི་ཚུལ་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཁྱེན་པས་ཡོངས་སུ་བཅད་དེ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
ཡེ་ཤེས་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པར་འཇུག་སྟེ། འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡི་གེའི་ཚུལ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཡི་གེའི་སྒོ་དང་། ཡི་གེ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་
བ་སྟེ། གཟུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པར་བརྗོད་པའི་རྣམ་པས་བཟོད་པའི་གཟུངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་དང་། དོན་གྱི་གཟུངས་དང་། སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་དང་བཞི་ལ་གཟུངས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་དེ་དག་གི་སྒོ་དག་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་
ཏེ་ཡི་གེ་རྣམས་སོ། །ཡི་གེ་ངེས་པར་བསམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུངས་འདི་བཞི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡི་གེ་དེ་དག་གི་ཚུལ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡི་གེའི་ཚུལ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །ཡི་གེའི་ཚུལ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཡི་གེའི་ཚུལ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་

93-1-147a

ལ་སོགས་པ་ཡི་གེ་འབྲུ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ཡི་གེའི་ཚུལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དེ་དག་ལ་དམིགས་ནས་ཡེ་ཤེས་བྱུང་བ་ལ་ཡང་ཡི་གེའི་ཚུལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་
བྱའོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ནི་འདིའི་སྒོ་ཡིན་པས་ཡི་གེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོའོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པས་ན་ཡི་གེ་འཇུག་པ་སྟེ། ཡི་གེའི་དབང་གིས་ཡེ་ཤེས་དེ་འཇུག་གོ། །ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་སྒོ་སྟེ། འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟོད་མ་ནས་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན། མ་སྐྱེས་
པ་སྟེ་དེ་བས་ན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པས་མ་སྐྱེས་པའི་དོན་འདི་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བསྒོམ་པ་ན་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ཙམ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བཟོད་པ་འཐོབ་པོ། །དེ་བཞིན་དུ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྡུལ་དང་
བྲལ་བའི་དོན་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་བཟོད་པ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལས་བཟོད་པའི་གཟུངས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སྔར་གླེང་གཞི་བསྟན་པར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བཤད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་འབྱུང་བའི་ཚོགས་འཛིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་སོ། །ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་དོན་གྱི་གཟུངས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་། གནོད་
པ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞི་རྣམས་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་སོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡི་གེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་གཟུངས་ཀྱི་སྒོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ལ་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་

93-1-147b

གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཞེས་བྱའོ། །མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་སོ། །འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མ་སྐྱེས་པ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པའོ། །འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྡུལ་ཀྱིས་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་
དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་རྡུལ་དང་བྲལ་བའོ། །དོན་དམ་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གོ། །འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འཆི་བའི་སྲིད་པ་དང་། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་དག་
མི་དམིགས་པའི་སྲིད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གོ། །མིང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མིང་དུ་བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ།  །སྲིད་པའི་འཁྲི་ཤིང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་
ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྲིད་པའི་འཁྲི་ཤིང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུལ་བ་དང་དུལ་བར་གནས་པ་ཡོངས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་དུལ་བར་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་
རྣམས་དང་། མ་དུལ་བར་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ལས་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་དུལ་བ་དང་དུལ་བར་གནས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ངེས་པའོ། །བཅིངས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་བཅིང་བ་གསུམ་པོ་དག་ལས་གྲོལ་
བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲག་འཁྲུགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དབང་གིས་ཁྲག་འཁྲུགས་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་
པའི་སྒྲིབ་པའི་ཆགས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའི་ཆགས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པའི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངག་གི་ལམ་གྱི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་ཆད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མ་

93-1-148a

གཡོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་མ་གཡོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁེངས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་
བའི་ཉོན་མོངས་པའམ། ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་གྱུར་པའི་ཁེངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཟག་གམ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་རྣམས་སམ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལས་མི་འདའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ང་ཡིར་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པས་བདག་གིར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་། ངན་འགྲོའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དབུགས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་མེད་པའོ། །ཆོས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་
པས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་མེད་པས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་མི་དམིགས་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་འཇིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མདོག་མེད་ཅིང་འོད་མེད་པས་མི་སྣང་

93-1-148b

བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བོད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མིང་ནི་བོད་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟུག་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟུག་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་དགོད་པ་ལ་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་
སྟེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འབྲས་བུའི་རྣམ་པ་མི་དམིགས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒ་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་མི་དམིགས་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དང་། འོང་བའི་སྤྱོད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངར་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་དང་། ང་རྒྱལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངར་འཛིན་
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དང་། གང་གིས་བརྗོད་པ་དང་། གང་གིས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བའི་ཆོས་སོ། །གང་གིས་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང་། གང་གིས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་པ་པོའི་ཆོས་སོ། ། གང་གིས་ཐ་སྙད་འདོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་
འཕགས་པ་རྣམས་དང་། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་དང་། མ་མཐོང་བ་དང་། མ་ཐོས་པ་དང་། བྱེ་བྲག་མ་ཕྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་མ་ཤེས་པའི་དབང་སྟེ། ཐ་སྙད་བཅུ་དྲུག་གི་དབང་གིས་བརྗོད་དོ། 

93-1-149a

གང་གིས་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་དང་། སྣམ་བུ་དང་བ་གླང་དང་། རྟ་ལ་སོགས་པའི་མིང་བརྗོད་པའི་དབང་གིས་བརྗོད་པའོ། །གང་གིས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་དང་། དཀར་ཤམ་དང་། སྔོ་བསངས་དང་། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་ལ་སོགས་
པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་དབང་གིས་བརྗོད་དོ། །ཉན་པ་པོ་ཡང་རྗེས་སུ་དག་པའི་དབང་གིས་དོན་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གིས་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དབང་གིས་བརྗོད་དོ། །གང་གིས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་མཐོང་བའི་དབང་གིས་
བརྗོད་དོ། །སྒྲ་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པ་ཚོལ་བར་འགྱུར་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །སྒྲ་ཤེས་པ་ལ་
མཁས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐད་དང་། བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའོ། །དྲན་པ་ནི་མི་བརྗེད་པའོ། །བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། བློ་གྲོས་དང་། ཡིད་གཞུངས་པ་དང་། མྱུར་དུ་མང་པོ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། 
དེའི་དབང་གིས་ཤེས་རབ་མྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གསལ་ལོ།    །འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། ད་ནི་ཞུས་པ་གཉིས་པ་སྐབས་དབྱེ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་དང་། ས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་ཞུས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འཕོ་བ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་ཏེ། འཕོ་བ་མེད་པས་འཕོ་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ས་

93-1-149b

གཞན་དུ་འཕར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ལས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་ཡང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ས་གཞན་དུ་འཕར་བའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །འཕོ་བ་མེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། འོང་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་
ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་ལ་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་ཀྱང་ལས་རྣམས་མི་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཐབས་མཁས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་། དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གཉིས་ཤིན་
ཏུ་འགལ་བ་འདྲ་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འགལ་བ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དེ་དག་ཀྱང་སྔར་གླེངས་ཏེ་བསྟན་ནས། ཕྱིས་བཤད་པའི་འགྲེས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོས་དང་པོ་ལ་གནས་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བགྱི་བ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ཚོལ་བ་ནི་སྨོན་ལམ་གདབ་པ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་དངོས་པོ་
ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའོ།།      །།བམ་པོ་བཅོ་ལྔ་པ། དེ་ལས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་འདོད་པས་ཐོག་མར་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་སེམས་སུ་བྱའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱའོ། །དང་པོ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ས་ཡིན་པས་ན་གཏོང་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱའོ། །དག་པའི་ས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྔར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གདོན་མི་ཟ་བར་དགོས་པའི་ཕྱིར་

93-1-150a

དེ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པར་བྱ་དགོས་པས་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱའོ། །རྒྱུད་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དུ་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སངས་
རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འདོད་པར་བྱའོ། །ཅི་ནུས་སུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་དགོས་པས་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མི་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ། །དང་པོ་སྨོན་ལམ་ནས་བཟུང་ནས་བདེན་པའི་ཚིག་ལ་གུས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་
ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བཅུ་པོ་དག་གིས་མཚམས་སྦྱར་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ས་ཡིན་པའི་ས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་སྤེལ་བའི་ཕྱིར་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང་། བྱས་པ་ཚོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་
རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ལ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་དེ་དག་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་
རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བླ་མ་རྣམས་ལ་དད་པས་འཕངས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བརྒྱད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་
བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་གང་ཡང་མེད་ཀྱི། བདག་དང་གཞན་དག་ལ། དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་པས། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ཉིད་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དགོན་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགོན་པ་ལ་

93-1-150b

གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ནགས་ཚལ་ན་གནས་པ་ལ་ནི་མི་བྱའི། སེམས་འདྲེ་བ་མེད་པར་གནས་པ་དང་། དབེན་པར་གནས་པ་ལ་འདིར་དགོན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་འདྲེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཡིད་
ལ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་རབ་འབྱོར་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་ལྡན་པར་དབེན་པར་གནས་པ་འདི་ནི་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དབེན་པ་ཡིན་པར་
ངས་རྗེས་སུ་གནང་སྟེ། གལ་ཏེ་དབེན་པ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉིན་མཚན་དུ་གནས་ན་དབེན་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའོ་ཞེས་འོག་ནས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་དེ་དགོན་པ་དང་ནགས་ཚལ་གྱི་ཕྱོགས་དང་། བས་མཐའི་གནས་ན་གནས་སོ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྦྱོང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་བྱའི། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་བ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དཔལ་བྱའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཡོ་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའོ། །གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་ལ་དེའི་སེམས་མི་སྦྱོར་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་འདྲེ་བར་མི་
འགྱུར་ཞིང་། བག་ལ་ཉལ་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སངས་རྒྱས་སུ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ་སྙམ་ནས་སངས་རྒྱས་སུ་དམིགས་པའི་ལྟ་བས་སངས་རྒྱས་སུ་ལྟ་བ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་
མཐོང་བ་མེད་དེ། མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་

93-1-151a

ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཐམས་ཅད་ཆད་པར་
ལྟ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་འཇིགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པས། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་
ནི་མི་སྟོང་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པར་གྱུར་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་འགལ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་འགལ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡང་མེད་པས་སྟོང་པ་
ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཁས་ལེན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་གི། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་
རྟོགས་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་པ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །བསྣན་པ་མེད་པ་
དང་དབྲི་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོད་པ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པ་ནི་དབྲི་བ་མེད་པའོ། །མེད་པ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་ནི་བསྣན་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་

93-1-151b

ཐ་ཚིག་གོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་གཉི་ག་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་རྟོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཉིས་ལ་
ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པས་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་མ་སྤངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་བྱའོ། །གང་དབང་པོ་དྲུག་པོ་དག་རབ་ཏུ་མི་འཕྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་མེད་ཅིང་འདུ་བའོ། །ཤེས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ས་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་ཆོས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བ་སྟེ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི། སུས་ཆོས་མཐོང་བ་དེས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཞིང་མ་གཏོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་མེད་དེ། རྣམ་པར་རིག་པ་
ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་རྩོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པའི་ས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །དེ་བས་ན་
སྔོན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གྱུར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཉེ་བར་འདུ་སྟེ། དེ་བས་ན་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྤོབས་པའི་ཀླུང་ནི་སྤོབས་པའི་རྒྱུན་དང་། ཚུལ་དང་། སྤོབས་པ་རྒྱུན་

93-1-152a

དུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྫུས་ཤིང་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ནི་མངལ་ན་གནས་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་ཡང་སྟོན་ཏོ། །དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་
སའོ། །རིགས་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་སའོ། །བརྒྱད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པའི་ས་སྟེ། དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བགྲངས་ནས་བརྒྱད་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་
ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་སའོ། །བསྲབས་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ས་སྟེ། དེའི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྲབ་མོར་བྱས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་སྟེ། དེས་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་གནོད་
སེམས་ཡང་དག་པར་བཅད་པ་དང་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱས་པ་རྟོགས་པ་ཅན་གྱི་ས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དེ། བྱ་བ་བྱས་སོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་བྱས་པ་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་བྱས་པ་རྟོགས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །ཡང་
ན་འདི་བྱས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་བྱས་པ་རྟོགས་པ་ཅན་ཏེ། དེའི་ས་ནི་བྱས་པ་རྟོགས་པ་ཅན་གྱི་སའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་བསྟན་པའོ།    །དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་དེ་གང་
ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཞུས་པས་གསུམ་པ་བརྩམས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་ན་བ་དེར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དག་ལ་ཡང་ཁམས་གསུམ་
ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་ཡོད་པས་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་ནས་བྱུང་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་པར་བསྟན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གནས་པར་

93-1-152b

འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཟད་པས་ཐེག་པ་
ཆེན་པོ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །
ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཅིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འཛུགས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པའོ། །བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །
འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འཛིན་པ་དང་། གཟུང་བ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འཛུགས་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་མེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་མེད་པའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དབང་པོ་དང་། ཡུལ་ལྟར་
ཐོགསཔའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དང་། ཡུལ་ཅན་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། གཉི་ག་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའོ་ཞེས་བྱ་
བ་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ནི་འབྱུང་བའམ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའམ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་
སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་ཟིན་པས་དེ་ལ་གློ་བུར་གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་འབྱུང་བར་འདོད་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གློ་བུར་གྱི་ངེས་

93-1-153a

པར་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཅིས་ཀྱང་མ་གོས་ཤིང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཁམས་གསུམ་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་
བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཀུན་བརྟགས་པ་གང་ཡང་མེད་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་
མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་འོག་ནས་འབྱུང་བ་དག་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྤོང་བའི་དབྱིངས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དབྱིངས་དང་། འགོག་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་སྤྲོས་པ་
ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤོང་བའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འགོག་པའི་རྒྱུ་
ཡིན་པས་འགོག་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །མིང་དང་མཚན་མ་དང་བརྡ་དང་། ཐ་སྙད་དང་། གདགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ལྔ་པོ་དག་གིས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་བསྡུ་སྟེ། དཔེར་ན་བ་ལང་གི་རྫས་ལ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ངོ་། །ལྐོག་ཤལ་དང་མཇུག་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་
མའོ། །ཟལ་མོའི་བུ་དམར་མོའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྡའོ། །བ་ཁྲིད་དེ་ཤོག་བ་ཞོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དོ། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གདགས་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་
དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལྔ་པོ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྡུས་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའོ། །འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འགག་པའོ། །གོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་

93-1-153b

པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའོ།    །ད་ནི་ཐེག་པ་གང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུས་པ་བཞི་པ་བརྩམས་ཏེ། རབ་འབྱོར་
ཐེག་པ་དེ་ནི་གང་དུ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གང་ན་ཡང་མི་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་མཐར་ཕྱིན་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་གང་དུ་ཡང་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་གནས་པར་མི་
འགྱུར་བར་མ་ཟད་ཀྱི། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གང་ན་ཡང་མི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་ན་ཡང་མི་གནས་སོ། །ཡོངས་
སུ་གྲུབ་པ་ནི་གཞི་དང་བརྟེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་ན་ཡང་མི་གནས་སོ། །འོན་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེའི་གནས་པ་ཡིན་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་
གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པར་བརྟེན་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང་། 
མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མི་གནས་པར་གནས་པའི་ཚུལ་དང་། བསྐྱོད་དུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གང་དུ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་གང་དུ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་མི་གནས་པ་
ཞེས་བྱའོ། །མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་དང་། བརྟན་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ།    །དེས་སུ་ཞིག་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུས་པ་ལྔ་པ་སྟེ། ཐེག་པ་དེ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །གང་

93-1-154a

ངེས་པར་བྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གོ། །གང་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ཆོས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུ་གང་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །གང་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་
པ་ལས་སོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་བདག་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བདག་ལ་སོགས་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
གང་མི་དམིགས་པས་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྔར་སྨོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཞུས་པའོ། །དེ་ལ་འགྲེས་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་དེ་དག་དམིགས་སུ་མེད་
པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འགྲེས་དང་པོའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པས། དམིགས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་གཉིས་པའོ། །དེ་ནས་སྟོང་
པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། ས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་གསུམ་པའོ། །དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་གནས་སྐབས་འབའ་ཞིག་ལ་བྱ་སྟེ། མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ། །རིགས་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་
གནས་སྐབས་ལ་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་གནས་སྐབས་མ་ལུས་པར་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་པ་སྙམ་ན་སྐབས་གང་
ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཡང་བདེན་མོད་ཀྱི། སྔར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་སྒྲ་བཤད་པ་ལས། འཇུག་པའི་སྐབས་སུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་མཐའ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ།    །ད་ནི་ཐེག་པ་

93-1-154b

དེ་གང་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ནས་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ད་ནི་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་
རྣམས་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་གནས་སྐབས་སོ། །ལྷ་དང་མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སླད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགྲོ་བ་ནི་འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་
པར་འབྱུང་བ་ཆེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར། འདིའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཆེ་བས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་
བས་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་སྒྲུབ་སྟེ་སྐབས་འབྱེད་པ་ཆེ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། དུས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པ་དང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་
འདོད་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གནས་ཀྱང་དོགས་པ་མེད་པས་གོ་སྐབས་ཕྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ལྷགས་ནས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་འཁོད་ནས་གནས་ཀྱང་གོ་སྐབས་ཡངས་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་དུས་འདི་ལ་འོངས་སོ་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའམ། སོང་ངོ་འགགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའམ། གནས་པའི་སྐད་ཅིག་གི་དབང་གིས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་
བརྗོད་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་དེ་ན་བྱུང་ངོ་། །ཕྱི་མའི་དུས་དེ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བར་གྱི་དུས་དེ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེའི་རིམ་གྱིས་འགྲེས་གསུམ་གྱིས་

93-1-155a

བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་གྱིས་སྨྲས་པའི་འགྲེས་ཉིད་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་པར་དགྱེས་པར་མཛད་ནས་སྔར་བཤད་པའི་རིམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་
བསྡུས་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པས་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གནས་བརྟན་གྱིས་ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས། ཐེག་པ་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་
འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཐེག་པ་དེ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་སེམས་ཅན་གྲངས་མ་མཆིས་ཚད་མ་མཆིས། དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འོང་བའམ། འགྲོ་བ་
མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྔོན་གྱི་མཐའ་འམ། ཕྱི་མའི་མཐའ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ལྔ་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་གང་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་དེ་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་
ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚིག་དེ་དག་སོ་སོར་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏེ། མ་ནོར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་
འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་དེ་དག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་བ་
ཞིག་ན་འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏེ། མ་ནོར་བ་དང་། གཞན་མ་ཡིན་

93-1-155b

པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་དང་། ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། གལ་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་
མཚན་ཉིད་དང་། བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དང་། མ་ནོར་བ་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཕྱིན་
ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ལྔས་ནི་བདེན་པ་བསྟན་ཏོ། །རྟག་པ་དང་། བརྟན་པ་དང་། ཐེར་ཟུག་དང་། མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་བཞིས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་
ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མི་འཇིགས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མི་འཇིགས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་ཏོ། །མ་ནོར་
ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་ཏོ། །བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པ་
ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་
ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པར་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དཔེར་ན་རྟག་པ་དང་། 

93-1-156a

བདེ་བ་དང་། བདག་ལ་སོགས་པ་འཐད་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟག་པ་ཞེས་
གསུངས་པའོ། །རྟག་ཏུ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བརྟན་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འཆད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེར་ཟུག་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་གསུངས་པའོ། །
རབ་འབྱོར་དེའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ། རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ཚིག་གིས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་
བཀོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་གིས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་སྟེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
ཚིག་གོ། །ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་སྟེ། ལྷ་མ་ཡིན་སྨོས་པས་ནི་འོག་གི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་ཏོ། །མི་སྨོས་པས་ནི་བར་གྱི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་ཏོ། །ལྷ་སྨོས་པས་ནི་གོང་མའི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་ཏོ། །འགྲེས་འདི་ལ་
ཡང་ཁམས་གསུམ་པོ་དག་དང་། ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་དང་། འདུས་ཏེ་རེག་པའི་ཚོགས་དྲུག་དང་། ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་དང་། ཁམས་དྲུག་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་དང་། 
དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་

93-1-156b

དྲུག་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་མཐའ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་དང་། རིགས་ཀྱི་སའི་ཆོས་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་དང་། རིགས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
མཐའ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་དང་། འོད་དང་། ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པའི་དབྱངས་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་དང་། འདི་དག་བསྟན་ཏོ། །
དེ་ལ་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པའི་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་མདོ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་ཞི་བའི་བློ་གྲོས་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཡན་ལག་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་སྟེ། མཉེན་པ་དང་། འཇམ་པ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་
བ་དང་། ཡིད་དུ་འཐད་པ་དང་། དག་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པ་དང་། གསལ་བ་དང་། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་དང་། མཉན་པར་འོས་པ་དང་། མི་ཚུགས་པ་དང་། སྙན་པ་དང་། དུལ་བ་དང་། མི་རྩུབ་པ་དང་། མི་བརླང་བ་དང་། རབ་ཏུ་དུལ་བ་དང་། རྣར་སྙན་པ་དང་། ལུས་
སིམ་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་། སྙིང་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། དགའ་བ་སྐྱེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ཤེས་པར་་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་གསལ་བ་དང་། དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། མངོན་པར་དགའ་
བར་བྱེད་པ་དང་། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་དང་། རིགས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་དང་། ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་དང་། སེང་གེའི་སྒྲའི་ཤུགས་དང་། གླང་པོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་དང་། འབྲུག་གི་སྒྲ་དབྱངས་དང་། ཀླུའི་དབང་པོའི་སྒྲ་དང་། དྲི་ཟའི་གླུ་དབྱངས་
དང་། བྱ་ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དབྱངས་བསྒྲགས་པ་དང་། ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་བསྒྲགས་པ་དང་། ཤང་ཤང་ཏེའུའི་སྒྲ་དབྱངས་སུ་གྲགས་པ་དང་། ལྷའི་དབང་པོའི་སྒྲ་དབྱངས་ལྟར་སྙན་པ་དང་། རྔའི་སྒྲ་དང་། མ་ཁེངས་པ་དང་། མི་དམའ་བ་དང་། སྒྲ་དབྱངས་ཐམས་

93-1-157a

ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་། ཚིག་ཟུར་ཆག་མེད་པ་དང་། མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང་། མ་ཞུམ་པ་དང་། མི་ཞན་པ་དང་། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། ཁྱབ་པ་དང་། ཆུབ་པ་དང་། རྒྱུན་ཆགས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་དང་། སྒྲ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་
བྱེད་པ་དང་། དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་། མ་སྨད་པ་དང་། མི་འགྱུར་བ་དང་། མ་བརྟབས་པ་དང་། འཁོར་ཀུན་ཏུ་གྲགས་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་ནི་ཁམས་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་
ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་པ་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་དོན་བཟང་པོའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དུ་འཐད་པ་ནི་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་རྗེས་ལ་བྱུང་བའི་
ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་དང་། བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོག་པའི་བློ་གྲོས་དང་། ལྟ་བ་འཇིག་པའི་
ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉན་པར་འོས་པ་ནི་སྒྲུབ་པས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཚུགས་པ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བར་མི་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་པ་ནི་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུལ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །
མི་རྩུབ་པ་ནི་བསླབ་པ་བཅས་པ་ཐབས་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརླང་བ་ནི་དེ་ལས་འདས་པ་དག་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དུལ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་འདུལ་བ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣར་སྙན་པ་ནི་གཡེང་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ལུས་སིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གིས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བདེ་བསྐྱེད་པ་ནི་ལོག་པར་ངེས་པ་སེལ་བའི་

93-1-157b

ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་
གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གསལ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་རྣམས་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་བདག་གི་དོན་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་
རེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་བསམ་དུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ནི་ཚད་མ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བ་ནི་
ཅི་རིགས་པར་འདུལ་བ་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེང་གེའི་སྒྲའི་ཤུགས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གླང་པོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་ནི་སྒྲ་གསང་མཐོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲུག་གི་སྒྲ་
དབྱངས་ནི་ཟབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀླུའི་དབང་པོའི་སྒྲ་ནི་གཟུང་བར་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་ཟའི་གླུ་དབྱངས་ནི་སྙན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དབྱངས་བསྒྲགས་པ་ནི་མྱུར་དུ་འགྱུར་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་བསྒྲགས་པ་ནི་རྒྱང་རིང་དུ་གྲགས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤང་ཤང་ཏེའུའི་སྒྲ་དབྱངས་སུ་གྲགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་གྲུབ་པ་ཐོག་མར་འགྲོ་བའི་བཀྲ་ཤིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷའི་དབང་པོའི་དབྱངས་ལྟར་སྙན་པ་ནི་འགལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྔའི་སྒྲ་ནི་བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱ་བ་ལ་
ཐོག་མར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཁེངས་པ་ནི་བསྟོད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམའ་བ་ནི་སྨད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་

93-1-158a

ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ཟུར་ཆག་མེད་པ་ནི་བརྗེད་པར་དེ་མི་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཚང་བ་མེད་པ་ནི་འདུལ་བའི་བྱ་བ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཞུམ་པ་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །
མི་ཞན་པ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་བདེ་བ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ནི་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུབ་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ཆགས་
པ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕྲེལ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒྲ་གཅིག་ལ་སྒྲའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དུ་མ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་གཅིག་གིས་དོན་དུ་མའི་རྣམ་
པར་རིག་པ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྨད་པ་ནི་དམ་བཅས་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བརྟབས་པ་ནི་རྟབ་རྟབ་པོར་མི་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་ཀུན་ཏུ་གྲགས་པ་ནི་འཁོར་ཉེ་རིང་ལ་མཚུངས་
པར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དོན་དང་། དཔེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་གྱི་མན་ངག་གོ།།      །།བམ་པོ་བཅུ་དྲུག་པ། ད་ནི་རབ་འབྱོར་གང་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་
ཐེག་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚིག་གཉིས་པ་བཟུང་སྟེ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་དག་མེད་
པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ནི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། དབྱིབས་དང་། ཁ་དོག་དང་། དུས་དང་། འགྲིབ་ཅིང་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། སྐྱེ་ཞིང་འགག་པ་

93-1-158b

དང་། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། མཐོང་ཞིང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་ཅིང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ཅན་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་། ཁམས་དང་། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་ས་བཅུ་དང་། དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བ་དང་། རིགས་ཀྱི་ས་ལ་སོགས་པ་ས་བཅུ་དང་། འཕགས་པའི་གང་ཟག་གི་ས་དང་། གཉིས་དང་། ཆོས་ཀྱི་མདོ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་དང་། གསང་བ་དང་། མི་གསང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྙེད་པ་ལ་
སོགས་པ་དང་། རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བ་ནི་རིམ་གྱིས་སོ། །འབྲི་བ་ནི་ཆད་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཐོག་མ་སྐྱེ་བའོ། །འགག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་འཇིག་པའོ། །གནས་པ་ནི་དེ་ལྟར་སྐྱེ་ཞིང་འགག་པའི་ཆོས་
རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ། །མཐར་ཐུག་པ་ནི་དེའི་རྒྱུན་ཆད་ཅིང་བལྟར་མི་སྣང་བའོ། །གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུན་སྔ་མ་དང་། ཕྱི་མ་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེ་མི་འདྲ་བར་གྱུར་པའོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་
ལྟར་ཤེས་པས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ནི་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པར་མི་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་
རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུའོ། །འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལམ་དུ་མ་གཏོགས་པའི་

93-1-159a

ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚིག་གི་ལམ་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ། རབ་འབྱོར་གང་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་
པའི་གོ་འབྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚིག་གསུམ་བསྟན་ཏེ། རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཟག་ལ་
བདག་མེད་པས་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྔར་སེམས་ཅན་མེད་པ་ལ་གནས་ནས་ནམ་མཁའ་མེད་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་མེད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་སོགས་
པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། སྒྲའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མེད་
པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པས་གོ་སྐབས་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གོངས་པའོ། །མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འགྲེས་འདི་ལ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་སྟེ་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་
མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་དང་པོའོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་སྦྱར་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །གྲངས་མེད་པ་དང་སྦྱར་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཚད་མེད་པ་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཞི་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་
སྦྱར་བ་ནི་ལྔ་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སྦྱར་བ་ནི་དྲུག་པའོ། །སེམས་ཅན་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་བཅུ་གསུམ་གྱིས་བསྣན་ཏེ། ཐ་མ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་སྦྱར་བ་ནི་བདུན་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་བཀོལ་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་

93-1-159b

དང་སྦྱར་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོའི་ཆོས་དང་སྦྱར་བ་ནི་དགུ་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅུ་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲུག་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅུ་གཅིག་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅུ་གཉིས་པའོ། །
རེག་པ་དྲུག་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅུ་གསུམ་པའོ། །ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅུ་བཞི་པའོ། །ཁམས་དྲུག་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅོ་ལྔ་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅུ་དྲུག་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅུ་བདུན་པའོ། །སྟོང་པ་
ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་སྦྱར་བ་ནི་བཅུ་དགུ་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་ནས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་བར་དང་སྦྱར་བ་ནི་ཉི་ཤུ་པའོ། །སྟོབས་བཅུ་ནས། མ་འདྲེས་པའི་བར་དང་སྦྱར་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གཅིག་
པའོ། །རིགས་ཀྱི་སའི་ཆོས་ནས་བྱས་པ་རྟོགས་པའི་བར་དང་སྦྱར་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གཉིས་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་བར་གྱི་གང་ཟག་དང་སྦྱར་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གསུམ་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སངས་རྒྱས་དང་སྦྱར་བ་ནི་ཉི་ཤུ་
བཞི་པའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་དང་སྦྱར་བ་ནི་ཉི་ཤུ་ལྔ་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ནི་འགྲེས་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འགྲེས་ཉི་ཤུ་རྩ་་དྲུག་གོ། །ཐེག་པ་འདི་ལ་འོང་བའམ། འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མི་དམིགས་ཤིང་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚིག་བཞི་པ་བསྟན་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དབྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་གང་དུ་ཡང་འདོར་བ་མེད་དོ། །གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་དོ། །གར་ཡང་གནས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གནས་
སྐབས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། གནས་པ་མེད་པས་མི་གཡོ་བར་སྣང་ངོ་། །རང་བཞིན་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ས་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་ཉིད་

93-1-160a

དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། མཚན་ཉིད་ཁོ་ནར་བཟུང་སྟེ། དེ་ཉིད་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་
ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཕྱེ་སྟེ་སྨོས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལ་མི་གཡོ་བའི་འགྲེས་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ནས་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང་། རེག་པ་རྣམས་དང་། ཚོར་བ་རྣམས་དང་། ཁམས་དྲུག་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་
ཡན་ལག་རྣམས་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་
ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དང་། བྱང་ཆུབ་དང་། སངས་རྒྱས་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་
ཐེག་པ་དེ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡང་མི་དམིགས། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡང་མི་དམིགས། དབུས་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ནི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ལ། དེ་ནི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་པ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བཟུང་སྟེ། དུས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སོ་སོར་སྨོས་ནས། འདས་པའི་དུས་ཀྱང་འདས་པའི་དུས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དུས་སེལ་ལོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་དུས་
གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་སེལ་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐེག་པ་སེལ་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། སྐབས་ནས་སྨོས་པའི་བྱང་ཆུབ་

93-1-160b

སེམས་དཔས་སེལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་སམ་གསུམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བཅུ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གྲངས་ཀྱི་ཚིག་སེལ་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་
བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས། གཅིག་པུའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ནི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དུས་མཉམ་
པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཐེག་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དེ་ལ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་སེལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསྩལ་ནས་
ཀྱང་ཐམས་ཅད་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཇུག་བསྡུས་སོ། །དེ་ལྟར་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་
འདི་ལ་མཉམ་པ་དང་། མཉམ་པ་ནི་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྤྲོས་ཏེ་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་སེལ་ཏོ། །མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་ཉིད་ཐ་དད་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདོད་
ཆགས་ནི་མི་མཉམ་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་མཉམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་མེད་པར་བསྟན་ནས། རབ་འབྱོར་འདས་པའི་གཟུགས་ནི་འདས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། ཡང་སོ་སོའི་མིང་
སྨོས་ཏེ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པས་དམིགས་སུ་མེད་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འདས་པའི་གཟུགས་དམིགས་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་དང་འབྲེལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་སྨོས་པ་དེའི་ཚེ་སྟོང་པ་

93-1-161a

དེ་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ལ་གཟུགས་ཡོད་པར་གཟུགས་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་མི་དམིགས་པར་བསྟན་
ནས། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་མི་དམིགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། མཐར་ཐུག་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ས་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ནས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ། 
དེ་བས་ན་དེ་ལ་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མེད་ལ། དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དམིགས་པར་
ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འགྲེས་ནི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་བསྩལ་བའི་འགྲེས་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྩལ་བའི་འགྲེས་དང་། ཕུང་པོ་ལྔའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དུས་གསུམ་བསྩལ་བའི་འགྲེས་
དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཆོས་རྣམས་བསྩལ་བའི་འགྲེས་དང་། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྩལ་བའི་འགྲེས་དང་། དེ་དག་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྩལ་བའི་འགྲེས་དང་། དེ་དག་ཉིད་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་
ལ་སོགས་པ་མ་འདྲེས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དག་བསྩལ་བའི་འགྲེས་དང་། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་བསྩལ་བའི་འགྲེས་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྩལ་བའི་འགྲེས་རྣམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །
དེ་བས་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་འདི་ནི་ཤེས་རབ་

93-1-161b

ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སླད་དུ་བསྒོ་བ་མཛད་པས་འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པར་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་བརྟན་གང་པོས་འོག་ནས་བཤད་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་གསོལ་པའོ། །སྔར་གདམས་པ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བཤད་པ་རྩོམ་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
རབ་འབྱོར་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩམས་ཏེ། ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་བསྐོས་ལ། ད་ལྟར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བཤད་པ་བྱས་པ་ལས་ཞུས་པ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་འོག་ནས་བཤད་པའི་ལམ་འདོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་འགལ་བར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའམ་གཅིག་ཏུ་མ་གྱུར་
ལགས་གྲང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་པར་དགོངས་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པར་
འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐ་མའི་ཚིག་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་བཅུས། འོག་ནས་བཤད་པའི་ས་བོན་
གྱི་ཚིག་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་བྱུང་བ་དང་། ཕྱིས་འབྱུང་བ་དང་། ད་ལྟར་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་དུས་གསུམ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པར་བསྟན་ཏོ། །
གང་གི་ཕྱིར་མཐའ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པར་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དུ་

93-1-162a

མཐའ་ཡས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཐའ་གསུམ་མེད་པས་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་ན། འོ་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ལ། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ལྟ་བུ་
ཡང་མ་མཆིས། མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངོ་བོར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་མི་དམིགས་
པས་གདམས་པ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱང་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་བསྟན་པའི་དོན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་དུ་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་ལྟར་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་པར་མེད་པར་བསྟན་ནས་དཔེ་བསྟན་པའི་
ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་བདག་བདག་ཅེས་བགྱི་བ་ཡང་། བདག་ནི་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། མངོན་པར་འགྲུབ་པ་
མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གཉི་ག་ཡང་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གང་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་གཟུགས་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་སྟེ། 

93-1-162b

གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ལགས་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་པའི་
ཕྱིར་གདམས་པའི་འོས་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ལས་གུད་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སླད་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ན། མངོན་
པར་མ་གྲུབ་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བགྱིའམ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྤྲོས་པ་
ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་འོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྟན་ནས། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཞུམ་པར་མི་གྱུར་ན། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པར་རིག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་སྔར་གླེངས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་བཞག་པའི་ནང་ནས། རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རྗེས་
སུ་མཐུན་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཚིག་བཅུ་གཉིས་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ད་བསྟན་པར་བྱའོ། །བསྟན་ནས་ཀྱང་བཤད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་

93-1-163a

གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། དབུས་ཀྱི་མཐར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་འོངས་པ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དུས་གསུམ་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་གཅིག་པར་དགོངས་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་གྱི་མཐར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཚིག་གཉིས་པ་བསྟན་ཏེ། ཀུན་དུ་
མཐའ་ཡས་པ་དེ་དག་གི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གསུམ་པ་ལས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཚིག་བཞི་པ་ལ། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ལ་མི་དམིགས། གཟུགས་ནི་ཚོར་བ་ལ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་རང་གི་དངོས་པོ་དང་། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་བཙལ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ལྔ་པ་ལ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གློ་བུར་དུ་

93-1-163b

མིང་དུ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་གློ་བུར་དུ་བཏགས་པ་སྟེ། གློ་བུར་ཞེས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུ་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་ལ། འགག་པའི་དུས་ན་ཡང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་མིང་འབའ་ཞིག་དེ་ལྟ་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་ཡང་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པས་མེད་པར་བསྟན་ནས། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་
དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་མིང་མེད་པར་བསྟན་ནས། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དུ་ཟད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་
ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། མིང་དག་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཀུན་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་འདི་ལྟར་མིང་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། 
སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་མིང་དང་། སྟོང་པ་གཉིས་ཐ་དད་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ལ། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་མིང་

93-1-164a

ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་མིང་གི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་གློ་བུར་དུ་བཏགས་པ་ཡིན་
པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་མཐུན་པར་བསྒྲེ་བར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་
ནི་ཐ་དད་དེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་མིང་མེད་མིང་ལ་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། མིང་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
མིང་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མིང་ལ་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་མིང་གང་ཡིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་མེད་ཅིང་། མི་
དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཚིག་དྲུག་པ་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟར་བདག་ཤིན་ཏུ་མེད་པས་མི་དམིགས་ན། དེ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདག་ལ་སོགས་
པ་གང་ཟག་རྣམས་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མེད་ལ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །མངོན་
པར་འགྲུབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ཚིག་བདུན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རང་གི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་

93-1-164b

ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་ནས་འབྱུང་གི། མ་བརྟེན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་གཞན་ལས་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་ཉིད་ཡིན་གྱི། རང་གི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ནུས་པར་འགྱུར་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་
ཞེས་བཤད་དེ། འདུས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདུས་ནས་འབྱུང་བས་ན་འདུས་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས་འབྱུང་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་འགྲེས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། འདུས་པ་ལས་བྱུང་
བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གོ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་གོ། །ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་གོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་
པ་སྟེ་གང་དང་ཡང་བྲལ་བསམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་སྐྱེས་པ་གྱེས་པ་དང་ཞིག་པ་ལ་བྱའོ། །འདིར་ནི་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། གང་དང་ཡང་བྲལ་བས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་
ཆེན་པོ་འདི་ལ་མི་རྟག་པའི་དོན་ནི་མེད་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའི་སྒྲ་ནི་མེད་པ་ལ་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་རྟག་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྟག་ཏུ་མེད་པ་
དེ་ལ་བྱའོ། །གང་རྟག་ཏུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་དེ་ལ་མི་རྟག་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པའི་དོན་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་སྟེ། མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ལས་གྱུར་པ་གང་ཡང་མེད་

93-1-165a

ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟར་མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ཟད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ཟད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཀུན་
བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ནི་མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཟད་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་
བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཉེ་བར་ལེན་ན་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་མངོན་པར་མི་ཞེན་ཅིང་སྤོང་བ་དེའི་ཚེ། སྡུག་བསྔལ་
མེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་བདེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན། སྡུག་བསྔལ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །འདིར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ནི་གང་དང་ཡང་བྲལ་བས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་གང་དང་ཡང་བྲལ་བས་ནི་མ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་སྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྡུག་
བསྔལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་པ་དང་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཟད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་། མེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བདག་མེད་པ་ཡང་གང་དང་ཡང་

93-1-165b

བྲལ་བས་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། ཟད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་
ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་རྟག་པའམ། འཇིག་
པ་མི་རྟག་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལྟར་དེ་ནི་སྒྱུ་མའི་གཟུགས་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་གཟུགས་ལ་རྟག་ཅེས་བྱ་བའམ། མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐེར་ཟུག་ཏུ་
གནས་པ་མ་ཡིན། འཇིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་བརྒྱད་པ་ལ་གཟུགས་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །དེ་བས་ན། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་དགུ་པ་ལ། གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ། སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམས་
ལ་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་གཉིས་མེད་དོ། །དེ་གཉིས་མེད་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་རྒ་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པར་ཀུན་བརྟགས་ཤིང་

93-1-166a

མངོན་པར་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དོན་དམ་པར་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པས་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་མ་
ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཚིག་བཅུ་པ་ལ། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། 
སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱའོ། །དེ་བས་ན་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཅི་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་
མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་གདམས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གདམས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཚིག་བཅུ་གཅིག་པ་ལ། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཡང་གཞན་ལ་བྱང་ཆུབ་
དེ་ལྟས་དཔའ་ཡང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཟུགས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བཟུང་ནས་བསྟན་པའོ། །
ཚིག་བཅུ་གཉིས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་སོ་སོར་བརྟགས་ན་གང་ལ་བྱིང་བ་འམ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།།      །།བམ་པོ་བཅུ་བདུན་པ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྟན་
ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཚེ་འདི་ནི་གཟུགས་ཞེས་བགྱི་བར་གཟུགས་ལ་མི་འཛིན་ཅིང་མི་ལེན་མི་གནས་ཏེ། མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བགྱིད་ལ། འདོགས་པར་མི་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པའི་རིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ལྔ་སྨོས་ཏེ། 

93-1-166b

ཐོག་མར་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་མི་འཛིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡིད་ཀྱིས་མི་ལེན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ལྟ་བས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཚིག་གིས་གཞན་དག་ལ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་
འདས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་ལགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་དང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། གཉིས་སུ་བགྱིར་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་མ་སྐྱེས་པ་ནི་
གཅིག་པ་མ་ལགས་མང་པོ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་མ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དེའི་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་
ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་དང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། གཉིས་སུ་བགྱིར་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། དེ་ལ་གཟུགས་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་ཡོངས་སུ་
གྲུབ་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཡང་ཆོས་
ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་གཅིག་མ་ལགས་མང་པོ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དེ་ལ་ནི་གཅིག་གམ་གཉིས་
ཤེའམ། གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་གང་

93-1-167a

ལགས་པ་དེ་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་
ཉིད་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དེ་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ་གཉིས་སུ་བགྱིར་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པ་བཟུང་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ་གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་དང་འགྲིབ་པ་དེ་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཤིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདི་ལྟར་འགྲིབ་པ་ནི་གཅིག་
མ་ལགས་མང་པོ་མ་ལགས་པའི་སླད་དུ་སྟེ། དེའི་སླད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མེད་པའི་དོན་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་མེད་པ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འགྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་
དང་འགྲིབ་པ་དེ་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཤིང་གཉིས་སུ་བགྱིར་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་འགྲིབ་པ་གཉི་ག་ཡང་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་འགྲིབ་པ་ནི་གཅིག་མ་ལགས་མང་པོ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་འགྲིབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྱུ་མའི་གཟུགས་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་མ་

93-1-167b

མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་འགྲིབ་པ་གང་ལགས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང་དྲི་མ་དང་
བཅས་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་སྔར་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པ་ལས་ཕྱིས་དྲི་མ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་རྟག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། ཚོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་
འགྲིབ་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་གྲངས་སུ་བགྱིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་དོན་དམ་པའོ། །དོན་དམ་པ་
དེའི་གྲངས་སུ་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའོ། །དེས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན་དོན་དམ་པ་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་
ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་དོན་དམ་པ་གཅིག་སྟེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་རྣམ་པ་མང་པོར་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་པ་འདི་གང་དང་སྦྱར་ཞེ་ན། གང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་མ་ཐག་པ་ལ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་འགྲེས་བཞི་བསྟན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་དེ་དག་ལ་འདི་ལྟར་ཉེ་བར་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་
མི་འཛིན་ཅིང་མི་ལེན་མི་གནས་ཏེ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གོ། །གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་གང་ལགས་པ་དེ་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-168a

གསུམ་པའོ། །གཟུགས་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་གྲངས་སུ་བགྱིས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །འགྲེས་བཞི་པོ་འདི་དག་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་དེ་ལས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ཉན་འདོད་པའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་དྲི་བ་
དྲིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་འགྲེས་དང་པོ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་འདི་ལྟར་ཉེ་བར་རྟོག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གསུམ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་དྲི་བ་གསུམ་དྲིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གང་། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གང་ཉེ་བར་རྟོག་པ་ནི་གང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཉིད་སེམས་དཔའ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་
སྐུའི་བདག་ཉིད་དེ་དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། 
སྤྱིར་གླེང་བ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་དང་འབྲེལ་བའི་སེམས་དཔའ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མི་ཚོལ་ཞིང་དེའི་དོན་མི་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་
འབྲེལ་བ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་དང་འབྲེལ་བའི་སེམས་དཔའ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འདིའི་སྤྱོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་དེས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤེས་ཏེ་ཆོས་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་མེད་དོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པས་ནི་ཤེས་ཏེ་དོན་དམ་པར་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པ་གང་དག་དང་། རྟགས་གང་དག་དང་། མཚན་མ་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །རྟགས་དང་མཚན་མ་གཉིས་ནི་དེའི་བཤད་པའོ། །མིང་

93-1-168b

དང་། བརྡ་དང་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟགས་སོ། །མཚན་ཉིད་དང་། སྤྱོད་པ་ནི་མཚན་མའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་གང་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རིང་དུ་སོང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་དེ་དག་
ཐམས་ཅད་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐབས་དང་རིགས་པས་རྟོགས་པ་ནི་ཉེ་བར་རྟོགས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འགྲེས་གཉིས་པ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་
ཡིན་ཞེས་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་
ཡིན་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་
ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མི་སྐྱེ་བ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འགྲེས་གསུམ་པའི་སྐབས་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅིའི་ཕྱིར་ན་དེ་སྐད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དང་འགྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་ཀྱང་བརྟགས་པ། འགྲིབ་པ་ཡང་
བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གཉི་ག་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །འགྲེས་བཞི་པ་ལ། མ་སྐྱེས་པ་ཡང་གཞན་མ་ཡིན་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་སོ། །གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་

93-1-169a

དང་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་
གཟུགས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་གནས་བརྟན་གཉིས་ཀྱིས་དྲིས་པ་དང་ལན་འདེབས་པ་ཞིབ་མོར་འབྱུང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཉན་
ཐོས་ཀྱིས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཟིན་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་དམ་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པ་ཉིད་དུ་སོ་སོའི་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་
ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམས་ཀྱང་འདྲེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་སྤོང་བར་
འབད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཟིན་པས་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་
འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་ནི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་འཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པ་ཡོད་པར་མི་འདོད་དོ། །བདག་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡོད་པར་མི་འདོད། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། 

93-1-169b

ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་ནི་སུས་ཀྱང་ཐོབ་པའམ། མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས། མ་སྐྱེས་པ་ལ་གང་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ཀུན་བརྟགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཙམ་བསྩལ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འདོད་དོ། །དེ་
བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དེ་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་མི་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པར་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་
གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་རྩོམ་སྟེ། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་མགོ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དཀའ་བའི་འདུ་ཤེས་སམ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་
འདུ་ཤེས་གང་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་གང་ཡང་མི་ལེན་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་མཇུག་གི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་པར་
མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གིས་མ་སྐྱེས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་པ་ཡོད་པར་མི་འདོད་པའོ། །དེ་བས་ན་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་ཐོབ་པར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས། གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་

93-1-170a

པས་མ་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་མི་ཐོབ་ན་ཅི་མ་སྐྱེས་པས་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་འཐོབ་བམ། འོན་ཏེ་སྐྱེས་པས་མ་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་འཐོབ་ཅེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་དྲིས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པས་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་འཐོབ་བམ་འོན་ཏེ་ཆོས་
སྐྱེས་པས་མ་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་འགའ་ཞིག་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱིས། སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་
ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་མ་བཟོད་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་
ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ཐོབ་པར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཐོབ་པ་ཡང་ཡོད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ཡོད་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྐྱེས་པས་སྐྱེས་པ་འཐོབ་པ་དང་། སྐྱེས་པས་མ་སྐྱེས་པ་འཐོབ་པ་འདི་གཉིས་ནི་
མེད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ཙམ་ལ་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གདགས་པ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་ཏུ་གདགས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་
འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་དེ་ལྟ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཅི་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་
དོན་དམ་པར་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་འདྲིའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང་བསྩལ་བའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་

93-1-170b

རྣམ་གྲངས་དེས་ན་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་སྐྱེ་མི་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་མི་སྐྱེའོ། །སྐྱེས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེའོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་
རབ་འབྱོར་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་སྤོབས་སམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་བརྗོད་པར་སྤོབས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གཉིས་ཀ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་
གྲགས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་དེ་སྐད་བརྗོད་དུ་རུང་ངམ་ཞེས་དྲིས་པ་དེའི་ཚེ། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་དང་། 
སྐྱེ་བ་མེད་པའི་སྒྲ་གཉིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཚིག་ཏུ་ཡང་གྲགས་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པའི་སྤོབས་པ་ཡང་བདག་ལ་མེད་དོ། །ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་བརྗོད་པའི་སྤོབས་པ་
ཡང་བདག་ལ་མེད་དོ་གསུངས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་གཉི་ག་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྤོབས་པ་གང་ཡིན་
པ་དང་། བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་
སྐྱེས་པའི་ཆོས་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པར་བརྗོད་པར་སྤོབས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ལ་མ་སྐྱེས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཆོས་དང་སྤོབས་པ་དང་། བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་དྲུག་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་

93-1-171a

ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཡོད་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའམ། སེམས་དང་མི་ལྡན་པའམ། གཟུགས་ཅན་ནམ། འདུས་མ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །
མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སེམས་དང་མི་ལྡན་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་བཅུ་གཅིག་པོ་ལྟར་གཟུགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་
དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་བཞིན་དུ་བསྟན་དུ་ཡོད་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དབང་པོའི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདུས་
མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་མེད་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟེ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའོ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་ཡང་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ཅི་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ་ཞེས་འདྲི་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་བརྗོད་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད། སྤོབས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད། ཆོས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་གང་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ་
བརྗོད་པར་སྤོབས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་བརྗོད་པ་དང་། སྤོབས་པ་དང་། ཆོས་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་བརྗོད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །སྤོབས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཆོས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །གང་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ་བརྗོད་པར་སྤོབས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ་

93-1-171b

ཞེས་དེ་སྐད་བརྗོད་ནས། གཟུགས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་འགྲེས་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་པ་འདི་ལ་ཡང་སྔར་སྨོས་པའི་སྐྱོན་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་དེ་དྲན་པར་བྱས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ལ་ལན་འདེབས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ལྟར་འཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་
སྙད་དུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཉིས་མེད་པ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་འབྲས་བུ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །འོ་ན་སྔོན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཡོད་ལ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུའི་ཚེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སྐྱེས་པ་དང་
མ་སྐྱེས་པ་ལས་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལས་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་ནི་ལས་ཀྱང་མེད། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་
སྨིན་པ་ཡང་མེད། སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འགག་པ་ཡང་མེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་གི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་དུ་མི་འགྱུར་
རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་མ་སྐྱེས་པ་བསྩལ་ནས། ཡང་སྐྱེ་བའི་ཆོས་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་བ་བརྩམས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འདི་འདྲི་སྟེ། ཅི་གང་གི་

93-1-172a

ཚེ་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་དེ་མ་བྱུང་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་སྐྱེ་འམ། འོན་ཏེ་བྱུང་ཞིང་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཞིག་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་ན་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངེས་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་
འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཞིག་སྐྱེ་ན་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་བཟླས་ཏེ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྨྲར་མི་རུང་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་མི་འདོད། སྐྱེས་པའི་ཆོས་
ཀྱང་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་གནས་བརྟན་གྱིས་སྨྲས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེད་དེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་སྐྱེའོ། །སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བའི་ཆོས་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་
འགའ་ཞིག་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དམ་སྐྱེས་པ་འདས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དམ་ཞེས་སྨྲར་འོང་ཞེས་དེའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་པ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་པ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་
འགྲེས་གཉིས་དྲིས་སོ། །ཡང་སྐྱེ་བ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་ལ། སྐྱེ་བ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བས་གནས་བརྟན་གྱིས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭི་ཏི་བུ་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་སྐྱེ། མི་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་དེའི་གཏན་ཚིགས་སུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭི་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་
ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ཡང་གཉི་ག་ཡང་དོན་དམ་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་སྐད་བསྟན་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་འགྲེས་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་

93-1-172b

བ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་བརྗོད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། སྤོབས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་ལ། ཆོས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ་གང་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ་བརྗོད་པར་སྤོབས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་
སྐྱེ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་མཇུག་བསྡུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཟུགས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ནི་ནང་ན་ཡང་མི་གནས་ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་མི་གནས། གཉིས་ཀ་མེད་པར་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་
སོ། །གལ་ཏེ་དེ་འགའ་ཞིག་ལ་གནས་ན་ནང་ངམ་ཕྱི་རོལ་ལམ། གཉི་ག་ལས་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་གནས་གྲང་ན། འདི་ལྟར་དེ་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་དོན་དམ་པར་མེད་དེ། དེ་བས་ན་མི་གནས་པའོ། །དེ་སྐད་བསྟན་ནས་གནས་པ་དང་མི་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་ལེགས་པར་རྒྱ་བསྐྱེད་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའི་ཐབས་སྟོན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡོད་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་མི་གཡོ་མི་འཕགས་མི་འདའ་ཞེས་པ་བྱ་དེ་ཀུན་བརྟགས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། 
བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གསལ་ལོ། །གང་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བདུན་ནི་དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྲ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བྱ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན། 
ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་འཇིག་རྟེན། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འཁོར་བ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། གང་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོའི་འཇིག་
རྟེན་ནོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་མཉམ་པའོ། །གང་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱིར་སྦྱིན་

93-1-173a

པའོ། །གང་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་འཇིག་རྟེན་ལས་སོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། འབྱུང་བ་ནི་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་དུ་
འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་ངོ་། །གང་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་སྒྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་
གྱིས་གང་དག་གིས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་སོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའོ། །གང་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་འཇིག་རྟེན་
ལས་འབྱུང་བའོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་སྒྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་སོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་དུ་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་སུའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཡང་
དག་པའི་ཚིག་བརྗོད་པས་དོན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དམིགས་སུ་ཕེབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤཱ་རིའི་བུའི་ཚིག་ལ་ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཚིག་སྟེ། ལེགས་ཤིང་རིགས་པས་དམིགས་སུ་ཕེབས་པར་དོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་
ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དབེན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་
པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ལ་མེད་དེ་དེ་བས་ན་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་

93-1-173b

པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གནས་པ་འདི་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་དང་མ་བྲལ་ལོ་ཞེས་བདག་སྨྲའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་པ་དང་བཅས། འབྲས་བུ་བསྟན་པ་དང་བཅས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
འབྲིང་དུ་བཤད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་མདོ་དང་འབྲིང་དང་རྒྱས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལ་འདུལ་བའི་དབང་གིས་མདོ་དང་འབྲིང་གི་ཚུལ་གཉིས་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ།    །འདི་མན་ཆད་
ནི་འདུལ་བའི་འགྲོ་བའི་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ཤིང་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསལ་བས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་རྒྱས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་
ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གང་དག་འཁོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷའི་བུ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་ལྷ་རྣམས་འདུས་པར་ཡང་བསྟན་
ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུ་བརྗོད་པའི་སྐབས་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ལྟས་སུ་འཁོར་འདུས་པ་ཡང་མདོར་བསྟན་དགོས་སོ། །འོད་ཟེར་འབྱིན་ཅིང་འོད་བཀོད་པ་ཡང་
སྟོན་ཞེས་འབྱུང་བས་ན་ཆོས་བཤད་པའི་ལྟས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འོད་བསྟན་པ་མཛད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལྷའི་དབང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསོལ་བ་མི་འདེབས་པར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་ཤེ་ན། དེའི་ཚེ་འཁོར་རྣམས་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་
བཤད་པར་འདུལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་སྒོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་གསོལ་བ་བཏབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་

93-1-174a

ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གང་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་ཞེས་དྲིས་པ་འདི་གསུམ་གྱི་ལན་ནི་འོག་ནས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྔར་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཟུང་ནས་འབྲིང་དུ་བཤད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ནས་བརྩམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ཏོ། །གང་དག་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་མཐུ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེ་དག་ནི་རེ་ཞིག་སྐལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་འདི་དེ་དག་གི་རྣ་བར་ཐོས་ན་ཡང་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་བས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པའི་ཕ་རོལ་དུ། དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་
འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དྲིས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བར་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ཡང་དང་པོར་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལྟར་བསྟན་ན་གོ་སླ་བའི་
ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་མོད་ཀྱི་གཉི་ག་ཡང་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ལ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི། ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པས་གཟུགས་མི་རྟག་པར་ཡིད་ལ་

93-1-174b

བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། སྟོང་པ་དང་། ནད་དང་། འབྲས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔ་བསྟན་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགོག་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བདུན་བསྟན་པས་བཤད་པར་རིག་པར་
བྱའོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་མ་འདྲེས་པའི་མཐའི་བར་དུ་མི་དམིགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་རྣམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་
ཚུལ་གྱིས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དོན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་ནས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དང་། གཞན་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་
བའི་ཕྱིར་། སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དབང་སྒྱུར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་བདག་རང་ལ་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པའོ། །ཆུ་ཤིང་གི་སྔོན་པོ་ལྟར་ནང་གི་སྙིང་པོ་མེད་པས་ནང་བདག་གིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །རྐྱེན་དུ་མས་གསོ་དགོས་པ་དང་། ལུས་དང་
ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནད་དང་འདྲ་བས་ནད་དོ། །ཞེན་པའི་གནོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་མི་གཙང་བ་ཟག་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། འཇིག་པས་རིམ་བཞིན་དུ་སྐྲངས་པ་དང་སྨིན་པ་དང་། རྡོལ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་དང་འདྲ་བས་ན་འབྲས་སོ། །
ཕྱི་ནང་གི་གནོད་པས་ཟུག་པར་བྱེད་ཅིང་བཅོས་དཀའ་བས་ཟུག་རྔུ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཟུག་རྔུའོ། །སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དང་། གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྡིག་ཏོ་དང་འདྲ་བས་ན་སྡིག་པའོ། །རྐྱེན་གྱི་ཁར་ལས་པ་དང་། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཡིན་པས། གཞན་ལས་དབང་བསྒྱུར་
བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་རག་ལས་པའོ། །ནད་དང་རྒ་བ་དང་། འཆི་བ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་མི་བརྟན་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་བརྟན་པའོ། །རང་

93-1-175a

གི་ངང་དང་། གནོད་པས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་འཇིག་པའོ། །མི་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་ཞི་བ་བདེ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་པའོ། །མ་ཚོར་བཞིན་
དུ་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཚེ་བའི་ཕྱིར། འཚེ་བའོ། །གནོད་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དང་། འདྲེ་བ་དང་། འགོ་བའི་ནད་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར། འགོ་བའི་ནད་དོ། །བདག་མེད་པ་དང་། ཞི་བར་ཡིད་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། །ངག་གི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བདག་མེད་
པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞི་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དབེན་པའོ། །བདག་དང་བདག་གི་བས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཁམས་
གསུམ་དུ་མི་སྨོན་པས་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །ཕྱིས་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཆོས་དང་ཆོས་རྣམས་སྦྱོར་བ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་
བའི་སེམས་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་འགྲོགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །གསུམ་ཆར་ཡང་བདག་གི་ངོ་བོ་དང་། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་ཆར་ཡང་སེམས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །བསམ་གྱིས་
མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་ཟིན་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་ལ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱས་པ་སྟེ། འདི་ནི་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་བརྟགས་
པ་བཞི་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་འགྲོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྔར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་བླ་ན་མེད་

93-1-175b

པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ་ཞེས་སྤྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱས་ནས། དོན་དམ་པའི་ཚུལ་དུ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་འགྲོགས་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟར་འགྲོགས་
ཕ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་སོ་སོར་རྟོག་གོ། །འདིར་དགའ་ཞིག་གལ་ཏེ་སེམས་རྣམ་པར་འགྲོགས་པ་མེད་ཀྱང་འོན་ཀྱང་སེམས་སྔ་མའི་དབང་གིས་བསྐྱེད་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་སེམས་ཕྱི་མ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མའི་
སེམས་ལ་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྒོ་འདིས་སེམས་རྣམ་པར་འགྲོགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བག་
ཆགས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་དེ་ལ་སེམས་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པས་བག་ཆགས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་རྣོ་བ་དང་རྟུལ་བའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུར་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དོ། །
དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་མེད་པར་དཔྱད་ནས་ཡང་བདག་གི་ངོ་བོ་ལ་དཔྱོད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་ལ་མེད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་མཐོང་
བ་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཀུན་ཏུ་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་ཁོ་ནར་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ནི་རང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པའི་ངོ་
བོ་ཉིད་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་སུ་གྲག་གོ། །སེམས་མེད་པ་ནི་སེམས་མེད་པ་དང་འགྲོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་སུ་གྲག་པ་ལས་འགྲོགས་པའམ་ཡོད་པའམ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མ་གྲག་གོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་

93-1-176a

ནི་དེ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཡིན་པས་བསམ་པའི་ལམ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། སེམས་མ་ཡིན་ནོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རོ། །བདག་གིས་བྱས་པ་གཟོ་བར་བགྱི་སྟེ། བྱས་པ་མི་གཟོ་བར་
མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། སྔོན་བདག་གི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ན་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང་། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་
པ་བརྙེས་ནས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་བཅུག་སྟེ། དེ་དག་གིས་བསྟན་པའི་རིམ་པས་བསྒྲུབས་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་བས་ན་བདག་གིས་ཀྱང་འཁོར་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་རྣམས་ལ་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་
དགོད་པར་བགྱིའོ། །སྔོན་གྱི་དེས་བདག་ཅག་གིས་བསྟན་པའི་རིམ་པས་བསྒྲུབས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྔོན་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པ་བདག་གིས་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པའི་ཚིག་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་འདི་ལ་ཐོག་མ་དང་བར་མ་དང་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མར་ནི་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །བར་དུ་ནི་སྒྲུབ་པའོ། །ཐ་མར་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་ཐོག་མའི་གནས་སྐབས་སུ་འདི་དག་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་
ལས་བཟློག་པ་ནི་གདམས་པའོ། །འདི་དག་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །བར་དུ་ནི་མི་སྒྲུབ་པ་དང་། ལོག་པར་སྒྲུབ་དང་། ཅུང་ཟད་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་སྟེ་གནས་སྐབས་ཞིའོ། །དེ་ལ་མི་ཤེས་པས་མི་སྒྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་ཏུ་འཇུག་

93-1-176b

པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །ལོག་པར་ཤེས་པས་ལོག་པར་ཞུགས་པ་དག་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པའོ། །ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་ཅུང་ཟད་སྒྲུབ་པ་དག་ལེགས་པར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་དུ་འཇུག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གཟེངས་སྟོད་
པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དག་ལེགས་སོ་ཞེས་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས་དེ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགྱེས་པར་བགྱིད་པའོ། །ཐ་མར་ནི་ལམ་ལ་བཅུག་ཅིང་འབྲས་བུ་ལ་གཞག་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་ཞེས་དྲིས་
པ་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་གནས་པར་བྱ་བས་གནས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་ནི་གནས་པའོ། །དམིགས་པའི་ཚུལ་ནི་གནས་པ་
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་
ཡིན་པ་དེ་ཐ་མི་དད་དེ་གཅིག་གོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། གཅིག་པའི་ཆོས་ཉིད་གནས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གནས་
པར་མི་བྱ་བའི་འགྲེས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །གང་ཟག་རྣམས་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་འགྲེས་ལ་ཡང་རྣམ་
པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །

93-1-177a

ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བར་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འགྲེས་
ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་དང་། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་རྟག་གོ་ཞེས་གནས་
པར་མི་བྱ། མི་རྟག་གོ་ཞེས་ཀྱང་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྦྱིན་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་
ཉིད་བསྟན་པའོ། །ས་དང་པོ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱའོ་
ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པའོ། །མིག་ལྔ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ལུས་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པའོ། །གང་ཟག་བསྟན་པའི་འགྲེས་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ལ་གནས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་
པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་སྙམ་ཞེས་བྱ་བ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཅི་ལས་སེམས་པར་གྱུར་ཅེ་ན། 

93-1-177b

ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བཤད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་གནས་པར་མི་ནུས་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་མི་གནས་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ནི་ཅི་ལའང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བཞུགས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མི་གནས་པ་ལ་གནས་པའི་བསྒྲུབ་པ་བཤད་པས་གདུལ་བ་ལས་བརྩམས་
ཏེ་བཤད་པ་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བཤད་པས་འདུལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་ཟོས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་བརྩམས་ནས་བཤད་པ་གཞན་སྐབས་ཕྱི་སྟེ། ལྷའི་བུ་དག་གང་སྨྲས་པ་ཤེས་པར་མི་རུང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་མི་
ཤེས་སམ་ཞེས་ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་དྲིས་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཤེས་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་གྱིས་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་བརྗོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། 
འདི་ལྟར་དེ་ན་བཤད་པར་སྣང་བ་དང་། མཉན་པར་སྣང་བ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤྲུལ་པ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། བྲག་ཅ་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྟན་པས་ལྷའི་བུ་དེ་རྣམས་དགའ་བར་བྱས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའོ། །
ལྷའི་བུ་དག་གཟུགས་ནི་ཟབ་པ་མ་ཡིན་ཕྲ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་མ་ཡིན་ཕྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལྷའི་བུ་དག་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཟབ་པ་མ་ཡིན་ཕྲ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་
གཟུགས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་མ་ཡིན། ཕྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ནི་འགྲེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་འགྲེས་དང་རང་བཞིན་གྱི་གྲེས་སོ། །འོ་ན་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་གཟུགས་སུ་བརྟགས་པ་ཡང་མེད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་

93-1-178a

གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་བརྟགས་སམ། མ་བཤད་དམ་ཞེས་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་དྲིས་པ་དང་། དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལྷའི་བུ་དག་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བརྟགས་པ་མེད་པ་དང་། 
བཤད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །བཟོད་པ་འདི་ལ་མི་བརྟེན་དུ་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བཤད་པ་འདི་ལའོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་ཆོས་ཉན་པ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་ཏུ་འདོད་པར་བྱ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན། 
འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་མེད་པས། ཆོས་ཉན་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ན་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལྷའི་བུ་དག་བདག་ལ་ཆོས་ཉན་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འདོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་པར་འཆད་པ་པོ་དང་། ཉན་པ་པོ་མེད་པ་ཉིད་
དུ་སྟོན་ཏོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལྟར་ཟབ་པ། འདི་ལྟར་མཐོང་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཏིང་དཔག་དཀའ་བས་ན་ཟབ་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བར་དཀའ་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་
ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞི་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དག་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་གྱ་ནོམ་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་
ཕྲ་བའོ། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པའོ། །བསམ་པའི་ལམ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ལ་མཁས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པའོ། །འཇིག་
རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྟོགས་པའི་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་ཤིན་ཏུ་འཕགས་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པ་དང་མཛངས་པས་རིག་པར་བྱའོ། །

93-1-178b

ལེན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པའོ། །བདེན་པ་མཐོང་བའི་གང་ཟག་གམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །
བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྟན་ནས་ཡང་དོན་དམ་པར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ལེན་པར་བྱེད་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། འདིས་ནི་གང་དག་དེ་ལྟར་རྣམ་
པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཉིད་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་བཙལ་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། གནས་བརྟན་ཤ་ར་ད་ཏིའི་བུས་འཆད་པ་པོ་
དང་། ཉན་པ་པོ་མེད་པར་དམ་བཅས་པ་ལུང་དང་འགལ་བར་བསྟན་པས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཐེག་པ་གསུམ་རྒྱ་ཆེར་མ་བསྟན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐེག་པ་གསུམ་བཤད་པ་དང་། ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྩེ་བས་གནས་པ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་དང་། མི་བརྗེད་པ་དང་། སེམས་འཁྲུགས་པ་མེད་པ་དང་། སྤོབས་པའི་ཡོན་ཏན་བདུན་ལ་
སོགས་པ་ཆོས་འདི་རྣམས་བསྟན་ཏེ། བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཐོས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཆོས་འདི་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཤད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བཤད་པ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བསྟན་
པའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་དག་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །

93-1-179a

ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བའི་མཚན་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་གི་མཆོད་པ་བསྟན་ཏེ། མེ་ཏོག་འདི་དག་སྤྲུལ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསམས་པ་འོག་ནས་བསྟན་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་མེ་ཏོག་འདི་དག་མ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྱི། མེ་ཏོག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཟུགས་ཀྱང་མ་བྱུང་བ་སྟེ། གང་མ་བྱུང་བ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་གཟུགས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་
གཟུགས་མ་བྱུང་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་པ། མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཏགས་པ་དང་ཡང་མི་འགལ་ལ། ཆོས་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པར་མི་འགལ་བར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།།      །།བམ་པོ་བཅོ་བརྒྱད་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་རིག་པར་བྱས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་
བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སྔར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཞུས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་ཐ་མར་ཞུས་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་མི་སློབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་སློབ་པ་ཉིད་སློབ་པ་སྟེ་
དཔེར་ན་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་སློབ་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་གཟུགས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་
མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དྲིས་པ་དང་། སྟོང་པ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་

93-1-179b

སོ། །མི་སློབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ། ཀཽ་ཤི་ཀ་གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སློབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་གང་ལ་སློབ་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་སློབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀཽ་ཤི་ཀ་
གང་གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་སློབ་ཅེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་མི་སློབ་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པར་གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མི་
སློབ་པ་དེ་ཉིད་སློབ་པ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསླབས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསླབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན། གཅིག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀཽ་ཤི་ཀ་གང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པ་གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གྲངས་མེད། དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་
བསླབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསླབ་པ་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་དག་ལ་བསླབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ནི་གཟུགས་འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང་འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སློབ་
པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་དག་ལ་སློབ་པ་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཕེལ་བར་བྱ་བའམ། འགྲིབ་པར་བྱ་བ་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། དཀར་པོའི་ཕྱོགས་འཕེལ་བར་བྱ་བའམ། ནག་པོའི་ཕྱོགས་འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་
མི་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ནི་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་དེ་ལྟར་འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང་། འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་ཆོས་ངན་པ་རྣམས་

93-1-180a

ཆུད་གསན་པར་བྱ་བ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སློབ་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ངན་པ་རྣམས་ཡོངས་
སུ་སྤོང་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱེད་ན་དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། མེད་པར་བྱ་བ་མེད་ཅེས་འདྲི་བའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་གཟུགས་ལ་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཟུང་
བ་དང་འཛིན་པ་རྣམས་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་གཏན་ཚིགས་སུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གློ་བུར་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །གནས་པ་ནི་མི་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་འགག་པ་
མེད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་སྔོན་མ་བྱུང་བ་བླང་བ་མེད་དོ། །འགག་པ་མེད་པས་བཟུང་བ་ལས་དོར་བ་མེད་དོ། །གཟུང་བར་བྱ་བ་མེད་པས་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་དོ། །དོར་བར་བྱ་བ་མེད་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་
པར་བྱང་བ་མེད་པས་འཕེལ་བ་མེད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་འགྲིབ་པ་མེད་དོ། །བཙུན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ནས་བཙལ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལས་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲིས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱི་ལེའུ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འབྲིང་དུ་བཤད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རབ་འབྱོར་གྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་བྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཤད་པ་ཡང་དེ་ནི་དེ་ལས་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་བཤད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ན་རབ་འབྱོར་སྨོས་པ་ལྷའི་དབང་པོས་མ་བཟོད་ནས་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བཤད་པའི་སྐབས་

93-1-180b

ཕྱེ་བ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་སམ། དེ་ཁྱོད་ཀྱི་མཐུའམ་ཞེས་དྲིས་སོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། དང་པོར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་འདི་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡིན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་
ཆོས་འཆད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དེ་ཡང་མ་བཟོད་ནས། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་སོ་ཞེས་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་
སོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་གྱིས་ཚིག་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། དོན་དམ་པའི་ཚུལ་དུ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱི་རླབས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱི་རླབས་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱི་
རླབས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་དམིགས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་ཆོས་ཉིད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་བྱིན་གྱི་རླབས་མེད་པའི་ཆོས་མི་དམིགས་སོ། །ཆོས་ལས་གུད་ན་ཆོས་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ལས་གུད་ན་ཡང་བྱིན་གྱི་རླབས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་འགྲེས་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་འགྲེས་ལ་
ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གཞན་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དེ་གཅིག་

93-1-181a

པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །གནས་དང་གནས་པའི་དངོས་པོ་དང་། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་ནི་ཐ་དད་པ་ཡོད་ན་རིགས་ཀྱི་མེད་ན་མི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་འགྲེས་ལ་ཡང་། ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་
གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་མཐུའོ། །འདི་ནི་དེའི་བྱིན་གྱི་རླབས་སོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐུ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཏེ། བཤད་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
ཚིག་གོ། །གཟུགས་ལས་ཀྱང་བཙལ་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ལས་གཞན་དུ་ཡང་བཙལ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཐ་དད་པ་མེད་
པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་ལས་གུད་ན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
དེ་བས་ན། ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་ཆོས་བཤད་པ་འདི་ངོ་མཚར་དུ་གཟུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིག་རྣམ་པ་བཞི་བཀོད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་
དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཚད་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་མཐའ་ཡས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའམ་མ་བྱུང་ངོ་

93-1-181b

ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའམ། འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རོ། །དབུས་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའམ། མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་དུ་དབྱེར་མེད་
པས་ཆེ་བའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཚད་ནི་དམིགས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་གཟུགས་ལ་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གྲངས་ཀྱིས་དཔག་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །སྐད་ཅིག་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་
ཡས་པའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་མཐའོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགག་པའི་མཐའོ། །དབུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་པའི་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་གཅིག་གིས་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པ་བཞིས་
སྟོན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མཐའ་ཡས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་མཐའ་ཡས་པ་དང་། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་གཉིས་ཏེ། 
རྟག་པའི་མཐའ་དང་ཆད་པའི་མཐའོ། །མཐའ་དེ་གཉིས་མེད་པ་ནི་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའོ། །གལ་སེམས་ཅན་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་མཐའ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་
པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་བཤད་པ་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་བཤད་པ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་བསྟན་ན་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་
པ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་མ་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཀཽ་ཤི་ཀ་གང་ལ་སེམས་ཅན་དུ་བཤད་པ་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་གང་ཡང་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། 

93-1-182a

སེམས་ཅན་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀཽ་ཤི་ཀ་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་བཞུགས་ཏེ། 
སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་ཞེས་གསུང་དུ་བརྗོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཚིག་གི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཅན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མཐའ་ཡས་པའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཚིག་གི་ཁར་ལས་པ་
ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ལས་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བའམ། འགག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་དེ་ལྟར་ཡང་མ་གྱུར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཚིག་ལས་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་སེམས་ཅན་
མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བཤད་པ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་ཞིག་བསྟན་ན་ནི་དེ་ན་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་གཉིས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་དེ་གཉིས་ཀྱང་མ་བསྟན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མཐའ་ཡས་པར་
འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མ་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མེད་དོ། །དེ་མེད་པས་མཐའ་གཉིས་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་དམིགས་སུ་མ་
མཆིས་ཀྱང་། ཐེག་པ་གསུམ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཡང་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་གུད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་
དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་སློབ་པ་ནི་དོན་དམ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བྱང་ཆུབ་

93-1-182b

སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་གསར་དུ་སློབ་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་མ་བྲལ་བར་གཟིགས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ་ཞེས་མར་མེ་མཛད་
ཀྱི་དཔེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གཟུགས་མི་ལེན་
མི་འདོར་བའི་ཚུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། ངན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལེན་པ་དང་འདོར་བ་གཉིས་
ཀྱང་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྔོན་མ་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་བཞི་པོ་དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་པའོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པ་འདིའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འབྱུང་བ་དང་། བསོད་ནམས་མང་པོ་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་སྣང་ལ། བདག་ཀྱང་སྟོང་པར་སྣང་ངོ་། །འདིར་ཇི་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་བ་སྟོན་ཏོ། །གང་གིས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་
པའི་ལས་ཀྱིས་སོ། །གང་དུ་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་སྟེང་ངམ། ལྷ་ཡུལ་དུའོ། །གང་ལ་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་གཞུང་བརྡ་ཕྲད་སླ་བས་མ་

93-1-183a

བྲིས་སོ། །བསྲུང་བ་དང་བསྐྱབ་པ་དང་སྦ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ནི་སྲུང་བའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་གནོད་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་ནི་བསྐྱབ་པའོ། །ནང་གི་ནད་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པ་ནི་སྦ་བའོ། །འདིར་ཡང་གླགས་མི་རྙེད་པ་དང་། 
དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་མེད་པ་དང་། འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་བ་དང་། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བ་སྟེ། ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཤ་སྟག་གིས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་བུ་རམ་ཤིང་གི་ཚལ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཞེས་བྱ་
བའི་དཔེ་བསྟན་པས་ནི་རིན་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཚེ་འདིའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་དང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་ཕན་ཡོན་དུ་མ་དང་། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་དང་། སྤྲུལ་པས་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། འཐབ་པ་
དང་རྒལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་འཐོབ་པ་དང་། སེམས་འཁྲུགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། སྨན་གྱི་དཔེ་དང་། དཀར་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་དང་། སྲུང་བ་དང་དགེ་བའི་ཆོས་མངོན་པར་
འཕེལ་བ་དང་། ཚིག་བཙུན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་སློབ་པ་སྟོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་འདུལ་བ་དང་ང་རྒྱལ་མེད་པར་
བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྱད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་ཡོངས་སུ་འདུལ་བར་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐབས་མི་མཁས་པས་ཁེངས་པར་འགྱུར་བ་ལས་ཁེངས་པ་མེད་པར་བྱེད་པར་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་
ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུལ་བས་ན་ཡོངས་སུ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁེངས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁེངས་པར་མི་བྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་

93-1-183b

འོག་ཏུ་གཡུལ་ངོར་མཚོན་ཆ་ལས་སྲུང་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་དང་དེའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གནོད་པ་ལས་སྲུང་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་དང་། གླགས་མི་ཐོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་དཔེ་དང་བྲིས་ནས་གླེགས་བམ་དུ་བྱས་ཏེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བས་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་དང་། ས་ཕྱོགས་མཆོད་རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། དེར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་མཆོད་རྟེན་མཆོད་པ་བས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པ་ལྷག་པ་དང་། དེའི་རྒྱུ་དང་། སེམས་ཅན་
དམན་པ་མང་བ་དང་། སེམས་ཅན་དགེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་དང་། ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་ཡང་ཐེག་པ་དམན་པའི་སེམས་ཅན་མང་བ་དང་དེའི་རྒྱུ་དང་། བཤད་པ་འདི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་
རྟེན་ལ་མཆོད་པ་བས་ཀྱང་ལྷག་པ་དང་། འཛམ་བུའི་གླིང་ཙམ་དང་། སྟོང་གཉིས་ཙམ་དང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ཙམ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་སྙེད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་བས་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་བསྟན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུ་སོ་སོར་
ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རེ་རེས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་བས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་དང་དེའི་རྒྱུ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཇིག་རྟེན་ན་
གནས་ན་འཇིག་རྟེན་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་ལ་གཏད་པ་དང་། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གཡུལ་སྤྲོད་པའི་དཔེ་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་དང་། རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་དང་། རིག་
སྔགས་བླ་ན་མེད་པ་དང་། རིག་སྔགས་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་མིང་སྨོས་པ་དང་། དེ་དག་གི་རྒྱུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་པས་ལྷག་པར་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རིག་སྔགས་ཆེན་མོའོ། །བདག་གི་གོང་ན་གཞན་མེད་

93-1-184a

པའི་ཕྱིར་རིག་སྔགས་བླ་ན་མེད་པའོ། །བདག་དང་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིག་སྔགས་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དཔེ་བརྗོད་པས་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། ཐབས་མཁས་པའི་རྒྱུར་
གྱུར་པ་དང་། ཡང་ཚེ་འདིའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་། དུག་དང་། མེ་དང་། མཚོན་དང་། ཆུ་དང་ནད་ཀྱི་དབང་གིས་འཆི་བའི་དུས་མི་བྱེད་པ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་གྱི་འཚེ་བ་མེད་པ་དང་། དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་མི་འབྲལ་བ་དང་། སེམས་ཅན་
དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་དང་། ཡན་ལག་མ་ཚང་བ་དང་། རིགས་དམའ་བར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་ལུས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། སངས་
རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་དེ་དག་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་བརྒྱ་ཕྱིར་དོང་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་དང་། བདུད་ཕྱིར་ལོག་པ་དང་། དེ་ནས་
ཡང་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྔགས་པ་དང་། བསྲུང་ཞིང་བསྐྱབ་པར་དམ་བཅས་པ་དང་། འཛིན་པ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་མཆོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །སྐབས་འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཞན་
མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ས་ལའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་

93-1-184b

ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་ས་ལའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་དགའ་བོས་ཞུས་པ་དང་། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཀུན་དགའ་བོ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྔོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་
ཚེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འབྲས་བུའི་ས་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་ཅིང་། གཉིས་སུ་མེད་པར་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ། སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་པོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གཟུགས་གཉིས་སུ་མེད་
པའི་ཚུལ་དང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་དང་། ལེན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་ལེན་པའི་
ཚུལ་གྱིས་སོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དམིགས་སུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། དམིགས་ཤིང་ཀུན་བརྟགས་པས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ལེན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་
དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཚད་
མེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྲུང་ཞིང་བསྐྱབ་པ་དང་སྦ་བར་དམ་བཅས་པ་དང་། ལྷ་རྣམས་སྤོབས་པ་བསྒྲུབ་པ་དང་། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པ་དང་། 

93-1-185a

ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་མེད་པ་དང་། སེམས་ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དགའ་བ་དང་། ཆོས་ཉིད་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཛིན་པ་དང་། དེ་དག་ལ་ཆོས་སྦྱིན་པ་དང་། ལྷ་དེ་
དག་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བ་དང་། ལྷ་རྣམས་འོང་བའི་རྟགས་དང་། ལྷ་ངན་པ་རྣམས་འདོང་བ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དང་། ས་ཕྱོགས་མཆོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལུས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དང་། སྙོམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། རྨི་ལམ་བཟང་པོ་
རྨི་བ་དང་། ལུས་ལ་གཟི་མདངས་འཇུག་པ་དང་། རྐྱེན་རྣམས་པ་བཞི་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་རྐྱེན་རྣམ་པ་བཞིས་མཆོད་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ་མཆོད་པ་བས་ཀྱང་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པར་རིམ་གྲོ་ཙམ་འགའ་ཞིག་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་དང་། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འཛམ་བུའི་གླིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་ཡོངས་སུ་བཀང་བ་བས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཛིན་པ་
བསོད་ནམས་ཆེ་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །སྐབས་འདིར། ཀཽ་ཤི་ཀ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གིས་བསྟན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོགས་པ་
མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་ཡུལ་གྱི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པའི་
ཕྱིར་རམ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་། གཟུང་བར་མི་བྱ་བར་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲིབ་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྤང་བའམ། དཀར་པོའི་

93-1-185b

ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྤེལ་བའི་ཕྱིར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དབྲི་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། བསྣན་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཆོས་བསལ་བའམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་
མངོན་པར་ཞེན་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཉིས་སུ་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དུ་གནས་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཉིས་ཀྱི་བདག་
ཉིད་དང་། ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དོན་དམ་པར་གཅིག་ཅིང་ཐ་དད་པ་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་འདི་ལྟ་བུར་སྤྱོད་པའི་སྤྲོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་
སོགས་པ་ཡང་དོན་དམ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཐ་དད་པ་མེད་པས་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན། ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་འདོད་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་
ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གཅིག་སྟེ་གཉིས་སུ་མེད་པར་གནས་པའོ། །ཆོས་བཟང་ལྷའི་འདུན་སའི་དཔེ་བརྗོད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གདུང་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྟགས་མེད་པ་
དང་། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། མཚན་མ་མེད་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྟགས་མེད་པའོ། །ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །སྒྲའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨོས་སུ་མེད་པར་རོ། །
སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དང་ཐེག་པ་དམན་པའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་ཡོངས་སུ་བཀང་བ་བས་ཀྱང་

93-1-186a

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཛིན་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་བཤད་པ་དང་། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀློག་པ་གཉིས་མཚུངས་པ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པ་མཚུངས་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་ནོར་གྱི་བདག་པོ་བུ་
ལོན་པའི་འཇིགས་སྐྲག་པའི་དཔེ་བརྗོད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཉིད་འཐོབ་པ་དང་། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་དཔེ་བརྗོད་པ་དང་། ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་ཡོངས་སུ་བཀང་བ་
བས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཛིན་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རྣམས་མཐོང་བ་སྟོན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་
བཅས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཐེག་པ་གསུམ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏེ་དེ་དག་མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དང་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ལམ། ཚུ་རོལ་མ་ཡིན་ཐང་མ་ཡིན། གཤོང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་
ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཤད་དོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་མོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་

93-1-186b

ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསམས་ཏེ་སྨྲས་པའོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མི་མཐོང་སྟེ་ཡུལ་ཆེ་བས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་སོ། །ཤིང་ལྗོན་པའི་དཔེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཤིང་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ནི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུའོ། །
བདག་གིས་མཆོད་པ་བས་ཀྱང་གཞན་ལ་བྱིན་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་སྟོན་ཏོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་བཤིག་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བགོ་བཤའ་བྱས་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་གི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་བཤད་ཅེས་བྱ་བས་
ནི་སྟོན་པའི་བྱེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་གང་ཞིག་ལ་བདག་གིས་རིམ་གྲོ་དང་བཀུར་སྟི་དང་བསྟི་སྟང་དང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བསྟེན་ཅིང་གནས་པར་བྱ་སྙམ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་མཆོད་པ་མཛད་ན། དེ་ལས་གཞན་པ་
ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་འདིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུའི་
གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མཆོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་བཀོད་པ་བས་སེམས་ཅན་གཅིག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གཞག་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆེ་བར་བསྟན་
པའི་འགྲེས་དང་། དེས་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་བཀོད་པ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གླེགས་བམ་དུ་བྱས་ཏེ་བྱིན་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་འགྲེས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྟན་པ་འཕེལ་བ་བསྟན་
ནས། དེའི་རྒྱུས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་གང་ཟག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། འཕགས་པའི་གང་ཟག་མངོན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། དེ་ནས་ཡང་གླིང་བཞི་པ་དང་། སྟོང་གཅིག་དང་། སྟོང་

93-1-187a

གཉིས་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་བཀོད་པའི་བསོད་ནམས་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གླེགས་བམ་དུ་བྱས་ཏེ་བྱིན་པ་
བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་འགྲེས་དང་། དེའི་རྒྱུས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་འགྲེས་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་གང་ཟག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། འཕགས་པའི་གང་ཟག་མངོན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་འགྲེས་དང་། དེའི་འོག་
ཏུ་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྟན་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཙོ་བོར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བློས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་བློས་
འཇུག་པ་ནི། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་བའི་འགྲེས་དང་། དོན་བསྟན་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ནི་གཉིས་སུ་བལྟ་བ་མ་ཡིན། གཉིས་སུ་མེད་པར་བལྟ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་རྟོག་ན། གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་
ཉིད་དུ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཡང་མི་བལྟ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཡང་མི་བལྟ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་མཚན་མར་མ་ཡིན། མཚན་མ་མེད་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་སྐབས་བཅུ་
བཞིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཅུ་བཞི་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། གནས་གྱུར་པ་དང་། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་འཛིན་པ་དང་། ས་ནས་ས་གཞན་དུ་འཕར་བ་དང་། ས་གཞན་དང་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་

93-1-187b

པ་དང་། སྤོང་བ་དང་། རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་སྒོམ་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པ་འཛིན་པའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་མ་རྣམས་མི་འཛིན་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་
པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། མཚན་མར་མ་ཡིན། མཚན་མ་མེད་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱི་དུས་ན་ཡང་སྲིད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བླང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དུས་ན་ཡང་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་དོར་བའི་
རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་བླང་བར་མ་ཡིན། དོར་བར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པས་དབྲི་བ་མེད་ལ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་
མེད་པས་བསྣན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དབྲི་བར་མ་ཡིན། བསྣན་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་ཀྱི་ཚེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ལ། གནས་གྱུར་པའི་ཚེ་
ཡང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཚེ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། 
མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་མ་མཐོང་བས། སྐྱེ་བར་མ་ཡིན་འགག་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ས་འོག་མ་ནས་ས་གོང་མར་འཕར་བའི་ཚེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ས་གོང་མར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡང་མི་འཛིན་ལ། 
ས་འོག་མར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ངན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། གཟུང་བར་མ་ཡིན་མི་གཟུང་བར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་གོང་མ་ལ་གནས་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་། ས་འོག་མ་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་བའི་རྣམ་པར་

93-1-188a

རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་དང་མི་གནས་པ་གཉི་ག་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས། དེའི་ཕྱིར་གནས་པར་མ་ཡིན་མི་གནས་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ན་སྒྲུབ་པ་དེ་
ལ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་ལོག་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་ཚེ་
ཡང་འདི་ནི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་མི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། རིགས་པར་མ་ཡིན། མི་རིགས་པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་
སྒྲིབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་རྣམས་སྤོང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕྲ་མོ་རིམ་གྱིས་སྤོང་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། བག་ཙམ་མ་ཡིན་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཚེ་ཡང་དོན་དམ་པ་དེ་བཞིན་
ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལས་སའི་རིམ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང་མཆོག་གི་དོན་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་དོན་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་མེད་པའི་དོན་དང་། དམན་པ་མེད་པ་དང་། ལྷག་མ་མེད་པའི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་ཆ་ཤས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་
རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆ་ཤས་སུ་མ་ཡིན། ཆ་ཤས་མེད་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་
བརྟགས་ན་གཏན་གྱི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཆོས་སུ་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་སྒོམ་པའི་ཚེ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའམ་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མ་

93-1-188b

ཡིན་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་ཡང་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་བཟློག་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མ་ཡིན་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མ་ཡིན་པར་མ་ཡིན་ཞེས་
བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་དང་། དམིགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་འདི་ནི་བཤད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་རྣམ་པར་
མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ནི་དམིགས་པའོ་ཞེས་བཤད་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དོན་དང་ལྡན་ལ་ཚིག་འབྲུ་དང་ལྡན་པར་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་ཀྱིས་ནི་བདག་གིས་བཟུང་བའི་བསོད་ནམས་པས་བཤད་པའི་བསོད་
ནམས་ཆེ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་པས་འདི་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་འགྲེས་དང་། བསྐལ་པ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པར་དམིགས་པའི་
ཚུལ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱད་པ་བས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་བཤད་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་འགྲེས་དང་། དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྟར་བཅོས་པའི་འགྲེས་བཞི་སྟེ། དམིགས་པ་
དང་བཅས་པའི་སྒོམ་པ་བསྟན་པའི་འགྲེས་ནི་དང་པོའོ། །འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའི་འགྲེས་ནི་གཉིས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཐོབ་པའི་འགྲེས་ནི་གསུམ་པའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བསྟན་
པའི་འགྲེས་ནི་བཞི་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྟན་པའི་འགྲེས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མི་དམིགས་པར་གདམས་པའི་འགྲེས་ནི་དང་པོའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་གནས་པའི་འགྲེས་ནི་

93-1-189a

གཉིས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཛམ་བུའི་གླིང་དང་། གླིང་བཞི་པ་དང་། སྟོང་གཅིག་དང་། སྟོང་གཉིས་དང་། སྟོང་གསུམ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་བཀོད་པ་བསོད་ནམས་པས་གཞན་
དག་ལ་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་འགྲེས་དྲུག་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ནས་རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་བཀོད་པའི་བསོད་ནམས་པས། གཞན་དག་ལ་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་བསྟན་པ་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་དང་། གླིང་བཞི་པ་ལ་
སོགས་པའི་དབང་གིས་འགྲེས་དྲུག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་བསོད་ནམས་པས་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་བསྟན་པ་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་དང་། གླིང་བཞི་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་
འགྲེས་དྲུག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་བཀོད་པའི་ཡང་འགྲེས་དྲུག་གོ། །དེ་ནས་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་བཀོད་པ་དེ་དག་ལ་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་བས་ཀྱང་གཅིག་གཅིག་ལ་མྱུར་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་བསྟན་
པ་ལ་ཡང་འགྲེས་དྲུག་གོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྟན་པའི་འགྲེས་དང་། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་འགྲེས་ཏེ་འདིར་ནི་འགྲེས་དེ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་སྐབས་འདི་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱང་མཆོག་
ཏུ་འགྱུར་བར་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་བཤད་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་
དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྒོམ་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་གཅིག་མཆོག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་

93-1-189b

ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་རྒྱུ་གསུངས་པ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་བདག་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པར་ཟད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་
ཅད་གདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདི་ལག་ལ་བཟུང་སྟེ་སྨྲས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་བསྡུ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་། ཐོབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་ཏེ་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་དང་ཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། 
གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོད་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་བར་དུ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་དངོས་ཇི་ལྟ་བ་དང་། 
དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མེད་པས་དངོས་པོ་དང་དམིགས་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་མེད་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བསྙད་དགོས་
སོ་ཞེས་དྲིས་པ་སྟེ། ཇི་སྟེ་དངོས་པོ་དང་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བར་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དེ་བཞིན་སེམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དམིགས་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གལ་ཏེ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།།      །།

93-1-190a

བམ་པོ་བཅུ་དགུ་པ། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མཚན་མ་བྱས་ཏེ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་དེ་ལ་ནི་ཀླན་ཀ་མེད་
དོ། །ཇི་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ལེགས་པར་མ་བསླབས་པ་གསར་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་དག་ལ་ནི་ཀླན་ཀ་དེ་རིགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་དག་ནི་མཚན་མར་བྱས་ཏེ། ཡོངས་སུ་མི་བསྔོའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་གསར་བུ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་མཚུངས་པའི་སྐྱོན་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའི་མདུན་དུ་མི་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསར་བུ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་བཤད་པའི་སྣོད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་དད་པ་ཙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཤད་ན་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མ་ཐོད་པ་
ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མདུན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་བཤད་ན་ཉེས་པ་མེད་པར་རོ། །དེ་ནས་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྗེས་
སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དོན་དམ་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟོན་ཏོ། །མཚན་མར་བྱས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་རྣམ་པ་
བཞིས་མི་རིགས་ཏེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་གཉིས་ཕྲད་པ་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཕྲད་པ་མེད་པ་དང་། བསྔོ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་

93-1-190b

བྱ་བ་གཉིས་ཕྲད་པ་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་གང་གིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་དེ་ནི་ཟད་ཅིང་འགགས་ལ་མེད་དེ་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་
བས་ནི་སེམས་གཉིས་ཕྲད་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དངོས་པོ་དེ་དག་དང་། དམིགས་པ་དེ་དག་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་བྱས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཟད་ཅིང་འགག་པ་མེད་དེ། རྣམ་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་
ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཅི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་འམ། གལ་ཏེ་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྔོར་ནི་སེམས་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་ཉིས་མེད་པར་སྟོན་
ཏོ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། སེམས་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་བརྟགས་པ་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །
གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བར་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དྲིས་སོ། །ཡང་
བྱམས་པ་གལ་ཏེ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས། དེས་ཀྱང་བསླབ་པའི་དབང་གིས་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེས་བདུད་ཀྱི་ལས་དེ་དག་ཐོས་ནས་འགྲིབ་པའམ་འཕེལ་བ་མེད་

93-1-191a

པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྤྱིར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་ནས་། དེའི་འོག་ཏུ་བྱམས་
པ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལམ་གྱི་རྒྱུན་བཅད་པ། སྤྲོས་པ་དང་སྲིད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུན་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་པར་བཤད་པའི་སྐབས་འབྱེད་དོ། །དེའི་
འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དྲིས་པ་དང་། དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་འགྲེས་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་དྲུག་མེད་པས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་གྱི་དེ་
ལས་གཞན་དུ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་དང་པོའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་པའི་སེམས་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་ཀྱང་ཟད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མེད་པ་དང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་
བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སེམས་ན་མཐུན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་གཉིས་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། སོ་སོ སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ན། དེ་དག་ཟད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་
བླ་ན་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྔོ་བས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ་ཉིད་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པར་ཤེས་ཤིང་མཆོག་ནས་མི་མཉམ་པ་དང་། 

93-1-191b

མཉམ་པའི་བར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་དེ་དག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་མཚུངས་པར་ཤེས་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་མཚན་མར་བྱས་ཏེ། ཡོངས་
སུ་བསྔོ་ཞིང་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་འདས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མཚན་མར་བྱེད་ཅིང་ཡུལ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་དག་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཤེས་པར་མི་བྱེད་
ཅིང་ཚད་མར་མི་བྱེད་ན་དེ་ཡང་དག་པར་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་མཚན་མར་མི་བྱེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་གཉིས་མི་འགལ་བར་ཇི་ལྟར་རུང་སྙམ་ནས་དྲིས་པ་དང་། དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་ནི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། སངས་
རྒྱས་དེ་དག་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དེ་དག་དང་། སེམས་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། འོན་ཀྱང་བདག་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཚན་མར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྟ་ཞིག །དེ་ལྟར་མཚན་མར་བྱས་ཤིང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་
བསྔོ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྗེས་སུ་གནང་བ་མ་མཛད་དེ། དེ་ནི་ཁ་ཟས་ཞིམ་པོ་དུག་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་བྱ་ཞིང་དེ་ལ་བསླབ་པར་ཡང་མི་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཚད་མར་བྱས་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་

93-1-192a

དག་གིས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དུག་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་འགྲེས་ནི་བདུན་པའོ། །དེ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁམས་གསུམ་དང་དུས་གསུམ་དུ་མ་
གཏོགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་དུག་མེད་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་དུག་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་པའོ། །
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚིག་ལས་རྣམ་པ་མང་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མཛད་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་བར་བསྟན་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་། བསམ་
གཏན་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་པས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འདི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་
དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་རྐྱེན་བཞིས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་པས་ལྷག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་
རྣམས་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྐྱེན་བཞི་དང་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་པས་ཀྱང་ལྷག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་བགྱི་བའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་གཟུགས་མཆིས་སུ་ལགས་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཡང་མི་ཤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་ཀུན་མི་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསོད་ནམས་སྔ་མ་རྣམས་ནི་མཚན་མའི་

93-1-192b

འདུ་ཤེས་དང་། དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཡིན་པས་དམན་པ་ཡིན་གྱི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་ནི་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ལྷག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ལྷའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་རྣམས་དང་
ཚངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱས་པ་དང་། རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་འགྲེས་གཉིས་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཡོངས་སུ་
བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་གི་མི་དམིགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་བསྟན་པའི་འགྲེས་སོ། །མི་ལེན་མི་གཏོང་། མི་རློམ་མི་བརྙས་ཤིང་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་
དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་དམན་པ་དང་ལྷག་པ་མེད་པའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། 
ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་
བ་གཅིག་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཚུངས་ཏེ། དེ་དང་མཚུངས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཚེ་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་
པར་དག་པའི་ཕྱིར་སྔར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། ཕྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བའི་ཕྱིར་སྔར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ཕྱིས་འགག་པ་མེད་ཅིང་འཕོ་བ་མེད་པ་དང་

93-1-193a

འཇིག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང་། འཕོ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་མོ་ཞེས་སོ་སོར་
རྟོག་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང་། དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསོད་ནམས་བསགས་པས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་འགྲེས་ཏེ། འདི་དག་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་འགྲེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོད་པ་དང་བཀླགས་པ་དང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། 
ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོས་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ་འཁོར་གཞན་རྣམས་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སླད་དུ་སྣང་བར་བགྱིད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་བཅུ་བདུན་
གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བསྟོད་པ་ལ་བརྩམས་སོ། །ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་ཞེས་བྱའོ། །
དེ་ལ་འདི་ནི་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ནས་བསྐོར་བ་སྟེ། འདི་ནི་བདེན་པ་བཞིའོ་ཞེས་བྱ་བར་བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཚིག་ནི་གཅིག་གོ། །བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་། བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་
ལེའུ་ཚིག་ནི་བསྐོར་བ་གཉིས་སོ། །བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །སྤངས་སོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །བསྒོམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ་ཚིག་ནི་བསྐོར་བ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་བསྐོར་བའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་

93-1-193b

བདེན་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་སྤངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་
ལ་ཡང་འགོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ཡང་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དང་། བསྒོམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་བཅུ་
གཉིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའི་ཐབས་སྔར་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དྲིས་ཟིན་ལ། བཤད་ཀྱང་ཟིན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའི་ཐབས་དྲིས་
པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འདིར་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་གུས་ཤིང་འཇར་བས་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་སྟོན་པ། སྟོན་པ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐ་
དད་པ་མེད་པར་བརྟགས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་དྲིས་པ་འདི་ཅི་ལས་བྱུང་གླེང་གཞི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དགོས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་མ་མགུ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་བས་ཤཱ་རིའི་བུས་འོག་ནས་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་རྣམས་ནི་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གུས་པར་བྱའོ་
ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་རྣམས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་མི་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་

93-1-194a

རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་གནས་ཤིང་གཅིག་གི་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་པར་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ལས་གཅིག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་
པའི་ཚེ་ཡང་དྲུག་ཅར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས། ཕན་ཚུན་གཅིག་གི་རྒྱུར་གཅིག་འགྱུར་བ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་དྲིས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་དྲིས་པའོ། །གཟུགས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་མེད་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་གཟུགས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུས་པ་གཉིས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་གང་གིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། འཇིག་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་
པ་མེད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་གཉིས་ཀྱང་རྒྱུན་གྱི་དབང་གིས་མེད་དོ། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་
འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་མེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པས་དམིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་ཤིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེས་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཚེ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཤེས་

93-1-194b

རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྩོལ་བ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐོབ་པར་མི་བྱེད། 
དམིགས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་མི་དམིགས་
སོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མིང་ཇི་ལྟ་བ་དང་མཚན་མ་ཇི་ལྟ་བ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆོས་གང་ཡང་མིང་དང་མཚན་མ་དང་མངོན་
པར་འདུ་བྱེད་པས་མི་འཛིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་མིང་དེ་ཡང་མཚན་མ་དེ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེས་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་
པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅེས་ཞུས་པའོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དང་མི་ལེན་པ་དང་མི་གནས་པ་དང་མི་འདོར་བ་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང་། མི་འཛིན་པ་དང་། མི་གཏོང་བ་དེ་ལྟར་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དེ་ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་འདི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མཉམ་པས་མཉམ་པར་གྱུར་པ་ན་ཆོས་གང་ཡང་བདག་
གིས་གཟུང་བར་བྱ་བར་མི་དམིགས་པ་དང་། བདག་རང་འཛིན་པ་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་ལེན་པ་དང་། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དོར་བར་བྱ་བ་གང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་

93-1-195a

དང་། འདི་ནི་བདེན་པའོ་ཞེས་བདེན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང་། གཟུང་བ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་བ་དཀར་པོ་དང་ནག་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་མ་མཐོང་བས་མི་འཛིན་མི་གཏོང་བ་དེའི་ཚེ་བདག་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅེས་ཀྱང་བཤད། གང་ཡང་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་ཅེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ངོ་མཚར་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པས་མི་སྐྱེ་
བ་དང་། མི་འགག་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་དང་། འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ན་མི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གིས་བརྗོད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བགྱིད་པའོ། །ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་མི་བགྱིད་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་གཉི་གར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཤད་དོ། །གཟུགས་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དངོས་པོ་མེད་
པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་མི་དམིགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་ཆེ་བར་མི་བགྱིད་ཆུང་བར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་
གཟུགས་ཆེ་བར་མི་བྱེད་ལ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་ཆུང་བར་ཡང་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་

93-1-195b

སྤྱོད་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འགའ་ཞིག་བྱེད་ན་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་བརྗོད་དུ་རུང་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ཏེ་ཅི་
ཡང་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུགས་ཆེ་བར་མི་བྱེད་ཆུང་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་བརྗོད་པར་མི་རིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པས་དེ་ལ་གང་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་གྲངས་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། 
སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མཐོང་བ་པོ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་
ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །གཟུགས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་
མ་མཆིས་པ་ནི་རྟོགས་པ་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་སྟོབས་དང་མི་ལྡན་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམ་ཆུང་བའམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་མེད་པའོ། །ཆོས་བླུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བདག་ཉིད་ཆེ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཐོས་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བརྩམས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་དང་། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚད་

93-1-196a

དང་། བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚད་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱད་པའི་དུས་ཀྱི་ཚད་དོ། །སྐབས་དེ་ཉིད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་གཏམ་གྱི་སྐབས་དབྱེའོ། །དེ་ནས་ཡང་སྐབས་དེ་ཉིད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མོས་
པར་དཀའ་བའི་སྐབས་ཕྱེའོ། །དེ་ནས་ཡང་མོས་པར་དཀའ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དེ་ལྟར་མོས་པར་དཀའ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཇི་ཙམ་དུ་ཟབ་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བས་ཟབ་པའི་ཞུ་བ་ཞུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་བཅིངས་མ་
གྲོལ་བར་བཤད་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་བཤད་པ་དང་། ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པ་བཤད་པ་དང་། ཆགས་པ་དང་མ་ཆགས་པ་བཤད་པ་སྟེ། བཤད་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་སྐབས་ཕྱེའོ། །དེ་ལ་རབ་འབྱོར་གཟུགས་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་
པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དེ་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ན། དུས་དེ་སྲིད་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བཅིང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བཅིངས་པས་མ་བཅིངས་ཞེས་བྱའོ། །
ཕྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་གྲོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་ལ་ནི་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཅིས་ཀྱང་མ་གོས་པ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་
གཟུགས་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་
བར་བྱའོ། །ཡང་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་དང་སྦྱར་ཏེ་བསྟན་པ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་འཁོར་བ་ན་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་སྔོན་གྱི་

93-1-196b

མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིས་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་བར་
གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ནི་དུས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བར་བཤད་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་ནས་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་
དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་བཤད་པར་བརྩམས་པ། གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་
ཆོས་རྣམས་ལ་བཅིངས་པ་མེད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མེད་དེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ནི་དོན་དམ་
པར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་མོས་པར་དཀའ་བ་བསྟན་ནས། ཡང་རྣམ་
པར་དག་པའི་ཕྱིར་མོས་པར་དཀའ་བ་བསྟན་པ། དེ་ལ་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་དག་པ་
ཞེས་བྱ་བ་གུད་ན་གང་ཡང་མེད་ཀྱི་གང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་

93-1-197a

རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ། གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པར་
དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །
མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་
བུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་དེ་
བཞིན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་མེད་དེ་གཅིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་བར་དུ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་གཅིག་གོ་ཞེས་མཇུག་བསྡུས་ཏེ་
བསྟན་པ། དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་དག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་དོ་
ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ཐ་དད་དུ་དབྱེ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པའོ། །བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་མ་ཡིན་པའོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་

93-1-197b

ཐུན་མོང་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་བོར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་འགའ་ཞིག་བཟུང་ནས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་
འགྲེས་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་གཅིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་
པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་གསུམ་གྱིས་དེ་དག་རིམ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏེ། བདག་རྣམ་པར་དག་པས་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཉིད་བདག་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལ་
འགྲེས་ཀྱི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བདག་རྣམ་པར་དག་པས་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པས་བདག་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བདག་རྣམ་པར་དག་པ་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ། གཉིས་སུ་བྱར་མེད་སོ་སོ་མ་
ཡིན་ཐ་མི་དད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་དག་པ་དང་བདག་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པས་བདག་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདག་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་འགྲེས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་དག་པས་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ། གཟུགས་རྣམ་པར་དག
པས་འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། འདོད་ཆགས་

93-1-198a

རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་འགྲེས་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་
ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་བཟུང་ནས་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་བཤད་པའི་འགྲེས་ནི། ཇི་ལྟར་མ་རིག་པ་རྣམ་པར་དག་པས་འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་དག་པ། འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་དག་པས་མ་རིག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་ན་མ་
རིག་པ་རྣམ་པ་དག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལའང་སྦྱར་
སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་
པ་དང་། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་བསྡུས་པའི་འགྲེས་ལ་ཡང་ཐོག་མར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྣམས་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། 
ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་བཟུང་ནས་དེ་དག་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་འགྲེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་

93-1-198b

པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ། གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་རྣམས་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། 
ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་
རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནས། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་
བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་བཟུང་ནས་དེ་དག་གཉིས་སུ་མེད་པ་བསྟན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཚོར་
བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་རྣམས་
དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བའི་ཚོགས་དྲུག་གི་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བཤད་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པར་དག་པའི་འགྲེས་དང་། དུས་གསུམ་

93-1-199a

རྣམ་པར་དག་པའི་འགྲེས་བསྟན་ཏེ། འདི་མན་ཆད་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་རྣམ་པར་དག་པ་བཤད་པ་ཐོས་ནས་སྤོབས་པ་སྐྱེས་ཏེ་འཁོར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ནི་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་དག་
པའི་ཚིག་བཅུ་གསུམ་རིམ་གྱིས་བསྟན་པར་བརྩམས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དུ་མའི་དྲི་མས་བརྩམས་པ་འཁོར་བའི་ཆོས་དེ་དག་དང་ཐ་དད་པར་མ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་དྲི་མ་
དེ་དག་གིས་དྲི་མ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་པར་དཀའ་བས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཟབ་ཅེས་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྣང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་
ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྤྲིན་དང་། ན་བུན་དང་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་
གཟུགས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་སྣང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པའི་དྲི་མ་རྣམས་སྤངས་པ་ནི་སླར་ཉིང་མཚམས་མི་
སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པས་ན་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཟུགས་ལ་འཕོ་བ་མེད་པས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་ཡང་
འཕོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲིན་དང་ན་བུན་དང་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་

93-1-199b

ཞེས་བཤད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འཐོབ་པ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་གཉིས་ཡོད་ན། འཐོབ་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་
པ་གཉིས་ཡོད་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལ་ཀུན་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་མེད་པ་ཙམ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ལ་འཐོབ་པའམ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་
བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་
ཕྱིར་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་དེ་རྣམས་
སུ་མི་སྐྱེ་ཞིང་མི་འབྱུང་བ་དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འཚལ་བ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་རང་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་བླུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བླུན་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་དག་པས་གཟུགས་མ་འཚལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འཚལ་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན། རྣམ་པར་དག་པས་

93-1-200a

གཟུགས་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གཉིས་ཀྱིས་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སྨན་པར་མི་བགྱིད་གནོད་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཕན་པའམ་གནོད་པར་མི་བྱེད་དེ། ནམ་མཁའ་ལ་ནམ་མཁའ་
བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ལ་སུ་ཞིག་ཕན་པ་དང་། གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡོད་ཅེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་
དག་པ་ནི་ཆོས་གང་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་འཛིན་ན་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་
གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་རྣམ་པར་དག་པའི་སླད་དུ་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི་བདག་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདིར་ནི་རྣམ་པར་དག་
པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྔར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་ཏེ། རབ་
འབྱོར་ཤེས་པ་མ་རྙེད་མ་སྟོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ཅིང་རྙེད་པ་མེད་ལ། ཡེ་ཤེས་རྙེད་པ་ཡང་ཆུད་ཟོས་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟར་གཉིས་ཀ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དོ། །གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཤིང་རྣམ་

93-1-200b

པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་ཚེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་སྔོན་མ་བྱུང་
བའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་དོ།།      །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་པ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པ་བཤད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཟབ་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པ་བཤད་པར་བརྩམས་པ། གཟུགས་ཀུན་ཏུ་མཐའ་ཡས་
པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་མེད་པ་དང་། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་དབུས་ཀྱི་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་མཐའ་ཡས་པའོ། །དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་
བ་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་གང་ལགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཞུས་ཤེ་ན། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པའི་ཡུལ་དོན་ཟབ་པ་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱི་ལགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མཐར་ཕྱིན་ཅིང་། བྱ་བ་བྱས་པ་མ་ཡིན་
གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་མམ། ཕ་རོལ་འགྲམ་མམ། 
གཉིས་ཀ་མ་མཆིས་པ་ལ་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པའམ། ཕ་རོལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པའམ། ཕ་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་གྲང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་

93-1-201a

དུ་ཟིན་ཀྱང་། ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་ཡང་མི་གནས་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་ཡང་མི་གནས་འགྲམ་འདི་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་དུའང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་གསུངས་ཏེ། ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་
འགྲམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སུ་གཏོགས་པའོ། །དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འགྲམ་འགའ་ཞིག་དམིགས་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ཡང་མེད་པ་དེའི་
ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲམ་གཉིས་དང་། གཞན་ན་ཡང་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་
དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཚུ་རོལ་གྱི་འདུ་ཤེས་སམ་ཕ་རོལ་གྱི་འདུ་ཤེས་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་ཡང་མི་གནས་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་ཡང་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་ཟབ་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། 
དེའི་འོག་ཏུ་ཆགས་པ་དང་། མ་ཆགས་པ་བཤད་པའི་སྐབས་ཕྱེ་བ་ཡང་མིང་དུ་ཡང་ཆགས་པ་ཡིན། མཚན་མར་ཡང་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མིང་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའོ། །བརྡ་ལ་མཚན་མར་
འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་སྟེ། གཉི་ག་ཡང་སྒྲིབ་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཆགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། མིང་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དེ་ལྟར་ལེགས་པར་བཤད་ཅིང་ལེགས་པར་མཐར་གཏུགས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་ན་ཆགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-201b

དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ལྟར་སེམས་པའོ། །གཟུགས་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་་འདུ་ཤེས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྣང་བའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཟུགས་
ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་ཁྱོད་ལ་ཆགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་
བས་ཀྱང་ཕྲ་བ་གཞན་དག་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་པ་དང་། མོས་པར་དཀའ་
བར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པའི་སྐབས་ཕྱེ་བས། ད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་མོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དབེན་པའི་ཕྱིར་
རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ། རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་ཡིན་ན། འོན་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆགས་པ་ཡང་དམིགས་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆགས་པ་དམིགས་ཀྱང་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གོས་པ་མེད་པ་སྟེ་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་བྱས་པ་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའམ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་
རང་བཞིན་ནི་གཉིས་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ན་འོན་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། མངོན་པར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་

93-1-202a

ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་གཞན་གང་གི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་
ཡིན་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་གིས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། མངོན་པར་འདུ་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སུས་ཀྱང་མ་མཐོང་མ་ཐོས་མ་རྟོགས་རྣམ་པར་མ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་། 
དམིགས་པར་བྱ་བ་མཉམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་བས་མེ་མཚོན་པ་ལྟར། 
ཆོས་གཞན་གྱིས་བསམ་དུ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱིས་མ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལའོ། །རང་བཞིན་ཤེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་སོ། །ལྷག་མཐོང་གི་
ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ན་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགྲེས་གཉིས་པའོ། །གཟུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའམ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའོ། །གཟུགས་མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་གཟུགས་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཞུགས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཚེ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་

93-1-202b

ངོ་ཚར་དུ་གྱུར་པའི་ཚིག་དང་། དགེ་སློང་ཞིག་གི་ཚིག་དང་། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཚིག་དང་། བསྲུང་བ་དང་བསྐྱབ་པ་དང་། སྦ་བ་དང་། མི་ནུས་པའི་ཚིག་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདྲའོ། །གཟུགས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་
པའི་དངོས་པོར་རོ། །གཟུགས་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བར་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེ་ཁོལ་གྱི་དངོས་པོར་རོ། །གཟུགས་ལ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དང་རྟེན་པའི་དངོས་པོར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མར་ཡང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
བརྡར་བཏགས་པའི་དངོས་པོར་རོ། །སངས་རྒྱས་སྟོང་བསྟན་པ་ནི་དེ་དག་དེ་ལ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པས་ཆོས་བཤད་པ་ཞུས་པའི་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡུམ་འདི་ཉིད་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་
ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དམིགས་པར་གྱུར་པ་རྣམས་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པས་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། 
འགག་པ་མེད་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གནས་གྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་དེ་ཡོངས་སུ་
དག་པ་ཞེས་བྱའི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་གློ་བུར་གྱི་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་ཡོད་ཀྱང་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དག་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་
ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་གོས་པ་མེད་པ་དང་། འཛིན་པ་མེད་པ་དང་། སྨྲ་བ་མེད་པ་དང་། རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་མེད་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་ཏོ། །ནམ་མཁའ་སྨྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱང་

93-1-203a

ནི་ནམ་མཁའ་ལ་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་སྨྲ་ཡང་། ནམ་མཁའ་ལ་ནི་སྨྲ་བའམ། མངོན་པར་བརྗོད་པ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྲག་ཅ་གཉིས་ཀྱི་སྒྲ་གྲག་ཀྱང་། ནམ་མཁའ་ནི་སྨྲ་བ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་ལྟ་བུའོ། ། ནམ་
མཁའ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་སྒྲ་ཙམ་ནི་སྨྲ་བའོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པའི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་
དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཉོན་མོངས་
པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྲོས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པ་དང་། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དམིགས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། 
རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་
འདི་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མིག་གི་ནད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འབྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བའམ་འགག་པའམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བའམ། 
ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་འམ་དོར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ་དེ་ལྟར་མི་རྟོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་རིན་པོ་ཆེ་ཡོན་

93-1-203b

ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཡང་མི་རྟོག་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་གང་ཡང་སྒྲུབ་པའམ་རྣམ་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་འདི་དེ་ལྟར་སྣང་སྟེ། ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་གང་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བཟུང་ངོ་སྙམ་མམ། སྦྱིན་ནོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་མམ་ཆོས་ངན་པ་རྣམས་
དག་གོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱུན་བཅད་དོ་སྙམ་མམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་བརྟག་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། བདག་ནི་གཅིག་གོ་སྙམ་པའམ་ཐ་དད་དོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། བདག་ནི་སྔོན་མ་བྱུང་བ་
ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། སྔོན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ལས། ཕྱིས་རྣམ་པར་དག་གོ་སྙམ་པའི་རློམ་
སེམས་ཀྱང་མེད། ནག་པོའི་ཆོས་རྣམས་འགྲིབ་པར་བྱ་ཞིང་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱའོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་སོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། ཁམས་གསུམ་དུ་དགོད་དོ་སྙམ་པའམ། ཡང་དག་པར་བཟླ་
བར་བྱའོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད། བདག་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའམ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པའོ་སྙམ་པའི་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་
བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། གང་ཡང་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཆོས་གནས་པ་འདི་ཉིད་མཁྱེན་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་འཇིག་རྟེན་ན་སྣང་སྟེ། འདི་ཉིད་དེ་དག་གི་མངོན་པར་

93-1-204a

རྟོགས་པ་དང་། འདི་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བ་ཡང་མ་ཡིན། གཅིག་ཏུ་བསྐོར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གྲངས་ལས་འདས་
པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་གང་ཡང་བསྐོར་བའམ་མི་བསྐོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་སམ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆེན་མོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་དགུ་བཅུ་རྩ་ལྔས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཆེ་བ་དང་། གསང་བ་ཆེན་པོ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་གསང་བ་ནི་གསུམ་སྟེ་ཆོས་འཇུག་པ་གསང་བ་དང་། མངོན་པར་
བྱང་ཆུབ་པ་གསང་བ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་གསང་བའོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་དབང་གིས་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་འཇུག་ཆོས་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡང་སྟོན་ལ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མེད་པར་ཡང་མཐོང་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཡང་། ཆོས་གང་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡང་བསྐོར་ལ་ཆོས་གང་ཡང་བསྐོར་བའམ་མི་བསྐོར་བར་བགྱིད་པ་

93-1-204b

ཡང་མ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་གསང་བ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་འགྲེལ་ཏེ། ཆོས་མེད་པ་དང་འཁོར་ལོ་མེད་པ་དང་། བསྐོར་བ་མེད་པ་དང་བཤད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། འཆད་པ་པོ་མེད་པ་དང་
ཉན་པ་པོ་མེད་པ་དང་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། འཕགས་པའི་གང་ཟག་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་མེད་པ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་མཐོང་བ་ཡང་མ་མཆིས་ལ་ཆོས་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་མ་མཐོང་བ་ཡང་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །འཁོར་ལོ་མེད་པ་
ནི་འདི་ལྟར་གང་བསྐོར་བར་བགྱིའམ་མི་བསྐོར་བར་བགྱི་བའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་དམིགས་པ་མ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །བསྐོར་བ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བསྐོར་བར་བགྱིད་པའམ་མི་བསྐོར་བར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་སོ། །མཚན་མ་མ་མཆིས་པ་དང་སྨོན་པ་མ་མཆིས་
པ་ནི་བསྐོར་བར་བགྱིད་པ་འམ་མི་བསྐོར་བར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །བཤད་པ་མེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་དང་། རབ་ཏུ་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་
དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པའོ། །འཆད་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་དེ་ཡང་སུས་ཀྱང་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །ཉན་པ་མེད་པ་ནི་སུས་ཀྱང་མ་བཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །རྟོགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་སུས་ཀྱང་
མངོན་སུམ་དུ་མ་བགྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་མེད་པ་ནི་དེ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སུ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་སུ་འང་སྦྱིན་གནས་སུ་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའོ། །རབ་འབྱོར་ནམ་
མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཡིན་གྱི། །དམིགས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་

93-1-205a

པ་སྟེ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མཉམ་པའོ། །མིང་མེད་པ་དང་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཚིག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་
དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ལུས་སྟོང་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་གཉིས་
ཚིག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་གསུངས་ཏེ་སྔར་རྣམ་པར་བརྟགས་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་ཕྱིས་ཚིག་འབྱིན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་
གཟུགས་མེད་པས་མིང་གི་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་རྣམས་མི་འཛིན་ཏེ། 
དེ་བས་ན་མི་འཕྲོགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་བྱང་ཞིང་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་བྱང་བས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཟད་པར་སྣང་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་སྟེ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་འགག་པ་ཡང་མེད་པར་སྣང་བའོ། །འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་འཆི་འཕོ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་དག་ཀུན་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་སྣང་གི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའོ། །
ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིག་པའོ། །རྨི་ལམ་མཐོང་བ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་མཐོང་བའི་མིའི་རྨི་

93-1-205b

ལམ་གྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་དམིགས་ཤིང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པར་གནས་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་
མོངས་པ་ཡོད་ན་ནི་རྣམ་པར་བྱང་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ན་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ནི་གནས་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆོས་
ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ན་ཡང་གནས་པར་མི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་མ་ནོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞི་བའོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཉེ་བར་གནས་སོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཚན་མ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །
ཞེ་སྡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེ་སྡང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་ཚད་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚད་མའི་དབང་གིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་
ཡིན་ན་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་གཞི་མི་མཐོང་སྟེ་དེ་བས་ན་ཚད་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚད་མ་དམིགས་སུ་
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞལ་བྱ་ཡོད་ན་ཚད་མ་ཡང་ཡོད་ན་གཞལ་བྱ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་མ་མི་དམིགས་ཤིང་མེད་པས་དེ་བས་ན་གཞལ་བྱ་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-206a

ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་
འཇིག་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་མེད་དོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་སྟེ་མེད་པའི་དོན་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་ཞེན་པར་བྱ་བའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་ཞེན་པར་བྱ་བའམ། 
གནས་པར་བྱ་བའམ། །ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་འོས་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །འདི་ནི་སྟོང་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང་། མྱོང་བ་
ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་དེས་སྟོང་ངོ་། །འདི་ནི་བདག་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་
སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བའི་འོས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ནི་བདག་མེད་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པ་གཉིས་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ། །སྟོང་
པ་ནི་གཞན་བྲལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བུམ་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་གོ། །བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་དེ། 
དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་དེ་དག་ཉིད། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ནི་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་

93-1-206b

མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཚན་མ་ནི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་འདི་ལྟར་མཚན་མ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །སྟོང་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་པ་མེད་པ་ཙམ་ལ། སྟོང་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའི། སྟོང་པ་
སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ན་ཡང་གཟུགས་རྣམས་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ཆེ་བ་ལ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་
ཆོས་གཞན་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་དང་
འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་ཡོད་ན་ནི་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། སེར་སྣ་
དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སེར་སྣ་དམིགས་སུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྦྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །འདི་ནི་སྟོབས་བཅུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་བཅུའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ན་དེ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པ་ནི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་དག་དོན་
དམ་པར་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྟོབས་བཅུའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་རྣམས་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་བཅུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་

93-1-207a

གང་ཡང་ཞུམ་པ་མེད་དེ་དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུམ་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་མི་འཇིགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་
ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བགྲང་ངོ་། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གསུང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །
འདི་ནི་རང་བྱུང་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེའི་དབང་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱི་གནོན་པས་རང་བྱུང་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྔགས་
པའི་ཚིག་དང་། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུའི་ཚིག་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཚིག་རྣམས་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་སླ་བས་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་མི་གནས་པ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་བརྩོན་པར་
བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་གནས་པ་ཉིད་དེའི་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་ལ་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་དེ་འདི་ལྟར་

93-1-207b

གཟུགས་ལ་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་གཟུགས་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འགྲེས་སྔ་མར་ནི་གནས་པ་བཀག་གོ། །འདིར་ནི་བསྒྲུབ་པ་བཀག་གོ། །གཟུགས་སྔོན་གྱི་མཐར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡང་མི་དམིགས་
པར་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཟབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་གཟུགས་ཉིད་མེད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཟབ་པའི་འགྲེས་དང་། གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་འགྲེས་དང་། ཚད་
མེད་པའི་འགྲེས་དང་། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཚིག་དང་། ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་དང་། འབྲོག་དགོན་པའི་དཔེ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་དཔེ་དང་། དཔྱིད་ཀྱི་དཔེ་དང་། སྦྲུམ་མའི་དཔེ་དང་། རྗེས་སུ་བཟུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཚིག་འདི་རྣམས་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་སླའོ། །ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྟགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པར་མི་མཐོང་བ་དང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་
འབྱུང་བ་ཡང་། བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྟགས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པའི་རྟགས་ནི་གཟུགས་སུ་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མར་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མི་རྟོག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་
བྱ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཆོས་རྣམས་སུ་མི་རྟོག་གོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མཚན་མར་མི་རྟོག་གོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རང་བཞིན་དུ་མི་རྟོག་གོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་
རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ། །སྔར་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་པས་ཟབ་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །ད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཟབ་པ་བཤད་པ་ནི་གདུལ་བའི་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དག་

93-1-208a

པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བར་ཆད་མང་དུ་མི་འབྱུང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་འགྱུར་བ་ལ་བགེགས་མང་ངོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གསུངས་པའོ། །དེའི་
འོག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀློག་པའི་བསོད་ནམས་བསྟན་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་སླའོ། །ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔ་བསྡུས་པ་ལ་ལྔ་བརྒྱ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པའི་དུས་ནི་ལོ་ལྔ་སྟོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལོ་ལྔ་སྟོང་ལ་ལོ་ལྔ་
བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱའི་དབང་དུ་བྱས་ལ་ཕྱེད་ཕྱེད་དུ་བཅད་ན་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལེའུ་བཅུ་སྟེ་ཐོག་མར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ལེའུ་དང་། སྒྲུབ་པའི་ལེའུ་དང་། ལུང་གི་ལེའུ་སྟེ། ལེའུ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ལེའུ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། དགྲ་
བཅོམ་པའི་ལེའུ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ལེའུ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ལེའུའོ། །བསྒྲུབ་པའི་ལེའུ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། ལྷག་མཐོང་གི་ལེའུ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལེའུ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུའོ། །ལུང་གི་ལེའུ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། 
ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དང་། མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དང་། འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་དེ་ལེའུ་དགུ་དང་། རྟགས་ཙམ་འཇིགས་པའི་ལེའུ་དང་བཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལེའུ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་ཐོགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལེའུ་བཅུ་པོ་དག་གིས་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་ལ་ལོ་ལྔ་སྟོང་
དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལྔ་བརྒྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ། ལྔ་བརྒྱ་གཉིས་པ་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་བ། ལྔ་བརྒྱ་གསུམ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ། ལྔ་བརྒྱ་བཞི་པ་ལ་ལྷག་མཐོང་། ལྔ་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན། དྲུག་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས། བདུན་པ་ལ་ཆོས་མངོན་
པ། བརྒྱད་པ་ལ་མདོ་སྡེ། དགུ་པ་ལ་འདུལ་བ། ལྔ་བརྒྱ་བཅུ་པ་ལ་རྟགས་ཙམ་སྟེ། འདི་ཉིད་ལ་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཐ་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་སྟེ་དེ་ལ་ལོ་ལྔ་བཅུ་པ་སྔ་མ་ལ་ནི་མི་རྣམས་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་དང་སྟོབས་དང་། 

93-1-208b

ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ཡིན་ལ་ལྔ་བཅུ་པ་ཕྱི་མ་ལ་ནི་འགྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དུས་ཀྱི་མཐའ་བསྟན་པ་འགྲིབ་པའི་དུས་ཀྱང་ལྔ་བཅུ་པ་ཕྱི་མ་དང་འདྲ་བས་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཐ་མ་ཞེས་གདགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་སླའོ། །
བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ནི་སྤོབས་པ་ཕྱིས་ཏེ་སྐྱེས་ན་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྤོབས་པ་ཧ་ཅང་མྱུར་བར་སྐྱེས་ན་ང་རྒྱལ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། མ་གུས་པར་བྱེད་པ་དང་། གླལ་བ་དང་། དྲེགས་པའོ། །རྒོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་འཆད་པའི་ཚེ་རྒོད་པའམ་ཕན་ཚུན་ཀྱལ་ཀ་བྱེད་
པའོ། །ཕན་ཚུན་སྟེག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་དགོད་བྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །ཕན་ཚུན་བཤེས་གཉེན་པ་ལ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་སེམས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་བྱེད་ཀྱི་དད་པས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡི་གེ་གཞན་ལ་ཆགས་ཤིང་ཚིག་གི་དོན་མི་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་
ངོ་། །གླལ་ཞིང་འཛིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གླལ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལྔ་ལས་སྔ་མ་ནི་ཡི་གེར་འབྲི་བའི་ཚེ་ནའོ། །འདིར་ནི་འཛིན་པའི་ཚེའོ། །འགྲོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཇི་སྙེད་བྱུང་བ། དེ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་འགྲོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་
སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་དགོས་ཏེ་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཡིན་པས་དེ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤིང་གི་རྩ་བ་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཤིང་གི་རྩ་བ་སྤངས་ཏེ་
ཡལ་ག་དང་འདབ་མ་དང་། ལོ་མ་ལ་སྒྲུབ་པ་དག་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་འགྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་མེད་པར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
ཇི་ལྟར་ཁྱི་རྗེ་བོའི་ཟན་ཞིམ་པོ་རྙེད་སླ་བ་བོར་ཏེ་མིའི་ཟན་བཙལ་ན་མི་རྙེད་པའམ། ཅུང་ཟད་ཅིག་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ལ་ལ་ཞིག་གླང་པོ་ཆེ་རྙེད་ཀྱང་བོར་ཏེ། བདག་ནི་གླང་པོ་ཆེའི་རྗེས་འདོད་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེ་ནི་མི་འདོད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་

93-1-209a

དེ་དཔྱས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བ་ལང་གི་རྗེས་ཀྱི་དཔེ་དང་ཤིང་མཁན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་པ་དབུབ་པར་འདོད་པ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་གཞལ་མེད་ཁང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚོལ་ཞིང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་པ་ཡང་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་ཡང་དེ་
བཞིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སྤོབས་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགྱུར་
བར་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅིང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་
ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲར་མེད་པ་ནི། སྒྲ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོར་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་
བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་ན་དེ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ་ཞེས་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཤད་པ་ལ་རིམ་གྲོར་མི་བྱེད་པའི་ཉེས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
འདི་ཡི་གེ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་། མཉན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་སླའོ། །རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
ཆོས་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་བཤད་དེ། ཕུང་པོའི་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་བརྟགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་

93-1-209b

པར་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་སྟོན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་དང་། བྱས་པ་གཟོ་ཞིང་བྱས་པ་ཚོར་བའི་དབང་དང་། ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་པོ་མེད་ཅིང་། མཐོང་བ་པོ་མེད་པར་སྟོན་པ་དང་། མ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་རིག་པར་བྱེད་ཤེས་པར་བྱེད། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་དབང་དང་། འཇིག་རྟེན་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་
དབེན་ལ། ནང་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཞིང་ཞི་བར་སྟོན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་པོའི་འདུ་ཤེས་མེད་པས་སོ། །དེ་ལ་རབ་འབྱོར་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཇིག་རྟེན་དུ་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་འཇིག་
པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན། རབ་ཏུ་འཇིག་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕུང་པོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་འབའ་ཞིག་མཐོང་གི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་དང་རབ་ཏུ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུད་ཟ་བ་དང་མ་རུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་
བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ཉིད་ལ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུགས་ཡོད་པའམ་དམིགས་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པས་
མཉམ་པས་མཉམ་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་སྣང་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སེམས་
བསྡུས་པ་དང་། སྤྲོས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཟིགས་པས། སེམས་བསྡུས་པ་དང་། སྤྲོས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་མེད་པར་མཁྱེན་པ་ལ་སེམས་བསྡུས་པ་དང་། སྤྲོས་པ་

93-1-210a

མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་སེམས་བསྡུས་པ་དང་སྤྲོས་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་ཞེས་གསོལ་པ་དང་། ཟད་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་
དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང་འགག་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་སྤོང་བའི་ཆོས་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པར་མཁྱེན་པ་ལ་སེམས་དེ་དག་མཁྱེན་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རབ་འབྱོར་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་བྱ་བས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་། 
སེམས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་
ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སེམས་སམ། འདོད་ཆགས་སམ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སམ། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པར་མི་བཟུང་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་
སྐབས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ཚིག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་བཅས་པའི་སེམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་དེ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་སྤངས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རབ་ཏུ་
མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བས་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་སྟོན་ཏེ། རབ་འབྱོར་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན་

93-1-210b

སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོན་དམ་པར་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཅས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདོད་
ཆགས་དང་བཅས་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སེམས་གཅིག་ལ་མི་སྲིད་པ་དང་། སེམས་གཉིས་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་མ་ཟད་ཀྱི། ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་འདོད་
ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་བས། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང་། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སེམས་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་རྒྱ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་
སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སེམས་རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་ཞུམ་པ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིའི་སེམས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ནི་ཞུམ་པའོ། །འདིའི་སེམས་ནི་འཕེལ་བའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ནི་འགྲིབ་པའོ། །
འདིའི་སེམས་ནི་ཁྱབ་པར་འགྲོ་བའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ནི་ཁྱབ་པར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་གཟིགས་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་
ནི་སེམས་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སེམས་རྒྱ་ཆེ་བར་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་ནས། དེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་རབ་འབྱོར་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དང་
གང་ཟག་གཞན་དག་གི་སེམས་འོང་བ་མེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་གནས་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པར་གཟིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྟོན་ཏེ། ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཆེན་པོ་ནི་སྐྱེ་བའི་དབང་དང་། ཡང་དག་པར་གནས་

93-1-211a

པའི་དབང་དང་གནས་ཤིང་ཡངས་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་གྱུར་པས་འགྱུར་རོ། །གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འོང་བ་དང་འགྲོ་བའི་དབང་གིས་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་དེ་ལྟ་བུར་མི་གཟིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནར་
གཟིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ལ་སེམས་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་མེད་པས་འདིའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སེམས་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་བདག་གི་སེམས་དེ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་རྒྱུན་ཆད་པ་མ་
ཡིན་དང་། ཡོངས་སུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མི་གནས་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་གཟིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། ཚད་མེད་པ་ནི་ཁྱབ་པར་གནས་པའམ། དབྱིབས་ཀྱི་དབང་གིས་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་
དེ་ལྟ་བུའི་ཚད་མེད་པ་འདི་སེམས་མི་གཟིགས་ཀྱི་སེམས་ཐམས་ཅད་མི་གནས་པ་དང་། རྟེན་མེད་པར་གཟིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་གཟིགས་པ་ན་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་དེ་མཚན་ཉིད་མེད་པ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བར་
གཟིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་བསྟན་དུ་མེད་པར་གཟིགས་སོ། །སྤྱན་ལྔ་ལ་སེམས་དེ་དག་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་ལ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ནི་བལྟར་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ།      །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་གཅིག་པ། སེམས་གསལ་བ་དང་། བྱིང་བ་དང་བཙུམས་པ་དང་། བཀྲམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་སེམས་རྟག་པར་འཛིན་པའི་དབང་གིས་ནི་གསལ་བའོ། །ཆད་པར་འཛིན་པའི་དབང་གིས་ནི་ཕྱིང་བའོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པའི་དབང་གིས་ནི་བཙུམས་པའོ། །སྒྲོ་འདོགས་པའི་དབང་གིས་ནི་བཀྲམ་པ་སྟེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་

93-1-211b

མཁྱེན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་བརྟེན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་གནས་ཏེ་སེམས་འཕྲོ་བ་དང་། གཟུགས་བདག་གོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་
བཞིན་དུ་དེ་ནི་ཚོར་བ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ལས་སེམས་འཕྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པའི་འཕྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། རབ་འབྱོར་གཞན་
ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་མཁྱེན་ཏོ། །གཟུགས་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་ཞེ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ལ། མཚན་མ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་
དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བདག་ཉིད་དུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་
གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མིགས་སུ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་
ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་དང་། འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། རབ་འབྱོར་དེ་
ལྟར་ན་སེམས་ཀྱི་གསལ་བ་དང་། བྱིང་བ་དང་། བཀྲམ་པ་དང་། བཙུམས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ལྷའི་བུ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་

93-1-212a

ཟབ་མོ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། བྲལ་བ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་ཅིང་
ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྨོན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་ཕྱིར་ཕྱིས་སྨོན་པའི་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་འབྲས་བུར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་
ཅིང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གྱུར་པ་རྣམ་པ་བཞིས་གནས་གྱུར་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་
པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་དང་མིག་ཡོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་དོན་དམ་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ནམ་མཁའ་
བཞིན་དུ་གང་དུ་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་ལ་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། དབུས་ཀྱི་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལ་ཆད་པ་མེད་
པ་དང་། རྣམ་པར་རྟག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཐ་དད་པ་དང་གཅིག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྩོལ་བ་ཐམས་
ཅད་སྤངས་པས་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་མཚན་ཉིད་

93-1-212b

མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་ནི་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྡར་བཀའ་སྩལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གསུངས་པའོ། །ལྷའི་བུ་དག་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་
ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གསུངས་པའོ། །ལྷའི་བུ་དག་མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་ཤེས་ཏེ་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁས་ནམ་མཁའ་མི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་མི་ཤེས་སོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པ་མི་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རི་བོང་གི་རྭ་མི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭས་ནམ་མཁའ་མི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །
མཚན་ཉིད་མེད་པས་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་བརྟགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་མི་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭས་རི་བོང་གི་རྭ་མི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་མཚན་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་གང་གིས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གང་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་
བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གམ་ཆོས་སོ། །གང་ལ་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གམ་ཆོས་གཞན་ལའོ། །ལྷའི་བུ་དག་མཚན་ཉིད་འདི་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་ངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །

93-1-213a

མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨོས་པ་རྣམས་དང་། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པར་མངོན་
པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའམ། དེ་བཞིན་ཉིད་
ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ལ་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷའི་བུ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་དང་
མཚན་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་ཟབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨོས་པ་སྟོན་ཏོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་
རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་རྣམས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང་བྱས་པ་ཚོར་བ་ནི་བདག་གིས་འདི་བྱས་སོ། །བདག་གིས་འདི་ཁས་བླངས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བདག་གིས་བྱས་པ་དང་། བསྒྲུབ་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་པ་དང་འགྱུར་བ་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་

93-1-213b

ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །འགྱུར་བ་མེད་པ་ནི་མི་འགྱུར་བ་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགྱུར་བའི་བདག་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པའོ། །ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ལུས་མེད་པ་ཁོག་པ་མེད་པ་གཟུགས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་ལུས་མེད་ཅིང་ཁོག་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མ་བྱས་པ་མཁྱེན་པ་དང་། མ་བྱས་པ་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མཁྱེན་པས་མ་བྱས་པ་མཁྱེན་པའོ། །དོན་དམ་
པར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་མཐུས་ཡེ་ཤེས་བྱས་པ་མེད་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་དམ་པ་བྱུང་བ་མེད་པའི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ། མ་སྐྱེས་མ་བྱུང་བའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མ་བྱས་པ་མཁྱེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་པོ་མ་མཆིས་ཤིང་མཐོང་བ་པོ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྐྱེད་པས་ན་སྐྱེད་པ་པོ་
མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་བར་མི་བྱེད་པས་མཐོང་བ་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཐམས་
ཅད་སྟོང་པ་དང་། གསོ་བ་དང་གསོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པ་པོ་མེད་པ་དང་། མཐོང་བ་པོ་མེད་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། དོན་འདི་ལྟ་བུ་ཤེས་པ་འཇིག་རྟེན་ན་སུ་ཡང་མེད་དེ། ངས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྟན་ནས། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་
དེར་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཞིང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་བསྟོད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ངས་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྟོན་པའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ནི་རབ་

93-1-214a

རིབ་ཅན་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་མཐོང་བས་དེ་སྟོན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་ནམ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་
པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་དེ་ཕྱིས་མི་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་དེ་ནས་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་འགྱུར་རོ། །བསམ་གྱིས་
མི་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། གཞལ་དུ་མེད། དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད་ཅིང་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་སྟེ་སྣང་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
གཟུགས་ན་སྣང་བ་མེད་པ་སྟེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་མེད་དོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་ཀྱང་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྣང་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་
བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་གཞལ་དུ་མེད་ཅེས་བྱ། དཔག་ཏུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་གཞུང་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་བརྡ་ཕྲད་སླའོ། །དེ་ལ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་བས་ན་སྣང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་དོན་ཆེན་པོའི་སླད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་པའི་སྐབས་ཡང་སླར་
གླེངས་ཏེ་བསྟན་ཞེ་ན་འཁོར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་གླེངས་ནས་རྒྱ་ཆེར་སྤྲོ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་བསྟན་ཏེ། སྔར་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་

93-1-214b

ཕྱིན་པ་ནི་གཟུགས་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐོང་བས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྲེད་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། ལྟ་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་
འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་འགྱུར་ཏེ་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་དབང་དུ་གྱུར་པར་གསུངས་པའོ། །
དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་གྱི་ཤེས་པ་དང་། སྤྲོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བཟོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ནི་ཆེ་བར་
བསྟན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་རྣམས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་མཐར་གཏུགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་
གི་ཤེས་པ་དང་སྤང་བ་ནི་བཟོད་པ་དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད་དོ། །དེ་ཕན་ཆད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །དེ་དག་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་རིང་བ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་འདིས་དེ་དག་གི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་
རྫོགས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཤད་པ་འདི་ལ་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་གུས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཞུས་པ། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་
གང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་གསུམ་དང་ནག་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་གསུམ་བསྟན་ཏེ་མི་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མི་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་

93-1-215a

སྐྱེས་པ་ནི་དགེ་བ་སྟེ་གཅིག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་ཡང་དགེ་བ་སྟེ་གཉིས་པའོ། །དགའ་ལྡན་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་པ་ཡང་དགེ་བ་སྟེ་གསུམ་པའོ། །ནག་པོའི་ཕྱོགས་གསུམ་ནི་སྔོན་གྱི་
མཐར་མཉན་པ་དང་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་དང་མི་ལྡན་པས་འདིར་སྐྱེས་ན་ཡང་བཤད་པ་ལ་མ་མོས་པ་ནི་གཅིག་གོ། །སྔོན་གྱི་མཐར་མཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་འདིར་དད་པ་ཙམ་གྱིས་ཐོས་ན་ཡང་འཕྲོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་ལྡམ་ལྡེམ་དུ་འགྱུར་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །གང་
སྔོན་གྱི་མཐར་བཤད་པ་འདི་དད་པ་ཙམ་གྱིས་དྲིས་ན་ཡང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་ན་ཕྱིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དག་ཏུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །འདིར་ཡང་རྒྱ་མཚོའི་གྲུའི་དཔེ་དང་། བུམ་པའི་དཔེ་དང་། དེ་ནས་ཡང་གྲུའི་
དཔེ་དང་མི་རྒད་པོའི་དཔེ་དག་ནི་གཞུང་ཉིད་ལས་བརྡ་ཕྲད་སླའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐབས་མཁས་པ་དང་མི་ལྡན་ན་ཐེག་པ་གཉིས་སུ་ལྟུང་གི་ལྡན་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་
རབ་འབྱོར་གྱིས་ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞུས་པ་དང་། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་དམིགས་པའི་དབང་དང་ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་གིས་མི་ལྡན་པའི་མིང་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནིས་
གཉིས་ལས་ས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་ཏུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་དམིགས་པ་དང་། ང་རྒྱལ་མེད་པ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་ཚུ་རོལ་དུ་ཕྱིན་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་ཚུ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་

93-1-215b

ཕྱིན་པའོ། །དེ་བས་ན་ཚུ་རོལ་ཡང་ཤེས་ཕ་རོལ་ཡང་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཐབས་མཁས་པའི་འགྲེས་ལ་ཡང་རིམ་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཐབས་མཁས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དག་ཐེག་པ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་
བ་ཐོས་ནས་འོ་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ལས་དང་པོ་པ་དག་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལས་
དང་པོ་པ་དག་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ངེས་པར་དགོས་ཏེ། དེ་བས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། འདོད་པ་མ་སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་དང་། དོན་དམ་པ་
ལ་ཆགས་པས་སྨོན་པ་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པའོ་ཞེས་
གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐབས་དེར་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བ་དང་མགོན་དང་སྐྱབས་དང་གནས་དང་དཔུང་གཉེན་དང་གླིང་དང་། ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་དང་། རྟེན་དུ་འགྱུར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་དགུས་བསྟན་ནས་དེ་ནས་ཡང་ཚིག་དེ་
དག་རེ་རེ་ནས་སྨོས་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་མཛད་དོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱས་ལ། འཇིག་པ་མེད་པའི་གནས་སུ་དགོད་པའི་བསམ་པ་ནི་ཕན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱས་ལ། བདེ་བ་ལ་དགོད་པའི་བསམ་པ་ནི་
བདེ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བཤད་པའི་བསམ་པ་ནི་མགོན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱས་ལ། ཕུང་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་དགོད་པའི་བསམ་པ་ནི་སྐྱབས་སོ། །

93-1-216a

ཆགས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་འཆད་པའི་བསམ་པ་ནི་གནས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་ཆོས་འཆད་པའི་བསམ་པ་ནི་དཔུང་གཉེན་ནོ། །གླིང་བཞིན་དུ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་རྣམ་པར་
ཆོས་འཆད་པའི་བསམ་པ་ནི་གླིང་ངོ་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདྲེས་པའི་ཆོས་འཆད་པའི་བསམ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པའོ། །མདོར་ན་འགྲོ་བའི་གནས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་ལྔ་ཉེ་བར་གཟུང་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་བསམ་པ་ནི་རྟེན་དུ་འགྱུར་
རོ་ཞེས་གཞུང་གི་གོ་རིམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེ་བ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་དུས་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་གང་གི་ཚེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གནས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་ཐ་
དད་པ་མེད་པར་གནས་པ་ནི་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཉན་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་རིམ་གྱིས་གནས་གྱུར་པ་ན། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་ཐ་དད་པར་གྱུར་ཅིང་ཤིན་
ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། འདྲེས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་
གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་
གཟུགས་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་གསུངས་ཀྱི། མངོན་པར་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མངོན་པར་

93-1-216b

རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་གཟུགས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་གྱུར་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་རྟོགས་པས་ཆོས་
ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། གཟུགས་རྟོགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པས། གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ལ་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་ཞིག་རྟོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོག་པར་འགྲུབ་བོ། །གླིང་
ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གླིང་ངོ་། །གཟུགས་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ནི་སྔོན་གྱི་མཐར་དོན་དམ་པར་ནམ་ཡང་མ་བྱུང་། ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་དོན་དམ་པར་ནམ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐམས་
ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞི་བའོ། །དེ་ནི་གྱ་ནོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ་དེ་རིགས་པའོ་ཞེས་
སྟོན་ཏོ། །གཟུགས་ནི་ནམ་མཁའི་ཚུལ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་གཟུགས་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གོས་པ་མེད་ཅིང་འགྱུར་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འགྲོ་བ་དང་། འོང་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་
པ་དང་བཅས་པའི་ཚེ་ཡང་གར་ཡང་མི་འགྲོའོ། །ཕྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚེ་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་ནི་ཚུལ་དེ་

93-1-217a

ལས་མི་འདའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་མི་འདོར་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་མཐུས་མ་སྐྱེས་ཤིང་མ་བྱུང་བ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཆོས་
ཐམས་ཅད་ནི་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པའོ། །ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པའོ། །ཡང་ན་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པའོ། །ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པའོ། །དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པའི་
ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པའི་ཕྱིར་དབྲི་བ་མེད་པའོ། །མེད་པ་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པའི་ཕྱིར་བསྣན་པ་མེད་པའོ། །འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པའོ། །གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་
བ་མེད་པའོ། །བླང་བ་དང་དོར་བ་མེད་པའི་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ཚེ་ནི་བླང་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཚེ་ནི་དོར་བ་མེད་པའོ། །ཕྲད་པ་མེད་པ་དང་འབྲལ་བ་མེད་པ་དང་། འདྲེ་བ་མེད་པ་དང་། མི་འདྲེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་
ཚེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་མེད་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚེ་ཡང་ཕྱིས་འབྲལ་བ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདྲེ་བ་དང་མི་འདྲེ་བ་ཡང་སྦྱར་རོ། །འདོད་ཆགས་བརྩལ་བས་དབེན་པའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར། 
འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བརྩལ་བ་མེད་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་རྣམས་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པའི་རྟགས་རྣམས་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་རྣམས་དང་། 
འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་དེ་ནི་གཟུགས་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་རྣམས་མཚན་མར་

93-1-217b

བཟུང་སྟེ་གོ་ཆ་འདིས་བགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། མཚན་མ་མེད་པའི་གོ་ཆ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ས་མཚམས་བཅད་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་གོ་ཆ་བཙལ་བ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་འདི་སྙེད་
ཅིག་མྱ་ངན་ལས་འདའ་འོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་ངེས་པའི་མཚམས་བཅད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །སུས་ཀྱང་བསྒོམ་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་བསྒོམ་པར་མི་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་ལས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་བསྒོམ་
པར་མི་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པ་མེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས། འདི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྟག་པར་བྱ་བའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་མཚན་མ་སྟོན་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བཤད་པ་ན་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་མི་གནས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །ལ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་
གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ལ་སྙིང་པོར་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད་དོ། །ལ་ལ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལ་ལ་དེ་ལ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེ་སྡང་བར་མི་འགྱུར་གྱི་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ལ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །

93-1-218a

ལ་ལ་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་ན་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི་གོང་ནས་གོང་དུ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་ཉན་པར་འགྱུར་བ་དང་འཛིན་པ་དང་། འཆང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ལྷག་མཐོང་གིས་རྣམ་པར་བརྟག་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཞོལ་བ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འབབ་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་
པོའི་དབང་གིས་ཚིག་གསུམ་མོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་
རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཞོལ་བའི་བསམ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་
དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བརྟག་པར་བགྱི་འམ། འོན་ཏེ་མི་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་གཟུགས་ལ་རྟོག་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཟུགས་ལ་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྟོན་ཏེ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་མེད་ཀྱི། དེ་དག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། 

93-1-218b

རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་གཅིག་གོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྟག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་སུས་ཀྱང་མ་བྱས། འགྱུར་བར་མ་བྱས། གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས། 
གང་དུ་ཡང་མ་སོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྟོན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བྱ་བ་དང་འགྱུར་བའི་ཆོས་སམ། འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་དང་། གནས་པ་དང་ལྡན་པའམ། ཉི་ཚེ་བའམ། གྲངས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ན་ནི། ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་
པར་འགྱུར་ཏེ། འོ་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་གང་གི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་ཏེ། ནམ་མཁའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །
ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མངོན་པར་བསྔགས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཉིད་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྨྲས་སོ། །གང་ལ་གཉིས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཟབ་པ་
ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཅིག་རྒྱུ་བར་འགྱུར་གྱི། གཉིས་སུ་རྒྱུ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་འདི་ནི་གཟུགས་གཟུང་
བའི་སླད་དུ་བསྟན་པ་མ་ལགས། མི་གཟུང་བའི་སླད་དུ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་གཟུགས་སོ་ཞེས་མཚན་མར་འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བའོ། །གཟུགས་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་མི་གཟུང་བའོ། །གཟུགས་ལ་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་སོ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བྱེད་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པ་འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྒྲོ་

93-1-219a

འདོགས་པའི་མཐའ་མེད་དོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་འོངས་
མ་སོང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མ་འོངས་མ་སོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་མ་སོང་ཞེས་བྱ་
སྨོས་ཏེ། གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས། གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་
ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་གཅིག་གོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། འགྱུར་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མི་
འགྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་སྟོན་ཏོ། །ཅི་ལའང་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་སྟེ། གང་ན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
དེ་བས་ན་གང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡང་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ནམ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་
ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའོ། །དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མི་ནུས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་དབྱེར་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པར་དབྱེར་མེད་པ་དམིགས་

93-1-219b

སུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པ་དབྱེར་མེད་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་མི་དད་དོ། །ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པ་དང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་དབྱེར་མེད་པ་དང་། དམིགས་
སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་སུ་མེད་དེ་གཅིག་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཐ་མི་དད་དབྱེར་མེད་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་མི་དད་དེ། དབྱེར་
མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་རྟག་
ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞན་མ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་ཀྱང་གང་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་མི་དད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་
ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ལ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ནམ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་

93-1-220a

པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་དུས་ཐམས་
ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདས་པ་མ་ཡིན་མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་
བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་དུས་གསུམ་དུ་
གཏོགས་ཀྱང་། དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷའི་བུ་དག་འདི་ལ་འདས་པའི་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཉམ་མོ། །དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་མཉམ་མོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཉམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མཉམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་
ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་

93-1-220b

ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་ཏོ། །ལྷའི་བུ་དག་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་
དྲག་ཏུ་གཡོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་བ་དང་། འགུལ་བ་དང་། ལྡེག་པ་དང་། ཆེམ་ཆེམ་པ་དང་། འུར་འུར་དང་། འཁྲུགས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། དེ་དག་ལས་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་པོ་དང་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ན། མཚན་ལྟས་ཆེན་པོ་རྣམ་
པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་། ཕྱོགས་དྲུག་རྣམས་སུ་མཐོ་བ་དང་། དམའ་བའི་དབང་གིས་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གླེང་གཞིའི་ལེའུ་ཉིད་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་གཡོས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འབྱུང་སྟེ་ལྷ་མཐུ་ཆེན་པོ་རྣམས་
དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་བ་སྐྱེས་པའི་མཐུས་ཕན་ཚུན་ཡོངས་སུ་འཁོར་ཞིང་འཁྲུགས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཆོས་
ཉིད་ཀྱིས་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་པར་རབ་ཏུ་ལྡེག་པ་ནི་གཡོ་བའོ། །ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་འགུལ་བ་ནི་འགུལ་བའོ། །མེ་མགལ་སྐོར་བ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ནི་ལྡེག་པའོ། །སྒྲ་སྐད་རིང་དུ་འབྱུང་བའི་
སྒྲ་ནི་ཆེམ་ཆེམ་མོ། །རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་ནི་འཁྲུག་པའོ། །སྒྲ་བེར་བེར་པོ་ནི་འུར་འུར་རོ། །ཡང་ན་ས་ནི་གཡོས་སོ། །ཤིང་ཐམས་ཅད་ནི་འགུལ་ལོ། །རི་ཐམས་ཅད་ནི་ལྡེག་གོ། །ལྷའི་རྔ་བོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆེམ་ཆེམ་མོ། །རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཁྲུགས་སོ། །

93-1-221a

འབྲུག་རྣམས་ནི་འུར་འུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་དང་པོ་རྩོམ་པའི་ཚེ་ནི་དལ་ཞིང་མི་དྲག་པར་སྣང་ངོ་། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་དེ་བས་དྲག་གོ། །ཐ་མར་དེ་བས་ཀྱང་རབ་ཏུ་དྲག་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱི་བས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང་ཅིག་ཅར་མཐོབ་
ལ་སོགས་པར་གྱུར་ན་མུགས་ཤིང་རྣམ་པར་ཞིགས་པ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མཐར་གྱིས་མཐོ་བ་དང་དམའ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་དང་། ཤིང་དང་རི་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཤར་ཕྱོགས་མཐོ་བ་
འདྲ་བར་སྣང་ངོ་། །གང་གི་ཚེ་ཤར་ཕྱོགས་མཐོ་བར་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་ནུབ་ཕྱོགས་རང་བཞིན་དུ་གནས་ཀྱང་དམའ་བ་འདྲ་བར་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་ཤར་ཕྱོགས་མཐོ་ན་ནུབ་ཕྱོགས་དམའ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་དང་ཤིང་དང་རི་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་པར་གྱུར་
པ་དེའི་ཚེ་ནུབ་ཕྱོགས་མཐོ་བ་འདྲ་བར་སྣང་ཞིང་ཤར་ཕྱོགས་རང་བཞིན་དུ་གནས་ཀྱང་དམའ་བ་འདྲ་བར་སྣང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མ་སྐྱེས། གཟུགས་ལས་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་
བའི་དངོས་པོ་མེད་པས་གནས་བརྟན་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེ་བའམ། གཟུགས་ལས་གཞན་པ་གང་དུ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེ་བའམ། དེ་བཞིན་ཉིད་
ལས་གཞན་པ་གང་དུ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །མ་ནོར་བའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ནོར་བའི་དེ་བཞིན་
ཉིད་དོ། །གཞན་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དོན་དམ་པའི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང་། ནོར་བར་མི་འགྱུར་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་

93-1-221b

བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མི་འཇིག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །
དེ་ལ་མི་འཇིག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་
བྱ་བ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། འབྱུང་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་
པ་ན་དེ་དང་མི་འདྲ་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ནི་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། མ་འདྲེས་པ་ལ་
སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་སྟེ། 
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཆོས་ཉིད་དང་། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་འདི་ནི་འདུག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་དོན་དམ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ནི་སྔོན་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་དང་ཕྱིས་དྲི་མ་མེད་
པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་

93-1-222a

བྱ་བ་ལ་ཆོས་ནི་འདིར་ལོག་པའི་ཆོས་ལས་བཟློག་པ། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ་དེ་དག་ལ་ངེས་པ་ཉིད་དང་། གཅིག་ཏུ་ཆད་པ་ཉིད་ནི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དེས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དང་པོ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་བྱེད་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ་འདི་སྐད་དུ་ཡང་དག་པ་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་
ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་སྟེ། སྐྱོན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྔར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་གང་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་སྐྱོན་གྱི་ཆོས་རྣམས་
རྒྱུན་བཅད་པ་དེ་ལ་ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་མཐའ་སྟེ། མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་དོན་དམ་པ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཤེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བསམ་
གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དབང་གིས་ཆོ་འཕྲུལ་ངོ་མཚར་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་མི་དམིགས་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་
དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པས་མི་དམིགས་སོ། །ཡང་

93-1-222b

ན་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་སླ་བས་མ་བཀྲོལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་
ཅན་དྲུག་ཅུ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཐབས་མཁས་པ་དང་བྲལ་བས་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་སྐྱོན་མེད་པར་མ་ཞུགས་ཤིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་མ་བྱས་པའོ། །དེ་དག་གིས་སྔོན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་
སྨོན་པ་མེད་པའི་བསྒོམ་པ་དེས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྒོ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་སྒོམ་པ་དེ་ཉིད་ཐབས་མཁས་པ་དང་
བྲལ་བ་རྣམས་ནི་ཉན་ཐོས་སུ་འགྱུར་གྱི་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། བྱའི་དཔེ་བསྟན་ཏོ། །ཐབས་མཁས་པ་བསྟན་པ་ཡང་བརྡ་ཕྲད་སླའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས། 
བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལས་མི་དམིགས་པའི་བློ་སྐྱེ་ཞིང་། དེས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །
སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལྷའི་བུ་དག་ངས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་ངས་ནི་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའམ། གང་གིས་མངོན་

93-1-223a

པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའམ། གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་མ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་
ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན་རྨི་ལམ་ན་མཐོང་བའི་དོན་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའམ། ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལྷའི་བུ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དངོས་
པོ་མེད་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བགྱི་བ་ནི་མི་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་
ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་མི་དཀའི། ཡོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་དཀའོ། །མེད་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་ཤིང་སྒྲུབ་པ་ནི་མི་དཀའ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་ལ་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས་
འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང་། ནག་པོའི་ཆོས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་བསྒྲུབ་དགོས་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་རྣམས་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་དཀའ་འོ། །དེ་བས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་
བ་གསུངས་སོ། །གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དཀའ་བར་གསུངས་པ་དེའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་ནས། གལ་ཏེ་མི་སྨྲ་བར་འདུག་པས་ཆོག་ན་
དེ་ལྟར་ན་ནི་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་མེད་པར་ཡང་རིག་པར་བྱས་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱོར་ཞིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་

93-1-223b

འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་བུ་ན་ནི་དཀའ་འོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་མོས་པར་མི་བྱེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་སྐད་སྟོན་ཏོ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་
མཁའ་ལྟ་བུར་མོས་པར་མ་བྱས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་སླ་སྟེ་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱད་པ་དག་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་མ་སྤངས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ཅན་དུ་སྤྱོད་པ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་
མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བས་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དཀའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ།།      །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་གཉིས་པ། དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང་། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་བཟོད་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་གཟུགས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ལྡོག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིར་ཡང་རྣམ་
པ་དྲུག་སྟོན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཕྱིར་ལྡོག་གམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཕྱིར་ལྡོག་གམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཕྱིར་ལྡོག་གམ། 
གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཕྱིར་ལྡོག་གམ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕྱིར་ལྡོག་གམ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཕྱིར་ལྡོག་གྲང་ན། དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་དྲུག་པོ་དེ་དག་མེད་

93-1-224a

ན་གང་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བདེན་པར་གནས་པ་དེ་གང་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་དེས་བསྟན་པ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པས་ནི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་ལྡོག་པ་མེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་གྱི། ཕྱིར་ལོག་ནས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་དང་། གནས་བརྟན་གང་པོའི་ཚིག་གིས་རབ་འབྱོར་ལ་ཡང་དྲིས་པ་དང་། དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་མ་བཟོད་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཁྱོད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་འདོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་དང་། 
རང་བྱང་ཆུབ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྔར་ཡང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ཟད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་ན། 
དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལ། གཅིག་གམ་གཉིས་སམ་གསུམ་ཞེས་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་སྐབས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་འདོད་པའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་

93-1-224b

འཚལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་གནས་པར་བསྟན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཉེ་དུ་དང་
སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་དམིགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བདག་གིས་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པ་མཐུན་པས་དགའ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་
པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་སོ། །གཟུགས་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་
འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་ཀྱང་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་ནས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་ལོགས་པའི་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཟུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་ངོ་
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་དུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་འཕེལ་བར་བྱེད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་སྤེལ་
ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྔར་དོན་དམ་པར་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྐབས་འདིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་

93-1-225a

རྟགས་རྣམས་ཞུས་པ་དང་། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔས་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་། ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་། སྟོན་པ་གཞན་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་
ཆོས་ངན་པ་མེད་པ་དང་། མི་ཁོམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་སྤངས་པ་དང་། དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་པ་དང་། ལུས་ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་འཇམ་ཞིང་བྱམས་པར་ལྡན་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་དུ་མི་ལེན་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་བ་རྣམ་པ་བདུན་
མེད་པ་དང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དུ་ལྡན་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཅན་དང་། གཙང་སྦྲར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལུས་ལ་སྲིན་བུའི་རིགས་སྟོང་མི་འབྱུང་བ་དང་། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། འདོད་པ་ཆུང་ལ་ཆོག་ཤེས་ཤིང་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་
པ་དང་། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། བློ་བརྟན་ཞིང་ཟབ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། བདུད་ལ་སོགས་པས་མི་འཕྲོགས་པ་དང་། དྲིང་མི་འཇོག་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། བདུད་ཀྱི་ལས་རྟོགས་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་
བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་ལ་མི་རེག་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུར་མི་ལེན་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཕུན་སུམ་
ཚོགས་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རེ་བ་དང་། རྡོ་རྗེའི་རིགས་ལྔ་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དང་། སྔགས་དང་བཟོ་ངན་པ་ལ་མི་བརྟེན་པ་དང་། གཏམ་ངན་པའི་སྤྱོར་བ་ལས་ལྡོག་ཅིང་ཡང་དག་པའི་ལས་དང་། 

93-1-225b

བསམ་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། རང་གི་ས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་སྲོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཆོས་བཟུང་བ་རྣམས་ཆུད་མི་གསོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རེ་རེ་དང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གང་
ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དམ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་
མཚན་མ་མེད་པ་རྟགས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པ་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད་ན། ཇི་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་
པའི་རྣམ་པ་དང་མཚན་མ་བཤད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གཟུགས་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྟགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། གཟུགས་
ཀྱི་རྟགས་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ཤེས་པའོ། །བལྟ་བར་བྱ་བ་མཐོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་མཐོང་བའོ། །ངོ་མཚར་དང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་དག་པར་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཀྲ་ཤིས་དང་ངོ་མཚར་གྱི་བཀྲ་ཤིས་ནི་
བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་བྱས་པ་སྟེ། ཁྲུས་དང་སྨྱུང་བར་འདུག་པ་དང་མངོན་པར་འཇུག་པ་དང་མུ་སྟེགས་དང་། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྡ་ཕྲད་སླའོ། །ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་
འགྱུར་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་གཉིས་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པས་ཕྱིར་ལྡོག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་

93-1-226a

བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐོས་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཟབ་ཅིང་ཟབ་པའི་གནས་རྣམས་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་ཟབ་མོ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྟན་དུ་གསོལ་ཞེས་
བྱའོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞུ་བ་ཉིས་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱིས་ཟབ་མོའི་གནས་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ལན་གླན་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་ཟབ་མོ་ཟབ་མོ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྟན་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུས་
པ་དང་པོའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སུ་བས་ཀྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་མ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་
གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དང་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དང་ཚད་མ་མཆིས་པ་ལ་
བྱེ་བྲག་ནི་ཅི་ཞིག་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་གཟུགས་ཀྱང་གྲངས་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་གཟུགས་འབའ་ཞིག་སྟོང་དུ་བས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་ནི་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའི་དོན་ལ་འཕེལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའི་དོན་ལ་འཕེལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མ་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་ནི་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་

93-1-226b

སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅུ་པོ་གང་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་བཞི་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོ་ལྔ་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བགྱི་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་བཅུ་དྲུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིད་ལ་བགྱི་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་
དབེན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་གསོག་ཉིད་དང་གསོབ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གཉིས་པའོ། །སྐབས་འདིར་བར་སྐབས་སུ་ཞུས་པ་བཅུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་
བའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་བཞི་པའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་གཟུགས་བས་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་སློབ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སློབ་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་དྲུག་

93-1-227a

པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དེས་ཐོབ་པར་བགྱི་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་
རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་བརྒྱད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དབེན་པས་དབེན་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སླར་
ལྡོག་པའམ། སླར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་གི་མིང་ཡོངས་སུ་བརྗོད་ཅིང་དགའ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བགྱིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སུམ་ཅུ་ལྔ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་དྲུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་བདུན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་
ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་དགུ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་

93-1-227b

གཅིག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་གཉིས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་གསུམ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་བཞི་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བཟོད་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་ལྔ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་དྲུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་བདུན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་
བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞི་བཅུ་བརྒྱད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་དགུ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་པའོ། །ཇི་ལྟར་
ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གཅིག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གཉིས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གསུམ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་བཞི་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་ལྔ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་དྲུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་བདུན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་བརྒྱད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་དགུ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་གཅིག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་གཉིས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་གསུམ་པའོ། །

93-1-228a

ཇི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་བཞི་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ནས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་ལྔ་
པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་ཅིག་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་དྲུག་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་
བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་བྱེ་བྲག་གམ་ཐ་དད་དུ་
བགྱི་བ་མ་མཆིས་ན། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆོས་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའམ་གཏོང་བ་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་
ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་མ་བཏང་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཡིད་ལ་མི་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཡིད་
ལ་མི་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་གང་ལ་གནས་པར་མི་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐྱོན་འདི་དག་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་དྲུག་པའོ། །

93-1-228b

བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་བདུན་པའོ། །ཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ནི་གང་ལགས་ལམ་མ་ལགས་པ་ནི་གང་ལགས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
དྲུག་ལ་བརྩོན་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་རྣམས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་དགོངས་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདོ་དང་རྒྱས་པ་
འཚལ་བར་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་ལྔ་པའོ། །ཅོམ་ལྡན་
འདས་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདོ་དང་རྒྱས་པ་འཚལ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་གང་དག་ལྡན་པ་ཡང་མ་ལགས་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ལགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་སྤྱད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་

93-1-229a

ཅི་ལགས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་དང་མ་བྲལ་བར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བས་སྤྱད་པར་བགྱིའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་
བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་འདིར་བར་སྐབས་སུ་ཞུས་པའི་རྣམ་པ་བཞིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་གཉིས་པའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང་། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་ཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་
ཏེ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་སྤྱོད་པ་མ་མཆིས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་སྤྱོད་པ་མ་མཆིས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་པའོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་གཉིས་པ་ལ་བབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཉིས་ཞེས་བགྱི་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་མི་དམིགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་

93-1-229b

རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་དམིགས་པ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་སུའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་
པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་བགྱིས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུས་མ་བགྱིས་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྤྱན་ལྔས་ཀྱང་ཞེས་
པ་ནི་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དོན་དམ་པ་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་མི་བཞུགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་སྤྲུལ་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མ་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་དཀྲུག་པར་མི་བགྱི་བ་ལགས་ན་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་བཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གཞན་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མིང་དང་མཚན་མས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་དུ་བས་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་གསུང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་གསུམ་ཁྱད་ཅི་ཞིག་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་

93-1-230a

ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་པའོ། །ཅིའི་སླད་དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་གསུམ་ལས་འདིའི་སྤོང་བ་ནི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །འདིའི་སྤོང་བ་ནི་ལྷག་མ་མ་
མཆིས་པའོ་ཞེས་བགྱི་བར་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ལ་ཐ་དད་དུ་བགྱི་བ་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུས་མ་བགྱིས་མ་ཐོབ་པར་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་
གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདུས་མ་བགྱིས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལམ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་དྲུག་པའོ། །སྐབས་འདིར་བར་སྐབས་སུ་ཞུས་པ་བཞིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ལམ་ཡང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་
ཤུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་འདུས་མ་བགྱིས་པ་འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བའི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་
ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་སུམ་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དོན་དང་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་

93-1-230b

བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་དོན་ཀྱང་མི་བགྱིད་དོན་མ་ལགས་པ་ཡང་མི་བགྱིད་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་འདུས་མ་བགྱིས། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་བཞི་པའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདུས་མ་བགྱིས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་དྲུག་པའོ། །སྐབས་འདིར་བར་སྐབས་སུ་ཞུས་པ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བ་དེ་བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་སུམ་ཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པས་ཅི་ཞིག་ཡིད་ལ་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་
ལགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་
རྫོབ་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ལ་དོན་དམ་པ་ཡང་གཞན་ཞིག་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བགྱི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་

93-1-231a

ཞེས་བགྱི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བགྱི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་བྱང་ཆུབ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་བརྒྱད་པའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བགྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཐབས་མཁས་པ་གང་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བགྱི་བར་མི་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་དྲུག་པའོ། །སྐབས་འདིར་བར་སྐབས་སུ་ཞུས་
པ་བཞིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྲོས་པ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་གང་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བདག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལམ་འདི་དག་མ་བསྐྱེད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་

93-1-231b

བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གང་ལགས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་གང་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་དྲུག་ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་པ་དང་། མཐོང་བས་བསླབས་ནས་རྟོགས་པར་བགྱི་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་
བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་ལྔ་པའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ལ་སྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
དྲུག་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྒོམ་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཡང་མ་
མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་ཅི་ལགས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་
པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་ཅི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཉིས་ནི་གང་ལགས་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན་

93-1-232a

ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་གཏན་བཞི་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་ལྔ་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་
ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན་འོ་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱང་མ་མཆིས་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ན། དོན་ཅི་ཞིག་མཐོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཅི་ལགས་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ལ་འཐོབ་པ་འམ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་ལགས་མི་དམིགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
མི་དམིགས་པ་དང་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དམིགས་པ་མ་མཆིས་པའི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་དུ་བགྱི་
བར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་གཉིས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཡང་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་མ་མ་མཆིས་པ་དང་མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མ་མཆིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་

93-1-232b

དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་ཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱོན་ནི་གང་ལགས་སྐྱོན་མ་མཆིས་པ་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་པའོ། །དམིགས་པ་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
དགུ་བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་
གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་
ལྔ་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་གལ་ཏེ་མཐའ་ལས་འདས་པ་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་སེམས་ཅན་ཡང་ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་བཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཡང་འདའ་བ་མ་མཆིས། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་

93-1-233a

དག་པའི་མཐའ་ལ་ཡང་འདའ་བ་མ་མཆིས་ན་ཅི་ལགས་འོ་ན་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་པའོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་གསུམ་ལ་བབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ལམ་བསྒོམས་པས་འབྲས་བུ་
འབྱུང་ཞིང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའམ། ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུ་བ་དང་པོའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་རིགས་སུ་ཚར་བཅད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྲུལ་པས་ལམ་བསྒོམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་
ཆེན་པོས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་རྣམས་རྟོགས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་
བུར་འཚལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མིང་ནི་གང་ལགས་མཚན་མ་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་
དུ་དེ་ཙམ་དུ་བས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མ་མཆིས་ཤིང་དྲན་པ་མ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་གང་གི་ཚུལ་དུ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཆོས་དེ་དག་དེ་ལྟར་འཚལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་

93-1-233b

དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སློབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་དྲུག་པའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ལགས་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཡང་གཞན་མ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཐབས་
མཁས་པ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་
པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མི་འཛིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཛིན་པ་
ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མི་འཛིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་གཟུགས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གང་ལ་སྤྱད་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བགྱི་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་
ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་ལྔ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་

93-1-234a

ཤུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་མི་གནས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཤུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་
རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་ལམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གཅིག་པའོ། །འདིར་བར་སྐབས་སུ་ཞུས་པ་ལྔའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་
ལམ་ལགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་ཤེས་བགྱིའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕུང་པོ་གང་དུ་ངེས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་སེམས་དང་པོའི་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
སུམ་ཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ངེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ངེས་པར་ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ངེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་ཆོས་དག་གང་ལ་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་ཆོས་དཀར་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་
བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཕགས་ཤིང་ཟག་པ་མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་ཆོས་གང་དག་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་

93-1-234b

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་གཞན་ལ་མི་གནས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འབའ་ཞིག་ལ་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་ལྔ་པའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་ལམ་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་བདུན་
པའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་བརྒྱད་པའོ། །ཅི་ལགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བཅུ་དགུ་པའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ནག་པོའམ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་སྡུག་
བསྔལ་འཚལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་
ཞེས་བགྱི་བ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ལགས་ན་བྱང་ཆུབ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལགས་ཏེ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་
ཀྱང་མ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གང་ལ་དངོས་པོའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་བཞིན་མ་ནོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ལ་ཀུན་ནས་

93-1-235a

ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བཅུ་དགུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་ཡང་གང་ཞིག་མཆིས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་
ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མངའ་བསྒྱུར་བ་མ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་དྲུག་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་བདུན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་བརྒྱད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཆོས་ཉིད་འདུས་བགྱིས་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་ཅུ་དགུ་
པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ཞིག་གིས་སྟོང་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གཅིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་འདི་དག་
སྤྲུལ་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གཉིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སྤངས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་མ་སྤྲུལ་པའི་ཆོས་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་གང་ལགས་

93-1-235b

ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་ལྔ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་དྲུག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་དང་པོ་པའི་གང་ཟག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བགྱི་ན་ཇི་ལྟར་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་ཅུ་བདུན་པའོ། །
ཞུས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་དེ་ན་འཁོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང་། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཞུས་པ་རིག་པར་བྱའོ།།      །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་གསུམ་པ། དེ་ལ་རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཟབ་པོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཟབ་ཅེས་ཞུས་པ་དང་། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་གང་གིས་དེ་
བཞིན་ཉིད་ཟབ་པའི་རྣམ་པ་དེས་གཟུགས་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། གཟུགས་
ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཚོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱང་མེད། གཟུགས་ལས་གུད་ན་ཡང་
དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་དེ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་བརྟགས་པ་སྤངས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་ལས་གུད་ན་ཡོད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་
དུ་མི་རུང་ངོ་། །གང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་དེ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ། དེའི་གནས་སྐབས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲར་སྒྲོ་བཏགས་

93-1-236a

ཏེ་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་ལས་ཀྱང་བཟློག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལས་ནི་བཟློག །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བསྟན་པའོ། །སྐྱེས་བུ་འདོད་ཆགས་ཅན་
གྱི་དཔེ་ནི་གོ་སླའོ། །ཉིན་གཅིག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དེས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཀྱང་། དེས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་དེའི་ལྷག་མའི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་གཅིག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་
གང་བསྩགས་པ་དེས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་ཀྱང་གང་གཱའི་ཀླུང་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་གང་བར་གྱུར་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེའི་ཆ་བས་ལྷག་མ་ལུས་པའི་ཆ་མང་དུ་འགྱུར་ལ། འཇིག་རྟེན་
གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་ཆ་ནི་ལྷག་མ་ལུས་པའི་ཆའི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་གིས་ཤེས་རབ་སྒོམ་པར་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་
ཤེས་རབ་དང་མི་ལྡན་པར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་འབའ་ཞིག་བསྒོམ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་མངོན་
པར་འདུ་བགྱིད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོའི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་བསོད་ནམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གང་དང་གང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་འདུ་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་པ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་ནི་ཡང་དག་པའི་

93-1-236b

ལྟ་བ་དང་། སྐྱོན་མ་མཆིས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་བགྱིད་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ཅི་ཡང་བྱེད་མི་ནུས་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་གསོལ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ་། །གསོ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་
ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་འདི་སྐད་དུ་ང་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་ཡང་མི་སྨྲ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པས་ཀྱང་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་མི་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་གང་དང་གང་
བྱུང་བ་དི་དག་རྟག་ཏུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་གསོག་དང་གསོབ་ཏུ་ཇི་ལྟར་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲའོ་ཞེས་བྱའོ། །
བྱེ་བྲག་ནི་ཅི་ཞིག་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་ཞར་ལ་དྲིས་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བགྲང་དུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚིག་གིས་བགྲང་མི་ནུས་པ་ནི་གྲངས་མེད་པའོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔག་པར་མི་ནུས་པའོ། །གྲངས་
ཀྱི་དབང་གིས་ཀྱང་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་ཆད་པར་ཚད་གཟུང་དུ་མེད་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་སྟེ། འདི་གསུམ་ཆར་ཡང་བགྲང་བའི་བྱེ་བྲག་གོ། གྲངས་ཀྱི་ཁམས་དང་གྲངས་མེད་པའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
ཚིག་གོ། །གཟུགས་ཀྱང་སྟོང་པ་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་ཚད་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་དང་ཚད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་ཀྱི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ནི་མེད་དེ་འདི་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱང་སྟོང་པའོ་ཞེས་བྱེ་
བྲག་ཡོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པའི་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཤད་པ་ནི་ཐུགས་རྗེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་

93-1-237a

བ་ནི་སྔར་ཆོས་ཉིད་འབའ་ཞིག་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། ད་ནི་ཆོས་ཉིད་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའི་དོན་ལ་འཕེལ་བའམ། ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མ་མཆིས་
སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་དཀར་པོའི་དབང་གིས་འཕེལ་བ་ཡང་མེད། ཆོས་ནག་པོའི་དབང་གིས་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་འཕེལ་
བ་དང་འགྲིབ་པ་གཉིས་མེད་ན་འོ་ན་རྒྱུ་གང་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པ་སྟེ། དེ་སྐད་ཞུས་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
ཆུབ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ཐ་མའི་གཞུང་གིས་ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྱུར་བར་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་
དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞུས་པའོ། །འཕེལ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། འདི་གཅིག་པུའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ཡིན་
པར་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའམ། འོན་ཏེ་སེམས་སླད་མ་བསྐྱེད་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་མོའི་གནས་ཀྱི་སྐབས་ཞུས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྩགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ན། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྩགས་པར་འགྱུར། ཅི་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་

93-1-237b

གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་སྔོན་རོལ་དུ་གང་ཐོག་མར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་མཐས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའམ་འོན་ཏེ་གཉིས་པས་སམ། འོན་ཏེ་གསུམ་པས་སམ། འོན་ཏེ་ཅི་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་བཞུགས་པ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་
མཐུས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ། དེ་ལ་སེམས་གཅིག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་མཐུ་མེད་པ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལྷག་མ་རྣམས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་དག་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིགས་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་པས་བསྩགས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མར་མེའི་དཔེ་བསྟན་པ། གང་གི་ཚེ་མར་མེའི་སྙིང་པོ་ཚིག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིགས་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་ཡང་། མར་མེའི་
སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཚིག་པར་གྱུར་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡང་སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐུས་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྩགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འགྱུར་རོ་
ཞེས་དགོངས་པའོ། །དཀར་པོ་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ས་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཚེའོ། །རིགས་ཀྱི་ས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ། །བརྒྱད་པའི་ས་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མཐོང་བའི་སའོ། །བསྲབ་པའི་ས་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་
ས་སྟེ། དེས་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་། གནོད་སེམས་བསྲབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ས་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་གནོད་སེམས་གཉིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་རྟོགས་པའི་ས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དེ། བྱ་བ་
བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནི་རང་བྱང་ཆུབ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་སེམས་གང་འགགས་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་

93-1-238a

སོགས་པས་ཟབ་མོའི་གནས་སྐབས་སྟོན་ཏོ། །གང་འགགས་པ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་སྐྱེས་པ་ནི་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །གང་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་དེ་གནས་པར་ཡང་
འགྱུར་ལ། དེ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཟབ་མོའི་གནས་སོ། །གང་འགགས་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པ་སྟེ་འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་བྱའོ། །གང་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
འདུས་བྱས་ལ་བྱའོ། །གང་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགག་པ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་གནས་པར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱའོ། །དེ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པར་མི་འགྱུར་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཤད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཅི་འདུས་བྱས་ཀྱི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་
སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ལགས་སོ་ཞེས་སླར་གསོལ་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་སེམས་དེ་གུད་ན་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་སེམས་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་
ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དམ་གཞན་དུ་བསྙད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་སླར་གསོལ་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སེམས་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སེམས་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཅི་ཕན་ཚུན་གནས་དང་བརྟེན་
པའི་དངོས་པོར་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཉིས་གནས་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སླར་གསོལ་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པར་

93-1-238b

རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་དྲིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་དེ་ནི། དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པ་
མེད་པའི་ཕྱིར་སླར་གསོལ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དེ་ལྟར་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། ཅི་ལ་ཡང་སྤྱོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་གང་ལ་གཉིས་ཀུན་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་པའི་དོན་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྱོད་དོ་ཞེ་འམ་མེད་དོ་ཞེས་
བྱ་བས་དེ་ནི་གཉིས་པའོ། །དེས་མཚན་མར་འདུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་མེད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་
གཞིག་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ། ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སླར་གསོལ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པར་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པའི་མཐུས་བདག་
ཉིད་མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་མཁས་པའི་མཐུས། གང་བདག་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་ལ། སེམས་
ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ལ་རྨི་ལམ་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན། དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་རྣམ་
པར་འཕེལ་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཟབ་མོའི་གནས་ཀྱི་སྐབས་ཕྱེ་ནས། གནས་བརྟན་གཉིས་ཀྱིས་སྔར་འདས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉིད་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་རྨི་ལམ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ལ་སྙོམས་

93-1-239a

པར་ཞུགས་པ་དེའི་ཚེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་ཚེ་ནི་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྨི་ལམ་དང་། གཉིད་
ཀྱིས་མ་ལོག་པ་གཉིས་ལ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་འབའ་ཞིག་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་དྲིས་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གལ་ཏེ་ཉིན་པར་བསྒྲོམས་པས་རྣམ་པར་འཕེལ་ན། རྨི་ལམ་ན་ཡང་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ་ཞེས་དྲིས་པའོ། །དེ་ནས་
གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་རྨི་ལམ་དང་། གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་ཚེ་ཡང་། ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པར་མཚུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཉིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་རྨི་
ལམ་དང་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པ་གཉིས་མཚུངས་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ཉིན་པར་དང་རྨི་ལམ་གཉིས་མཚུངས་ན། གལ་ཏེ་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་ན། རྨི་ལམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཀྱང་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་འཕེལ་
བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྨི་ལམ་དུ་ལས་ཤིག་བྱས་ན། ལས་དེ་སོགས་པའམ། འབྲི་བར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུའི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། 
གལ་ཏེ་ཉིན་པར་དང་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཆོས་རྣམས་མཚུངས་ན། གང་རྨི་ལམ་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་དང་། གང་ཡང་རྨི་ལམ་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དེ་གཉིས་ལས་སྔ་མ་ནི་དགེ་བའི་ལས་སོགས་པར་འགྱུར། ཕྱི་མ་ནི་ལས་རྣམས་ཟད་པར་འགྱུར་
བ་ལྟ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་དྲིས་པའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་གསུངས་ན། དེ་ལ་སོགས་པའམ་འབྲི་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲི་བ་ཞེས་བྱ་བ་

93-1-239b

ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལས་འགྱུར་ན་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དང་གཉིད་ཀྱི་མ་ལོག་པ་གཉི་ག་ན་ཡང་། ལས་དེ་དང་། བྱེད་པ་པོ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་ན། དེ་ལས་སོགས་པའམ་འབྲི་བ་ཡོད་ཅེས་ཅིའི་ཕྱིར་ཟེར་ཞེས་གསུངས་
པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ན་ཆོས་གང་ཡང་སོགས་པའམ་འབྲི་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གི་རྨི་ལམ་ན་ཀླུང་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ཞིག་མཐོང་ངམ། རྒྱ་མཚོ་སྐམས་པ་མཐོང་ན། དེ་ལས་སོགས་པ་དང་འབྲི་བ་ཡོད་དམ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་
ན་སོགས་པ་དང་འབྲི་བ་དེ་གཉིས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉིན་པར་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་ཚེ་ཡང་གང་ལ་ཡང་སོགས་པའམ་འབྲི་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས། གལ་ཏེ་སད་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་ན་ནི་ལས་དེ་ལས་སོགས་པའམ་
འབྲི་བའང་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བདག་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པར་ལྟ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མི་སྨྲའི། གང་ད་ལྟའི་གསར་བུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དག་གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ན་བྱས་པའི་ལས་ལ་སད་པའི་ཚེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་
སེམས་པ་དེའི་ཚེ་མཚན་མོ་བྱས་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་འམ་འབྲི་བ་ཡོད་དམ་ཞེས་འདྲི་བའོ། །དེ་བས་ན་རྨི་ལམ་དང་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་ཚེ། བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་དགོངས་པའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། ཚེ་དང་ལྡན་
པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་ཉིན་པར་སྲོག་བཅད་པ་དང་། གང་རྨི་ལམ་ན་སྲོག་བཅད་པ་དེ་ལ། འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་དེ་བསད་དོ། །དེ་བདག་གིས་བསད་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་སད་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལས་དེ་ལ་ཁྱོད་ཅི་ཟེར་ཞེས་བྱ་བས། འཁྲུལ་པ་ཡོད་པར་
གསུངས་ཏེ། ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། མི་ལ་ལས་ཉིན་པར་རམ་རྨི་ལམ་ན་སྲོག་བཅད་པ་ལས་གང་གི་ཚེ་དེ་བསད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། ལས་དེ་གཉིས་ཡིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞིང་བསམས་པ་ན། ཅི་ཉིན་པར་སྲོག་བཅད་པའི་ལས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་

93-1-240a

ཆེའམ། འོན་ཏེ་རྨི་ལམ་ན་བྱས་པའི་ལས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེ་སྙམ་པའོ། །དེ་ནས་ཤཱ་རིའི་བུས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་དམིགས་པ་མེད་པ་ལས་མི་འབྱུང་། དམིགས་པ་མེད་པར་སེམས་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་
འདི་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་ན་སྲོག་བཅད་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་
ཤཱ་རིའི་བུའི་ཚིག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དམིགས་པ་མེད་པར་ལས་མི་འབྱུང་ན། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་འོན་ཏེ་སད་པའི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་ན། ལས་དེ་ལས་སོགས་པའམ་འབྲི་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྔར་སྨྲས་པ་དེ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་ཀླན་ཀ་ལྷག་མ་ནི་གལ་ཏེ་དམིགས་པ་མེད་པར་ལས་མི་འབྱུང་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྨི་ལམ་ན་བྱས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པར་ནི་བྱས་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དང་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པ་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཡོད་
པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་ཀླན་ཀ་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བློ་
འཇུག་སྟེ་མ་མཐོང་ཐོས། བྱེ་བྲག་མ་ཕྱེད། རྣམ་པར་མ་རིག་པའི་ཆོས་ལ་ནི་བློ་མི་འཇུག་གོ། །དེ་ལ་བློ་ལ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བློ་ལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ་དམིགས་པ་ཅན་དུ་སྤྱོད་པ་གསར་བུ་རྣམས། 
དངོས་པོ་དག་ལ་དོན་དམ་པར་ཡོད་དམ་མེད་པ་མ་བརྟགས་པར་རྨི་ལམ་དང་། གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པའི་ཚེ་ཡང་། མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་བློ་འཇུག་སྟེ་དེ་དེ་ལྟར་བློ་འཇུག་པ་ན། བློ་ལ་ལ་འབྲས་བུ་

93-1-240b

མེད། ལ་ལ་འབྲས་བུ་ཆེ། ལ་ལ་འབྲས་བུ་ཆུང་། ལ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན། ལ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན། ལ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན། ལ་ལ་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བས་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་དང་། དུས་དང་སྦྱོར་བ་དང་། 
ལུས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རྒུད་པ་དང་། གཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་། རྐྱེན་དང་བྲལ་བའི་དབང་ལས་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལས་ཐམས་ཅད་དབེན་པ་དང་སེམས་པ་ཐམས་ཅད་དབེན་པའོ་ཞེས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ལས་རྣམས་དང་། སེམས་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའམ། དམིགས་པ་མེད་
པའོ་ཞེས་བརྟག་པར་བྱ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་མཚན་མར་བྱས་ནས། ལས་རྣམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྐབས་འདིས་
དམིགས་པ་མེད་པར་གཟིགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་མི་བྱའི་དམིགས་པ་ཅན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་གི་བློའི་རྟོག་པའི་དབང་གིས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་གནས་བརྟན་
ཤཱ་རིའི་བུས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྨི་ལམ་ན་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་བསྒོམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཀླན་ཀ་གཞན་དག་སྨྲས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསར་བུ་ལྟ་རེ་ཞིག་ཞོག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
གང་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞིག་གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ན་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན། དེ་ལ་ནི་རྨི་ལམ་དང་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པ་གཉིས་མཚུངས་ཏེ། གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པ་དང་འདྲ་བར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་བྱས་པར་

93-1-241a

འགྱུར་རམ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། དེའི་ཚེ་ཚོགས་པའི་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའམ། བདག་དང་བསམ་པ་མཐུན་པར་
བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེས་ཀླན་ཀ་དེའི་ལན་བཏབ་པའོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ལན་གློན་ནམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་ལན་གློན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། གནས་བརྟན་
ཤཱ་རིའི་བུའི་ཀླན་ཀ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་སྔར་སྨྲས་པའི་ལན་བཏབ་སྟེ། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་མེད་པར་གཟིགས་ཤིང་། རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་རྨི་ལམ་དང་གཉིད་ཀྱིས་མ་ལོག་པ་གཉི་ག་ན་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྗེས་སུ་
ཡི་རང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྨི་ལམ་གྱི་དངོས་པོ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུར་གླན་ཀ་དྲིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་ན། བྱམས་པ་འདི་ནི་ལན་ལྡོན་པར་
འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལས་བསམས་ཏེ་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་མིང་ཙམ་དུ་བཟུང་སྟེ་སྨྲའམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའམ་དེ་དག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ལན་ལྡོན་པར་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་། གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དེ་ཐ་མི་དད་དེ་
གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ན། འདི་ལ་སུ་ཞིག་ཅི་ཞིག་སུ་ལ་ལན་ལྡོན་ཏེ། སུ་ཞིག་གང་གིས་ལན་ལྡོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་དེ་དག་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་
འདི་སྐད་གསུངས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་དེ་དག་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་པོ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཐ་དད་དུ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་འཕགས་པ་བྱམས་

93-1-241b

པས་སླར་གསུངས་པ། ཆོས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བདག་སྨྲས་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་དུས་ན། ཆོས་དེ་དག་དམིགས་སུ་མེད་དེ། དེ་དག་བརྗོད་དུ་ཡང་མེད་ན། ཇི་ལྟར་སྨྲ་བར་བྱ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཆོས་
གང་གིས་དགྲ་བཅོམ་པར་བརྗོད་པའི་ཆོས་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། གནས་གྱུར་པ་མ་གཏོགས་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་སླར་གསོལ་
ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་ཅིང་ཞེས་ཞུས་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་ན། གང་དག་གི་དོན་དུ་སུ་ཞིག་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཚེ། སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་བསྟན་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་
སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དག་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་གསལ་བས་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། 
སོ་སོའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྨོན་ལམ་དག་འབྱུང་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཀྱང་། ཕྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཅུང་ཟད་མི་འགྲུབ་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །གང་གཱའི་ལྷ་མོ་ལུང་བསྟན་པ་ཡང་གོ་སླའོ། །དེ་ནས་
གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་སྒོམ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་སྒོམ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་པས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྤངས་ཏེ། བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞུས་པའོ། །དེའི་

93-1-242a

འོག་ཏུ་བཤད་པའི་འགྲེས་ནི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྷག་མཐོང་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་དུས་ན་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟགས་ནས། སེམས་གཡེང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟག་པར་
བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དུས་ན་ནི་སེམས་མི་གཡེང་བ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་གང་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ནི་དེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་མངོན་སུམ་དུ་
མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་གཞུང་གིས་བསྟན་ཏེ། དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། །
དེས་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་མ་མཐོང་བ་ཉིད། དེའི་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་བྱས་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེས་ཉན་ཐོས་
ལྟར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་དེའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། 
སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་གང་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དེ་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གནས་ཀྱང་
དེ་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་རུང་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ་སྔ་མའི་དབང་གིས་འགྱུར་བ་བསྟན་པ། རབ་འབྱོར་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་

93-1-242b

ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་མངོན་སུམ་དུ་སོ་སོར་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པ་སྔ་མ་ཉིད་ཀྱིས། ཉན་ཐོས་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ལྟ་བུར། སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ་སྙམ་པའི་
དགོངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་མི་མངའ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་ནི་རབ་ཏུ་མཐུན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཕྱིས་ཀྱང་བསྒོམ་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་
བས་ན་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་དུས་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དུས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་ཡང་བྱེད་ལ། མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་
མཐུ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ཉིད་དུ་སེམས་དམིགས་ལ་འདོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་ཡིན་གྱི། དེ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྐད་ཅིག་དེའི་ཚེ་ཞི་གནས་ནི་མེད་དོ། །ཞི་གནས་
མེད་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ད་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པ། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་སྟོན་ཏེ་འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེས་བུ་དཔའ་བོའི་དཔེ་དང་། བྱའི་དཔེ་དང་ ། འཕོང་
གི་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེ་དག་ཀྱང་གཞུང་དང་སྦྱར་ཏེ་གཟུང་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ཏོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་རྣམས་པར་མ་དོར་སེམས་ཞུམ་པའི་རྒྱུས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་བསྒོམ་ཞིང་
ཉན་ཐོས་དང་རང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལྷུང་བར་མ་གྱུར་པ་སྟེ། ངོ་མཚར་ཆེའོ་ཞེས་གསོལ་པའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདིར་སེམས་

93-1-243a

ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་ཡང་འགྲེས་བདུན་ཏེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་འགྲེས་དང་། དམིགས་པར་ལྟ་བའི་འགྲེས་དང་། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འགྲེས་དང་། གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་
འགྲེས་དང་། མཚན་མའི་འགྲེས་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་འགྲེས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དྲི་བའི་འགྲེས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་དམ་པར་འདུ་ཤེས་པས་བསླུས་པར་གྱུར་པ་དག་སྟེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་མི་
ཤེས་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་སྙིང་རྗེ་མངོན་པར་བསྐྱེད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུས། བར་མ་དོར་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མི་
བྱེད་པ་ནི་འགྲེས་དང་པོའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བདག་དང་། སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པར་དམིགས་པར་ལྟ་བར་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་གི་ལྟ་བ་དེ་བདག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་བཤད་པས་སྤང་བར་བྱའོ་སྙམ་
དུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དབང་གིས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་འགྲེས་གཉིས་པའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་པ་དང་། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པ་བཞིས་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་སྟེ། བདག་གིས་
དེ་དག་དེ་ལས་བཟློག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེས་གསུམ་པའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས། སེམས་ཅན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་གི་དོན་དུ་བདག་གིས་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་བུད་མེད་དང་། སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་

93-1-243b

རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་དག་ལ་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་གི་དོན་དུ་བདག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་སྨོན་ལམ་ལ་སྤྱོད་སྤྱོད་པ། བརྒྱ་བྱིན་དང་། 
ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང་། གཟུགས་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་གི་དོན་དུ་བདག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་དྲུག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དྲི་བ་ལ་ཡང་། གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་དེ་སྐད་དྲིས་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དག །དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ལེགས་
པར་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་དག་ཉིད་བཟུང་ནས་ལན་འདེབས་ན། ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་དེ་སྐད་དུ་དྲིས་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་ཞིང་། 
དེ་དག་བསྒོམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་དག་མཐོང་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་ལན་འདེབས་ན། ལུང་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནོན་པ་ལྟར་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱས་ནས་བསྲབས་པའི་ས་ནོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ས་གཉིས་པ་ནས་བཟུང་
ནས་ས་བདུན་པའི་བར་ནི་བསྲབས་པའི་སའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས་སླར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་གྲངས་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ། དེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་བརྒྱད་པ་མ་ཐོབ་ཀྱང་། ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱས་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ལན་

93-1-244a

ལྡོན་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བགྱིས་པའི་སའམ། ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པའི་ས་ཡང་མི་མངོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་འོག་མ་རྣམས་བསྟན་པའོ། །
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་ཉུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་མང་དུ་ཟིན་ཀྱང་། འདི་ལྟར་ས་བརྒྱད་པ་མ་ཐོབ་ཀྱང་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ལན་ལྡོན་
པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ཉུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ས་ཡང་རུང་། ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ས་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་འོག་མ་རྣམས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་བར་སྐབས་ནས་བྱུང་བ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་དང་། 
དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱང་གོ་སླའོ། །རབ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྔར་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་པས་
ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་
གང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་
པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་ཞིང་བྲལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་

93-1-244b

དབེན་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཇི་ལྟར་མཆིས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་
དབེན་ལ་སྟོང་ན་ཕྱིས་དབེན་པར་བྱར་ཡང་མེད་ལ་སྟོང་པར་བྱར་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དབེན་པ་དང་སྟོང་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་ཞུས་པ་དང་། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་
སེམས། སེམས་ཅན་འདི་དག་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་སྤྱོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་ཞིང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་། བྱིས་པ་རྣམས་དེ་དག་དབེན་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་
མི་ཤེས་ཏེ། དེ་དག་གིས་མི་ཤེས་པའི་ཉེས་པས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པས་ཆགས་པར་འགྱུར། ཆགས་པས་བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྩོམ་མོ། །
དེའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་འཁོར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པའི་ཉེས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །
དེ་དག་ཀྱང་ཕྱིས་གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྙེད་ནས་མཉན་པ་དང་། བསམས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས། དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ། ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་
པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟློག་པས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་པ་མེད་པར་བརྗོད་པས། བཤད་པ་འདི་ལ་སྤྱད་པ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོགས་པ་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་འོག་

93-1-245a

ནས་བསོད་ནམས་མང་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་གསུངས་ཏེ། བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་བ་དེ་དང་། དེའི་རྒྱུ་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་དཔེས་གཞུང་ཉིད་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡིད་ལ་བགྱི་བ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་སྟེ། 
ཡིད་ལ་བགྱི་བ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་ཞིང་བྲལ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རིག་པར་
འགྱུར། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་ཞིང་སྟོང་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དམ། ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པར་ཤེས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་
པ་དང་མ་བྲལ་བའོ་ཞེས་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད། དོན་དམ་པར་ནི་དེ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པར། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་
པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ། དྲི་མ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ། །དེ་ལ་འཕེལ་བ་མེད་དོ། །ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་དབང་གིས་གློ་བུར་དུ་འཕེལ་བ་ཡང་
མེད། མ་ཞུགས་པའི་དབང་གིས་འགྲིབ་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་ཞིང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན་ཞེས་ཞུས་པ་གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་

93-1-245b

པ་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དབེན་ཞིང་སྟོང་པས་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱེད་ཅེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་
ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབེན་པ་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་
འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་ལ། དེ་ལ་མ་བརྟེན་ན་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དེ། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཅིག་ཀྱང་མ་ཡིན། གཉིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་
ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་གཅིག་སྟེ། གཉིས་སུ་བྱར་མེད་ཅིང་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། གསོག་ཉིད་དང་། གསོ་བ་དང་། ཡ་མ་བརླ་ཉིད་དང་། སྙིང་པོ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུ་བ་གསུམ་པ་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། ཅི་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དམ། ཅི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབའ་ཞིག་སྤྱོད་དམ། འོན་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དམ། འོན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྱོད་དམ། འོན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཞིག་སྤྱོད་
དམ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྔ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཅི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་དམ། འོན་ཏེ་ཅི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྱོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བདུན་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཞུས་པ་དང་། དེ་ནས་བཅོམ་

93-1-246a

ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པས་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་དེ་དག་མི་དམིགས་པ་དང་། དེ་ནས་ཡང་མི་སྣང་བ་དག་མི་དམིགས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་
དག་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པར་ལུང་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པའི་ཆོས་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་། མངོན་
པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དངོས་པོ་མེད་པས་འདི་དང་། འདི་ལྟ་བུའི་དོན་དུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ཟབ་ཅིང་ཟབ་པའི་གནས་དག་བསྟན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་
བསོད་ནམས་མང་པོ་བསྟན་པ་ཡང་། དད་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་དང་། ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཀུན་དགའ་བོའི་ཚིག་དང་། བདུད་ཀྱི་གཏམ་དང་། བདུད་ཀྱི་ལས་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བའི་གཏམ་དང་། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། མཉམ་པ་ཉིད་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཟད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་དང་། བསླབ་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་དང་། སེམས་

93-1-246b

ཅན་དང་། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཚིག་དང་། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་དང་། དེ་ནས་ཡང་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཚིག་རྣམས་ནི་གཞུང་ཉིད་ལས་གོ་སླ་བས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་མ་བཤད་དོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་
མེད་པ་དང་གཉིས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་དེ་བཞིན་
ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པས་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སུ་
མི་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་སོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་གཞུང་གིས་
གསལ་བར་བཤད་དོ། །དེ་ནས་ཡང་འོག་ནས་ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་དེ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་། སེམས་གཞན་ལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་པའི་དབང་གིས་སེམས་དེ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་
པས་སེམས་གཞན་ལ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཀླན་
ཀར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་སེམས་དང་བྱང་ཆུབ་གཉི་ག་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀླན་ཀ་མེད་དོ། །ཆོས་གང་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་དེ་ནི་མཆིས་པའམ་མ་མཆིས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །སྒྱུ་མ་

93-1-247a

དང་འདྲ་བར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའམ། མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ལ། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་
ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་དབེན་པའི་རང་བཞིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
ཀྱང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་རིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མ་མཆིས་ཤིང་མི་དམིགས་
སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ། །དེ་
མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ནི་སེམས་དེ་ལ་ཡང་མ་ཡིན། སེམས་གཞན་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་དེ་ནི་བསྒོམ་པར་བགྱི་བ་ཡང་མ་ལགས། རྣམ་པར་གཞིག་པར་བགྱི་བ་
ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོམས་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དབེན་པའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་གཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་བསྩལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །བསྒྲུབ་པར་བགྱིད་པའི་ཆོས་ཀྱང་གང་ཡང་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དབེན་
པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དབེན་པ་ཉིད་ལགས་པའི་སླད་དུ་ཇི་ལྟར་དབེན་པས་དབེན་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དབེན་པ་ཡིན་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དབེན་

93-1-247b

པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དབེན་པ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་རྟོག་པར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཅིག་ནི་དབེན་ལ། ཅིག་ཤོས་ནི་མི་དབེན་པ་
ཞིག་ཡིན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ནི་མི་རིགས་པར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་དབེན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ཤེས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ལ་ལ་ནི་དམིགས། ལ་ལ་ནི་མི་དམིགས་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་མི་མཐུན་པས་དཀའ་བར་འགྱུར་ན། འདི་
ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་དམིགས་སོ། །མེད་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་མི་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་
དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པ་སྤྱོད་པ་གཞན་མེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི་གོ་སླའོ།།      །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་བཞི་པ། འགྲོ་བ་ལྔར་འཁོར་བ་ཞེས་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་འདི་ཅི་ལས་གྱུར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བའང་ཅི་ལས་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་འཁོར་བ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཅི་ལས་བྱུང་ཞེས་དྲིས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྩལ་པ། 
འདི་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟེ། མེད་པ་ལ་འཛིན་པ། ཡོད་པ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་དག་དང་འདྲེས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཡོད་པ་ལ་ནི་སྒྲིབ་པོ། །མེད་པ་ལ་ནི་འཛིན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། 

93-1-248a

བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་བྱེད་པའི་སེམས་པ་ཡང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ་ལས་དེ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་
བས་ན་འདུན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཏེ། ཀུན་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། ལྷ་དང་མིའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་
དག་དེ་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟར་འཁོར་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་ཅིང་། ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དེ། 
རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བར་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོས་པས་ཤཱ་རིའི་བུའི་བློ་རྒྱ་
ཆེར་གྱུར་ནས། ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་སྙིང་པོ་ལ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་ནས་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་མེད་
པ་ཉིད་ཡིན་པར་དེའི་ཡིད་ལ་བཞག་ནས། སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ན་སྙིང་པོ་དམིགས་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་འཇིག་རྟེན་པའི་རིགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ནི་རྙེད་སླའོ། །སྙིང་པོ་ཅན་ནི་རྙེད་པར་དཀའོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །གང་དག་ཆོས་འདི་
དག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ནམ་མཁའ་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དབེན་པའི་རྣམ་

93-1-248b

པས་སོ། །འདི་ཡང་འགྲེས་གསུམ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་སེམས་ཅན་མཐུན་པའི་འགྲེས་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གྱི་གོ་ཆའི་འགྲེས་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་མཐུན་པའི་འགྲེས་སོ། །དབེན་པ་བཤད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕན་ཡོན་ཡང་གོ་སླའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་ཤིང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བགྱིས་ཏེ། ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་
གནས་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་རིགས་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པའི་སྤྲུལ་པ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་ཅིང་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། འདི་སྐད་
དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་མེད་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་
ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ན། གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་མི་རིགས་པ་གཞན་དག་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་
མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཤད་དོ། །དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁ་ཅིག་དམིགས་ལ། ཁ་ཅིག་

93-1-249a

མི་དམིགས་ན་ནི་ཀླན་ཀར་ཡང་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་དང་། གནས་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་མེད་ན་དེ་ལ་ཀླན་ཀར་འགྱུར་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། 
རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་
བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་གནས་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རབ་འབྱོར་ལ་བསྟོད་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་བསྟོད་པ་དང་། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་དང་། དགེ་སློང་
དྲུག་སྟོང་གི་གཏམ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པ་དང་། རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་དང་། མི་ཟད་པའི་གཏམ་མོ། །
ཀུན་དགའ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ནི་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་གོ། །ཡི་གེ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་གོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསླབ་པར་
བྱ་བའི་གཟུངས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ཡི་གེར་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དང་། གང་དག་གི་ཡི་གེར་མ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་ལ་འཇུག་པར་
འགྱུར་བ་དང་། གང་ཡང་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་དང་། དོན་གྱི་གཟུངས་དང་། བཟོད་པའི་གཟུངས་དང་། སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་དེ་དག་གི་སྒོར་གྱུར་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་མི་ཟད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་

93-1-249b

གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མི་ཟད་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་གཟུགས་དང་ནམ་མཁའ་ཟད་མི་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་དམིགས་ནས་
ཡང་དེ་དག་མི་ཟད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཟད་མི་ཤེས་པ་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རེ་རེ་ལ་སྦྱར་བས་ནི་གོ་སླའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནང་སྟོང་
པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའམ། མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་སྦྱར་བ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་ཐབས་
མཁས་པ་དང་། ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གཏམ་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་དཔེ་དང་། བུད་མེད་ཀྱི་དཔེ་དང་། གཡུལ་ངོར་འགྲོ་བའི་སྐྱེས་བུ་དཔའ་བའི་དཔེ་དང་། ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་དཔེ་དང་། ཆུ་ཀླུང་གི་དཔེ་དང་། ལག་པ་གཡས་པའི་དཔེ་དང་། རྒྱ་མཚོའི་
ཆེན་པོའི་རོའི་དཔེ་དང་། འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེའི་དཔེ་དང་། དེ་ནས་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བཤད་པ་དག་ནི་གོ་སླའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔའི་རབ་
ཅེས་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་དེ། གཅིག་པ་ལ་རབ་ཅེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་ལྔ་པོ་དག་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདིར་ཡང་རི་རབ་ཀྱི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །དོན་གྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ལ་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་བྱེ་བྲག་དང་ཁྱད་པར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་

93-1-250a

པའི་གང་ཟག་ལ་ཆོས་གང་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་སྣང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་དབང་གིས་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱེ་བྲག་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཁོ་ན་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་
ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། དོན་གྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་རབ་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ན་བརྡའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་འདི་ནི་སྦྱིན་པས་སོ། །འདི་ནི་ཚུལ་
ཁྲིམས་སོ། །འདི་ནི་བཟོད་པའོ་ཞེས་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། འདོགས་པ་དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་ལས་འགྱུར་གྱི་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེའི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཡོངས་
སུ་འཛིན་པའམ་གཏོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཆོས་འགའ་ཞིག་འཛིན་ན་དེ་ཉིད་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཏོང་ན་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པར་ནི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་འཛིན་མི་
གཏོང་ངོ་། །ཡང་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་ནི་མི་འཛིན། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ནི་མི་གཏོང་ངོ་། །རབ་འབྱོར་གང་གཟུགས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་གཟུགས་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་ཀྱི། ཡང་དག་པ་
མ་ཡིན་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །

93-1-250b

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མར་དམིགས་པའི་ཉེས་པས་ཆགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་ཆགས་པ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་སྟེ། 
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ནི་གང་དུ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་ལ། གང་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་ལགས་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མ་
བྲལ་བ་ཡིན་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་གཟུང་བར་བྱ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དེ་འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། 
ཆོས་ནི་ཆོས་མངོན་པར་མི་སྒྲུབ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་རྟོགས་པ་ཉིད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱའི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་དཔེ་དང་། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བའི་དཔེས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆོས་གང་སྐྱེད་པ་མ་ལགས་འགོག་པ་མ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། གལ་
ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཆོས་གང་ཡང་མི་སྐྱེད་ལ། ནག་པོའི་ཆོས་ཀྱང་མི་འགོག་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་

93-1-251a

དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ། ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་མམ། ཅི་ཞིག་དགག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ན། གཟུགས་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོར་བ་ལས་དབྲལ་བར་བྱའོ། །མི་ལྡན་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་
བའི་བློ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྩོན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་
ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་པའམ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་དུ་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བརྩོན་པར་མི་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ནི་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་བྱའོ། །
བཟའ་ཤིང་གི་དཔེ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་དང་། འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་གྱི་དཔེའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་མི་དམིགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་
པས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་དགོངས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དགོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདོ་དང་རྒྱས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་མདོ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཚོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མ་དག་ཅིང་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་མཐའ་མེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་

93-1-251b

མཐའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྩེ་མོའི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་རིའི་རྩེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་མཐའ་ལ་བྱ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མཐའ་དེ་གཉི་ག་ཡང་དེ་ལ་མེད་དེ་དེ་ལ་རྩེ་མོའི་མཐའ་མེད་པ་ནི་མཐའ་གང་ལ་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཐའ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་
པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཉི་གར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གཅིག་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གྲངས་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །བུད་མེད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྟགས་ཤེས་པ་བསྟན་ཏོ། །ལམ་གྱི་རྒྱུན་བཅད་པ་ལ་
མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ལ་མཁས་པའོ། །ལམ་གྱི་རྒྱུན་མ་བཅད་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་མཁས་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཞི་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་བ་ལ་སོགས་
པ་མཚན་ཉིད་བཟུང་སྟེ་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའོ། །རབ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་
ཉིད་དུ་བསྒོམ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ། དང་པོ་ནི་རྩོལ་བ་དང་བཅས་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྤྱོད་པའོ། །ས་
དང་པོ་ཡན་ཆད་ནི་རྩོལ་བ་དང་བཅས་ལ། མཚན་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྒོམ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཆད་ཅིང་མ་བྲལ་བར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཞེས་

93-1-252a

བྱ་བ་ནི་སེམས་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་དང་། མ་བྲལ་བ་སྟེ། གང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཞིང་རྒྱུན་ཆགས་པ་དེས་སེམས་བར་ཆད་མེད་ཅིང་སོ་སོར་མ་གྱེས་པ་དང་། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་
མི་རྒྱུ་བ་དེ་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཅི་ལགས་སྒོམས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་གསོལ་པ་དང་། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསལ་བ་གསུངས་ཏེ། རྩོལ་བ་དང་བཅས། རྣམ་
པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་བྱའོ། །མ་བསྒོམས་པས་སམ་ཞེས་གསོལ་ནས། ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་པ་དང་། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསལ་བ་གསུངས་པའོ། །བསྒོམས་ཀྱང་བསྒོམས་ལ་མ་བསྒོམས་ཀྱང་བསྒོམས་པས་སམ་ཞེས་གསོལ་པ་དང་། སྐྱོན་གཉིས་
ཀ་བཤད་ཟིན་པས་གསལ་བ་གསུངས་སོ། །བསྒོམས་པ་ཡང་མ་ལགས་མ་བསྒོམས་པ་ཡང་མ་ལགས་པས་སམ་ཞེས་གསོལ་པ་དང་། གལ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བའི་གཞུང་གིས་འཁྲུགས་སུ་དོགས་པས་བསལ་བ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་བསམ་
གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་གནས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། བདག་གི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་འབྱོར་གདགས་སུ་མེད་པའོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པ་དམིགས་སུ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ལས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཏགས་པ་སྟེ། 
བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དབྲི་བ་མེད་པ་དང་བསྣན་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་དབྲི་བའོ། །མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་བསྣན་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་ལ་

93-1-252b

བསླབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བསླབ་པ་ནི་གང་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པའོ། །འགག་པ་མེད་པའི་བསླབ་པ་ནི་ཡོད་པ་ལ་གང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་མེད་པའོ། །བསྒོམ་པར་ཡང་མི་བགྱི། རྣམ་པར་གཞིག་པ་ཡང་མི་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་སློབ་
པ་སྟེ། བསྒོམ་པར་བྱ། བསྐྱེད་པར་བྱ་སྙམ་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བསླབ་པའོ། །རྣམ་པར་གཞིག་པར་བྱ་མེད་པར་བྱ་སྙམ་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པས་འགག་པ་མེད་པའི་བསླབ་པའོ། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཉིད་དུ་མེད་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་
ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་པ་ཉིད་སྤྱོད་པའོ། །གལ་ཏེ་སྤྱོད་པ་མ་མཆིས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལགས་ན་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པར་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལ་སོགས་པས་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལས་དང་པོ་པ་ལ་དོན་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེའི་ཕྱིར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། བསླབ་པ་ཉིད་སྤྱད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་དམིགས་སུ་མཆིས་པ་མི་དམིགས་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་དམིགས་སུ་མཆིས་སམ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པས། དམིགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་
དམིགས་སུ་ཡོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་བསྩལ་པ་གསུངས་ཏེ། དམིགས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དམིགས་པ་དང་མི་

93-1-253a

དམིགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་མཚུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་
མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དམིགས་སུ་ཡོད་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། དེ་བས་ན་གཉི་ག་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མཚུངས་ཏེ། དམིགས་སུ་ཡོད་པ་དང་། དམིགས་
སུ་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་ས་ནས་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དམིགས་པ་ལ་
ཆགས་པར་མ་གྱུར་ན། གོང་ནས་གོང་མའི་ས་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་བརྩོན་པར་བྱ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་
བཅས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས། ས་གོང་མའམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དམིགས་སུ་མེད་པ་མཐུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ས་གཞན་ནས་གཞན་དུ་འཕར་བ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། 
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་དང་
བྲལ་བ་ཡིན་ན། འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་ཚོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་བྱས་པས་གཟུགས་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་

93-1-253b

པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བས་ན་དམིགས་སུ་མེད་པའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་
ཏེ་གཟུགས་ཀྱང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏེ། གལ་ཏེ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པ་དང་། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་
ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་སྤྱོད་ཀྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་
སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔར་བཤད་པའི་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །མ་བྱས་པ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དགོད་པར་འགྱུར་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་བྱས་པ། འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཐེག་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་མ་བྱས་པ་དང་། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་རྣམ་པར་དགོད་པ་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཀུན་བརྟགས་པའི་ཐེག་པ་རྣམ་པར་དགོད་པ་དག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདིར་ཞུས་པ་དང་ལན་བཏབ་པ་དག་གོ་སླ་བས་རྣམ་པར་མ་བཀྲོལ་ལོ། །ངས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་འཛིན་པ་ལས་ཟློག་གི་དོན་དམ་པར་

93-1-254a

ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་ཀྱི། དེ་དག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སླར་ལྡོག་པར་ཟད་དེ། མིང་དེས་
ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དོན་དམ་པ་ལ་བཞུགས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སམ་ཞེས་ཞུས་པ་ལ། དོན་དམ་པར་གནས་
མེད་པ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྩལ་བ་གསུངས་སོ། །འོ་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་བཞུགས་ཏེ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པ་ལ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་སྤྲུལ་པས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་
གོ། །དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལན་གསུངས་ཏེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དང་། སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པའི་རྣམ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའོ། །འདིར་ཡང་ཅི་ཁྱོད་དོན་དམ་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ་འམ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་
ལ་ཞུགས་ཏེ་འམ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་གནས་འདྲི་བར་བྱེད་ཅེས་དགོངས་པའོ། །དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་གང་ལ་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་གང་ལ་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པས་སྤྲུལ་པའི་དཔེས་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ལས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ན། གང་
གི་ཚེ་བདག་ཅག་གི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་ལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་འདས་པའི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བར་ལུང་བསྟན་དུ་འོས་པ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་གཟིགས་པ་དེའི་ཚེ། ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང་མཚུངས་པ་གཟུགས་ཕུན་

93-1-254b

སུམ་ཚོགས་པའི་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ནས་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེའི་ཚེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་
འདོགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ལུང་བསྟན་དུ་འོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟིགས་པ་དེའི་ཚེ། སེམས་ཅན་རྣམས་དེའི་ལག་ཏུ་གཏད་ནས་ཉིད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟོན་ཏེ། སྤྲུལ་པ་དེ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཆོས་
ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱུང་བ་དང་། དེའི་མཛད་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དོ། །དེའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དཀྲུགས་
པར་མ་གྱུར་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ནི་མིང་དང་མཚན་མས་ཆོས་རྣམས་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱིས་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཀྱི་གཞན་དུ་སླ་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་
བརྗོད་དོ། །མིང་དང་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་གོ་བར་བྱ་མི་ནུས་ཤིང་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་ཀྱི། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་
བདེན་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་གལ་ཏེ་མིང་མིང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རམ། མཚན་མ་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་མིང་མིང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་
རམ། མཚན་མ་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་

93-1-255a

པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་། མཚན་མ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་། མཚན་མ་ཙམ་དུ་ཟད་ན། འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་
དུ་ཟད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་རྟོགས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་
ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་
ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཞུགས་ནས་ཆོས་དང་
རྗེས་སུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་གཏུགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་། བདེན་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་
ཅད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནས་བཟུང་སྟེ། ས་ཆོས་

93-1-255b

ཀྱི་སྤྲིན་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང་། མཆོག་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་གནས་གྱུར་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་
པ་ཉིད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་རྒྱུན་མ་བཅད་པ། ཆོས་ཀྱི་
སྐུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་འབྲས་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ་འདི་ལྟར་ཞི་བའི་རྣམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ནུབ་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་དང་། བྲལ་བ་ཁམས་
གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པའི་དྲ་བ་འགགས་པར་གྱུར་པ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཤིན་དུ་ཞི་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། ཆོས་ཐམས་
ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་
ཆགས་རྣམས་ལས། འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བར་མ་ཆད་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ། རྒྱུན་ཆད་པ་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་པར་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་

93-1-256a

པ་འདུས་མ་བགྱིས་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་གསུངས་ཏེ། འགོག་པ་ནི་སྤོང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་པས། ལུས་དང་ངག་གི་འགྱུར་བ་དག་ནི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་དག་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་
ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལོང་ལ་ལྟ་བ་དང་། མཆོང་ཞིང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། པི་ལིན་ད་བད་སས་དམངས་མོའི་ཚིག་བརྗོད་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སམ་འཕགས་པ་རྣམས་གང་ལ་ཡང་གནོད་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལམ་ལ་གནས་ཏེ་འམ། 
ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སླར་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ལམ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་གནས་སུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ལམ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་ལ། མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མ་མཆིས་ན། འོ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་འདི་སྐད་དུ་འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །འདི་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ་ཞེས་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་དང་སངས་རྒྱས་བཤད་པ། ལམ་གྱི་དབང་གིས་བཤད་དམ། མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་ཐོབ་པས་བཤད་གྲང་ན། གལ་ཏེ་གཉི་ག་མེད་ན་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་འགོད་ཅེས་དགོངས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། 
འདུས་བྱས་མེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་སླར་བཀའ་སྩལ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་འདུས་མ་བགྱིས་པ་དེ་འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་འདུས་
མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་དགོངས་ན། ཅི་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་གང་ཟག་དེ་དག་རབ་ཏུ་འབྱེད་དམ། སྐྱེད་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་འདུས་མ་བྱས་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་མེད་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གནས་

93-1-256b

གྱུར་པའི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། ཉོན་མོངས་པ་བག་ལ་ཉལ་བར་སྤོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་དག་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་ཇི་ལྟར་འཁོར་བའི་ཕྱི་མའི་
མཐའ་མཆིས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལས། འཁོར་བ་མེད་དོ་ཞེས་འཁོར་བའི་ཐོག་མ་དང་། ཐ་མ་དང་། དབུས་དམིགས་སུ་མེད་པ་སྨོས་ལ། ད་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་
འགྱུར་ན། འཁོར་བའི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཚད་མར་བྱས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་
ཕྱི་མའི་མཐའ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གང་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་དེ། རྒྱུན་ཆད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་དེ་ལྟ་བུ་དག་བཤད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་བས་ན་གང་དང་གང་གིས་མཐའ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་དམིགས་ན། ཕྱི་མའི་མཐའ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཆོས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་
དག་སྐྱེ་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡང་མེད་ན། འགག་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚིག་ལ་
རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་དམ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་བཞི་ཡོད་དེ་རེ་ཞིག་དང་པོར་ཕ་རོལ་

93-1-257a

ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་དོན་མཚུངས་པ་པ་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་ཡོད་དེ། ཕ་མཐའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་མཐར་གྱུར་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ལུང་
ལས་ཀྱང་། དངོས་པོའི་རྐྱེན་ཐ་མ་ན་ཡོད་ཀྱང་ཆོས་ཁོ་ནར་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་ཆུའི་ཁམས་གཤེར་བ་ལ་ཆུའི་ཁམས་གཤེར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཉིད་དམ་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་
ཕ་རོལ་ཉིད་མཐར་ཐུག་པའི་ཕ་རོལ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའོ། །ཕྱིན་པ་ནི་སོན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་འདིས་ཕ་རོལ་དུ་སོན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་དམ་པའི་སྒྲ་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ལ་དམིགས་པ་ལས་
བྱུང་བའི་ཕྱིར་དམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་དམིགས་ནས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་
མེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་
སངས་རྒྱས་སོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐོབ་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཆུད། མ་ནོར་

93-1-257b

བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཆུད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདིར་ཆུད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་ཡིན་ནོ། །ལྡན་པའམ་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་མན་ཆད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
འབའ་ཞིག་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྤོབས་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟར་སྤྱོད་པར་བྱེད་
པ་གང་ཡིན་པ་དང་། གང་གི་ཚེ་སྤྱོད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་པ་པོ་དང་། སྤྱོད་པར་འོས་པ་དང་། སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་
དེ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དག་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མི་རྟག་པའི་དོན་
དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་དོན་དང་། བདག་མེད་པའི་དོན་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་དོན་བསྟན་ནས། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པའི་དོན་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པའི་དོན་ནས། ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཤེས་པ་དང་། སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཤེས་པའི་དོན་གྱི་
བར་ཤེས་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་འདི་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དོན་དང་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་དག་གོ། །
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔར་བསྟན་པ་དང་འོག་ནས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཚུལ་ལོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ལ་སྤྱོད་པས་ན། འདོད་ཆགས་བདག་གི་དོན་ཏམ། བདག་གི་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་

93-1-258a

ནི་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་བསལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དེ་ལྟ་བུར་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་བདག་གི་དོན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ། །གཟུགས་བདག་གི་དོན་མ་ཡིན་ཞེས་སྤྱད་པར་མི་བྱའོ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དམིགས་པར་ལྟ་བ་ནི་དོན་མ་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་དམིགས་སུ་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གང་ལ་ཡང་དོན་ཏམ་དོན་མ་ཡིན་པ་
མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གནས་པ་འདི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལྟར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
མཐོང་ནས། འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དོན་ཏམ་དོན་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
འདུ་མ་བགྱིས་པ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འདུས་མ་བྱས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་སམ་ཞེས་དགོངས་ནས་གསོལ་པའོ། །ཕན་པའམ་གནོད་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཕན་པའམ། གནོད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། །དེ་ལ་ཡང་ནམ་མཁའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་ཏོ། །འདུས་མ་བགྱིས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་བགྱིད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་གསོལ་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་ལྟ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེའི་

93-1-258b

ཚིག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགག་པ་མཛད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གཅིག་སྟེ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ལ། གཉིས་སུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང་། ཕན་འདོགས་པ་
མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་བགྱིད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གྲགས་པ་དེ་ལ། ཅི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཉི་གར་ཡང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་མ་གནང་ནས་འདི་སྐད་དུ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་སམ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས་ན་དེ་ལྟར་དམིགས་སུ་མེད་པའི་
ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དམ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཉིས་ཀྱི་ཆོས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་དང་། གཉིས་
སུ་མེད་པའི་ཆོས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ཅེས་བྱའི་དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ།།      །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། དེ་ལྟ་བུའི་ཟབ་མོའི་གནས་ཐོས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་
ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏེ། དཔེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དཔེར་ན་མི་དེས། རྩ་བ་དང་། ཤུན་པ་དང་ཡལ་ག་དང་། ལོ་མ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་འདོད་པར་གྱུར་ན། ཐོག་མར་དེ་དག་མི་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་

93-1-259a

དཔས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱིས་མི་དེས་སྡོང་བུ་བསྐྱེད་ན། རྩ་བ་དང་ཤུན་པ་ལ་སོགས་པ་རྙེད་ནས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསོད་ནམས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དུ་མ་བསྐྱེད་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་ནས་སེམས་
ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་གདགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་
བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འགྲེས་གཉིས་པ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕན་ཡོན་དང་བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ནི་གོ་སླའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པའོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་
བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །མིང་དང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའོ། །རྩོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །གནས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་མེད་པའོ། །
རབ་འབྱོར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པས་དབང་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱུའི་དབང་གིས་བརྗོད་

93-1-259b

ཀྱི་དེའི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་འདུས་པ་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མིང་
དུ་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་གཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་
ཡོད་པའི་ཆོས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་ཐབས་མཁས་པ་དག་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་
ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་པས་འདི་ནི་ཤེས་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་པོས་ཀྱང་དངོས་པོ་འཚལ་བར་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཤེས་པར་མི་རུང་སྟེ། མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེས་
སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེའི་རྗེས་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཤེས་པར་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཤེས་པར་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་མིས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་ཀྱང་དངོས་
པོ་ཤེས་པར་མི་རུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁས་སྒྱུ་མའི་མི་བཞིན་ཏེ་འདི་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་གཞན་ཞིག་ལ། དོན་དམ་པ་ཡང་གཞན་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-260a

འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞུས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་སྟེ་ཡང་དག་པའི་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སངས་རྒྱས་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེས་ཡང་དག་པའི་དོན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པའི་ཚིག་གསུངས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་དོན་སྟོང་པ་དང་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་
ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཆོས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་དོན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་དང་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་
ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཡང་། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མིང་ཙམ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་

93-1-260b

ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་དོན་དམ་པའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ནི་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་ཀུན་
བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དང་མཚན་མ་ཙམ་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་རྟོགས་པས། གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཚུལ་ནི་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་
ཆུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་ནི་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ན་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་རམ། འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྩགས་པའི་ཕྱིར་རམ། སེར་སྣ་དང་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། ནག་པོའི་
ཕྱོགས་རྣམས་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། དཀར་པོའི་ཕྱོགས་རྣམས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་དགག་པའི་ཕྱིར་རམ། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་
སྐབས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ནི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་
སོ། །གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་

93-1-261a

མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་དབང་གིས་ཐབས་མཁས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འོག་ནས་འཆད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་
རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་གསོལ་པའོ། །གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བྱའོ་ཞེས་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོར་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ཞིང་མི་བྱེད་ན་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་མངོན་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པའོ། །
རབ་འབྱོར་གང་གཉིས་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་གཉིས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྤྱོད་པའི་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཐབས་མཁས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྔགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བ་རྣམས་ནི་
གཞུང་ཉིད་ལས་གོ་སླའོ། །དངོས་པོ་མ་མཆིས་པས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བགྱི་བར་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྤྲོར་རུང་བ་མ་ཡིན་
པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་བཞིན་ཏེ་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་ལ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་

93-1-261b

རྣམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དགྲ་བཅོམ་
པས་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་ལ་བསླབས་ནས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་འཇུག་
པའོ། །རེ་ཞིག་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་ལ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་ཐ་མ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མི་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་
འཛིན་གྱི་སྐད་ཅིག་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཤེས་པ་དང་མཐོང་བས་ས་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་རྣམ་པར་བལྟས་ནས་ཡོངས་སུ་འདའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དྲིས་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པའི་སྐབས་སུ་སྔར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
པོས་སྐད་དང་བརྡ་དང་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐད་དང་མཐུན་པར་རོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པའམ། འཇིག་པར་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མཚན་ཉིད་མེད་པ། དངོས་
པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་མ་ལགས་སམ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བསྔགས་པ་མཛད་དེ། ཆོས་གང་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་གནས་པའི་མཚན་
ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་བྱིས་པ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཐབས་སུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདི་མཛད་དེ། རིམ་པ་འདིས་ཤེས་པར་གྱུར་ནས་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པས་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་

93-1-262a

སོགས་པ་འདུལ་བ་དང་། བསྒྲུབས་པས་འདུལ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་ལ་
སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པ་མེད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་སྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སྒོམ་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ལ་འདི་ནི་བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐའ་གཉིས་ལ་
ཆགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཏེ། འདི་ནི་བདག་སྟེ་གུད་ན་ཡོད་དོ་ཞེའམ། བདག་ནི་གཟུགས་སོ། །བདག་ནི་ཚོར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆད་པ་དང་། རྟག་པའི་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་སུ་
འདུ་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་དེ་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའམ། དངོས་པོ་འམ། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
གཉིས་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ཙམ་དུ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པས། བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེས་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འདོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། 
རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པོ། །ཡུལ་ལ་མངའ་བརྙེས་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་དབང་བཅུའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་འདི་
ལ་ད་སྔོན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་སྟོན་ཏེ། ང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོད་ཅིང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ན། མཚན་མ་ལ་རོ་མྱང་བ་མེད་པར་

93-1-262b

དམིགས་པ་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསལ་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ཅིང་སྤྱད་ནས། ནམ་མཁའ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ཕྱིས་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་
ཆུབ་པར་འགྱུར་བས། ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། སེམས་
ཅན་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ལུང་བསྟན་ཞེས་གནས་བརྟན་གྱིས་ཞུས་པའོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་འདོད་པ་རྣམས་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་གྲུབ་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །བསམ་གཏན་
རྣམས་བསྐྱེད་དོ། །དངོས་པོའམ། དངོས་པོ་མེད་པའམ། རང་གི་དངོས་པོའམ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་གྱི། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ལ། རང་གི་
དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་མཐར་གྱིས་སྤྱོད་པ་དང་། མཐར་གྱིས་སློབ་པ་དང་། མཐར་གྱིས་ནན་ཏན་དུ་བགྱི་བ་མཆིས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་

93-1-263a

ལྟར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་དམིགས་པ་དང་། མི་དམིགས་པ་དག་འཕྲལ་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་འཕྲལ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་སུ་མེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི་རིམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་
པའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོག་མར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་གི་དོན་དུ་མཐར་གྱི་སྤྱོད་པ་མི་རྩོམ་གྱི། སེམས་ཅན་
ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཕྲལ་ལ་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། རིམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་རྩོམ་སྟེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། དེ་དག་གི་རིམ་པ་སྟོན་ཏོ། །ཞུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྐྱེད་ནས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པ་དྲུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་དམིགས་སུ་ཡོད་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་མེད་པར་འཛིན་པར་གྱུར་ན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དང་ངོ་བོ་
ཉིད་ཡོད་པར་སྨྲ་བས། ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་བྱར་མི་རུང་བས་བསྟན་པའོ། །རབ་འབྱོར་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །མི་དམིགས་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། མི་དམིགས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་ན་
ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་དམིགས་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བརྗོད་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་
མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡང་ག་ལ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཉེ་བར་གནས་སོ། །མཐར་གྱིས་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གོ་སླའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་

93-1-263b

ལྟར་ན་སེམས་གཅིག་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་ཞུས་པ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་། སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་གཅིག་གོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་ཀྱི་
འདུ་ཤེས་མེད་པར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པ་ནི་གོ་སླའོ། །མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཟག་པ་མེད་པས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ཉོན་མོངས་
པ་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་རིས་རྣམས་སྨྲ་བའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་
ནི་གཞུང་ཉིད་ལས་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་བསྟན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ཡང་གོ་སླ་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་
ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་པ་དང་། ལན་དང་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་བསྟན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དག་ཀྱང་གཞུང་ཉིད་ལས་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བསྟན་པའི་ལྷག་མ་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏེ། སྔར་མ་བསྟན་པ་དག་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་

93-1-264a

སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་སྐབས་མི་འབྱེད་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་དང་
ཁམས་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཤེས་པར་བྱ་བར་བསྡུས་པའི་ཆོས། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་གཏོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་ན་དེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཤེས་པ་གང་གི་ཤེས་པར་གྱུར་པ་དེ་སྨོན་ལམ་སྔོན་
དུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་གནས་དང་ཤིན་ཏུ་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དང་། བདག་གི་ལུས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འདོད་
པ་བཞིན་ལེན་པ་དང་། གནས་པ་དང་འཆི་འཕོ་བ་རྣམས་ལ་རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །སྤྲུལ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་དུ་གྱུར་པ་ནི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །
སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་སེམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བ་འཕེལ་བ་ནི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །མ་རིག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དབང་དུ་
གྱུར་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ལ་དབང་བཅུ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་སྲིད་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདུག་པ་ནི་ཚེ་ལ་དབང་བའོ། །བསམ་གཏན་དང་ཚད་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་གནས་པ་གང་གིས་གནས་པར་འདོད་པ་དེས་ཇི་
ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་གནས་པ་འདི་ནི་སེམས་ལ་དབང་བའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ། དེའི་བཟའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་འབྱོར་པ་འདི་ནི་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བའོ། །སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟར་

93-1-264b

འདོད་པ་བཞིན་དུ་བསྒྱུར་བ་འདི་ནི་ལས་ལ་དབང་བའོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ། གང་དུ་འདོད་པར་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བའོ། །དངོས་པོ་གང་དང་གང་ཇི་ལྟར་མོས་པར་བྱས་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་འདི་ནི་མོས་པ་ལ་དབང་བའོ། །དེའི་
སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་འདི་ནི་སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་འདི་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བའོ། །གང་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོར་རབ་ཏུ་ཟབ་པ་ཤེས་པར་འདོད་
པ་དེ་དག་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བའོ། །མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ཐོབ་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་དགོད་པ་ལ་མཁས་པ་འདི་ནི་ཆོས་ལ་དབང་
བའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་ནི་གཞུང་ཉིད་ལས་གོ་སླའོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་ནི་གོ་སླའོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་
ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་གང་གི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་དེའི་ཚེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཚད་མར་འཛིན་པའི་གང་ཟག་
རྣམས་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དགོད་དོ། །དེ་ལ་རིགས་དང་བསམ་པ་དང་། མོས་པ་དང་། སྨོན་ལམ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། འཇུག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་། ཐབས་ལ་སོགས་པ་ཆེ་བས་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་
ཆེ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་འདི་དག་གིས་བརྗོད་ཅིང་མངོན་པར་བསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་སོ། །འོ་ན་དེ་དག་གིས་

93-1-265a

ཡན་ལག་དང་། ཉིང་ལག་རྣམས་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོར་མངོན་པར་བྱེད་པ་གང་ལ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར། འདི་སྙེད་ཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་བས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་
ཀྱང་ཐོས་པ་དང་། དྲན་པ་དག་ལས་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་དོན་དེ་ལྟ་བུའི་གྲངས་ངེས་པར་བསྟན་ཏེ། འདིར་ཡང་གྲངས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །མཚན་འདི་རྣམས་ཀྱང་མདོར་བསྟན་པ་དང་། བཤད་པ་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་
ཏེ། དང་པོ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མཚན་དེ་རྣམས་འགྲེལ་པ་ནི་བཤད་པའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་སྨོས་པ་ནི་རྒྱུའོ། །སྔ་ལྟས་སྨོས་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཁོར་ལོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། 
མཚོན་ཆའི་འཁོར་ལོ་དང་། འགྲོ་བ་འཇུག་པའི་འཁོར་ལོ་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་འཕང་ལོ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཕྱག་དང་ཞབས་གཉིས་ཀ་ལ་འབྱུང་ངོ་། །འདིའི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བླ་མ་ལ་སྐྱེལ་ཞིང་བསུ་བའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་ཚུལ་
ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་པ་ནི་གཅིག་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུས་འགྲོ་བར་འཇུག་པའི་འཁོར་ལོ་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་དུ་འབྱུང་ངོ་། །ཆོས་ཉན་པ་དང་། ཕྲེང་བ་རྒྱུད་པ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་དང་། མཆོད་རྟེན་གྱི་གན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། གཡོག་བྱིན་པ་སྦྱིན་
པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་པ་དེའི་འབྲས་བུས་ཕྱག་གི་མཐིལ་གཉིས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ་མུ་ཁྱུད་ཅན་ལྟེ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཚེ་འདི་གསུམ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མཚན་དེ་དག་གིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་གྱུར་
ནས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཤང་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་

93-1-265b

སྟེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་ན་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་མཚན་གཞན་དང་གཞན་དཔལ་བེའུ་དང་། བཀྲ་ཤིས་དང་། སྡོང་རིས་དང་། བུམ་པ་གང་བ་དང་ཉ་སྦྲེལ་བ་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་། དུང་དང་། ཁྲི་བཟང་པོ་དང་། 
གདུགས་དཀར་པོ་དང་། རྔ་ཡབ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་མ་བསྟན་ཏམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་བདེན་མོད་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་བསྟན་ན་དེ་དག་ཀྱང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་གཉིས་ལ་མི་སྣང་བའི་མཚན་བཟང་པོ་ཐམས་
ཅད་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། མཚན་གྱིས་འཁོར་ལོ་དེ་དག་ཉིད་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་སྨྲའོ། །དེ་ནི་གཡོག་འཁོར་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་སྔ་ལྟས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་
རྣམས་ཐུན་མོང་སྟེ། འཁོར་ལོ་ནི་མུ་ཁྱུད་ནས་བཟུང་སྟེ་རྩིབས་དང་ལྡན་པའི་དབང་གིས་གཡོག་འཁོར་ཤིན་ཏུ་མང་བ་དང་མཐུན་ནོ། །ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གཞན་དག་ནི་ས་མི་མཉམ་པའམ། རྐང་པའི་མཐིལ་མི་མཉམ་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་
སོགས་པ་སྤྱོད་པའི་དབང་ངམ། རྐང་པའི་རྩེ་མོའམ། རྐང་པའི་ཟུར་གཉིས་སམ། རྟིང་པས་ས་ལ་འཛུགས་ཤིང་འགྲོ། །མཆོང་ཞིང་འགྲོ་ལ་དབུས་སུ་ཡང་སྐབས་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ཐམས་
ཅད་མཉམ་པར་ས་ལ་འབབ་པར་གཤེགས་པ་དང་མཉམ་པར་ས་ལ་རེག་པ་ལ་ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོན་དམན་དང་། གསེག་མ་དང་། རྡོ་བ་དང་། ཆུ་དང་། འདམ་རྫབ་དང་། ཚེར་མ་དང་། ཁུང་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་མཉམ་པས་
གནས་ཤིང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མའི་དབང་གིས། ཐག་རིང་བདག་ཀྱང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་གྱི་ལས་བསྟན་པ་ལ། ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་དང་། གཏོང་བ་དང་། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་དབང་གིས། རྩོམ་

93-1-266a

པ་ཐམས་ཅད་ལ་སུས་ཀྱང་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་མི་གཡོ་བའི་སྔ་ལྟས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་དང་། ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང་། མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གཡོས་པའོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བས་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་གི་སོར་
མོའི་ཚིགས་དང་པོ་ནས་ཕྱག་སོར་གྱི་བར་ཕྲ་སེང་སེང་པོ་མེད་པ། སོར་གདུབ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱན་ཀྱང་གཞུག་ཏུ་རུང་བ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཛེས་པའི་དྲ་བས་འབྲེལ་བའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་དང་། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་དག་ཀུན་དུ་བསྟེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་
པས་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ནི་ཕྱག་གཉིས་དྲ་བ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དོན་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ནི་ཞབས་གཉིས་དྲ་བ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འཆད་དོ། །ཡང་ན་ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྡུད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་
ཀྱིས་ཞབས་གཏུགས་པ་ལས་གྱུར་ཏོ། །སོར་མོའི་རྣམ་པ་སེང་སེང་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་གཟུང་ངོ་། །ལེགས་པར་སྡུད་ཅིང་འཇམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་མཐུན་ནོ། །མྱུར་དུ་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བརྒྱད་ཆོས་བཤད་པ་ལ་མྱུར་དུ་འདུའོ་
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱག་དང་། ཞབས་དྲ་བས་འབྲེལ་བ་ལ་གཞན་དུ་འཆད་དེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་མཐོ་བོ་གཉིས་མ་གཏོགས་པར། སོར་མོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོ་མཉམ་པ་ཡིན་ཏེ། སོར་མོ་དག་ཀྱང་ནས་དང་ནས་སུ་
འབྲེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ། མཉམ་པར་གནས་ཏེ། སྐར་ཁུང་གི་དྲ་བ་དང་། ཀ་བའི་རྩེ་མོ་མཉམ་པ་བཞིན་དུ་སོར་མོ་ཐམས་ཅད་ལ། ནས་ཀྱི་མཚན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་སྣང་ཞིང་། དྲ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བས་འབྲེལ་བ་ཞེས་འཆད་དོ། །
སེམས་ཅན་ཕྲ་མོ་དག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་གཉིས་ཀྱིས་རེག་ན་ཤིན་ཏུ་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། ཤི་འཕོས་ན་ཡང་ལྷའི་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཞབས་དྲ་བ་ཅན་གྱི་མཚན་དེ་ལ་མཐུ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་འཇམ་ཤིང་གཞོན་ཤ་ཆགས་

93-1-266b

པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇམ་པ་ནི་མཉེན་པའོ། །གཞོན་ཤ་ཆགས་པ་ནི་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་བོལ་གཉིས་དང་། དཔུང་མགོ་གཉིས་དང་ལྟག་པ་སྟེ། དེ་དག་ཤས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ནི་བཟའ་བ་དང་། 
བཏུང་བ་དང་། བལྡགས་པ་དང་། བཅའ་བ་གྱ་ནོམ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྱ་ནོམ་པ་བྱིན་པས་ཕྱག་དང་། ཞབས་འཇམ་ཞིང་གཞོན་ཤ་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཟའ་བའི་དངོས་པོ་མང་དུ་བྱིན་པས་ནི་བདུན་མཐོ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་ན་ཞབས་གཉིས་ཀྱིས་གཤེགས་ནས། 
ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་བྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་བྱིན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་གི་ཞབས་ལ་གཞོལ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཕྱག་དང་ཞབས་གཉིས་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ། །བདུན་མཐོ་བ་ནི་ཁམས་བདུན་ཚིམ་པར་བྱས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་གཅིག་གིས་
མཚན་གཉིས་འབྱུང་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ལས་གཅིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཆེར་བྱས་ཤིང་བསྩགས་པས་མཚན་གཉིས་སམ་གསུམ་ཡང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བཤད་དོ། །སོར་མོ་རིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཧ་ཅང་རིང་བ་དང་། ཧ་ཅང་ཐུང་བ་དང་། ཧ་ཅང་སྦོམ་པ་དང་། ཧ་ཅང་ཕྲ་
བ་དང་ཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་སོར་མོའི་སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་ཤིང་སྐྱོན་མེད་ལ། ཕྱག་གི་མཐིལ་དང་འཚམ་པ། ཚད་དང་ལྡན་པ་སོར་མོ་མཐར་གྱིས་ཤས་རྒྱས་ཏེ། རྩེ་མོ་ཕྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སོར་མོ་རིང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྟིང་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། ཚད་དང་ལྡན་པ། 
ཞབས་དང་འཚམ་པའི་རྟིང་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། རྟིང་པ་ཡངས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆ་བཞིར་བྱས་པ་ལས། ཆ་གསུམ་ནི་ཞབས། ཆ་གཅིག་ནི་རྟིང་པར་གྱུར་ན་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆུ་ཞེང་གབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ཕང་མཐོ་བའི་
ཕྱིར་སྐུ་ཆེ་བའོ། །མི་གཞན་ལྟར་ཕྲག་པ་དང་། རྐེད་པ་དང་པུས་མོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་འམ། མདུན་དང་རྒྱབ་གང་གློ་གྱེ་གུ་དང་ཡ་ཡོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐུ་དྲང་བའོ། །སོར་མོ་རིང་བ་དང་། རྟིང་པ་ཡངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རིང་བ་དང་ཡངས་པའི་སྒྲ་ནི་རན་པ་དང་རྐྱེན་དུ་

93-1-267a

བབ་པའི་ཚིག་ཡིན་གྱི། ཧ་ཅང་རིང་བ་དང་ཧ་ཅང་ཡངས་པའི་སྒྲ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་ལས་བཤད་པ་ཡང་། གསད་པ་ལས་ཐར་བར་བྱས་པ་དང་། བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱིན་པས་སྲོག་གི་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང་། སྲོག་གཅོད་པ་
སྤངས་པ་ཀུན་ཏུ་བསྟེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང་གསད་པར་གྱུར་པའི་མི་རྣམས་ཚེ་ཐུང་བ་ལས་ཐར་བར་བྱས་པས་ཚེ་ཐ་མལ་པར་གནས་ཀྱི། གློ་བུར་དུ་ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་བྱིན་པས་ཀྱང་ཚེ་ཐུང་བ་མེད་པར་བྱས་པ་ཡིན་
གྱི་གློ་བུར་དུ་ཚེ་རིང་དུ་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རྟིང་པ་དང་། སོར་མོ་དག་ཐུང་བ་མེད་པ་ཉིད་རིང་བ་ཡིན་གྱི། ལྷག་པར་རིང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྲུ་བདུན་དུ་འཕགས་པར་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཐ་མལ་པའི་ལུས་པས་འཕགས་པར་མཐོ་བ་སྟེ། སྐུ་
ཐ་མལ་པའི་ཚད་ལ་བྱའོ། །སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་ཚད་ངེས་པར་བྱ་མི་ནུས་སོ། །སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པས་ལུས་ཀྱི་ལས་མི་དྲང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐུ་དྲང་པོ་དང་མཐུན་ནོ། །ཞབས་འབར་འབུར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
པུས་མོའི་ཚིགས་དང་། ལོང་མོའི་ཚིགས་ཀྱི་རུས་པ་མཐོ་བ་ལ་འབར་འབུར་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་མངོན་ལ་རབ་ཏུ་ནུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཞབས་འབར་འབུར་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་གི་ནི་རུས་པ་དེ་གཉིས་ཆེ་བས་རྐང་པ་དང་། བྱིན་པ་མི་སྡུག་པ་ཡིན་ནོ། །
མི་མཉེན་པས་འགྲོ་ན་མི་བདེ་སྟེ་འགྲོས་མི་སྡུག་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚིགས་མི་མངོན་པས་བྱིན་པ་མཛེས་སོ། །མཉེན་པས་འགྲོས་སྡུག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མི་ཕལ་རྣམས་ཀྱི་ལོང་བུའི་རུས་པ་ནི་རྐང་པའི་རྒྱབ་ལོགས་སུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་
གི་རྐང་པ་གཟེར་བཏབ་པ་འདྲ་ལ། མི་མཉེན་པས་ཅི་བདེར་བསྒྱུར་དུ་མི་རུང་ལ་འགྲོ་བ་ན་ཡང་རྐང་པའི་མཐིལ་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལོང་མོའི་རུས་པ་ནི་ཞབས་ཀྱི་གོང་བས་མཐོ་བའི་ཕྱོགས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་དག་གི་སྐུ་ཡང་རོ་སྨད་འབའ་ཞིག་གཡོའི། རོ་སྟོད་

93-1-267b

གཡོ་བར་མི་མངོན་ནོ། །ཞབས་ཀྱང་བདེ་བླག་ཏུ་བསྒྱུར་དུ་རུང་ལ། མདུན་རྒྱབ་དང་། གཡས་གཡོས་སུ་འདུག་སྟེ་བལྟས་ཀྱང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་སྣང་ཞིང་འགྲོས་སྡུག་གོ། །སྐུའི་སྤུ་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐུའི་སྤུ་མས་སྤུའི་ཁུང་བུ་ནས་སྐྱེ་བ་ན། ཞལ་བཟང་
པོ་ལ་གྱེན་དུ་ལྟ་བ་འདྲ་བར་རྩེ་མོ་གྱེན་དུ་ལྟ་ཞིང་སྐྱེ་བའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་དགེ་བའི་ཆོས་བླངས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཞབས་ཀྱི་ཕྱོགས་མཐོ་བ་དང་། སྤུ་ཁ་གྱེན་དུ་ལྟ་ཞིང་མཐོན་པོར་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་ནོ། །བྱིན་པ་རི་དྭགས་ཨེ་ན་ཡའི་ལྟ་བུ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་དྭགས་ཨེ་ན་ཡའི་བྱིན་པ་དང་འདྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རི་དྭགས་ཨེ་ན་ཡའི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ། །མི་ཕལ་གྱི་བྱིན་པ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཤ་རློ་བོར་གྱུར་པའམ། ཡོ་བའམ། ཧ་ཅང་སྦོམ་པའམ། ཧ་ཅང་རིང་བའམ་ཐུང་བ་ཡིན་གྱི། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཤ་
མཁྲེགས་ལ་བྱིན་གྱིས་ཕྲ་ཞིང་དབྱིབས་སྙོམས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་ཟླུམ་ཞིང་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་སྟེ། སོར་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་ན་ཡོད་དོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་བཟོའི་ལས་དང་རིག་པའི་གནས་རྣམས་གུས་པར་བྱས་ཤིང་བྱིན་པས་སློབ་མ་དེ་རྣམས་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡོ་བྱད་
རྣམས་བྱིན་པས་དེ་དག་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དང་མཐུན་པར་ཤ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བྱིན་པ་རི་དྭགས་ཨེ་ན་ཡའི་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནི་མྱུར་དུ་འཛིན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་མྱུར་དུ་འཛིན་ཅིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞུས་པའི་རྒྱུན་རྣམས་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་འཛིན་ཏོ། །ཕྱག་སྦོམ་ཞིང་རིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྦོམ་པ་ནི་སྦོམ་ལག་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་བ་ནི་པུས་མོར་སླེབས་པའི་ཕྱིར་ཁྲུན་རིང་བའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་ཕྱག་བརྐྱང་སྟེ་རིང་དུ་བྱས་ནས་གཞན་
ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་མཐུན་ནོ། །མདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་ནི་མདོམས་སུ་སྦ་བ་ཡིན་པས་མདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་སྟེ། མདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་ཅིང་། མི་མངོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མདོམས་ཀྱི་

93-1-268a

སྦ་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གསེར་གྱི་པདྨའི་སྙིང་པོ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་འདྲ་བར་མདོམས་ཀྱི་སྦ་བའི་ཕྱོགས་སྦུབས་ཀྱི་ནང་དུ་མི་མངོན་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་མཛའ་བཤེས་དང་གཉེན་འདབ་ལ་སོགས་པ་འདུམ་པར་བྱས་པ་དང་། 
མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་སྦུབས་དང་སྦ་བ་དག་དེ་ལྟར་མཐུན་པར་གྱུར་ཏོ། །གསང་ཐུབ་པར་བྱས་པས་སྦ་བའི་ཕྱོགས་མི་མངོན་པར་གྱུར་ཏེ་མཐུན་ནོ། །མདོག་གསེར་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐུ་མཁྲེགས་ཤིང་སྣུམ་ལ་ཁ་དོག་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་ཏོ། །པགས་པ་སྲབ་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་
ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་རྡུལ་དང་དྲི་མ་ལ་སོགས་པས་སྐུ་ལ་གོས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་བཀྲུ་བ་དང་ཁྲུས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེར་རིམ་གྲོ་པ་རྣམས་བསོད་ནམས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་། དུས་སུ་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཕྱིར་མཛད་དོ། །སྤུ་རེ་རེ་ནས་སྐྱེ་
ཞིང་གཡས་སུ་འཁྱིལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ནས་སྤུ་གཅིག་ཁོ་ན་སྐྱེ་བས་ན་སྤུ་རེ་རེ་སྐྱེ་བའོ། །ཀྱིལ་ཀྱིལ་པོར་འཁྱིལ་བ་ནི་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་སྟེ། རྒྱན་གདུབ་ཀོར་སྦྲུལ་འཁྱིལ་བ་ལྟ་བུའམ། སྦྲུལ་འཁྱིལ་བའི་ཟླུམ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཉིས་ཀ་ཡང་གཡས་
སུ་འཁྱིལ་བའོ། །ཞལ་ལ་མཛོད་སྤུའི་མཚན་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་ཐིག་ལེའི་གནས་ན་སྤུ་མཉེན་ཞིང་འཇམ་ལ་ཁ་དོག་དཀར་ཞིང་སྣུམ་པ། དྲངས་ན་ཁྲུ་གང་ངམ་ཁྲུ་དོ་འམ་ཁྲུ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་སྲིད་དུ་འབྱུང་ལ་སླར་བཏང་ན། གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་རྩེ་
མོ་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པ་དང་། ཤིང་ཏོག་སྐྱུ་རུ་ར་ཙམ་ལ་དངུལ་གྱི་སྒོ་ང་འདྲ་བ་གང་གི་ཞལ་ན་མཛེས་པར་འདུག་པ་དེ་ལ་ཞལ་ལ་མཛོད་སྤུའི་མཚན་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་འདི་གཉིས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་། འདུ་འཛི་སྤངས་པས་ནི་སྤུ་རེ་རེ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་
ཇི་ལྟར་རིགས་པའི་གནས་སུ་བཀོད་པ་དང་། རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང་། མ་མགུ་བར་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པས་གཡས་སུ་འཁྱིལ་ཞིང་རིང་བ་དང་། དབྱིབས་ལེགས་པར་གྱུར་ཏོ། །རོ་སྟོད་སེང་གེའི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རོ་སྟོད་སེང་གེའི་རོ་སྟོད་འདྲ་བའི་ཕྱིར་

93-1-268b

སེང་གེའི་རོ་སྟོད་ལྟ་བུ་སྟེ་བྲང་གི་དབྱེས་ཡངས་ཤིང་ཆེ་ལ་ཤ་རྒྱས་པས་སྤངས་ཤིང་ཆེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔུང་མགོ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལེགས་པའི་སྒྲ་ནི་ཟླུམ་པ་ལ་བྱའོ། །གྲུབ་པའི་སྒྲ་ནི་མགུལ་པ་རྩའི་དྲ་བ་མི་མངོན་པ་བསྟན་པ་སྟེ། 
གསེར་གྱི་བུམ་པའི་མགུལ་པ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཟླུམ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་མཁྲེགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་མི་སྙན་པར་མི་ཟེར་བ་ནི་སེང་གེའི་ཚུལ་དང་འདྲ་བ་དང་། མགུལ་མཛེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་མི་སྨོད་པ་ནི་སེང་གེ་ལྟར་ཡངས་པའི་རྒྱུའོ། །སྙན་པར་
སྨྲ་བ་དང་། ལེགས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ་དང་། སེང་གེའི་སྒྲ་དང་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་ནི་ལྐོག་མ་མཛེས་པའི་རྒྱུའོ། །ཐལ་གོང་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐལ་གོང་རྒྱས་ཤིང་ཡངས་པའོ། །རོ་བྲོ་བ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རོ་དྲུག་པོ་དག་གི་རོ་བྲོ་བ་མཁྱེན་པ་ལ་རོ་བྲོ་བ་མཁྱེན་པ་ཞེས་
བྱའོ། །སྐབས་འདིར་མཁྱེན་པ་ནི་དགའ་བ་ལ་བྱ་སྟེ། ཕར་འཛིན་མར་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། རོ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་ཞིང་ཚིམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་བྲོ་བ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མིད་པ་ན་ནི་རོ་ཚོར་བར་བྱེད་པའི་རྩ་བདུན་སྟོང་གྱེན་དུ་ལྟ་བ་
ཡོད་དོ། །ཐ་ན་ཏིལ་གྱི་འབྲུམ་བུ་ཙམ་ཞིག་གསོལ་ན་ཡང་སྐུ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །རོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞལ་དུ་བཅུག་ན། བདུད་རྩིའི་རོ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མཚན་གྱི་ལས་སོ། །སྔོན་གྱི་ལས་དང་མཐུན་པ་ནི་གོ་སླའོ། །ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་
པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ནྱ་གྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་པ་སྟེ། རོ་སྨད་ལ་བྱའོ། །རོ་དྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རོ་སྟོད་དོ། །ཆུ་ཞེང་གབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། གང་གི་སྐུ་ལྟེ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རོ་སྟོད་དང་རོ་སྨད་ཚད་མཉམ་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུང་ཞེང་གབ་པ་
ཞེས་བྱ་བའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ནྱ་གྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུའི་དབུ་ནས་ཞབས་ཀྱི་བར་གྱི་ཚད་ལ་བྱའོ། །རོ་དྷ་ནི་ཞེང་ལ་བྱའོ། །ཆུ་ཞེང་གབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོམ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གང་གི་སྐུའི་ཆུ་ཞེང་འདོམ་དང་མཉམ་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་ཅེས་

93-1-269a

བྱའོ་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ཞེས་བྱ་བ་སྡོང་པོ་དང་ཡལ་ག་རྣམས་ཆུ་ཞེང་མཉམ་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདོམ་གྱི་ཚད་དང་མཉམ་པ་ནི་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །
དབུ་གཙུག་ཏོར་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུ་ཟེའུ་ཀ་བཅིངས་པ་དང་འདྲ་བ་ལ་བྱ་སྟེ། གཞན་དག་གི་མགོ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་རྒྱས་ཤིང་མཐོ་དམན་ཅན་ལ། མི་མཉམ་པ་དག་ཡོད་ཀྱི། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དབུ་ནི་གཙུག་ཏོར་བཞིན་དུ་སྙོམས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཟླུམ་པ་དང་། ཡོངས་
སུ་རྫོགས་ཤིང་དབྱིབས་ལེགས་པ་དང་། ལེགས་པར་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་མཚན་འདི་ནི་འཕྲལ་བའི་དབྱེས་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཕྲལ་བ་ནི་རྣ་བ་གཡས་པའི་གོང་ནས་རྣ་བ་གཡོན་པའི་གོང་གི་བར་
དུ་ཤའི་དབྱིབས་ལེགས་པ། འཕྲལ་བའི་དབྱེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། རྒྱལ་པོ་གསེར་གྱི་གཙུག་ཏོར་བཅིངས་པ་འདྲ་བར་མཛེས་པའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མར་འགྲོ་བ་གཙོ་བོར་གྱུར་ནས་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཀུན་དགའ་ར་བ་
དང་། འདུན་ཁང་དང་། བཏུང་བའི་གནས་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་ནས། མ་ཞུམ་པར་མགོ་བསྟོད་དེ་འཇིག་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དེའི་ཕྱིར་དབུ་གཙུག་ཏོར་ཅན་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་བས་ན་མངའ་
དབང་ཆེན་པོ་མངའ་བའི་སྔ་ལྟས་ཞེས་བྱའོ། །ལྗགས་རིང་ཞིང་སྲབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་རིང་བ་ནི་ཆེ་བའམ་ཁྲུན་རིང་བའོ། །སྲབ་པ་ནི་མཉེན་པའོ། །ཚངས་པའི་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་མཚུངས་པའམ། དབྱངས་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱ་ཀ་ལ་པིང་
ཀའི་གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་ཀུ་ར་བའི་སྐད་ལྟ་བུའོ། །ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་ཉ་བ་ཚེས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཤས་འདྲ་བར་འགྲམ་པའི་མཐའ་ཤ་མཁྲེགས་ཤིང་ལེགས་པར་ཟླུམ་པའི་ཕྱིར་འགྲམ་པ་སེང་གེའི་ལྟ་བུའོ། །སྐར་མ་པ་བ་སངས་པས་ཀྱང་ལྷག་པར་འོད་གསལ་ཞིང་དཀར་

93-1-269b

བའི་ཕྱིར་ཚེམས་ཤིན་ཏུ་དཀར་བའོ། །མཐོན་དམན་དང་མི་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚེམས་མཉམ་པའོ། །ཚེམས་ཀྱི་མཚམས་དོད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཅིང་སྡུག་པའི་ཕྱིར་ཚེམས་ཐགས་བཟང་བའོ། །མི་གཞན་དག་གི་སོ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སམ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་ཀྱི། དེ་ལས་
བཟློག་པ་ནི་གྲངས་བཞི་བཅུ་ཚང་བའི་ཕྱིར་ཚེམས་བཞི་བཅུ་མངའ་བའོ། །སྤྱན་མཐོན་མཐིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྱན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་གི་འབྲས་བུ་སྣུམ་ཞིང་གནག་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་ནག་པོའི་མཐའ་གཉིས་དཀར་ལ། རྫི་མ་གཉིས་གནས་པའི་སྐབས་སྣུམ་ཞིང་
མཐིང་ཀར་འདུག་པ། གྲྭ་གཉིས་ཆུང་ཟད་དམར་བ། རྫི་མ་དང་སྤྱན་གྱི་བར་གསེར་གྱི་མདོག་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་དང་བ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་ལྡན་དུ་ཟིན་གྱིས་ཀྱང་སྤྱན་གྱི་དཀྱིལ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱན་མཐོན་མཐིང་ཞེས་བྱའོ། །བེའུ་འབྲངས་མ་ཐག་པ་གཞོན་ནུའི་རྫི་མ་
དང་འདྲ་བར་རྫི་མ་བླ་འོག་གི་མདོག་ཤིན་ཏུ་མ་ཞིང་མ་འཛིངས་པའི་ཕྱིར་བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུའོ།།      །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་དྲུག་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་རྣམས་རྗེས་སུ་འབྱེད་པར་བྱེད་པའམ། མཚན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཕྱེ་སྟེ། སྐྱེས་
བུ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་སྟོན་པའམ། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སེན་མོ་ཟངས་ཀྱི་མདོག་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བསྟན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལས་དབེན་པ་ཞེས་
བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྙན་པར་སྨྲ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་སྙན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཙུད་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་
དྲུག་པོ་དག་གིས་སྡུད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྙན་པར་སྨྲ་བར་བགྲང་ངོ་། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དོན་སྤྱད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱ་བའི་བསམ་པས་དེ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་གིས་སྡུད་པ་སྟེ། དེ་

93-1-270a

བཞིན་དུ་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡི་གེ་གཅིག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཨ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡི་གེའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་རིམ་པས་ཡི་གེ་གཅིག་གིས་
མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའོ། །ཡི་གེ་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་འགྲིབ་པ་དང་ལྡན་པར་རྗེས་སུ་གཏོགས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲིབ་པ་དང་ལྡན་པས་འགྲིབ་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་
བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཡི་གེ་གཅིག་ཏུ་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་འདུས་པར་སྒོམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པ་ཨ་ཞེས་བྱ་བའི་ནང་དུ་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདུས་པར་སྒོམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་
རྣམས་སུ་ཡི་གེ་གཅིག་འདུས་པར་སྒོམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྒོམས་ཤིག་ཅེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡི་གེ་མེད་པའི་རྣམ་པས་སྤྲུལ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྣམ་པས་བསྐྱེད་
ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་གསོལ་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སྤྱོད་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་
ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་། ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་ཏེ་མི་སྣང་ན་ཆོས་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྦྱོར་ན་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་སྐད་ཞུས་
པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ཚིག་ལ་མངོན་པར་དགྱེས་པར་མཛད་ནས། དེ་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རབ་འབྱོར་

93-1-270b

སེམས་ཅན་དང་། ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་དེ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པས། དེ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་སྟོན་ཏེ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་ཡང་ཅི་ནས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་དེ་
སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་དང་བྲལ་ཤིང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའི་དཔེ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་
པར་ཟད་དོ། །མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀུན་བརྟགས་པས་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་མ་བཅིངས་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་གློ་བུར་གྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་གྲོལ་བའོ། །
གཟུགས་ཀྱི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བཅིངས་པ་ཉིད་དང་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་
པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ནམ་མཁའ་མི་གནས་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་གི་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མི་
གནས་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་རྣོ་བ་མི་གནས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་དག་གི་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའམ། རང་གི་དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་ཏེ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དང་རང་གི་དངོས་པོ་གཉིས་ཀ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་
གཞན་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ཉིད་རྟོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་མངོན་

93-1-271a

པར་རྟོགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལས་ཀྱང་མི་འདའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་འཆད་པའི་ཚེ་དེ་དག་ལས་མི་འདའ་བའོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་འདའ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་
འདའ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་འདའ་བ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདའ་བ་མེད་དོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་འདའ་བ་མེད་དོ་ཞེས་
བྱ་བར་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་གཟུང་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་གང་འདའ་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདའ་བར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་
ལས་འདའ་བ་མ་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་འདའ་བར་སྣང་ན། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་འདའ་བ་ཡོད་ཀྱི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མེད་ན་དེའི་ཚེ་ཅི་
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་
པ་གསུམ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་དོན་དམ་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་འདའ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་མ་ལགས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཞན་
མ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་ན། འོ་ན་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་

93-1-271b

དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་
ཟིན་ཀྱང་། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ཡོད་དེ། དེའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་པོ་དང་ནག་པོ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེའི་དབང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཚུལ་དུ་དེ་དག་
བཤད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པར་དགོད་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྟེ། 
འདི་ལྟར་མིང་དང་གཟུགས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མིང་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་ཀུན་
རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཚུལ་ལོ། །དོན་དམ་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བའོ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་
དབེན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྟོང་
པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་མཆིས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འབྲས་

93-1-272a

བུ་རྣམ་པར་དགོད་པར་བྱ་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་དགོད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་ཅི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་
པའམ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཤེས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏེ། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དགོད་པ་
ཡོད་དོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ལམ་སྒོམ་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཡང་མི་བྱའོ། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་
ལ་ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་དང་། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པར་བྱའོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ལམ་ལ་བསྒོམས་པས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཅི་ལམ་བསྒོམས་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་
རམ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་དེ་སྐད་ཞུས་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དེ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལམ་བསྒོམས་པས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་
ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལམ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་བསལ་བ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ལམ་མ་བསྒོམས་པས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ངེས་པ་བསྟན་པའོ། །ལམ་གྱིས་འབྲས་བུ་ཐོབ་
པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ལམ་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར། ལམ་ལ་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ངེས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཆར་བཅད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དེ་

93-1-272b

ལྟར་ཆ་ཤས་སུ་བཅད་དེ་རྣམ་པར་དགོད་པ་དོན་དམ་པར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དག་ལ་ཆར་བཅད་པ་མ་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་བརྟན་གྱིས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་
སྤོང་བ་དང་། ལམ་དང་། འབྲས་བུ་དག་རིས་སུ་བཅད་དེ། རྣམ་པར་དགོད་པར་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་ཅི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་དག་ལ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་
པ་དང་། རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་རིམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་རིམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ན་ཆར་བཅད་པ་མེད་དོ། །བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཆར་བཅད་པ་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྲུལ་པའི་ལམ་སྒོམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པ་དཔེར་བསྟན་པ་
ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་ལམ་བསྒོམས་པ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྤྲུལ་པའི་དཔེ་ཉིད་སྒྲུབ་པོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་
བ་ནི་མེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་
དངོས་པོ་གང་ཡང་དམིགས་སུ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པས་འགྲོ་བ་དང་ཐར་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དེ། མེད་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་

93-1-273a

བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བར་བགྱི་བའི་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ཡང་མ་མཆིས་ལགས་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱེས་བུའི་མཐར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲོལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ནམ་འཁོར་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་
པའི་དཔེ་དེ་དག་གིས་སྔོན་མཐོང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་མེད་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་དེའི་སྐྱེས་བུའི་མཐུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཉིད་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་རང་རང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་
རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ནས། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་བར་དུ་ཤེས་སུ་ཟིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མིང་སྟེ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མིང་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བློ་དེ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཞོལ་བའམ། བློ་ལ་རང་བཞིན་དེ་གཞོལ་བའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ཡང་གཞན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་
ཅད་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་མཚན་མ་དང་བཅས་པར་རྣམ་པར་བཀོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
རྣམ་པར་དཀྲུགས་པར་མི་འགྱུར་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་རྣམས་ལ། མཚན་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ལ་སོ་སོར་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མ་གཏོགས་

93-1-273b

པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་རྣམ་པར་དཀྲུགས་པར་ཡང་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། དེ་ལྟར་རྟོག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་སྟེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་དཀྲུགས་
པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཅི་གཟུགས་ལ་བསླབ་པར་བགྱི་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཙམ་དུ་ཟད་ནས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་
ཤིན་ཏུ་མེད་པས། དེ་ལ་སློབ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་དུ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་
ཙམ་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་གི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཛིན་དུ་གཞུག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པར་བཏགས་ཏེ། ཐབས་མཁས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་
ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྔོན་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ལ། བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྔོན་གྱི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དུས་ན་ནི་མ་དག་པ་ཡིན། བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དུས་ན་ནི་དག་
པ་དང་མ་དག་པ་ཡིན། ཕྱིས་ཐ་མར་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དེས་དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་ཤེས་པར་མི་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །རབ་འབྱོར་
ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཚད་མར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་ཀྱི། ཡང་དག་པའི་མཐའི་དོན་དུ་སྤྱོད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་

93-1-274a

བཏང་ནས། ཡང་དག་པའི་མཐའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་མཐར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་
ཡང་དག་པའི་མཐའ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ན། འོ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། གང་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་དགོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ཉིད་དེ་ལ་འགོད་ན་ནི་ཡང་
དག་པའི་མཐའ་ལ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་འགོད་དེ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་མི་འཇོག་གི་ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་བསྩལ་ནས། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཐབས་མཁས་པས་འགོད་པ་ལ། ཡང་དག་
པའི་མཐའ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་ཐ་མི་དད་ཅིང་གཅིག་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མཁས་པ་གང་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་
དག་པའི་མཐའ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་མཁས་པ་ཡིན་པར། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་
ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གདམས་པ་དེ་ཡང་གོ་སླའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལགས་ན། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཡང་མི་དམིགས་ཆོས་དང་ལམ་ཡང་མི་དམིགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་དུ། 

93-1-274b

ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་དང་། ཆོས་དང་། ལམ་རྣམས་མེད་པར་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་བྱས་ནས་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་བསྒོམས་ཏེ། རྣམ་པ་
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གནས་པར་བྱེད་ཅེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་ཆོས་སམ། ལམ་དག་སོ་སོ་ན་ཡོད་ན་ནི་འགའ་ཞིག་དམིགས་
པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་
དུ་བཤད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཆོས་སམ། ལམ་དག་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ལ་གནས་ནས་སངས་རྒྱས་སུ་ཡང་འགྱུར་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ཆོས་བཤད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་
ན་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་གྲུབ་པོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་ནས་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཉི་ཚེ་སྟོང་པར་མ་ཟད་ཀྱི། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་པོ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་སྟོང་
པ་ཉིད་ཡིན་པར། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། གལ་ཏེ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་མི་འགྲུབ་པོ། །
རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་བཤིག་པར་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ཀྱང་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཞིག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྟོང་

93-1-275a

པ་ཉིད་ཆོས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིས་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་
ཏེ། རྣམ་པར་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང་། གནས་དང་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་མེད་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་འགྲེས་དང་པོ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་
བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །འགྲོ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་མེད་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །དེ་ནས་ཡང་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཞིབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །ཡུལ་ན་ནི་གནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདུས་བྱས་ནི་ཡུལ་ན་
གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མ་ཡིན། གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགྲོ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་འགྲེས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་
ཅད་གནས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་མེད་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཆོས་འདི་དག་ལས་གང་ལ་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་
པར་འཇུག་ཅེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་གཉིས་ཉེ་བར་བརྟགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེས་ཆོས་གང་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཆགས་པའོ། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཡང་
དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གང་ལ་བདག་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་འདི་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-275b

གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང་། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་བསྟན་ཏེ། བདག་མེད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པའི་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མའི་དཔེས་བསྒྲུབ་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དེ་ཉིད་སྔོན་ཀུན་
བརྟགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྟོག་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཡང་དེ་ལ་དོན་དམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐར་ཡང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པས་དུས་གསུམ་ཅར་དུ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་སྤྱོད་ཅིང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བགྱིད་པ་དེ་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ན། སྟོང་པ་ཉིད་
རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་འགྱུར་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏེ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གཞན་
ལ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ཀྱི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེ་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་
མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ལྷ་དང་བཅས། བདུད་དང་བཅས། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་དུ་ན་ཞེས་

93-1-276a

བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་གཅིག་ཁོ་ནར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་ཏེ། མི་ཤེས་པས། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ལས་བསགས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཉེ་བར་ལེན་ཏོ། །
ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུས་ཀྱང་སྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་འགྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པའམ་མི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བར་གཟུགས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་
རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་གང་འདི་ལྟར་འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་སྟོང་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བས་བྱང་ཆུབ་དང་གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་གཉིས་སུ་
བྱས་ནས་གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བདག་བྱང་ཆུབ་དང་གཟུགས་ལ་སྤྱོད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་དོ་སྙམ་ནས་གཉིས་སུ་བྱས་ཏེ་གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་པའོ། །འཛིན་པ་
ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དོན་དམ་པར་མེད་དོ་ཞེས་
བསྟན་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་བདག་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་

93-1-276b

རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གཟུགས་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་བཤད་པ་དང་། གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཤད་པ་དག་ནི་གོ་སླའོ། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏམ། ཡོད་པར་
འགྱུར་རམ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་དུས་གསུམ་ཅར་གྱི་སྨོས་པའོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་བཟུང་ལ། ཕྱིས་མེད་པར་བཟུང་ན་ནི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལམ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བས་བསྡུས་པའི་ལམ་ཞུས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བཤད་པ་དང་། ལམ་བཤད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབ་
པར་བཤད་པ་དང་། མི་གནས་བཤད་པ་རྣམས་ནི་གཞུང་གི་རྗེས་སུ་བསྙགས་ཏེ་གཟུང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་སྐྱེས་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་
རྣམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་གང་དག་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ནས་བསོད་
ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཡང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་གང་དག་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་

93-1-277a

འོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་བརྟན་གྱིས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་བྱིས་པ་
རྣམས་ལ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ། མཁས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ལ་ནི་ནམ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་
མ་ཡིན་གྱི། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཉེས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀུན་བརྟགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལས་དགོངས་ཏེ་བཤད་ཀྱི། ཆོས་ཉིད་ལས་དགོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། 
གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཞུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་ལམ་མོ་ལམ་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། གཉི་ག་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་དང་། ལམ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་གང་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཞེས་བྱ། ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་བྱང་
ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་དེ་གཉིས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེ་འམ། ལམ་མ་ཡིན་པས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བར་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱང་ལམ་ལགས་ལ། ལམ་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་
ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་བརྟན་གྱིས་འདི་སྐད་ཞུས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་དང་ལམ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ལམ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་གཏོགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུར་

93-1-277b

གཏོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་སྐད་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་མ་བཞེད་ནས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་
ཆུབ་ཐོབ་བམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཀའ་སྩལ་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚིག་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཚིག་དེ་མི་འཐད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཀྱང་མི་འཐད་
དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། བྱང་ཆུབ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐ་སྙད་ཡོད་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་རིམ་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་རིམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་འཕྲལ་ལ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །
དེའི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་ཞུས་པ་དང་། དེའི་དབྱེ་བ་དག་ཀྱང་གོ་སླའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ངེས་ཞེས་བགྱིའམ། འོན་ཏེ་མ་ངེས་ཞེས་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ངེས་པ་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་
འམ། འོན་ཏེ་མ་ངེས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཕུང་པོའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུང་པོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཉན་ཐོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་སུ་ངེས་པ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའམ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་
ལུས་ཆེད་དུ་བསམས་ཤིང་། ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་གྱི། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་མི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་

93-1-278a

པ་ཡན་ཆད་ནི་དེའི་ལས་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེག་པར་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་རེག་པའམ། ལྟ་བའི་རེག་པའམ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རེག་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པར་འདུས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚིག་མ་བཟོད་ནས་ཞུས་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གཏོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་
ཕྱིན་པ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཆོས་གཞན་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་མི་རིགས་པར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འདུས་
པར་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པའོ། །སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་བཤད་
པ་དང་། གང་ཟག་ཐ་དད་པ་བསྟན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་ཐར་པར་བྱ་བ་ཞུས་པ་དང་། ལན་བཏབ་པ་དང་། དགེ་བ་བསྟེན་པ་དག་ནི་གོ་སླའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྡུག་བསྔལ་འཚལ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་
སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ན་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལ་

93-1-278b

ཡང་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་ཞུས་
པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་བསྟན་ཏོ། །གང་དག་བདེན་པར་གཏོགས་པའམ། གང་དག་བདེན་པར་མ་
གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནང་གི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་བདེན་པར་གཏོགས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམས་ནི་བདེན་པར་མ་གཏོགས་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་
སྐབས་ཉིད་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པའོ། །དེ་རིགས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་ནས་སྤྱི་བོར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཆོས་ལ་འདུན་པའི་སྲེད་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་བྱེད་ཀྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སར་ལྟུང་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་བཅུ་དྲུག་པོ་དག་གིས་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་མངོན་པར་ནི་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་བྱང་
ཆུབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་། བརྟགས་པ་དང་། མ་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ། དོན་དམ་པར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་བྱིས་པ་སོ་
སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་

93-1-279a

ཚིག་གོ། །ལམ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་
བྱུང་བའམ། མ་བྱུང་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འདས་པའམ་ཕྱིས་འབྱུང་བ་འམ་ད་ལྟར་བྱུང་བ། འདུས་བྱས་པ་དོན་དམ་པར་གང་ཡང་མཆིས་སམ་
ཞེས་ཞུས་པའོ། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་དྲུག་པོ་དག་ནི་གོ་སླའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་དེ་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའམ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དག་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚངས་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་དེ་
དག་གི་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དང་། བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་
བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའོ། །སེམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་བསམས་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་འོན་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལམ་བསྒྲུབ་པ་དང་། ལམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་
བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། གནས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ན་ལམ་གྱི་རྒྱུན་འགྱུར་རོ། །གང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་དག་
ཕྲད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུང་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་ཚུལ་དུའམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་གཟུང་དུ་མི་རུང་བའོ། །རབ་འབྱོར་

93-1-279b

གཉིས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད། གཉིས་སུ་མེད་པས་ཀྱང་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་མཐོང་ན་ནི་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་
དུ་ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ལས་བཟློག་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྟེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་
པར་བྱ་བ་དང་། རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ། རབ་འབྱོར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པ་གནས་གྱུར་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་
པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་དོན་མི་གཟིགས་པས་ཅི་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་
བ་གང་ཞིག་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །རབ་འབྱོར་འདིར་ནི་དེ་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་དངོས་
པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་གང་གི་ཡུལ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་གཟིགས་སོ། །ཆོས་
མཉམ་པ་ཉིད་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་མཚུངས་སོ། །ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ། ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་དགོད་པ་

93-1-280a

ཡང་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་མི་གཡོ་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་མཛད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། ཆོས་ཉིད་འདུས་བགྱིད་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་འདུས་མ་བགྱིད་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་དགོངས་ཤེ་ན། གང་གཟུགས་ལ་
སོགས་པའི་ཆོས་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་གལ་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཡིན་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་
ནས་ཞུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རབ་འབྱོར་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་གཉིས་སུ་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་གཉིས་བསལ་བ་གསུངས་པའོ། །འདུས་བྱས་ལས་གུད་ན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་དམིགས་སུ་མེད་ལ། འདུས་མ་
བྱས་ལས་གུད་ན་ཡང་འདུས་བྱས་དམིགས་སུ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་སོགས་ཤིག་ན་དམིགས་སུ་མེད་ལ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་
དེ་བཞིན་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་གུད་ན་དམིགས་སུ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་མ་དག་པ་ནི་དེ་ལས་དེ་ཉིད་དང་། གཞན་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཉི་ག་ཡང་གཉི་ག་ལས་གུད་ན་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ཡང་གཅིག་གོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བས་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་
ནོ། །ཐ་དད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པའོ། །ཚིག་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །དབང་པོའི་ཡུལ་གྱི་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། གཟུང་བ་
དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །གཉི་ག་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་མཚན་མ་མེད་པས་

93-1-280b

མཚན་མར་གཟུང་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤིང་འདུས་མ་བྱས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པའོ། །དེ་
སྐད་བཀའ་སྩལ་ནས་ཐ་སྙད་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར། དོན་དམ་པར་ནི་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དམ། ངག་གི་འདུ་བྱེད་དམ། ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། ལས་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཅི་ཡང་མེད། 
ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་
ཙམ་དུ་ཟད་དེ། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་གྱུར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་སྟོང་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞིག་མེད་པས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་
སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གང་འདུས་བྱས་སོ་ཞེས་འདུ་བྱེད་པ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ་མེད་པས་སྟོང་པའོ། །རབ་འབྱོར་ལ་ལ་ཞིག་གི་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྲུལ་པ་འདི་སྤྲུལ་པ་གཞན་པ་གཞན་དག་སྤྲུལ་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་
ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་སྤྲུལ་པ་ཞིག་སྤྲུལ་པ་གཞན་སྤྲུལ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། སྤྲུལ་པ་དེ་ལ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅི་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་སྨྲས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་རྣམ་པར་སྦས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་སྤྲུལ་པའོ། །འདི་ནི་སྟོང་
པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྒྲིབས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ལ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ། ཚིག་རྣམ་པ་བཞིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །

93-1-281a

ཉོན་མོངས་པས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའོ། །ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའོ། །བསྐྱེད་པའམ་བཀག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
ཚིག་གོ། །མི་སླུབའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བསླུ་བར་བྱ་བའམ་དོར་བའམ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་མེད་ཅིང་། བསྣན་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གོས་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་ཞེས་གསུངས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མི་གཡོའི། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ནི་གཡོའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་
གོས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་ནི་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་མི་གོས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པས་གོས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །
དེ་བས་ན་ཚིག་དེ་བརྩན་པར་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ནི་གང་ཡང་མེད་པས་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་
ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་དང་པོ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཟབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ནུས་པའི་གདམས་པ་ཞུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏེ། གལ་
ཏེ་སྔོན་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་ལ་ཕྱིས་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་གིས་ཤེས་པའི་མཐུས་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱས་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན། ལས་དང་པོ་པ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཡིན་པས་མེད་དོ། །དངོས་

93-1-281b

པོ་མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་དངོས་པོ་ཡང་གང་ཡང་རུང་བའི་རང་དབང་ཅན་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་གང་ཡང་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་
པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་ཤེས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ།།      །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་བདུན་པ་སྟེ་ཐ་མ། དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འབུམ་པའི་བཤད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། ད་ནི་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལས་གང་འབྱུང་བ་དེ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་འཕགས་པ་
བྱམས་པས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང་། དེའི་ཚེ་འདུས་པའི་འཁོར་གྱི་འདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པར་འཚལ་བས་གཟུགས་
ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པར་འདོད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཐར་
ཐུག་པའི་བར་དག་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་མིང་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་བསླད་
པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པར་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ། འདི་ལྟ་སྟེ་གཟུགས་ཞེས་བགྱི་བའི་མིང་འདི་དངོས་པོ་དང་བཅས་པར་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པའི་མིང་བརྗོད་པ་ནི་མིང་ཙམ་འབའ་ཞིག་སྟོན་པ་མ་ཡིན་གྱི། མིང་སྨོས་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་འབའ་ཞིག་བློ་ལ་གཞག་ནས་དངོས་པོ་སྟོན་ན། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མིང་ཙམ་ཡིན་ཞེས་ཞུས་པའོ། །མིང་དེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་

93-1-282a

མིང་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འབའ་ཞིག་ཡོད་དུ་ཟིན་ན་ཅི་ལ་གནས་ཤིང་གནས་གང་གིས་མིང་དེ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། མིང་དེ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མིང་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་
མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་ལ་གློ་བུར་དུ་མིང་བཏགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མིང་གི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་འབྲེལ་པས་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཁྱད་པར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྟོགས་པར་གྱུར་པའི་རིགས་ན་དེ་དག་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ནི་མིང་ཡང་གཞན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་
གཞན་ཏེ། ཐ་སྙད་དུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ཕྱིས་མིང་དེ་འབྱུང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གློ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་བྱུང་བ་སྟེ། བཅོས་མའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་
པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་མཚན་མའོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་སུ་སྣང་བའི་གཞི་ལ། དངོས་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། 
འཕགས་པ་བྱམས་པས་མིང་གློ་བུར་ཉིད་ཡིན་པ་མ་བཟོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཞེས་བགྱི་བའི་མིང་མ་མཆིས་པར་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེས་མིང་དེ་རིག་པ་དང་རྟོགས་པ་དང་། འཚལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏེ། མིང་
མེད་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་འབའ་ཞིག་མ་མཐོང་བས་འདི་ནི་གཟུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་རིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མ་མཐོང་བར་ཡང་མིང་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་དངོས་པོ་རིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཕྱིས་བྱུང་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་

93-1-282b

ན་མིང་མ་བརྗོད་པར་ཡང་། མིང་དང་འབྲེལ་པ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་སོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། མིང་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མིང་ནི་གློ་བུར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་བློ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་རིགས་ན། འདི་ལྟར་དེ་གཉི་ག་ཡང་གཉི་ག་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་
བས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །མིང་དེ་མེད་པར་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མེད་པར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་བོར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེས་དངོས་པོ་དེ་ལ། གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་མེད་དོ་
ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བྱམས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་མིང་གློ་བུར་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། དངོས་པོ་རྣམས་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་མིང་གློ་བུར་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱེད་སྟེ། 
མིང་མ་བརྗོད་པར་དངོས་པོ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་མིང་དུ་མ་ཡོད་པར་སྣང་བ་དང་། མང་པོ་ལ་མིང་གཅིག་ཡོད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་དང་པོ་ནི། བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁྱོད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་
དེ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དེ་ལ་མ་བརྟེན། མ་གནས། གནས་མ་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཀའ་སྩལ་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་དེ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ལ་གནས་པ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་ཤེས་པར་ཡང་བརྡ་མི་ཤེས་
པ་རྣམས་དངོས་པོ་དེ་ཙམ་ཞིག་མཐོང་བས་ཀྱང་། འདི་ནི་གཟུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་རྟོགས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་མིང་དེ་དངོས་པོ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་མཐོང་བས། དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་
བཞིན་དུ་མིང་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་ན། སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཉིས་པ་ནི། བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མིང་དང་། བརྡ་དང་། ཐ་སྙད་དང་། བཏགས་པ་

93-1-283a

རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ཉེ་བར་འདོགས་པའམ། ཐ་སྙད་དམ། འདོགས་པའམ། མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། དངོས་པོ་
གཅིག་ལ་མིང་མང་དུ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཚོར་བ་གཅིག་ལ་ཚོར་བ་དང་། མྱོང་བ་དང་། རིག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། ཚོར་བའི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་མིང་མང་པོར་བརྗོད་པ་
ན་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དེ་ལས་གཞན་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ན་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མིང་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པ་ནི། བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདི་ལ་འགའ་ཞིག་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ལས་
གཞན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོར་མིང་འདོགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་དེ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མང་པོ་ལ་མིང་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པར་གྱུར་པ། དཔེར་ན་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་
སྟེ། དེའི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། འཕགས་པ་བྱམས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་ལགས་ན་ནི་
གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་མི་འགྱུར་ལགས་སམ་ཞེས་གསོལ་པས་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ལ་མིང་དུ་བཏགས་ཏེ། གཞི་དང་བཅས་པ་དང་། གནས་དང་བཅས་པར་བསྟན་གྱི། གཞི་མེད་པ་དང་གནས་
མེད་པ་ནི་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་མིང་ཡིན་པར་མངོན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ། བཏགས་པ་ཙམ་

93-1-283b

དུ་ཟད་ཅེས་བྱ་བས་བྱམས་པའི་ཚིག་དེ་སེལ་བར་མཛད་དེ་འདི་སྐད་དུ་དངོས་པོ་དེ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་བརྗོད་པ་དག་ལ་ཅི་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྨྲའམ། འོན་ཏེ་དེའི་མིང་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་མིང་བརྗོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་
དེ་ནི་དངོས་པོ་དེའི་མིང་བརྗོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པར་མངོན་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་པ་དང་འཕགས་པ་བྱམས་པས། བཅོམ་ལྡན་
ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གཟུགས་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། བརྡ་དང་། བཏགས་པ་ཙམ་ལགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པར་སྟོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་ནི་མིང་ཙམ་ཚོར་བ་ཡང་མིང་
ཙམ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ན་དེ་ལྟ་ན། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཡང་ཚོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཡང་བསལ་བའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། 
གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། བརྡ་དང་། བཏགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ཙམ་ཁོ་ན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་འམ་འགག་པའམ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་
པའི་ཆོས་འདི་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་མིང་དང་སྐྱེ་བ་དང་། འཇིག་པ་ཡོད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་
པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མིང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུགས་མ་མཆིས་པ་ཁོ་ན་ལགས་སམ་

93-1-284a

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་གཟུགས་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །ཚོར་བ་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཅི་ལགས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མ་
མཆིས་པ་ལགས་སམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་མཆིས་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་ཞེས་ཞུས་པའོ། དེ་སྐད་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆད་པར་འཛིན་དུ་དོགས་ནས། བྱམས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུགས་
མེད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཀག་པ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་གཟུགས་མཆིས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཞུས་སོ། །བྱམས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱིས་གཟུགས་ཡོད་
ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་དབང་གིས་ནི་ཡོད་ཀྱི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དབང་གིས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་འཕགས་པ་བྱམས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་བདག་
གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པར་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་མིང་གདགས་སུ་རུང་བའི་དངོས་པོ་ནི་དོན་དམ་པར་མེད། མིང་དུ་བྱར་མི་རུང་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་
བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་དོན་དམ་པར་མཆིས་སུ་ལགས་ན། འོ་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་གང་ལ་གཟུགས་ཞེས་བགྱི་བར་གློ་བུར་དུ་མིང་དུ་འདོགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞུས་སོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། མིང་གི་ངོ་

93-1-284b

བོས་དོན་དམ་པའི་དབྱིངས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན། གང་ལ་འདུ་ཤེས་གདགས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དོན་དམ་པར་ཡོད་དམ་མེད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད། དེ་སྐད་ཅེས་་གསོལ་ནས་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་མ་མཆིས་ན་ནི་འོ་ན་བརྗོད་
དུ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏེ། དེས་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ཉིད་དེའི་གནས་ཡིན་པར་ཁས་བླང་ངོ་། །གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་
མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ། དོན་དམ་པར་མེད་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་གནས་སོ་ཞེས་བྱར་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ནི་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བགྱིར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་མེད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་དེ་མེད་ཀྱང་གཞིར་འགྱུར་བ་དེ་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། བྱམས་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་དེ་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ཉིད་ལ་དྲིས་སོ། །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་གང་གི་ཚེ་ཁྱོད་
བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱམས་པ་ཁྱོད་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་འཛིན་པ་ན། ཅི་དེའི་ཚེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ཁྱོད་ལ་སྣང་
ངམ། འོན་ཏེ་དེ་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཞེས་བྱ་བས་ཅི་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། 
འདི་ལྟར་ཁྱོད་དོན་དམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པའི་ཚེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་མི་སྣང་བས་དོན་དམ་པར་ནི་དེ་མེད་ཀྱི། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཀུན་རྫོབ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་དེ་ཉིད་དམ་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་

93-1-285a

པ་དེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་
དངོས་པོ་དེ་གལ་ཏེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་འོ་ན་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འགྱུར་རོ། །
དེ་ལྟ་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཞན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བསྟན་པའི་
ཕྱིར་བྱམས་པ་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་གཞན་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི། འོ་ན་མཚན་མ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ལས་དོན་དམ་པ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ལས་བརྗོད་
དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་གཞན་ཏེ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཆོས་ལས་ཆོས་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོག་པ་མི་འགྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་དབྱིངས་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན་ན། མཚན་མ་
མེད་པ་དེ་རྣམ་པ་གང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །སྔར་མཚན་མ་དང་བཅས་
པའི་དབྱིངས་དམིགས་པའི་དངོས་པོར་བྱས་ནས། ཕྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚེ། དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་དོན་དམ་པ་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་རིགས་སོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་དོན་དམ་པར་མེད་

93-1-285b

པ་དང་། དོན་དམ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་དེ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པར་དོགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་དང་འབྲེལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་
ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡང་ཞུས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ། དངོས་པོ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་སམ། འོན་ཏེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང་། འབྲེལ་བའི་ཤེས་རབ་ལ་སྤྱོད་
པས། དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་ཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ནི་རང་དབང་ཉིད་དམ་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་
མཚན་མའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པ་འཛིན་པའི་མཐུ་མེད་དེ། མ་རིག་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས། གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་
ལོག་ཏུ་སྣང་གི། རང་དབང་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་མེད་པས། ཇི་ལྟར་སྔོན་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མི་སྣང་ངོ་། །རྒྱུ་མ་རིག་པ་ལ་
སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་རང་དབང་དུ་འབྱུང་བའི་མཐུ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་དེ་ལ་རང་དབང་དུ་ཡོད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་མེད་པ་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་གང་གི་ཚེ་ཁྱོད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་
མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཕྱིན་ལོག་ཏུ་དམིགས་སོ། །

93-1-286a

གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་མེད་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། དོན་དམ་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་སྐད་དྲིས་པ་དང་འཕགས་པ་བྱམས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་ལགས་སོ་ཞེས་ཁས་བླངས་སོ། །དེ་ནས་
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བྱམས་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་དམ་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་
གྱུར་པ་ན་དེ་ལ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་མེད་ན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་ནའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་
མའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་ཡོད་པ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང་། ཡང་འཕགས་
པ་བྱམས་པས་ཀུན་རྫོབ་དང་། དོན་དམ་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཁས་པ་ལ་ཞུགས་པས། གཟུགས་
རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ཏུ་རྟོགས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བྱམས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་། རྣམ་པར་
བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཀུན་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་

93-1-286b

འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་འདུས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་ཡང་འཕགས་པ་བྱམས་པས། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བྱམས་པ་གང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་
གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། བཏགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས། ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་
གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་བརྟགས་པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཆོས་རྣམས་སུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གང་མིང་དེ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་དང་བྲལ་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འདི་རྒྱས་པར་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་གཟུང་བར་བྱའོ། །
ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་དེ་དག་དང་། འདིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་
ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཚོར་བ་དང་། ཀུན་བརྟགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་དེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་ལ་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་

93-1-287a

འོག་ཏུ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་བརྗོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་དང་
རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བ་རྣམས་ལ་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་བློ་སྐྱེ་ཞིང་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་
པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་མ་གཏོགས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་མེད་དེ། དེ་བས་ན་དངོས་པོ་དེ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བློས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་
པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། གང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་གཡེངས་པའི་རྣམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བློས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རྣམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་
ནས་བློ་ལ་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཆོས་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་མི་རྟག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ། གང་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང་། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་ངོ་བོ་ཉིད་
མེད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་བློ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་སྔར་སྨོས་པའི་ཀུན་བརྟགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། བརྗོད་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པས་འདུ་ཤེས་དང་། གདགས་པར་འོས་པའི་བདག་ཉིད་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་

93-1-287b

དེའི་ཚེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་
ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མཐར་ཐུག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བྱམས་པ་གང་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་རྫས་སུ་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་པར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་འཇིག་པ་དང་། གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་རྣམ་པར་བརྟགས་པར་ཡོད་
པ་ཉིད་དང་། རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རང་དབང་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་སུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་
པས་རབ་ཏུ་བྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་གཟུགས་སོ། །དེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་རྫས་སུ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་རྫས་སུ་
ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཐའ་གཉིས་སྤངས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རབ་ཏུ་ཕྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཐའི་བར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་
ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་མཚན་ཉིད་གསུམ་སྨོས་ནས། ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བྱམས་པས་གསོལ་པ། སྔར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མདོར་བསྡུས་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སྐབས་སུ་ཞུ་བ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། 

93-1-288a

གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གྲངས་སུ་བྱས་པའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་རྫས་སུ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ། གཟུགས་
ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་འདི་གསུམ་ལ་སོ་སོར་གཟུགས་སམ་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཆོས་ལ་
བདག་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས། དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གྲངས་སུ་བགྲང་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། གཟུགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་། གཟུགས་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་
པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་བརྩམས་ནས། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་རྫས་སུ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་
བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །གཟུགས་ཀྱི་མིང་དང་གཟུགས་སུ་གདགས་པ་དག་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་མིང་དང་འདུ་ཤེས་
དང་། བཏགས་པ་དང་ཐ་སྙད་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་གསུངས་སོ། །ཇི་ག་དེ་ནི་གཟུགས་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་གཟུགས་སུ་བཏགས་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས། གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་
བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །བྱམས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ག་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་དེའི་གཟུགས་དེ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡང་

93-1-288b

མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་དེའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་
ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་གཟུགས་་སུ་འདུ་ཤེས་སུ་རུང་བའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བས་གཟུགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པར་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །གང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བདག་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་ཇི་ག་གཟུགས་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དེ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་
ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་
ཕྱིར་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གྲངས་སུ་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གྲངས་སུ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་གཉིས་སུ་
མེད་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན། 
ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་ལྟར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པར་ཡོངས་སུ་

93-1-289a

འདྲིས་པའི་ཤེས་པས་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ་ཇི་ལྟར་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་དེའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྤང་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་། བསྒོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་དེ་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཟབ་པོ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཟབ་ཅེས་ཞུས་པ་དང་། འདི་ལྟར་མྱ་
ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་དང་། མཆོག་ཏུ་ཟབ་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གནས་གྱུར་པ་ལ་བྱ་སྟེ། གནས་
གྱུར་པ་དེ་ཡང་། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་
དག་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི་འཁོར་བ་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱམས་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། འཁོར་བ་ཡོངས་
སུ་མི་གཏོང་ན། འདིས་ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བ་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་རྟག་ཏུ་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ན། དེ་ལྟ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཇི་ལྟར་གྱུར་ཞེས་
ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་

93-1-289b

འང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ནས། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་ཕུང་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ལེན་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ། བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་འཁོར་བ་ཡང་མི་ལེན་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་བརྩམས་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་བརྩམས་ཏེ་མྱ་ངན་
ལས་འདས་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་དབང་གིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ན་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་
མ་བཏང་བས་འདིས་ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ན། འདིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་གི་དོན་དུ་མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ན་འདིས་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བའི་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང་། གཏོང་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་འགལ་བ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་མི་འགལ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དེ་
ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལ་ཡང་འཁོར་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་འགལ་བར་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་མཉམ་པ་ཉིད་ཙམ་དུ་མཐོང་བས། འཁོར་བ་ལ་འཁོར་བའོ་ཞེས་སྤྲོས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་
འདས་པ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་སྤྲོས་པས་སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་སོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ན་གང་ལ་ཡང་ཉེས་དམིགས་སུ་མཐོང་བས་བློ་ཞུམ་པར་འགྱུར་བ་དང་། གང་ལ་ཡང་ཕན་ཡོན་དུ་མཐོང་བས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་

93-1-290a

དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ནས་འཕགས་པ་བྱམས་པ་དེས་ཀྱང་མ་མགུ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་ལ་གནས་པས། འཁོར་བ་ཇི་ལྟར་མ་བཏང་བ་དེ་ལྟར་བླངས་པ་ཡང་མ་མཆིས་ཤིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཇི་ལྟར་མ་
བཏང་བ་དེ་ལྟར་བླངས་པ་མ་མཆིས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བླངས་པ་མ་མཆིས་ན། ཇི་ལྟར་མ་བཏང་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ཞུས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས། མཉམ་པ་ཉིད་
དམིགས་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་གཏོང་བ་ཡང་མེད། ལེན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ལེན་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བཏང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པའོ། །བྱམས་པ་ད་ནི་འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ལེན་ཏོ་ཞེའམ་མི་ལེན་ཏོ་ཞེས་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་
གསུངས་ཏེ། ང་ནི་འཁོར་བ་སྤོང་བ་དང་། མི་སྤོང་བའི་དབང་གིས་ལེན་པ་དང་། འདོར་བར་མི་སྨྲའི། དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་སྨྲ་སྟེ། འདི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་
དོན་ཤིན་ཏུ་རྒྱུན་མི་འབྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞེས་སྨྲའི། འཁོར་བ་མི་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། དེ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལེན་ཏོ་ཞེས་སྨྲའོ་ཞེས་
བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་འདུས་པ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་མཐར་ཕྱིན་པ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པའོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོད་ཅེས་བྱ་བའམ་
མེད་ཅེས་བྱ་བའི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་དེ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་

93-1-290b

ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཁོར་བ་མི་ལེན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལེན་པ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་ཞུས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རིགས་དང་། རང་བཞིན་མང་དུ་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་དང་། རང་
བཞིན་རྣམས་མང་བ་སྟེ་རིགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །རང་བཞིན་ཡང་བསམ་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་དང་། མོས་པ་དང་། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་སོ། །བཟང་པོའི་བྱེ་བྲག་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ། བཟང་པོའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དང་པོ་
ཉིད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་ལ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འཐོབ་པའོ། །དམན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་པོ། །དམན་པར་ཤེས་ནས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཏུ་འགྱུར་
ཏེ། ཉན་ཐོས་ཉིད་ཐོབ་ནས་ཕྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པས་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བར་སྐྱེས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེའི་སྐྱེ་བ་ལགས་པར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
བཀའ་མ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནི་འདིར་སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ནི་འདིར་སྲིད་པ་གཅིག་ལེན་ཏོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་ནི་འདིར་སྲིད་པ་གཅིག་ཀྱང་མི་ལེན་ཏོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྲིད་པ་མི་ལེན་ཏེ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་བཀག་གོ། །བྱམས་པ་དེའི་སྐྱེ་
བ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་འགྱུར་བར་ནི་ང་མི་འདོགས་ཀྱི། དེའི་སྐྱེ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའོ་ཞེས་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་
གསུམ་པོ་དག་ལ་ནི་དཔྱད་པ་མེད་དོ། །དེ་དག་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྐྱེ་བ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལ་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་མ་ངེས་པ་དེ་དག་ནི། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་

93-1-291a

པས་དེ་དག་གི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་གཟིགས་ནས། ཇི་ལྟར་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་བཤད་པ་མཛད་ནས། དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་ལ་སྤྱོར་ཏེ། འདོད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་
པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཐབས་མཁས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ལ་བཀོད་ནས། སློབ་པའམ་མི་སློབ་པར་གྱུར་པ་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འདོད་པ་མ་བཏང་
བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་ཀྱང་ངེས་པའི་ཉན་ཐོས་ལྟར། དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོའི་མོས་པ་མི་སྐྱེད་དེ། དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་ལ་ལྟ་བ་ན། དེ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ་བལྟས་ན་ནི། དེར་མོས་པར་མོས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་
བསམས་ཏེ། བལྟས་ན་ནི་བློ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་ན་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འདོད་པ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ། ངེས་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཀྱང་ལ་ལ་བག་ཆགས་
ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་རྗེའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་། དེ་དག་འཁོར་བས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ནི་བུ་གཞོན་ནུ་མི་གཙང་བའི་དོང་དུ་ལྟུང་བ་འབྱིན་པར་འདོད་པས་མི་གཙང་བའི་དོང་ལ་བལྟ་ཡང་། དེས་སྐྱོ་བར་མི་
འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །སློབ་པའམ་མི་སློབ་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མན་ངག་གིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པ། འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ། གང་བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་
འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་དབང་གིས་ལམ་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བར་སྐྱེ་བར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལ་ཡང་

93-1-291b

ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་འདྲ་བའི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་འཁོར་བའི་རྒྱུན་བྱེད་ལ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བཙལ་བས་
ཡོངས་སུ་མི་ངོམས་པ་དང་། བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དང་ཕྲད་པར་སྨོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་སྙམ་པ་ལ་
སྤྲོ་བ་དང་། ཆོས་འདོད་པའི་བག་ལ་ཉལ་མི་འདོར་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་འདྲེ་ཡང་། ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་
རྣམས་ཀྱིས་མི་གོས་སོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཞེས་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁམས་གསུམ་དང་འདྲེ་ཞིང་། ཁམས་གསུམ་པ་ནི་ཉོན་
མོངས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐབས་མཁས་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་བསམས་བཞིན་དུ་ཁམས་གསུམ་དུ་འདྲེའོ། །དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་དུ་འདྲེས་པས་དེ་
སྐད་བྱའི་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་མཐུས་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་པར་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའམ། དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས། མངོན་པར་ཤེས་པ་
ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་བསྟན་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱེད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་མཐུས། དེ་ལྟ་བུའི་

93-1-292a

སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་དག་ཐོག་མ་ནས་བསྩགས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་གི་སྨོན་ལམ་དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སྐྱེ་བ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་
བུ་ལ་སོགས་པ་མ་ཐོབ་པར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་ཏེ། དབང་པོ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་མི་ནུས་
ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐབས་མཁས་པས་དེ་དག་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་མཐུ་མཆོག་དང་ལྡན་པར་མཛད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་དེ་དག་
ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། རིགས་ལ་བལྟས་ཏེ་ལུང་བསྟན་པའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས། ཉན་ཐོས་ཟག་པ་མ་
མཆིས་པ་སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་བཅད་པ་རྣམས་རིགས་མཆིས་སུ་ལགས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་དཔེ་བསྟན་གྱི་ཉོན་ཅིག །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་
སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ལ་བུ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་བཟོའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་སློབ་པ་ལས། དེ་དབང་པོ་རྟུལ་ཞིང་དབང་པོ་རྣོ་བ་མ་ཡིན་པས། ཕྱིས་བསླབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་སློབ། སྔར་བསླབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་སློབ་པར་བྱེད་
ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅིའི་རྒྱུ་དེས་རྒྱལ་པོའི་བུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཉིད་ལགས་སོ་ཞེས་བགྱིའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

93-1-292b

དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རིགས་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྔར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཟད་པར་བྱས་ནས། ཕྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་རྒྱུ་དེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་
བའམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འབུམ་པ་དང་། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་དང་། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་པ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སུ་རེནྡྲ་བོ་དྷི་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      །།
༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་སཾ་གྲ་ཧ་ཀཱ་རི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་བསྡུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གཉིས་མེད། །
ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །བསྒྲུབ་བྱ་དོན་དེ་དང་ལྡན་པས། །གཞུང་ལམ་དག་ལ་དེའི་སྒྲ་ཡིན། །རྟེན་དང་དབང་དུ་བྱ་བ་དང་། །ལས་ནི་སྒོམ་པ་དང་བཅས་དང་། །རབ་དབྱེ་རྟགས་དང་ལྟུང་བ་དང་། །ཕན་ཡོན་བཅས་པར་ཡང་དག་བརྗོད། །དད་ལྡན་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་
ཏུ། །སྟོན་པ་དཔང་པོ་འཁོར་དང་ནི། །ཡུལ་དུས་དག་ཀྱང་ངེས་བསྟན་པ། །སྡུད་པོ་རང་ཉིད་ཚད་མར་ནི། །རབ་གྲུབ་ཕྱིར་ཡིན་འཇིག་རྟེན་ན། །ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་ཉེར་མཚོན་ཞིང་། །དཔང་པོར་བཅས་པ་སྨྲ་བ་ཡིན། །སྨྲ་པོ་ཚད་མར་རྗེས་སུ་རྟོགས། །ཚིག་ཕྲད་བདག་ཐོས་
ལ་སོགས་པ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཞར་ལ་ནི། །བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་གཙོ་བོའི་དོན། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དེ་དག་ཉིད། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི། །རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་བརྒྱད་སྟོང་པར། །རིམ་པ་ཇི་བཞིན་བརྗོད་པ་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་

93-1-293a

དོན་གྱིས། །བརྒྱད་སྟོང་འདིར་དོན་མ་ཚང་མེད། །འདིར་གཞུང་བསྡུས་པ་ཡིན་འདོད་དེ། །དོན་ནི་ཇི་སྐད་བརྗོད་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་དུ། ངས་མ་མཐོང་ཞེས་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཟ་པོ་ནང་གི་དངོས་རྣམས་ཀྱི། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཡིས་བརྗོད། །
གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས། །སྟོང་པ་ཞེས་ནི་གསུངས་པའི་ཕྱིར། །བཟའ་བར་བྱ་བ་ཕྱི་ཡི་ནི། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་འདིར་བཀག་གོ། །གཟུགས་སོགས་མེད་ན་དེ་ཡི་ནི། །ལུས་གནས་མཚན་ཉིད་ཟད་པའི་དོན། །རྟོགས་ཉིད་གང་གིས་དེ་མཐོང་བ། །དེ་ཡང་
ནང་པ་ཡིན་ཕྱིར་མེད། །གང་ཕྱིར་ནང་རྣམས་སྟོང་ཉིད་ན། །རང་བཞིན་ཡང་ནི་སྟོང་པ་ཉིད། །འདི་ལྟར་རྣམ་ཤེས་རང་བཞིན་རིགས། །བརྩེ་དང་ཤེས་རབ་བདག་ཉིད་ཡིན། །སེམས་ཅན་སྐྱེ་མེད་འགག་པ་ཡང་། །མེད་ཅེས་སོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དང་། །འཁོར་བ་དག་ནི་སྟོང་ཉིད་
གཙོར། །དེས་ནི་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དེ་བཞིན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ནི། །མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་ལ་སོགས་ཀྱི། །སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་སྟོང་པར་བསྟན། །གང་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་ནི། །སོ་སོར་བརྟགས་ཞེས་རབ་བརྗོད་པ། །
དེས་ན་ཆོས་རྣམས་དོན་དམ་དུ། །ཡོད་མིན་ཞེས་བྱར་བརྗོད་པ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་བདག་སོགས་ལོག་ལྟ་ནི། །ཆེན་པོ་གཅོད་མཛད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་ཀུན་དུ། །གང་ཟག་བདག་མེད་ཉིད་དུ་གསུངས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ཞེས། །བརྗོད་པར་
མཛད་པས་དེ་བཞིན་དུ། །དེ་ཉིད་རིག་པས་རྣམ་ཀུན་དུ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་གསུངས་པ་ཡིན། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བཅས་མེད་རྣམས། །འཕེལ་དང་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན། །དགེ་བ་རྣམས་ནི་བསལ་བ་ཡིན། །དགེ་བ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ན། །དེར་རྟེན་མི་
ཟད་དེ་བཞིན་དུ། །གཞག་ཉིད་དེ་ནི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྡུས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུས། །གཞན་ལས་སེམས་ནི་རྣམ་གཡེང་པས། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་མེད་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་སྒྲུབ་པའི་སྐལ་པ་མེད། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་གཉེན་པོ་དང་། །མི་མཐུན་

93-1-293b

ཕྱོགས་ཀྱིས་བཟློག་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གཞུང་སྟེ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ནི་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། །སྟོན་པས་ཕུང་པོ་ཀུན་བརྗོད་པ། །གཟིགས་ཕྱིར་བྱང་སེམས་དཔའ་ཡོད་ཅེས། །གང་གསུངས་པ་ཡིས་དངོས་མེད་ཀྱི། །རྟག་པའི་གཡེང་བ་འགོག་པ་ཡིན། །འདིས་ནི་བརྒྱད་སྟོང་ལ་
སོགས་སུ། །དང་པོའི་ངག་ནས་བརྩམས་ནས་ནི། །རྫོགས་པའི་བར་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིས། །དངོས་མེད་རྟོག་པ་དགག་བྱ་ཡིན། །འདི་དག་གཏན་ཚིགས་དག་མིན་ཏེ། །བྱ་བ་ཙམ་ཞིག་སྨོས་པ་ཡིན། །རིགས་པ་ཚངས་པའི་དྲ་བ་སོགས། །མདོ་ཀུན་དུ་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །བདག་གིས་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། །མ་མཐོང་ཞེས་སོགས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས། །བཅོམ་ལྡན་དངོས་པོ་ཀུན་རྟག་གི། །འཁྲུལ་པ་འགོག་པར་མཛད་པ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་མིང་ཡང་མ་མཐོང་ཞིང་། །སྤྱོད་ཡུལ་དང་ནི་བྱ་བ་དང་། །ཕུང་པོ་ཀུན་ནས་དེ་བཞིན་དེས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་
བ་མེད། །འདི་ནི་བརྟགས་པ་འགོག་པ་ཡིན། །དེ་འདྲ་བསྡུས་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། །ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་བློར་ཞུགས་པའི། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བརྟགས་པ་ཡིན། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་ནི། །བསྟན་པ་གསུམ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །བརྟགས་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །
མེད་ཅེས་བྱ་ལ་སོགས་ཚིག་གིས། །བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་སྟེ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ཡང་དག་བསྟན། །རྣམ་པར་བྱང་བ་བཞི་ཡིས་ནི། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་ནི། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གཞན་
བསྟན་མེད། །ཀུན་རྟོག་གཡེང་བ་རྣམ་བཅུ་ཡི། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་བསྟན་ཚུལ་ལ་ནི། །གསུམ་པོ་བསྡུས་དང་སོ་སོ་བ། །འདིར་བརྗོད་པར་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། །དཔེར་ན་གྲུབ་དང་གཞན་དབང་དང་། །རབ་ཏུ་བརྟགས་པས་ངག་དང་པོར། །དངོས་པོ་མེད་པར་རང་བཞིན་གྱིས། །རྣམ་པར་
གཡེང་བ་སེལ་བ་བཞིན། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་དུ། །བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་པར་བརྗོད་པ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བར་གྱིས་འདིར། །བརྟགས་རྣམས་བསལ་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ངོ་བོས་སྟོང་པའི་གཟུགས་རྣམས་ལ། །གང་དུའམ་གང་གིས་སྒྲོ་འདོགས་འགྱུར། །དེས་ན་ངག་གཞན་

93-1-294a

རྣམས་ལ་ཡང་། །དེ་བཟློག་པར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །སྟོང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མི་སྟོང་ཞེས། །བྱ་བའི་ངག་ནི་སྟོན་པ་ན། །སྐུར་བ་ཡི་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་སེལ་བར་གསུངས། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་སྒྱུ་འདྲ་དང་། །དེ་བཞིན་རྨི་འདྲ་ཞེས་བྱ་ཡང་། །ཚུལ་འདི་ཉིད་
ནི་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །ངག་གཞན་དག་ལའང་ཤེས་པར་བྱ། །གཞི་མཐུན་པ་ཡིས་རྒྱལ་བ་ནི། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རབ་བརྗོད་ཅིང་། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་དབང་བརྗོད། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་གང་། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་རྣམ་བྱང་བ། །དེ་ལ་སངས་
རྒྱས་སྒྲ་བརྗོད་དེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རྒྱལ་བཞིན། །མ་རིག་པས་ནི་དབང་བྱས་ཏེ། །རང་གི་རང་བཞིན་རབ་བསྒྲིབས་ནས། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གཞན་དུ་སྣང་། །འབྲས་བུ་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་སྤོང་། །གཉིས་མེད་གཞན་དུ་སྣང་བ་ན། །འབྲས་བུ་ལ་ཡང་སྐུར་རྣམས་ཀྱི། །སྐུར་བའི་
རྣམ་པར་རྟོག་རྣམས་ལ། །སྐུར་པར་བྱེད་པར་འདི་དག་བརྗོད། །ཕན་ཚུན་དུ་ནི་འགལ་བའི་ཕྱིར། །གཟུགས་ནི་སྟོང་ཉིད་ཡིན་མི་རིགས། །སྟོང་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་ཉིད་ལ། །གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་དང་འབྲེལ་བ། །དེས་ན་གཅིག་ཏུ་རྣམ་རྟོག་ལ། །གནོད་འགྱུར་གཟུགས་དེ་སྟོང་ཉིད་ལས། །ཇི་
ལྟ་བུར་ཡང་གཞན་མིན་པས། །ཐ་དད་ཀྱི་ནི་རྣམ་རྟོག་འགོག །གང་ཕྱིར་མ་རིག་པས་སྤྲུལ་པ། །དེ་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་སྣང་། །མེད་པ་སྟོན་པར་ཞུས་པ་ན། །དེ་ནི་མ་རིག་ཅེས་བརྗོད་དོ། །རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད། །གཉིས་འདི་ཉིད་ནི་གཉིས་མེད་པ། །
རྣམ་རྟོག་གཉིས་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན། །རིགས་པ་ཡང་གསུང་རྣམ་དག་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་མི་དམིགས་ཕྱིར་དང་ནི། །དངོས་དང་དངོས་མེད་འགལ་ཕྱིར་ཡང་། །ཐ་དད་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་བ་ཡིན། །གཟུགས་འདི་མིང་ཙམ་དེ་ཉིད་དུ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་མིན་པས། །དེས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི། །རྣམ་
རྟོག་རྣམས་ཀྱི་གོ་སྐབས་བསལ། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས། །སྟོང་པ་སྔར་བརྗོད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། །སྒྲོ་འདོགས་རྣམ་རྟོག་འགོག་བྱེད་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། །འགག་པ་མཐོང་བ་མེད་ཅེས་གང་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེས། །

93-1-294b

དེ་ཡི་ཁྱད་པར་རྣམ་རྟོག་བསལ། །གང་ཕྱིར་མིང་བཅོས་བརྗོད་བྱ་ཡི། །ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་བརྟགས་ཡིན་པས། །སྒྲ་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དེས་མི་བཞེད། །བྱིས་པའི་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་ནི། །མངོན་ཞེན་འཁྲུལ་པས་སྤྱད་པ་ཡིན། །ཐ་སྙད་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །འདི་ལ་དོན་
འགལ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེས་འདིར་ཇི་ལྟར་མིང་བྱ་བ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་བྱའི་དངོས་པོ་དེ། །ཡོད་མིན་དང་ཕྱིར་མིང་ཇི་བཞིན། །དོན་དུ་རྟོག་པ་འདོད་མ་ཡིན། །བདེན་དོན་རྣམ་རྟོག་སེལ་བ་ན། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དང་། །སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་བྱང་སེམས་དཔའ། །མིང་ཙམ་
ཞེས་ནི་རབ་ཏུ་གསུངས། །འདི་ནི་སྒྲ་དོན་འགོག་པ་སྟེ། །དངོས་པོ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མིན། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ངག་གཞན་ལའང་། །དོན་རྣམས་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ཉིད་རིག་པས་མིང་རྣམས་ཀུན། །དོན་ཇི་ལྟ་བར་ཡང་དག་ཏུ། །དམིགས་པ་མེད་ཉིད་དེ་ཡི་ཕྱིར། །སྒྲ་འདི་ཟློག་པར་བྱེད་མ་
ཡིན། །རབ་འབྱོར་གྱིས་ནི་སྒྲ་དང་སྒྲའི། །དོན་ཉིད་གཉི་ག་འགོག་པ་ན། །དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་། །མ་མཐོང་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་འགྱུར། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ངག་གང་། །འདི་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་མིན་པ་མེད། །འོན་ཀྱང་འདི་དག་དེ་ཤེས་པ། །རྣམས་ཀྱིས་ཞིབ་
མོའི་བློ་ཡིས་དཔྱོད། །སྐབས་ཀྱི་དོན་ནི་སྤོང་བ་དང་། །དོན་གཞན་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཏུ། །ཕྱིན་པར་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་པར་འདོད། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་རྟེན་ཅན། །བསྡུས་དོན་འདི་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །སླར་ཡང་དོན་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས། །དོན་དེ་
ཉིད་ནི་བཟླས་པ་ཡིན། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་མ་ནི། །བརྒྱད་སྟོང་ཡང་དག་བསྡུས་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་ཐོབ་གང་དེས་སྐྱེ་བོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གྱུར་ཅིག །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་བསྡུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་
ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།      །།ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་ཏི་ལ་ཀ་ཀ་ལ་ཤ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ།།      ༄༅༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་སཾ་གྲ་ཧ་ཀཱ་རི་ཀཱ་བི་བཪྵ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་

93-1-295a

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་བསྡུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་ཡིད་ལ་གུས་པར་བསྒོམས་པས་ཐོགས་མེད་སྐྱོན་འཁྱུད་རྣལ་འབྱོར་པ། །སེམས་ཅན་ལ་དོགས་རྣམ་དབེན་གྱ་ནོམ་རྒྱལ་
བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་བྱེད་ཅིང་། །གང་ལ་ཆད་བསམ་རྟག་པའི་བློ་དང་གཟུང་དང་འཛིན་པ་ཡོད་མིན་པ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཡུམ་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་མ་དེ་ལ་མགོས་ཕྱག་འཚལ། །གཟུང་དང་འཛིན་ལས་ངེས་གྲོལ་ཞིང་། །རྟག་དང་ཆད་པ་རྣམ་སྤངས་པ། །ཀུན་མཁྱེན་སྐྱེས་ཡུམ་
ཤེས་རབ་ཀྱི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསྡུས་པའི་བཤད་པ་བློ་ཆུང་བ་རྣམས་དྲན་པའི་དོན་དུ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བདག་གིས་བྱའོ། །འདི་
ལྟར་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པའི། ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཞུང་གི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲས་དོན་གང་ཞིག་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ནི་གཟུང་བ་དང་
འཛིན་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །ཤེས་པ་གང་ལ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་མེད་དོ། །དེ་ལ་གཟུང་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་རྣམས་སོ། །འཛིན་པ་དེ་ནི་དེར་སྣང་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་བས་ན་འདིས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དག་གིས་དབེན་པའི་
ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལ་སོགས་པའི་རབ་སྟེ། མཐར་ཐུག་པར་ཕྱིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་

93-1-295b

ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་འོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། འབད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། རྟོག་པའི་དྲ་བ་མ་
ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་གསུངས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེ་
ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྒྲོན་མ་དང་འོད་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་ལས་བསམས་ནས་གཞན་དུ་བློའི་ནོར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། སྟོང་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཤེས་པ་ལས། །གཞན་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་མིན་ཏེ། །གང་ཕྱིར་དབེན་པ་དབེན་
གྱུར་ལས། །ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་འདོད། །དེ་ལྟར་མིན་ན་གཉིས་སྟོང་པ། །རྣམ་ཤེས་མིན་པར་ཐལ་འགྱུར་ཞིང་། །གཉིས་མེད་པ་ལས་ལོག་པ་ནི། །གཉིས་ཀྱི་བདག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །དེ་གྱུར་དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད། །རིག་བྱ་
རིག་བྱེད་དངོས་པོ་ནི། །རྣམ་ཤེས་ཉིད་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་གཞུང་དང་ལམ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་བསྙད་ཅེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། བསྒྲུབ་བྱ་དོན་དེ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞུང་དང་ལམ་དག་ལ་དེའི་སྒྲ་སྟེ། 
དེར་ཉེ་བར་བསྙད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཞུང་དང་ལམ་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་དང་ལྡན་པ་དེའི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་དེ་དག་ལ་དེའི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ། སྦྱང་གི་ནང་དུ་གནས་པའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ། །
དེས་ན་འདིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲའི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོ་དང་ཕལ་པའོ། །དེ་ལ་གཙོ་བོ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཕལ་པ་ནི་གཞུང་དང་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་དགོངས་པ་བརྗོད་ནས། རྟེན་དང་ཞེས་

93-1-296a

བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་འཆད་དོ། །འདིར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། ལྷག་པ་མ་ཡིན་མ་ཆོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང་། རྟེན་དང་
དབང་དུ་བྱ་བ་དང་ལས་དང་རྟགས་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་ཕན་ཡོན་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་རྣམ་པ་དྲུག་གོ། །དེ་ལ་རྟེན་ནི་སྟོན་པ་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རབ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟོན་
པ་པོར་གྱུར་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་ཡང་རྟེན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྟོན་ཅིག་
ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ནི་མི་འགལ་ལོ། །དོན་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་དུ་ལེའུ་དང་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དབང་དུ་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཆེད་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་འདི་སྟོན་
པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ནི་དབང་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པ་འདི་ལ་དབང་དུ་བྱ་བས་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་འདིས་སོ། །ལས་ནི་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་དང་སྤྱོད་པ་ལ་བརྗོད་དེ། བྱས་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་འདིས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདི་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱ་ཞིང་འདི་ལྟར་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམ་པ་བཅུ་བསལ་བས་རྟོག་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བར་ངེས་པར་བྱའོ། །འཆད་པར་
འགྱུར་བའི་རྟགས་ནི་ཚད་མ་སྟེ། འདིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ན་རྟགས་སོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདྲི་བ་དང་ཀློག་པ་ལ། ལྗོངས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱང་

93-1-296b

ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །ཉེས་དམིགས་ནི་དོན་མེད་ཐོག་ཏུ་བབ་པ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དུག་དང་བཅས་པའོ། །ཕན་ཡོན་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕན་ཡོན་ནི་འབྲས་
བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་གཞུང་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་བར་བྱས་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང་། གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ཅིའི་དོན་དུ་རྟེན་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་
ཅེ་ན། བརྗོད་པ་ནི་དད་ལྡན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་སྟེ་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བའོ། །དེ་ཡང་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །དད་པ་དེ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་དད་ལྡན་ནོ། །དད་ལྡན་དེ་དག་གི་འཇུག་
པའི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཡན་ལག་ནི་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་གོ། །ཡན་ལག་ནི་རྒྱུ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་བསྟན་པ་ནི་དབང་པོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་
བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་དང་དུས་དག་སྡུད་པར་བྱེད་པས་བརྗོད་པ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྟེན་དང་དུས་ཚིགས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ལ་དོན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ནི། སྡུད་པོ་རང་ཉིད་ཚད་མར་ནི། །རབ་གྲུབ་ཕྱིར་ཡིན་
ཞེས་བྱ་བའི་རང་ཉིད་དེ་བདག་ཉིད་ཚད་མ་ནི་རང་ཉིད་ཚད་མ་སྟེ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དོ། །དེར་རབ་གྲུབ་ནི་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དོན་ཏེ། སྡུད་པའི་དུས་ན་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡིད་ཆེས་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཉིད་དོན་གཞན་ཉེ་བར་དགོད་པས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འཇིག་
རྟེན་ན། ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་ཉེར་མཚོན་ཅིང་། །དབང་པོར་བཅས་པ་སྨྲ་བ་ཡི། །སྨྲ་པོ་ཚད་མར་རྗེས་སུ་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཡུལ་དང་དུས་དག་གིས་ཉེ་བར་མཚོན་ཅིང་ཤེས་པར་བྱས་པར་སྨྲ་བ་སྟེ་བརྗོད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། དབང་པོ་དང་

93-1-297a

བཅས་པར་གནས་པས་ན། དབང་པོར་བཅས་སོ། །སུ་ཞིག་ཅེ་ན། བརྗོད་པ་སྨྲ་བ་པོའོ། །ཅི་ཞིག་ཏུ་རྟོགས་ཤེ་ན། ཚད་མར་ཏེ། བདེན་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་དོན་འདི་དག་ཀྱང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་
ན་ཡུལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཁོ་ན་ཞེས་ཅིའི་དོན་དུ་ངེས་པར་འཛིན་ཅེ་ན། དེ་ན་བརྗོད་པ་ནི་ཚིག་ཕྲད་བདག་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པའོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཚིག་ཕྲད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གོ། །ཚིག་ཕྲད་
ནི་འདི་སྐད་ཀྱི་ཡི་གེ་སྟེ། འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །བདག་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐོས་པ་ནི་མཉན་པ་སྟེ། ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚིག་ཕྲད་དང་བདག་དང་ཐོས་པ་ནི་ཚིག་ཕྲད་བདག་ཐོས་སོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲས་
ནི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །དེས་ན་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྡུད་པར་བྱེད་པས་བརྗོད་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བསྙད་པར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞར་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྐབས་ལས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཙོ་བོའི་དོན་དེ་གཙོར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་
པ་ནི། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་གང་དག་སྔར་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་དུ་ཞེ་ན། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཉིད་དོ། །འདིས་གྲངས་ངེས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉུང་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པར་སྟོང་པ་
ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དུ་མ་བསྟན་ལ། འདིར་ནི་དེ་དག་མ་གསུངས་པ་དེས་ན་ཇི་ལྟར་མཚུངས་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དོ། །
འདི་གང་གི་རབ་ཏུ་ད་བྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་སྟེ། གྲངས་བཅུ་དྲུག་གི་མཐར་ཐུག་པས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའོ། །དེ་ཡང་བརྒྱད་སྟོང་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། རིམ་པ་ཇི་བཞིན་དུ་སྟེ། 

93-1-297b

གོ་རིམས་ལས་མ་འདས་པར་རོ། །སྒྲ་གང་གིས་ཤེ་ན། སྒྲ་གཞན་གྱིས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། དབྱེ་བ་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམས་སྒྲ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་དེས་
ན། དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བརྒྱད་སྟོང་པ་འདིར་ནི་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། མི་ཉུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་དག་གི་མ་ཚང་བ་མེད་ཅེ་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་གྱིས་ཏེ། ཇི་སྐད་བརྗོད་པའམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་
ཏེ་འདི་དག་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་ཉིད་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་སྐྱེད་དོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ནི། འདིར་གཞུང་བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་སྟོང་པར་རོ། །གཞུང་བསྡུས་པ་ནི་ཉུང་བ་ཉིད་དོ། །དོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །
བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི། དེ་ཉིད་དོ། །དོན་དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་བརྗོད་ཅེས་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པ་རྣམས་ཁོ་ནའོ། །འདི་སྐད་དུ་འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཐ་དད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བློ་ཆུང་བ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་བར་
བཞེད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་པས་དེའི་དབང་གིས་གཞུང་ལ་ནི་རིམ་གྱིས་དབྱེ་བ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་སྒྲ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་ཞེས་བཤད་པ་དེས་ན་བརྗོད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་དེ་ཉིད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལ་ནི་ཡོད་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་སེམས་དཔའ་ནི་བསམ་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་མ་མཐོང་ཞིང་མི་དམིགས་སོ། །སུས་ཤེ་ན། བརྗོད་པ་ངས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་པ་པོ། །དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཐུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། བརྗོད་པར་མཛད་དོ། །

93-1-298a

ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཐུབ་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཡང་ན་དེའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དེ་སྐད་རབ་འབྱོར་གྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཏོ། །སྟོན་པ་དེས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་འདིས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་སྟེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སྟོང་
པ་ཉིད་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ནི། ཟ་པོ་ནང་གི་དངོས་རྣམས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་ནི་ཟ་བ་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཟ་བ་པོ་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ཏེ། དེས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདིས་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་མིག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ལ་
བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པར་བྱས་པ་དེ་དག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ཐུབ་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེའི་ངོ་བོར་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམ་པའོ། །སྒྲ་འདིས་ཀྱང་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་
ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས། །སྟོང་པ་ཞེས་ནི་གསུངས་པའི་ཕྱིར། །བཟའ་བར་བྱ་བ་ཕྱི་ཡི་ནི། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་འདིར་བཀག་གོ། །ཕྱི་ཡི་ནི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་
ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོས་ཏེ། དེའི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་དེས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། མིའི་རྭ་བཞིན་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་སྟེ། དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་བརྗོད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་འདི་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་བཀག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་གསལ་བར་མཛད་པའོ། །ཅི་ཞིག་བཀག་ཅེ་ན། བརྗོད་པའི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། བཟའ་བར་བྱ་བ་སྟེ། སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བཟའ་བར་བྱ་བའོ། །གང་གི་
ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལོག་པ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་དེས་ན་བཀག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་འདིས་ཀྱང་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་དག་ཀྱང་བརྒྱད་

93-1-298b

སྟོང་པ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོང་པས་བརྗོད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་སོགས་མེད་ན་དེ་ཡི་ནི། །ལུས་གནས་མཚན་ཉིད་ཟད་པའི་དོན། །རྟོགས་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ཡི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དག་གི་ལུས་ནི་དེའི་ལུས་སོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
གནས་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ་འདིར་གནས་པས་ན་གནས་སོ། །མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་རྣམས་ཟད་པ་ནི་བྲལ་བ་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དེ་རྟོགས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་འདིའི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་པས་ན་དོན་རྟོགས་
པ་ཉིད་དོ། །གང་རྟོགས་ཤེ་ན། དེས་ན་བརྗོད་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་མེད་ན་དེ་ཡི་ནི། །ཞེས་བརྗོད་དེ། གང་གི་ཚེ་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་འདི་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཏོ། །གཞུང་འདིས་
ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་རྣམས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་ནི་གང་གིས་དེ་མཐོང་བ། དེ་ཡང་
ནང་པ་ཡིན་ཕྱིར་མེད། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་པས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དེའི་མཐོང་བ་ཞེས་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་ནང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་དེ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ནང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་མེད་དེ། ཡོད་པ་
མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྔ་མ་ཁོ་ན་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེས་ན་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་ནང་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་
རྣམས་སྔར་བརྗོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན། རང་བཞིན་ཡང་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ནི་རིགས་སོ། །འདི་ཉིད་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ལ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རིག་པ་དེ་ནི་

93-1-299a

རྣམ་ཤེས་རང་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་བརྩེ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །བརྩེ་བ་ནི་གཞན་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །བརྩེ་
བ་དང་ཤེས་རབ་དག་ནི་བརྩེ་བ་དང་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བརྩེ་བ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདིས་ཀྱང་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་
དུ། སེམས་ཅན་སྐྱེ་མེད་འགག་པའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྒྱད་སྟོང་པར་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་བསྟན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་འགོག་པ་སྟེ། གདོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དགོངས་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་
འགག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འགག་པ་ནི་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འགག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྲོག་ཆགས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་རྫས་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་
ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་དག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་སེམས་ཅན་དང་འཁོར་བ་དག་གིའོ། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་མ་ཐག་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་རྣམས་སུ་འདི་ནས་དེ་དང་དེ་ནས་འཁོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོངས་སུ་འཁྱམས་པའི་
ཕྱིར་ན་འཁོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། འཁོར་བས་ན་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་འདིས་སོ། །སེམས་ཅན་དང་འཁོར་བ་ཞེས་བསྡུ་བའོ། །བྱེད་པ་པོ་གང་གིས་བསྟན་ཅེ་ན་བརྗོད་པ་དེས་ནི་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་རིག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གསལ་བར་ཏེ་
གསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་རོ། །ཅི་ཞིག་བསྟན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་བྲལ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བཏགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡང་རུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཙོར་ཏེ་གཙོར་ཞེས་བྱ་

93-1-299b

བ་ནི་ཁྱད་པར་དུའོ། །ཡང་ན་གཙོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྗོད་པ་འདིས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཐོག་མ་སྟེ་དང་པོ་
དང་ཐ་མ་སྟེ་མཐའི་ཆ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའོ། །དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་
ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་འདིར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དེ་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སྟོབས་བཅུ་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་
རྣམས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློས་མི་དམིགས་པ་སྟེ། མ་བརྟགས་པ་དེ་ནི་མི་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཏེ། དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཀྱིས། སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་སྟོང་པར་
བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞིག་བསྟན་ཞེ་ན། སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ་། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། སྟོང་པར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོས་དབེན་པ་ཞེས་
བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི། གང་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་གང་གི་ཕྱིར་སོ་སོ་སོ་སོ་ལ་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་པར་ཞེན་པར་བྱས་

93-1-300a

པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གང་ལ་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ལ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་སྟེ། གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེས་ན་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་དག་ཅེ་ན། 
བརྗོད་པ་ཆོས་རྣམས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དོན་དམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མ་ཟད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པ་གང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་
རྣམ་པ་དེ་ཡང་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་འདིས་ཀྱང་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་ཉིད་ནི་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པ་བརྒྱར་གསལ་བར་བྱས་ལ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གང་གིས། །དངོས་པོ་གང་
གང་རྣམ་བརྟགས་པ། །དེ་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡི། །ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བར་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཞན་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། གང་ཕྱིར་བདག་སོགས་ལྟ་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་ཕུང་པོ་ལ་
སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་གཞན་དག་གི་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ནི་བདག་གོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་བདག་གི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་བཟུང་ངོ་། །བདག་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བསྡུ་བ་བྱའོ། །བདག་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལྟ་བ་སྟེ། འཛིན་ཅིང་
ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །བདག་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་གཅོད་མཛད་དེ་འཇིག་པར་རབ་ཏུ་མཛད་པའོ། །དེ་སུའི་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའིའོ། །ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། ཆེན་པོའོ། །འདིའི་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱང་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་
ཕྱིར་ཅི་ཞིག་ངེས་ཤེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་ཀུན་དུ། །གང་ཟག་བདག་མེད་ཉིད་དུ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །རྣམ་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་ཁོ་ནར་རོ། །གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པར་གྱུར་པའོ། །བསྟན་པ་འདིས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་

93-1-300b

ཉིད་བརྗོད་དོ། །གཞན་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་ལུས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ཡིན་
པས་ཞེས་བསྡུ་བའོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་འགོག་པ་སྟེ། རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་ལས་ཡོད་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ནར་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གདོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསམ་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་དང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་
པར་མཛད་པ་སྟེ་སྟོན་པར་མཛད་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་ཡང་སྟོན་པར་མཛད་པས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་གསུངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སུས་ཤེ་ན་
བརྗོད་པ་དེ་ཉིད་རིག་པར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་དེ་རིག་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་དེས་ན་དེ་ཉིད་རིག་པའི་སྐྱོབ་པ་དེས་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་བཞིན་དུ་ཉི་ཚེ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་
སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་སྟོན་པས་བརྗོད་པས་ནི། ཁ་ན་མ་ཐོ་བཅས་མེད་
རྣམས། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ནི་ཉེས་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བཅས་པའོ། །གང་དག་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ་སྐྱོན་མེད་པ་དེ་དག་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་ཆོས་དེ་རྣམས་སོ། །འཕེལ་
དང་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཕེལ་བ་དམིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བསགས་པ་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཉམས་པ་ཡང་མེད་དེ། ཟད་པའི་ཆོས་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་

93-1-301a

འདུས་བྱས་པས་ན་འདུས་བྱས་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་འདུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་དག་གོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དག་
ཅེ་ན། དགེ་བ་རྣམས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་འདུས་བྱས་དགེ་བ་རྣམས་དང་། འདུས་མ་བྱས་དགེ་བ་རྣམས་དང་དེ་ལས་བཟློག་པ་རྣམས་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་དམིགས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསམ་
པའོ། །ངག་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པ་འདིས་ཀྱང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པ་འདིས་ཀྱང་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་སྟོན་པས། དགེ་བ་རྣམས་ནི་སྟོང་
པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐབས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ན་དེར་རྟེན་མི་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་སྒྲས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྟེན་པའི་མི་ཟད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྔར་བརྗོད་པའི་རྣམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཛེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞག་པ་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །དོར་བར་བྱ་ཞིང་སྤང་བར་བྱ་བ་དེས་ན་དོར་བའོ། །དོར་
བ་མེད་པས་ན་དོར་བ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་མ་ཟད་པར་འདོད་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་དུ་འདོར་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ནས་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི། དེ་ནི་
སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྗོད་མ་ཐག་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་རྣམས་སོ། །བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟླུམས་པར་བྱས་པ་སྟེ་ཡང་དག་པར་བཟླུམས་པས་ན་བསྡུས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་འདིས་སོ། །བརྗོད་མ་ཐག་པའི་བསྡུས་པ་

93-1-301b

དེ་ཡང་བརྒྱད་སྟོང་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོང་ནས་དབྱུང་ངོ་། །དེ་དག་གང་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཏགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིའོ། །འོའི་སྒྲ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་འདི་རྣམས་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། གཞན་
ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བསམ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཟག་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །
དེ་ལྟར་ཡང་འཕགས་པ་བྱམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་གསལ་བར་མཛད་པ་ནི། ཟ་དང་བཟའ་བྱ་དེ་ཡི་ལུས། །གནས་ཀྱི་གཞི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་ཡང་གང་གིས་སྟོང་པར་མཐོང་། །གང་ཕྱིར་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད། །དགེ་བ་གཉིས་ནི་ཐོབ་བྱའི་
ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་བྱའི་ཕྱིར། །འཁོར་བ་མི་གཏང་ཕྱིར་དང་ནི། །དགེ་བ་མི་ཟད་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རིགས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དག་བྱའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །གང་ཟག་དེ་ནས་
ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་མེད་འདིར་ནི་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་མེད་པ་ཡི་དངོས་ཡོད་པ། །དེ་བཞིན་དེར་ནི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམ་པ་བཅུ་བསལ་བས་བསྒོམ་པ་རྟོག་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་གཡེང་བ་རྣམ་པ་
བཅུ་པོ་ཡིན་ལ་དེ་དག་བསལ་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དེས་ན་བརྗོད་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་
མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་

93-1-302a

པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། གཅིག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། དུ་མ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། 
ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པའི་དོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མིང་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་
གཡེང་བ་འདི་དག་བཅུས་གཞན་ལ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ལས་སེམས་ནི་སྟེ་བསམས་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་གཡེང་བས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ། སྲིད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འཕྱོ་ཞིང་འཕྱན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལས་ཀྱང་སེམས་དེ་སྐལ་པ་
མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སུ་དག་གིས་ཤེ་ན། བརྗོད་པ་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤང་བྱ་དང་སྤང་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་མི་ཤེས་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །གང་ལ་སྐལ་བ་མེད་ཅེ་ན། བརྗོད་པ་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསྒྲུབ་པའི་ཤེས་བྱ་སྟེ། གང་ལ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་
ནི་གཉིས་མེད་དོ། །གཉིས་མེད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཏེ་སྒྲུབ་པ་སྟེ་བསྒྲུབ་པ་དང་ངེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲུབ་པར་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་འདིས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་
འདི་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱེར་བ་དེས་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་དེ་དག་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཚེ་བརྗོད་པ་ནི་འདི་
ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་འཛིན་ཏོ། །བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གཞུང་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྟོང་ཕྲག་

93-1-302b

བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་བྱས་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བཟློག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་གོ། །གཉེན་པོ་དང་
མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོས་སོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྦྱར་བར་
བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་དུ་བསྟན་སྙམ་ན་བརྗོད་པ་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱང་ནི་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡུམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མར་རོ། །དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམ་པ་བཅུ་པོའོ། །བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་
བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ནས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་དེ་ཁོ་ན་མཆོག་མཁྱེན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ནི་སྟོན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་འདིས་སོ། །དངོས་མེད་ཀྱི་རྟོག་པའི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་
པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོག་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྟོག་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་གཡེང་བ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། འགོག་པ་ཡིན་ཏེ། སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སུ་ཞིག་གིས་ཤེ་ན། སྟོན་པས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་ལས་འཆོས་པའི་ཕྱིར་དང་། ངན་འགྲོའི་
འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པས་སྟོན་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ཀུན་རྫོབ་གཟིགས་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་པར་ཡོད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་པའོ། །ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་དངོས་

93-1-303a

པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སེལ་བར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་ངོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཕུང་པོར་གཟིགས་ཤིང་མཁྱེན་ནས་ཆད་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པའི་དོན་དུ་དངོས་པོ་མེད་
པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སེལ་བར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་ཡུམ་གྱི་དོན་བརྒྱད་སྟོང་པར་སྦྱར་བར་བྱེད་པས་བརྗོད་པ་ནི། འདིས་ནི་བརྒྱད་སྟོང་ལ་སོགས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡུམ་གྱི་དོན་
བཤད་པས་སོ། །བརྒྱད་སྟོང་ལ་སོགས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་། །དེར། དང་པོའི་ངག་ནས་བརྩམས་ནས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དང་པོའི་ངག་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་ངག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་
ཁྱོད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །རྫོགས་པའི་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་རྫོགས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཇི་སྲིད་པས་
སོ། །དགག་བྱ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་ཞིང་བཟློག་པར་བྱ་བའོ། །དངོས་མེད་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་གྱི་ཚིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པས། དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དངོས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆད་པའི་རང་བཞིན་
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་སྒྲུབ་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པས་ན་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཏེ་བསྒྲུབ་པ་དེས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་ཚིག་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བར་གྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ངག་གང་དག་ཡིན་པའི་ངག་དེ་རྣམས་སུ་གྲུབ་པ་རྗེས་སུ་
རྗོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་སེལ་བ་ལྷུར་ལེན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ངག་གི་

93-1-303b

གནས་རྗེས་སུ་བརྗོད་བཞིན་པ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་གང་གི་ངེས་ཤེ་ན། བརྗོད་པ་ནི། འདི་དག་གཏན་ཚིགས་ངག་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་རིགས་
པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་རིགས་པའི་ངག་མ་ཡིན་ཞིང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ངག་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བྱ་བ་ཙམ་ཞིག་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ངག་འདི་དག་གིས་ཀྱང་བྱ་བ་སྟེ་བྱ་བར་འོས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་རིགས་པས་འཐད་པ་མ་ཡིན་
ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་དོན་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེས་ན་བརྗོད་པ་ནི། རིགས་པ་ཚངས་པའི་དྲ་བ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚངས་པའི་དྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྟུག་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་
པ་རྣམས་གཟུང་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུའི་དོན་བསྟན་པར་བྱ་བ་རྣམས་སུའོ། །ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པར་བྱ་བའོ། །རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའོ། །འདིར་ནི་ངེས་པར་གྱུར་པའི་
དོན་ཉིད་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བསལ་བས་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དགྲ་ཟླ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཡང་དེ་ཉིད་འགལ་བའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པས་བརྗོད་པ་ནི། བདག་གིས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། །མ་མཐོང་ཞེས་སོགས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡུམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཉེ་བར་འགོག་པའོ། །ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་བཞིན་དུ། ལྷག་པར་ཞེན་
པར་བྱས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མ་དམིགས་པའོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་མང་པོ་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱིས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་

93-1-304a

རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །བསྟན་པ་འདིས་ཀྱང་དངོས་པོར་ཀུན་རྟོག་གི་འཁྲུལ་པ་འགོག་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་དངོས་པོར་
ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་འཁྲུལ་པ་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་བརྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་སུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། ཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཟློག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། བརྗོད་པ་ནི། གང་ཕྱིར་མིང་ཡང་མ་མཐོང་ཞིང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་གང་གི་ཕྱིར་མ་མཐོང་ཞིང་མ་དམིགས་པའོ། །ཅི་ཞིག་མ་མཐོང་ཞེ་ན་མིང་ཡང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་
བའི་མིང་གང་ཞིག་མིང་དུ་བཏགས་པ་དེ་ཡང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མ་དམིགས་པའོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་གཞན་ལྟ་རེ་ཞིག་ཞོག་སྟེ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མིང་འབའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མ་ཟད་དེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལ་བརྗོད་ལ། དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་
དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ཡང་མ་དམིགས་སོ་ཞེས་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ། །བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་སྟེ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློས་ཀུན་ནས་མ་
དམིགས་སོ། །ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ནས་ཏེ་རྣམ་པ་མཐའ་དག་གི་སྒོ་ནས་མ་རྟོགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །འདིས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
དྲི་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཏགས་པའི་མིང་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མ་གཟིགས་ཤིང་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་རྣམས་དངོས་པོར་མངོན་པར་མ་ཞེན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དོན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་

93-1-304b

པའི་དགྲ་བོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། འོ་ན་དེའི་ཚེ་ངག་དང་པོ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ནི། འདི་ནི་བཏགས་པ་འགོག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པའོ། །བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགོག་པ་ཡིན་གྱི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པའོ། །དེ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །
བསྡུས་པ་ནི་ལྟ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པ་མཛད་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་པས་བསྡུས་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། དེའི་བསམ་པའོ། །འདི་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་འདིར་བསྡུས་པའི་ལྟ་བ་སྟེ་ངེས་པ་དང་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་འདི་ནི་ཡིད་ཆེས་པས་ངེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་
ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་རིགས་པས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པའོ། །ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུའོ། །ཞུགས་པ་ནི་ཆུད་པའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། བློར་ཏེ་བློ་
ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་རོ། །ཞུགས་པ་དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །རྗེས་སུ་བྱེད་པས་རྣམ་པ་སྟེ། དེར་སྣང་བའོ། །རྣམ་པ་དེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཏེ། རྟོག་པས་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ། གང་གི་
ཕྱིར་ཕྱིའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚད་མ་དག་གིས་དཔྱད་པ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་མི་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་གནས་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་རྙེད་
ཅེ་ན། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་་ཕྱིན་པར་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཙོ་བོ་དང་ཕལ་པའོ། །དེ་ལ་གཙོ་བོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་དབེན་པའོ། །ཕལ་པ་ནི་

93-1-305a

བྲིས་པའི་ཡི་གེ་དང་མིང་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིར་རོ། །བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་ངོ་བོར་བྱས་པའོ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་པ་ཞེས་བརྗོད་
པ་ནི་གསུམ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པོ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །གསུམ་པོ་དེ་གང་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ནི། བརྟགས་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་
ཤེས་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་དེ་ལ་བརྗོད་དེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་གནས་པ་ན་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ནི་མ་རིག་པའི་གཞན་གྱི་
དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པས་དབེན་པའི་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་བསྟན་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ཅེ་ན། སྦྱོར་བར་བྱེད་
པས་བརྗོད་པ་ནི། མེད་ཅེས་བྱ་ལ་སོགས་ཚིག་གིས། །བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་པའི་ཚིག་གི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དགག་པ་རྗོད་པར་བྱེད་གཞན་
གྱིས་ཀྱང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པའོ། །བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་བཟོས་སྦྱོར་བའོ། །འགོག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །གཞུང་འདིས་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་
ནི་འདིར་དགག་པའི་ཚིག་ཐོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ནི་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་འགོག་པར་བྱེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡང་དག་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་སྒྱུ་མ་ནི་མིག་

93-1-305b

འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་གཞན་སླུ་བར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཆོས་མཐུན་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་པ་དེས་ན། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་རྣམས་ཉིད་
ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཐོས་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་དུ་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དཔེར་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དངོས་བསྟན་པར་མཛད་པ་དེར་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོར་བརྗོད་པར་ངེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་
ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་མཛད་ཅེ་ན། སྟོན་པར་མཛད་པས་བརྗོད་པ་ནི། །རྣམ་པར་བྱང་བ་བཞི་ཡིས་ནི། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྒྲགས་ཤིང་བཤད་པར་མཛད་པ་
ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བྱང་བ་བཞི་ཡིས་ནིའོ། །བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞིའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟེ་རྣམ་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཡིན་ལ་བཞི་ཡང་ཡིན་པས་རྣམ་པར་བྱང་བ་
བཞིའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། དམིགས་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། རྒྱུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་ལྷག་མར་གྱུར་པས་ནི་གཉིས་མེད་པའི་
རྟོག་པ་སྟེ། རང་བཞིན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་བཅོས་བུ་མ་ཡིན་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཞིན་ནོ། །གང་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་
གཤེགས་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་བརྗོད་པ་གཉེན་པོའི་ལམ་ནི་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་བྱང་

93-1-306a

བ་སྟེ། དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱང་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །གང་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའོ། །དམིགས་
པའི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་དོན་བརྗོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་དེ། དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དམིགས་པར་བྱ་ཞིང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དེས་ན་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའམ་དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་
པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བྱང་བ་བརྗོད་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་
བྱའོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བསྟན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མཇུག་བསྡུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱར་བར་བྱས་ནས་མཇུག་བསྡུས་པ་ཉིད་བྱེད་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་ནི། །ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ཇི་སྙེད་མཛད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གསུམ་པོ་འདི་ཁོ་ནར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་དུ་
གྱུར་པ་གཞན་བསྟན་པ་མེད་དེ། གཞན་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ནི་གང་དུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་བསྟན་ནས་བསྟན་པ་མཛད་པ་དེར་གཞན་གྱི་དབང་ཁོ་ན་བསྟན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ངེས་པ་ཡིན་གྱི་གང་དུ་གཞན་གྱི་དབང་
བསྟན་པ་དེར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་སྟེ་གང་དུ་དགག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་མཛད་པ་དེར་བརྟགས་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་ཀྱི་གང་དུ་བརྟགས་པ་སྟོན་པ་དེར་དགག་པའི་སྒོ་ཁོ་ན་

93-1-306b

ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པ་ལ་ནི་ངེས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནས་ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ན། བརྗོད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྟོག་གཡེང་བ་རྣམ་བཅུ་
ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་གཡེང་བ་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་ཚུལ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འགལ་བའི་ཕྱོགས་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཏེ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྟན་པའི་ཚུལ་དེ་ལ་བརྟགས་པ་དང་གཞན་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གསུམ་པོ་
རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང་སོ་སོ་བ་བརྗོད་པར་ནི་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟགས་པ་དང་གཞན་དབང་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་བྱས་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་བསྡུས་པའི་ཚོགས་པ་རྣམས་དང་། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སོ་སོ་བ་སྟེ་རེ་རེ་འམ། གཉིས་གཉིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་
པའི་གཞུང་འདིར་བརྗོད་པར་ནི་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསལ་བར་བྱས་པར་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །ཡང་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་པ་རྣམས་གོང་དུ་བསྟན་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསུ་ནས་བརྗོད་པ་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེར་ན་བརྒྱད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངག་དང་པོར་ཏེ། 
རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་སྤོབས་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་
ངག་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་བུའི་ངག་དང་པོ་འདིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་གཞན་དབང་དང་རབ་ཏུ་བརྟགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བསྡུས་པ་རྣམས་ཁོང་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་གཡེང་
བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་དང་པོར་འདི་ཅི་ནས་དོན་གསུམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ངག་འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་

93-1-307a

པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཞེས་འགྲོ་བ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཐོབ་པའམ་ཡང་ན་འཇུག་པ་ཞེས་བསམས་པ་སྟེ། ཁམས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་གདོན་ཏེ་འདིར་ནི་སྨོན་པ་ལ་བྱུང་ཟིན་པ་བཞིན་ལེགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡུའི་
སྒྲ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་དེ་ལྟར་སྨོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ནི། ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་སྤོབས་
པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤོབས་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་གྱིས་ཤིག་པའོ། །སྤོབས་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བས་གནང་བ་བྱོས་ཤིག་པ་སྟེ་བསྟན་པ་འདིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་བརྗོད་པར་མཛད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་རྣམས་དོན་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་ནི་བརྟགས་པ་བརྗོད་པའོ། །ཅི་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གང་གི་ཕྱིར་དོན་གསུམ་པོ་
རྣམས་བསྡུས་པ་དང་སོ་སོ་བ་ཡང་སྲིད་ལ། དེས་སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དེས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཞུང་འདིར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ངོ་བོར་ལྷག་པར་ཞེན་པར་བྱས་པའི་བརྟགས་པ་ལ། ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། 
གསལ་བར་ཏེ་བཀག་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། དེས་ན་བརྗོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དོན་རྣམས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་
མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །དེས་ན་འདི་ཡོད་པ་གང་དག་ཡིན་པའིརྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བཏགས་པའི་གང་དག་ཡིན་པ་སངས་རྒྱས་ལ་

93-1-307b

སོགས་པ་དེ་དག་ལ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ནས་མཚམས་བཅད་པས་ཤེ་ན། བརྗོད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཞུང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བར་ཇི་སྙེད་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པའི་གཞུང་འདིས་ནི་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་ཁོ་ན་བཀག་པ་ཡིན་གྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ནི། ངོ་བོས་སྟོང་པའི་གཟུགས་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངོ་བོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་
པའི་རང་བཞིན་ལ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་གཟུང་བའི་ཆའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་བསལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་ཤིང་ལྷག་པར་སྒྲོས་སྦྱར་བ་ཀུན་བརྟགས་པར་འགྱུར་ལ། བརྟགས་པ་
གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གང་དུ་འམ་གང་གིས་སམ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུང་བའི་ཆ་ནི་ལ་ལར་རང་བཞིན་གང་གིས་ཀྱང་མིའི་རང་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་དགག་པ་འདི་ནི་བརྟགས་པ་ལ་ཡིན་གྱི། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། 
དེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ན་སྒྲ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ལ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་ངག་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་འགོག་པ་གཙོར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཟློག་པར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འགོག་པ་སྟེ། བརྟགས་པ་དེ་
སེལ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ངེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པས་
འགོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡུམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྟོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པས་དེ་འདྲའི་ངག་ནི་སྟོན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་

93-1-308a

སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སླར་འགོག་པར་བྱེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱིས་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ་
བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚིག་འདི་འབའ་ཞིག་གིས་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགོག་པར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཟད་དེ། དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་སྒྱུ་འདྲ་དེ་བཞིན་རྨི་ལམ་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཀྱང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་
གྱི་སྒྲ་ནི་སྔ་མ་དང་སྦྱར་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྱུ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མས་དཔེར་བྱས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི། སྒྱུ་འདྲ་སྟེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །སུའི་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་སོ། །སངས་རྒྱས་དེ་ནི་སྒྱུ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་སྟེ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་བསགས་པའི་དོན་ཏེ། རྨི་ལམ་དང་ཡང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་
ཐ་ཚིག་གོ། །གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་འདིར་གཉིས་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྗོད་ལ། དེ་ལ་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མ་རིག་པའི་སྒྱུ་མས་བསྒྲིབས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྣང་བར་ཟད་དོ་
ཞེས་དེ་ལྟར་འདྲེ་བར་བྱེད་པས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཚུལ་འདི་ཉིད་ནི་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །ངག་གཞན་དག་ལ་འང་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བཤད་པའི་ཚུལ་འདི་ཉིད་ནི་ཤེས་པར་བྱའོ། །སུ་དག་གིས་ཤེ་ན། མཁས་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །གང་
དུ་ཞེ་ན། ངག་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་ཡང་ངོ་། །དེར་ཡང་སྐུར་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བ་ཁོ་ནར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཡང་བརྗོད་མ་ཐག་པ་འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ནི་གང་གི་
ཕྱིར། གཞི་མཐུན་པ་ཡིས་རྒྱལ་བ་ནི། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རབ་བརྗོད་ཅིང་། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཞི་མཐུན་པ་ཡིས་བསྟན་པ་མི་འཐད་དོ། །གཏན་ཚིགས་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་

93-1-308b

མཐའ་གཅིག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་སངས་རྒྱས་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་དབང་བརྗོད། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ་། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་
ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣ་མས་ཀྱིས་གཞན་དབང་བརྗོད་ཅིང་གསུངས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་མ་རིག་པས་བདག་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གནས་སྐབས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་
བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་འཐད་དོ། །འདིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང་གཉིས་མེད་
པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་དོ་ཞེས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་གང་ཡིན་པ་སྐུར་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་གོ་སྐབས་མེད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་
ཤེས་པ་ལ་ཡང་དེའི་སྒྲས་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་བརྗོད་པ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་གང་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དག་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་དེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་
བུར་གྱུར་པ་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་སྤྱིར་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་བཞིན་ཇི་ལྟར་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་བཞིན་དུ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ན་ཅི་སྟེ་

93-1-309a

མི་དམིགས་ཤེ་ན། བརྗོད་པ་ནི་མ་རིག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་འབྲེལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་མེད་པ་ཡིན་ཡང་མ་རིག་པས་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀྱིར་བྱས་པས་ནི་དེའི་རང་གི་རང་བཞིན་ཏེ། 
བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་རབ་ཏུ་བསྒྲིབས་ནས་གཉིས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡང་གཞན་དུ་སྣང་སྟེ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ་། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དངོས་པོ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་
ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་གལ་ཏེ་ཡང་བྱིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་གཉིས་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་རབ་ཏུ་བསྒྲིབས་པའི་
ཕྱིར་བྱིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་འོ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མ་རིག་པས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་དྲི་མ་
མེད་པ་གཏན་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། བརྗོད་པ་ནི། འབྲས་བུ་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་སྤོང་། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཤེས་པ་གང་གི་ཡིན་པ་འདི་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་མ་རིག་པས་བདག་ཏུ་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐོས་པ་
དང་བསམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ལྷན་ཅིག་ཕྱེད་པ་རྙེད་ནས་མི་བདེན་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་ནི་འབྲས་བུ་མི་བདེན་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་སད་
པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ནས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་རིགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན། གཉིས་མེད་གཞན་དུ་སྣང་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་གཞན་དུ་སྣང་བ་སྟེ། 

93-1-309b

ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་གསལ་བར་གྱུར་པ་ན་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་སྟེ། འབྲས་བུའི་ཡུལ་ལ་སྟེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་རྒོལ་བ་གང་དག་སྐུར་པ་འདེབས་ཤིང་འགོག་པར་བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པའི་རྒོལ་བ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་
སྐུར་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་སྐུར་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་སྐུར་པ་བྱེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བརྗོད་དོ། །གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་
སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡུམ་གྱི་ངག་འདི་དེར་སྦྱར་བས་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགོག་པའི་ངག་བསྟན་པར་བྱེད་པས་བརྗོད་པ་ནི་ཕན་
ཚུན་དུ་ནི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕན་ཚུན་དུ་ནི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་གཟུགས་དག་ཕན་ཚུན་གནོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འགལ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་རང་
བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལ་སྟེ། ནམ་མཁའི་པདྨོ་ལྟར་ངོ་བོ་མེད་པ་ཡིན་ཞིང་ངོ་། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་དོན་ཏོ། །ངོ་བོ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ནི་དཀར་པོ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་
ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་ཡོད་པ་དག་ལ་འགལ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེས་ནའི་སྒྲ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་
པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིས་གསལ་བར་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་འདིས་ནི་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཡེང་བ་དགག་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དགག་པའི་དོན་དུ། ཤེས་

93-1-310a

རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡུམ་དེ་ཉིད་ལས་གཟུགས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདི་གསུངས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན་འགོག་པ་ཡིན་ཏེ་སེལ་བ་ཡིན་ན། ཅི་ཞིག་སེལ་ཞེ་ན། ཐ་དད་ཀྱི་ནི་རྣམ་པ་རྟོགས་སོ། །གང་ན་ཚིག་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་གང་གི་ཕྱིར་ན། གང་
གི་ཕྱིར་གཟུགས་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་དེ་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་གཞན་མིན་པས་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་
དོན་ཏོ། །དེས་ན་འདིས་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བསལ་བར་བསྟན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་མེད་ཅེ་ན། བརྗོད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་སྤྲུལ་ཞིང་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ་
རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཡང་དེ་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བརྫུན་པ་ཁོ་ན་སྣང་ཞིང་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་བསལ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་ནས་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །
འོ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མ་རིག་པའི་སྒྲར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་བརྗོད་པ་ནི། མེད་པ་སྟོན་པར་ནུས་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མེད་པའི་སྟོན་པར་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དེར་ནུས་པ་སྟེ། མཐུ་ཡོད་པའི་
ནུས་པ་དེ་ནི་མ་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། རབ་ཏུ་བསྙད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ལམ་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་ནུབ་པའི་ཕྱིར་ན་མ་རིག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་འདི་ཉིད་ནི་ཤེས་
རབ་ཀྱིས་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་ཏོ། །འོ་ན་མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤེས་ལ་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་འདི་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ནི་གཉིས་འདི་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་

93-1-310b

ཡིན་པ་འདི་ཉིད་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་དུ་གཉིས་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཤེས་པ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དང་། འབྲེལ་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་ཞིང་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། 
འདིར་གནོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ནས་གནོད་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ནི་རྟོག་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྨིག་རྒྱུའི་ཚོགས་ལ་མི་བདེན་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་ལ་ཆུ་མེད་པའི་དབེན་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་
མཆོག་རིག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུ་པོ་འདི་དག་གི་གཉེན་པོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡུམ་དུ་གསུངས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་བསྡུས་པ་
མཛད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། ཉེས་པ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་དག་ཀྱང་འདུས་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་བསལ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་གྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པ་མཛད་པའི་བསམ་
པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ཏུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མང་པོ་རྣམས་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། བསྟན་པར་བྱ་བའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་གཡེང་བ་པ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །ཇི་ལྟར་
ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགལ་ཟླ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རིགས་པར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་ཡང་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་བཅོམ་ལྡན་
འདས་ཀྱིས་རིགས་པ་ཡང་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འཐད་པ་ཡང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་དག་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་དག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་བྱེད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གྱི་སྒྲ་ནི་

93-1-311a

བསྡུ་བ་ལ་སྟེ། མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་། །གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་འཐད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མས་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་དེ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་སོ། །ཡང་ཚད་མ་གང་གིས་དམིགས་ཤེ་ན་
རྗེས་སུ་དཔག་པས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །གང་གི་རང་རིག་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རང་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཡིན་
ན་རང་རིག་པ་མི་འཐད་པ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་དོགས་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་རང་རིག་པས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་སྣང་བའི་དབང་གིས་ནི་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་ཡིན་པ་ལས་
གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལ་རང་རིག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་གྱི་
དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐྱོན་མེད་དོ། །དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཡང་དག་པར་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་ཕྱི་རོལ་པ་མེད་པར་ནི་གཞན་དུ་རྣམ་པར་དཔང་ཟིན་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་འདི་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པས་དབེན་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་ན་འོ་ན་གང་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་གཉིས་ལས་
རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རང་བཞིན་གཞན་ནི་དེ་ལ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་རིག་ན་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་འབད་པ་མེད་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་འདི་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་

93-1-311b

ཡིན་ཏེ། གཉིས་མེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་དང་འདྲ་བས་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དེ། གང་གི་དེ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་འཛིན་པའི་སྒྲས་སྣང་གི་
རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཅིག་དང་དུ་མར་དཔྱད་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་དོན་དམ་པར་མེད་ལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་
གཟུང་བ་འདི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་
རང་རིག་པ་ཙམ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་རབ་ཏུ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུད་ལས་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་རང་རིག་པ་
ཙམ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པོ། །ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བར་ཡང་མི་ཐལ་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་མེད་པ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། གཟུང་བ་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པའི་ས་བོན་རྗེས་
སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་མེད་པར་སྣང་བ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེས་ན་གཉིས་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་གཟུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་མ་བཟུང་བ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་སྤྱིར་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་པར་བྱེད་པ་ཀུན་
རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་དངོས་པོ་ཁས་ལེན་པས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་མེད་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་ནུས་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ལམ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་དགོས་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་

93-1-312a

པར་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་ཡང་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གནོད་པ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ནམ་མཁའི་པདྨོ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གྲངས་
བ་ལ་དྲོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། །ཡོད་པའི་དོན་གསལ་བ་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་མེད་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་རིག་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །མེད་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ལ་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། མ་རིག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ན་དེ་སྐད་སྨྲ་བ་ན། ཇི་ལྟར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་མི་འགྱུར། དེས་ན་རིག་པའི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་ལ་
ནི་ཀུན་རྫོབ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དང་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ལ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འོངས་པ་འདི་ནི་མི་འདོད་ཀྱང་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྩོད་པ་འདི་རྒྱས་པར་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེས་ན་
འདིར་མི་སྤྲོས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིགས་པ་ཐ་དད་པ་གཞན་ཡང་གསུངས་པ་ནི། དངོས་དང་དངོས་མེད་འགལ་ཕྱིར་ཡང་། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་བསམས་པ་ལའོ། །སྔར་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་འབའ་ཞིག་ལས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་
རྣམས་ཀྱི་གནོད་བྱེད་ཡིན་པར་ནི་མ་ཟད་དེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །འདི་ལྟར་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ་རྟོག་པའི་དྲ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་
གང་ན་བདེན་པའི་དོན་གསལ་བར་ནུས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཡོད་པ་དེར་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་རང་བཞིན་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཡང་མེད་པའི་ཐ་དད་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་རིག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོང་ནས་དབྱུང་ངོ་། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་

93-1-312b

གཅིག་ཉིད་ཀྱང་ངོ་། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། གཟུགས་འདི་མིང་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིར་གཟུགས་ནི་མིང་ཙམ་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དུ་སྟེ། དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་སུ་
ནི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མིན་པས་ཏེ་སྟོང་པ་ཡིན་པས་སོ། །མིང་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་དེས་ན་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་
དེ་ལའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྲ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས་ནི་གོ་སྐབས་ཏེ་འཇུག་པའི་གནས་སེལ་ཞིང་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་
ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་དེའི་ཡུལ་དུ་ཟློས་པའི་སྐྱོན་སེལ་བར་བརྗོད་པ་ནི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔ་མ་ཁོ་ནར་བརྗོད་ཅིང་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་གང་
ཡིན་ཞེ་ན། ངག་གོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངག་འདི་ལྟ་བུ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། །སྒྲོ་འདོགས་རྣམ་རྟོག་འགོག་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་
རང་བཞིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལྷག་པར་སྦྱོར་བ་དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེའི་འགོག་པར་བྱེད་པ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའོ། །འདིས་ནི་སྔར་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་གཟུགས་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་
བུར་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྒྲོ་འདོགས་པ་བསལ་བ་ཡིན་ལ། འདིར་སྲ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲོ་འདོགས་དེ་སེལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནས་སྔ་མ་ལས་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །འདི་འབའ་ཞིག་འགོག་པ་ནི་མ་ཟད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གཞན་ཡང་འགོག་

93-1-313a

པ་བརྗོད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། འགག་པ་མཐོང་བ་མེད་ཅེས་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་གསུངས་པ་དེས་ནི། དེའི་ཕྱིར་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ་
སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཁྱད་པར་རྣམ་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པར་
རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གཞན་ཡང་འགོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྟོན་པས་བརྗོད་པ་ནི། གང་ཕྱིར་མིང་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིང་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡུམ་ལས་གསུངས་པའི་
གཞུང་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། མིང་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདི་རྣམས་སོ་སོར་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡུམ་གྱི་གཞུང་གཞན་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་
བཏགས་པ་ཡིན་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་དོན་དག་གི་འབྲེལ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་འབྲེལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་མི་བཞེད་དེ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྟོག་པའི་བློས་སྦྱོར་བ་ཙམ་མོ། །བྱིས་པའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
སོགས་པ་ལ་གང་ཡང་བྱིས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཁྲུལ་པས་འདི་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པར་སྤྱད་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འདི་ཡང་ངེས་པ་དེའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི་སྒྲ་འདི་ལ་དོན་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་
ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དེ་བས་ན་འགྲོ་བ་འདིར་ཇི་ལྟར་མིང་བྱས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྗོད་བྱེད་བྱས་ཤིང་སྦྱར་བ་དེ་ལྟར་བརྗོད་བྱའི་དངོས་པོ་དེ་ཡོད་མིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མིང་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་དུ་རྣམ་རྟོག་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་བཞེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 

93-1-313b

མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དོན་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཀྱང་མིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དོན་དུ་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་གིས་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ་བརྟགས་པ་
ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིང་དེ་ནི་འགའ་ཞིག་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བདེན་དོན་རྣམ་རྟོག་སེལ་བ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ལས་ཐ་དད་པའི་མིང་དོན་བདེན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བ་ན་སྟེ། ཟློག་པ་ན་བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །ཅི་ཞིག་གསུངས་ཤེ་ན། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དང་། །སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །མིང་ཙམ་ཞེས་ནི་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་
སྐད་གསུངས་པ་དེའི་མིང་གི་སྒྲ་ནི་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་བཏགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགག་པ་འདིས་གཉིས་མེད་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམ་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་
འདི་ནི་སྒྲ་དོན་འགོག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་དག་འགོག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གཉིས་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྒྲར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་རིགས་
པ་འདི་ཉིད་གཞན་དུ་ཡང་བསྒྲེ་བར་བྱེད་པ་གསུངས་པ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ངག་གཞན་ལ་འང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བརྗོད་པའི་དོན་ངེས་པས་སོ། །ངག་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུའི་ངག་ལའོ། །དོན་རྣམས་ངེས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་
གཏན་ལ་ཕེབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡུམ་ལས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པས་མིང་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་དམིགས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ངག་གི་དོན་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་གསུངས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་རིག་

93-1-314a

པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཡང་དག་ཏུ་སྟེ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་མ་རིག་གོ། །དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། བརྗོད་པ་ནི་མིང་རྣམས་ཀུན་ཏེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །སུས་ཤེ་ན། ཐམས་ཅད་རིག་པས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རིག་པས་དེ་ཉིད་རིག་པ་སྟེ། 
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྒྲ་དང་དོན་དག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བདེན་པའི་དོན་དུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཟུང་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང་འགོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་
བསམ་པའི་ངོར་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། འདིས་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མིང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཟློག་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐུགས་ལ་གཞག་པར་མཛད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲིད་པ་འཕོ་བ་ལས། མིང་ནི་གང་དང་གང་གིས་ནི། །ཆོས་ནི་གང་དང་གང་བརྗོད་པ། །
དེ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་མིན་ཏེ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་དོ། །མིང་ནི་མིང་གི་རང་བཞིན་གྱིས། །སྟོང་སྟེ་མིང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །མིང་མེད་པ་ཡི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །མིང་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་བསྟན་བྱས། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་སྟེ། །འདུ་ཤེས་ཙམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །རྗོད་བྱེད་ལས་ནི་གཞན་གྱུར་པ། །
བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདྲི་བར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་ཀ་གསལ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཤད་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་ནི་རྗོད་བྱེད་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་སྒྲ་དང་བརྗོད་
བྱ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་སྒྲའི་དོན་གཉིས་ཀ་འགོག་ཅིང་སེལ་བ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེའི་ས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་དང་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏེ། སྨྲས་པར་གྱུར་ཏེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་
རོ་ཞེས་བསམ་པའོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་སྒྲ་གཞན་ཉིད་ཙམ་ཡིན་ཡང་ངག་གི་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གསུངས་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ངག་གང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་བརྗོད་ཟིན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་

93-1-314b

ཕྱིན་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ངག་གང་ཞིག་འདི་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པ་མིན་པ་སྟེ། མ་བཤད་ཅིང་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བ་དེ་ནི་མེད་ཅིང་མི་སྲིད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་བརྗོད་པའི་ངག་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱང་དོན་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་དོན་རྟོགས་ཤེ་ན། བརྗོད་པ་འདི་ཙམ་གྱིས་ཏེ། ཇི་སྐད་བརྗོད་ཟིན་པའི་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །འོན་ཀྱང་འདི་
དག་དེ་ཤེས་པ། །རྣམས་ཀྱིས་ཞིབ་མོའི་བློ་ཡིས་དཔྱོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་དཔྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་སྟེ་ངེས་པར་བསམས་པའོ། །གང་དག་ཅེ་ན། འདི་དག་སྟེ། སྒྲ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྣམས་སོ། །སུ་དག་གིས་ཤེ་ན། དེ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ་ངག་གི་དོན་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་
དག་ཇི་ལྟར་དཔྱད་པར་བྱ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ཞིབ་མོའི་བློ་ཡིས་ཏེ། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་བློ་ཡུལ་གཞན་དུ་མ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ཟུགས་བརྙན་གྱི་སྒྲ་ཐོས་པས་ད་ནི་དེའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། སྐབས་ཀྱི་དོན་ནི་སྤོང་བ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉུག་མ་ལ་བརྗོད་དེ། 
གཉུག་མའི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དོན་དེ་སྤོང་ཞིང་གཞག་པ་སྟེ་དེ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དང་། དོན་གཞན་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་ལས་དོན་གཞན་རྟོགས་ཤིང་འགོད་པ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐོང་ཞིང་ཐོས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །གཟུགས་བརྙན་ནི་ལྟར་བཅོས་བུ་སྟེ། གསེར་བཅོས་བུ་ལྟ་བུའོ། །ནིའི་སྒྲ་
ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་ཞིག་སྐབས་ཀྱི་དོན་འཆད་པར་བྱས་པ་དང་གང་ཡང་དོན་གཞན་འཛིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་གཟུགས་བརྙན་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །
ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ད་ནི་དོན་གྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་བསྡུས་ཏེ་སྟོན་པར་བརྗོད་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པར་བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟེན་
ཅན་གྱི་བསྡུས་དོན་འདི་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མིང་ཅན་ཡིན་གྱི་ལྷག་པར་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་སླར་ཡང་དེ་ཉིད་ནི་བཟླས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ནས་ཡང་དུ་བསྐྱར་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་དོན་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ། དོན་གཞན་གྱི་སྒྲས་ནི་

93-1-315a

འདྲི་བ་གཞན་བརྗོད་དེ། གང་གི་ཚེ་དྲི་བ་པོའི་དབྱེ་བས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དྲི་བ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་བརྟེན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ཡང་དང་ཡང་དུ་བཟླས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བསྡུས་པ་ལ་དགའ་བའི་བསྟན་པར་བྱ་བར་གྱུར་པའི་དོན་གཞན་ལ་
བརྟེན་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་དོན་དེ་ཉིད་སོ་སོས་སམ་མཐའ་དག་བཟླས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྡུས་པ་བྱས་པ་ལས་སུ་རུང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་གསུངས་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་མ་ནི། །ཞེས་
བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་མ་ནི་བརྒྱད་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་བརྒྱད་སྟོང་པར་བགྲངས་པའོ། །ཡང་དག་ཏུ་ནི་བསྡུས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བསྡུས་པ་བྱས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རོ། །ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པའོ། །ཅི་ཐོབ་ཅེ་ན། བསོད་ནམས་ཏེ། དེ་
དག་པར་བྱེད་པས་ན་བསོད་ནམས་ཏེ། བསོད་ནམས་དེས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཅིག་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་སོན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་མིན་དོན་དམ་པ་ཡི་
ཚིག་ནི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཡིས། །བསྡུས་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་བདག་གིས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་མཐུ་ལས་བྱུང་བསོད་ནམས་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འདི། །བློ་གྲོས་མངོན་པར་རྟོགས་བཞིན་ད་ལྟ་རྣམས་དབེན་རྟོགས་གྱུར་ཅིག །དགེ་སློང་བསླབ་པ་བརྒྱ་ལྡན་པས། །སེམས་ལ་བསོད་ནམས་གང་བསྒྲུབས་
དེས། །འཇིག་རྟེན་བློ་གྲོས་མངོན་རྟོགས་ཤིང་། །བདག་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཐོབ་ལྡན་ཤོག །རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་ཟབ་མོ་ཡི། །ཚུལ་སྟོན་འདི་ནི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི། །གྲངས་ནི་བཞི་བཅུ་ཐམས་པ་དང་། །བཅས་པའི་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་
ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྡུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་འབངས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སྷོ།།      །།ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་ཐིག་ལེ་བུམ་པ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།      །།

93-1-315b