心经
Heart Sutra
༄༅།། ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་མདོ།།

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན།
Thus did I once hear.
如是我闻

བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང༌།
The Bhagavan was dwelling on Vulture Peak Mountain in Rājagriha
一时佛在王舍城耆阇崛山中，与大比丘众

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ།
together with a great sangha of monks and a great sangha of Bodhisattvas.
及菩萨众俱

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟབ་མོ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །
At that time, the Bhagavan entered the samadhi of enumeration of dharmas called “Profound Light.”
时佛世尊即入三昧，名广大甚深。

ཡང་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་བལྟ་ཞིང་།
Also at that time the bodhisattva-mahāsattva Noble Lord Avalokiteshvara too, looking at the practice of profound transcendent prajna,
尔时，众中有菩萨摩诃萨，名观自在，行深般若波罗蜜多时，

ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་རྣམ་པར་བལྟའོ། །
saw that the five aggregates are empty of nature.
照见五蕴皆空，离诸苦厄。

དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས།
Then through the power of the Buddha,
即时舍利弗承佛威力，

ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །
Venerable Shariputra said this to the bodhisattva-mahāsattva Noble Lord Avalokiteshvara:
合掌恭敬白观自在菩萨摩诃萨言：

རིགས་ཀྱི་བུ། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་
“Son of Noble Family, how should any son or daughter of Noble Family,
“善男子！

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་པ་དེས་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ།
who wishes to practice the practice of the profound transcendent prajna, train?”
若有欲学甚深般若波罗蜜多行者，云何修行？”
（Bamboo注：藏文直译是”欲到达甚深智慧彼岸，云何修行？“）

དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །
Thus he spoke, and the bodhisattva-mahāsattva Noble Lord Avalokiteshvara spoke these words to the Venerable Son of the Shāradvatis.
如是问已。尔时观自在菩萨摩诃萨告具寿舍利弗言：

ཤཱ་རིའི་བུ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་པ་དེས་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ།
“Shariputra, any son or daughter of noble family who wishes to practice the practice of transcendent prajna should fully look like this.
“舍利子，若善男子、善女人行甚深般若波罗蜜多行时，
（Bamboo注：藏文直译是”舍利子，若善男子善女人欲到达甚深智慧彼岸，）

ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བལྟའོ། །
The five aggregates should be correctly viewed as empty by nature.
应观五蕴性空

གཟུགས་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །
Form is empty. Emptiness is form.
色即是空，空即是色。

གཟུགས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན། སྟོང་པ་ལས་ཀྱང་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །
Emptiness is not other than form; form is also not other than the empty.
色不异空，空不异色

དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སྟོང་པའོ། །
In the same way feeling, conception, formations and consciousness are empty.
受、想、行、识亦复如是。

ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་མེད་པ།
Shariputra, therefore all dharmas are emptiness:
舍利子！如是诸法空、无相，

མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ།
no characteristics, unborn, unceasing,
不生不灭、

དྲི་མ་མེད་པ། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ།
no stains, no freedom from stains,
不垢不净、

བྲི་བ་མེད་པ། གང་བ་མེད་པའོ། །
no decrease, and no increase.
不增不减

ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་
Shariputra, therefore in emptiness
舍利子！是故空中无色，

གཟུགས་མེད། ཚོར་བ་མེད། འདུ་ཤེས་མེད། འདུ་བྱེད་རྣམས་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད།
there is no form, no feeling, no conception, no formations, no consciousness;
无受、想、行、识，

མིག་མེད། རྣ་བ་མེད། སྣ་མེད། ལྕེ་མེད། ལུས་མེད། ཡིད་མེད།
no eye, no ear, no nose, no tongue, no body, no mind;
无眼、耳、鼻、舌、身、意，

གཟུགས་མེད། སྒྲ་མེད། དྲི་མེད། རོ་མེད། རེག་བྱ་མེད། ཆོས་མེད་དོ། །
no form, no sound, no smell, no taste, no sensation, no dharmas;
无色、声、香、味、触、法，

མིག་གི་ཁམས་མེད་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་མེད།
from no element of eye to no element of mind
无眼界乃至无意识界。

ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མེད་དོ། །
and up to no element of mind consciousness.
无无明亦无无明尽，

མ་རིག་པ་མེད། མ་རིག་པ་ཟད་པ་མེད་པ་ནས་རྒ་ཤི་མེད།
There is no ignorance, no exhaustion of ignorance, up to no aging and death
乃至无老死

རྒ་ཤི་ཟད་པའི་བར་དུ་ཡང་མེད་དོ། །
and also up to no exhaustion of aging and death.
亦无老死尽。

དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མེད།
In the same way, there is no suffering, no origin, no cessation and no path;
无苦、集、灭、道，

ཡེ་ཤེས་མེད། ཐོབ་པ་མེད། མ་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །
no wisdom, no attainment, and no non-attainment.
无智亦无得。

ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར།
“Shariputra, therefore because the bodhisattvas have no attainment,
以无所得故，舍利子，菩提萨埵

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ཏེ།
they abide in reliance upon transcendent prajna;
依般若波罗蜜多故

སེམས་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་སྐྲག་པ་མེད་དེ།
as there is no obscuration of mind there is no fear;
心无挂碍。无挂碍故，无有恐怖，

ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །
they completely transcend the mistaken and reach ultimate nirvana.
远离颠倒梦想，究竟涅槃。

དུས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས།
All the buddhas dwelling in the three times fully and clearly awaken
三世诸佛依般若波罗蜜多故，

བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །
to unsurpassed, true, complete enlightenment by relying on this profound transcendent prajna.
得阿耨多羅三藐三菩提。

དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྔགས།
“Therefore, the mantra of transcendent prajna,
故知般若波罗蜜多

རིག་པ་ཆེན་པོའི་སྔགས། བླ་ན་མེད་པའི་སྔགས།
the mantra of deep awareness, the unsurpassed mantra,
是大神咒，是大明咒、是无上咒，

མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སྔགས། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྔགས།
the mantra equal to the unequalled, the mantra that completely pacifies all suffering
是无等等咒，能除一切苦，

མི་བརྫུན་པས་ན་བདེན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ།
should be known as truth, for it is not false.
真实不虚。

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྔགས་སྨྲས་པ།
The mantra of transcendent prajna is proclaimed:
故说般若波罗蜜多咒。即说咒曰：

ཏདྱ་ཐཱ། ཨོཾ་ག་ཏེ་ག་ཏེ་པཱ་ར་ག་ཏེ། པཱ་ར་སཾ་ག་ཏེ། བོ་དྷི་སྭཱ་ཧཱ།
tadyathā oṃ gate gate pāragate pārasaṃgate bodhi svāhā
嗡 揭谛 揭谛 波羅揭谛 波羅僧揭谛 菩提 薩婆訶 （三遍）

ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །
“Shariputra, this is how a bodhisattva-mahāsattva should train in profound transcendent prajna.”
“如是，舍利弗！诸菩萨摩诃萨于甚深般若波罗蜜多行，应如是行。”

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་ཏེ།
Then the Bhagavan arose from that samadhi
如是说已。即时，世尊从广大甚深三摩地起，

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ།
and spoke to the bodhisattva-mahāsattva Noble Lord Avalokiteshvara.
赞观自在菩萨摩诃萨言：

ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ།
“Excellent,” he said. “Excellent, excellent, Son of Noble Family. It is so. It is just so.
“善哉，善哉！善男子！如是，如是！

ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ།
Profound transcendent prajna should be practiced just as you have taught,
如汝所说。甚深般若波罗蜜多行，应如是行。

དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་། །
and all the tathāgatas will rejoice.”
如是行时，一切如来皆悉随喜。”

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས།
After the Bhagavan spoke these words,
尔时世尊说是语已，

ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤྭ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང༌།
the venerable Son of the Shāradvatis,
具寿舍利弗大喜充遍，

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང༌།
the bodhisattva-mahāsattva Noble Lord Avalokiteshvara,
观自在菩萨摩诃萨亦大欢喜。

ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དག་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་དང༌།
all those in the gathering, and the world with its gods, humans,
时彼众会天、人、

ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ།
demigods and gandharvas rejoiced
阿修罗、乾闼婆等，

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །
and greatly praised the words of the Bhagavan.
闻佛所说，皆大欢喜，信受奉行。